του Αλέξανδρου Γαστεράτου,
Η εταιρεία BEAT, η πιο γνωστή ίσως ελληνική εταιρεία η οποία λειτουργεί ως μεσάζοντας ανάμεσα σε οδηγούς ταξί και πελάτες, με την ομώνυμη εφαρμογή, που πάρα πολλοί πολίτες χρησιμοποιούν καθημερινά για να βρουν ταξί ή αν είναι οι ίδιοι οδηγοί να εξασφαλίσουν κούρσες, φαίνεται ότι αποφάσισε να μπει στη λίστα των επιχειρήσεων, που εν μέσω της κρίσης του κορονοϊού, προχώρησαν σε αντεργατικά μέτρα αντιμετώπισης των απωλειών τους. Αυτά, τα οποία ανακοινώθηκαν σε μίτινγκ των εργαζομένων με τη διοίκηση της εταιρείας την Τρίτη 7 Απριλίου , περιλαμβάνουν «εθελοντική» μείωση μισθών μέσω υπογραφής τροποποίσης της σύμβασης τους, καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας και αντίστοιχη αυτόματη μείωση μισθού στο 50% και 15 απολύσεις εργαζομένων της εταιρείας, οι οποίοι ειδοποιήθηκαν τη στιγμή που απολύθηκαν ότι δεν είναι αρκετά αποδοτικοί.
15 απολύσεις χωρίς προειδοποίηση
Όπως καταγγέλλει η αγωνιστική πρωτοβουλία σε τηλεπικοινωνίες και πληροφορική «RADICAL IT» με κείμενό της, 15 εργαζόμενοι της εταιρείας απολύθηκαν με την αιτιολογία ότι είχαν χαμηλή αποδοτικότητα. Ωστόσο όπως εξηγεί η πρωτοβουλία οι διαδικασίες πρόσληψης στη BEAT έχουν εξαιρετικά αυστηρά φίλτρα, πράγμα το οποίο γεννά ερωτήματα σχετικά με το αν το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού της εταιρείας έπεσε τόσο έξω σε σχέση με την επιλογή δεκατριών εργαζόμενων.
Σχετική ανακοίνωση – καταγγελία στον ίδιο τόνο και με τις ίδιες πληροφορίες, εξέδωσε και το Σωματείο Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής (ΣΕΤΗΠ), το οποίο μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «οι αρχικές διαβεβαιώσεις της διοίκησης ότι υπάρχει αρκετό cash για να επιβιώσει από την καταιγίδα, προφανώς δεν αφορούσαν τους εργαζόμενους – δε “βουλιάζει το καράβι όλων”». Παράλληλα καταγγέλλουν ότι «το συνδικάτο μας ήδη από χθες (07.04.2020) ζήτησε να παρθούν πίσω οι απολύσεις και να γίνει συνάντηση με την επιχείρηση ώστε να πάρει θέση για τις εξελίξεις. Με αφορμή την πανδημία αρνήθηκαν οποιαδήποτε συζήτηση».
Σε επικοινωνία του The Press Project, με τον Πάρη Λαυτσή, εκπρόσωπο του RADICAL IT στο ΣΕΤΗΠ, πληροφορηθήκαμε ότι τη Τρίτη 7 Απριλίου, διεξήχθη το «All – Hands» meeting της εταιρείας, δηλαδή μια διαδικασία στην οποία συμμετέχει όλο το προσωπικό και η διοίκηση κατά τη διάρκεια της οποίας ανακοινώνονται συνήθως τα πλάνα της επιχείρησης ή γίνονται κάποιες ενημερώσεις του προσωπικού.
Στο συγκεκριμένο μίτινγκ της Τρίτης, ανακοινώνονται 15 συνολικά απολύσεις στην Ελλάδα και κάποιες ακόμα στη Λατινική Αμερική. Οι εργαζόμενοι, τους οποίους η επιχείρηση απέλυσε χωρίς καμία προειδοποίηση, είναι προγραμματιστές (developers).
Για τις 15 απολύσεις όπως αναφέρει ο Λαυτσής, η διοίκηση δήλωσε ότι δεν έχουν κάποια σχέση με τα υπόλοιπα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης που περνάει η οικονομία εξαιτίας του κορονοϊού αλλά γίνονται για λόγους απόδοσης των συγκεκριμένων δεκατριών εργαζομένων. Μάλιστα όπως σημειώνει, «είναι πρώτη φορά που η BEAT επικαλείται λόγους απόδοσης των εργαζομένων για να προχωρήσει σε μαζική απόλυση. Παρόλα αυτά ακόμα και για αυτό το λόγο να γινόταν, ειδικά εν μέσω πανδημίας, με τη δυσκολία που έχει ο καθένας να τα βγάλει πέρα και να βρει δουλειά ακόμα και στο κλάδο (πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών) που υπάρχουν δουλειές, πάλι θα ζητούσαμε τις επαναπροσλήψεις των συναδέλφων», καθώς όπως υπογραμμίζει, εν μέσω πανδημίας το να γίνονται απολύσεις «είναι τουλάχιστον απαράδεκτο αν όχι απάνθρωπο».
Σε σχέση με τα αυστηρά φίλτρα πρόσληψης στην εταιρεία, αναφέρεται ότι για να επιλεγεί ένας εργαζόμενος πρέπει εκτός από τη προσωπική συνέντευξη, να διεκπεραιώσει ένα μεγάλο πρότζεκτ, να περάσει μια δεύτερη τεχνική συνέντευξη κλπ. «Άρα λοιπόν, η απόδοσή σου είναι δεδομένη εξαρχής, τώρα το να έπεσαν τόσο έξω (το τμήμα HR, δηλαδή το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού) τουλάχιστον γεννά ερωτήματα», αναφέρει ο Λαυτσής.
Υπάλληλος της εταιρείας, τα στοιχεία του οποίου είναι στη διάθεση του TPP αλλά δε δημοσιεύονται για ευνόητους λόγους, μας είπε ότι «αρχικά μάθαμε για κάποιες απολύσεις τη Δευτέρα αργά και κατέληξε στο σύνολο να είναι δεκατρείς. Τη Τρίτη στο meeting της εταιρείας που πραγματοποιήθηκε μετά τις 17:00 το απόγευμα, δόθηκε η δικαιολογία για τα performances (επιδόσεις) αλλά δεν υπήρχε καμία προειδοποίηση σχετικά με χαμηλές επιδόσεις αλλά και αυτή η διαδικασία δεν ολοκληρώθηκε και ποτέ, δηλαδή το να γίνει συζήτηση με τους managers για το performance κλπ. Υπήρχε μια διαδικασία σε εξέλιξη που δεν έγινε ποτέ», εξηγεί, λέγοντας επίσης ότι αυτή η διαδικασία της αξιολόγησης είχε ξεκινήσει εδώ και περίπου τρεις μήνες, αλλά είχε παγώσει λόγω του κορονοϊού αλλά και της τηλεργασίας στην οποία είχε προχωρήσει η εταιρεία, όπως είχε ανακοινώσει και ο CEO Νίκος Δρανδάκης στις 10 Μαρτίου.
Όπως αναφέρει ο εργαζόμενος της BEAT, αυτή η διαδικασία ελέγχου των επιδόσεων άλλοτε γίνεται κάθε χρόνο και άλλοτε κάθε έξι μήνες αλλά αυτή τη φορά δεν υπήρχε ούτε προειδοποίηση για χαμηλή επίδοση κάποιου εργαζόμενου, ούτε και κάποιο καμπανάκι απόλυσης. Ωστόσο κάτι στο οποίο συμπίπτουν οι αναφορές των δύο ανθρώπων με τους οποίους επικοινώνησε το TPP, είναι ότι οι μισθοί των απολυμένων εργαζομένων της εταιρείας αποτελούν ένα μηδαμινό ποσό, συγκριτικά με τα χρήματα που η ίδια διαχειρίζεται. Οπότε εύλογα αναρωτιέται κανείς αν αυτές οι απολύσεις σχετίζονται με την κάλυψη των οικονομικών απωλειών της εταιρείας, λόγω του κορονοϊού.
Ωστόσο σύμφωνα με τα όσα πληροφορηθήκαμε, η εταιρεία υποστηρίζει ότι λαμβάνει μειωμένη χρηματοδότηση από τον όμιλο Daimler στον οποίο και ανήκει. Αν και σε αντίθετη περίπτωση κάτι τέτοιο, θα λειτουργούσε ως εξήγηση υπέρ του επιχειρήματος για απόλυση λόγω μειωμένης αποδοτικότητας, ο ίδιος εργαζόμενος μας αναφέρει ότι «βλέπω ότι προσπαθούν να εξοικονομήσουν από παντού, τώρα το “παντού” σημαίνει και ανθρώπους, εργατικό δυναμικό».
«Εθελοντική» μείωση μισθών
Η πρωτοβουλία «RADICAL IT» καταγγέλλει ότι οι εργαζόμενοι κλήθηκαν να υπογράψουν εθελοντικά τη μείωση του μισθού τους, η οποία φτάνει ακόμα και το 30% σε ορισμένες περιπτώσεις. Ωστόσο δεν διευκρινίστηκε ποτέ τι θα συμβεί σε όσους δεν υπογράψουν τη σχετική τροποποίηση της σύμβασής τους.
Ο Π.Λαυτσής σημειώνει ότι οι μειώσεις «ξεκινάνε από 10% και φτάνουν μέχρι 30%, ανάλογα με την εισοδηματική κλίμακα στην οποία ανήκεις. Το τι θα πει “εθελοντική”, πάλι δε το έχουν ξεκαθαρίσει γιατί αν κάποιος δεν υπογράψει δηλαδή τι θα γίνει;».
Από πλευράς του ο εργαζόμενος της BEAT, στην επικοινωνία του με το TPP, εξηγεί ότι οι υπάλληλοι της εταιρείας χωρίζονται ανά εισοδηματικές κατηγορίες. Σημειώνεται δε, ότι για τις χαμηλότερες εισοδηματικές βαθμίδες, δηλαδή για όσους λαμβάνουν μισθό από 1.000€ έως 2.000€, η μείωση αυτή αφορά σε ένα ποσοστό που ανέρχεται στο 10% του μικτού εισοδήματος ενώ για τις υψηλότερες βαθμίδες το ποσοστό αυτό αφορά μείωση 15% κ.ο.κ. Γίνεται δηλαδή μια ισομερής κατά κάποιο τρόπο κατανομή της μείωσης.
Μειώσεις μισθών έως και 50% με χρήση νόμου του 2010 (UPD)
Η εταιρεία σύμφωνα με όσα καταγγέλθηκαν αρχικά, φάνηκε να εκμεταλλεύεται τη πρόσφατη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, σχετικά με την εκ περιτροπής εργασία και έθεσε κάποιους εργαζόμενους σε καθεστώς part-time μειώνοντας αντίστοιχα και τις απολαβές τους στο 50% του μισθού τον οποίο έπαιρναν μέχρι τώρα. Αν ίσχυε ωστόσο αυτό, τότε η BEAT θα υπαγόταν στο καθεστώς των πληττόμενων επιχειρήσεων και οι απολύσεις που έκανε στην Ελλάδα, θα θεωρούνταν άκυρες.
Ωστόσο η επιχείρηση έδωσε επίσημα την εξήγηση στους εργαζόμενους ότι έκανε χρήση του νόμου 3846/2010 και συγκεκριμένα του άρθρου 2. Βάσει του συγκεκριμένου άρθρου και ειδικότερα της παραγράφου 3, ορίζεται ότι:
Κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκειά της ο εργοδότης και ο μισθωτός μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν κάθε μορφή απασχόλησης εκ περιτροπής.
Εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας.
Η παρεχόμενη από το άρθρο αυτό προστασία καλύπτει και τους απασχολούμενους με βάση τις συμφωνίες του προηγούμενου εδαφίου.
Αν περιοριστούν οι δραστηριότητές του ο εργοδότης μπορεί, αντί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να επιβάλλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην επιχείρησή του, η διάρκεια της οποίας δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τους εννέα (9) μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος, μόνο εφόσον προηγουμένως προβεί σε ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 260/2006 και του ν. 1767/1988.
Οι συμφωνίες ή οι αποφάσεις της παραγράφου αυτής γνωστοποιούνται μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτιση ή τη λήψη τους στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας.
Παρακάτω ωστόσο και συγκεκριμένα στη παράγραφο 4, ορίζεται ότι «εάν ελλείπουν συνδικαλιστικές οργανώσεις και συμβούλιο εργαζομένων, η ενημέρωση και διαβούλευση γίνεται με το σύνολο των εργαζομένων. Η ενημέρωση μπορεί να γίνει με εφάπαξ ανακοίνωση σε εμφανές και προσιτό σημείο της επιχείρησης. Η διαβούλευση πραγματοποιείται σε τόπο και χρόνο που ορίζει ο εργοδότης». Η συγκεκριμένη «διαβούλευση με τους εργαζομένους» ήταν το All – Hands meeting της Τρίτης.
Οι θέσεις που προορίζονται αυτή τη στιγμή για εκ περιτροπής εργασία στη BEAT, αφορούν τμήμα του marketing, του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού (HR) και από τα πιο τεχνικά κομμάτια είναι testers και scrum masters. Επίσης αφορούν και επαγγέλματα «front office», δηλαδή γραμματειακή υποστήριξη και κάποιες άλλες θέσεις οι οποίες δεν διευκρινίζονται. Το ίδιο άγνωστος παραμένει και ο αριθμός των εργαζομένων που θα εκπέσουν σε αυτό το καθεστώς εργασίας.
«Μας έχουν χωρίσει σε δύο διαφορετικές ομάδες εργαζομένων»
Σύμφωνα με τα όσα καταγγέλλονται, η BEAT χώρισε τους εργαζόμενους σε ζωτικής και μη σημασίας δημιουργώντας ουσιαστικά υπαλλήλους δύο ταχυτήτων. Εκτός από όσους απολύθηκαν, τους λιγότερο σημαντικούς για τη λειτουργία της επιχείρησης, η εταιρεία έθεσε σε εκ περιτροπής εργασία. Τους δεύτερους, τους αυθαίρετα κάπως επιλεγμένους ως «σημαντικούς», μείωσε το μισθό.
«Το χειρότερο τώρα σε αυτή τη περίπτωση, είναι ότι για πρώτη φορά, χωρίς να αιτιολογήσουν πώς και γιατί, κάνουν ένα διαχωρισμό σε critical και non-critical θέσεις εργασίας, δηλαδή σε αυτούς που η εργασία τους δεν είναι τόσο χρήσιμη αυτές τις μέρες», μας λέει ο Λαυτσής. Φαίνεται ότι στη BEAT υπάρχει η λογική των χρήσιμων στους οποίους και συμπεριφέρεται καλύτερα και των αναλώσιμων, οι οποίοι αποτελούν τους υπαλλήλους «δευτέρας κατηγορίας».
Το τελεσίγραφο
Η εταιρεία απέστειλε σε όσους ήθελε να μειώσει το μισθό τους, μια τροποποιητική σύμβαση την οποία κλήθηκαν να υπογράψουν μέχρι τη Τετάρτη 8 Απριλίου το πρωί. Ο εργαζόμενος της εταιρείας με τον οποίο επικοινωνήσαμε υπογραμμίζει ότι «μας έδωσαν ένα είδους τελεσίγραφου και δε μας απαντάνε σε διευκρινήσεις και δε μπορούμε να καταφέρουμε και κάποια παράταση, ώστε να αποφασίσει ο καθένας τί θέλει να κάνει. Δεν καταλαβαίνουμε ή μάλλον δεν αιτιολογείται ικανοποιητικά ο λόγος του κατεπείγοντος, δηλαδή ότι σήμερα (Τετάρτη) πρέπει ή να υπογράψουμε ή να έχουμε τις συνέπειες που δεν ξέρουμε», αναφέρει.
Επίσης εξηγεί ότι, «Φαντάζομαι ότι η διοίκηση προσπαθεί να δει πόσοι υπογράψανε και μετά να δει τι θα κάνει. Αφήνεται να υπονοηθεί βέβαια από κάποιους ότι θα διωχθούνε από την εταιρεία (όσοι δεν υπογράψουν), ωστόσο αυτό δεν είναι κάτι επίσημο».
Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες του RADICAL IT, οι εργαζόμενοι της επιχείρησης συζήτησαν, συγκρότησαν σωματειακή επιτροπή και πρόκειται να προχωρήσουν το μεσημέρι της Πέμπτης 9 Απριλίου, σε προειδοποιητική στάση εργασίας με σκοπό να παρθούν άπίσω οι απολύσεις, να μην υπάρξει καμία νέα, να αρθεί κάθε διαχωρισμός μεταξύ υπαλλήλων, να μην υπάρξει καμία αρνητική αναπροσαρμογή μισθών και ωρών εργασίας, να αρθούν όλες οι τροποποιητικές συμβάσεις αλλά και το καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας.
Η στάση εργασίας των υπαλλήλων της BEAT, πραγματοποιείται με τη στήριξη του Δ.Σ. του ΣΕΤΗΠ και θα διαρκέσει από τις 15:00 έως και τις 18:00.
Σχέσεις και συνθήκες εργασίας
Σε ερώτημα σχετικά με τις συνθήκες και τις σχέσεις εργασίας στη BEAT, λάβαμε τις πληροφορίες ότι η επιχείρηση αν και παρέχει απολαβές άνω του μέσου μισθού στην αγορά εργασίας στην Ελλάδα, πολλοί εργαζόμενοι αναγκάστηκαν στο παρελθόν να παραιτηθούν, εφόσον τους ασκήθηκε ασφυκτική πίεση σε σχέση με τη διεκπεραίωση των εργασιών τους.
Όπως εξηγεί ο Λαυτσής, «εταιρείες που είναι γνωστές, έχουν καλές παροχές, καλοπληρώνουν κλπ, είναι συνήθως και αυτές που πιέζουν πιο πολύ απ’ όλες». Συχνά όπως εξηγεί, «από αντίστοιχες εταιρείες εμφανίζονται άνθρωποι που παραιτούνται, καθώς δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στη πίεση αλλά και γιατί υπάρχουν αρνητικές συμπεριφορές από managers κλπ. Πατάνε πάνω στο γεγονός ότι πληρώνεστε καλύτερα σε σχέση με άλλους», αναφέρει ο Λαυτσής.
Παρόλα αυτά η BEAT αναφέρεται συχνά ως πρότυπο στην Ελλάδα, τόσο για τις εργασιακές σχέσεις και το περιβάλλον εργασίας το οποίο υπόσχεται ότι παρέχει όσο και για τις απολαβές της οι οποίες είναι πάνω από τον μέσο όρο των μισθών στην ελληνική αγορά εργασίας και ξεκινούν από τα 1.000€. Μάλιστα σύμφωνα με πληροφορίες, η εταιρεία παρέχει και coaching στους υπαλλήλους, όσον αφορά τις εργασίες που καλούνται να διεκπαιρεώσουν. Η επιτυχημένη BEAT και παλιότερα TAXIBEAT, έχει πλέον εξαγοραστεί από το γερμανικό όμιλο-κολοσσό Daimler, στον οποίο ανήκει και η Mercedes, για ποσό το οποίο δεν ανακοινώθηκε ποτέ. Επιπλέον εκτός από την Ελλάδα, έχει παρουσία και σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής.
Πριν λίγο καιρό, ο CEO της εταιρείας, Νίκος Δρανδάκης, είχε ανακοινώσει ότι στο εξής και λόγω της πανδημίας, οι εργαζόμενοι της εταιρείας θα εργάζονται από το σπίτι τους, πράγμα για το οποίο όπως είχε επισημάνει ο ίδιος, «καθένας μας έχει ίσο μερίδιο ευθύνης με όλους τους άλλους», ανακοινώνοντας την απόφαση.
Στις 4 Απριλίου δίνοντας συνέντευξη στο «Fortune Greece» , ο Ν.Δρανδάκης είχε δηλώσει μεταξύ άλλων ότι η εταιρεία του έχει όλα τα οικονομικά εχέγγυα ώστε να συνεχίσει κανονικά τη λειτουργία της εν μέσω πανδημίας αλλά και να εξασφαλίσει και κάποιο εισόδημα στους οδηγούς με τους οποίους διατηρεί σταθερές συμφωνίες, στην περίοδο των αυξημένων μέτρων κυκλοφορίας όπου είναι και μειωμένη η επιβατική κίνηση.
Έτσι η BEAT φαίνεται ως μια επιχείρηση η οποία φροντίζει τους εργαζόμενους και τους συνεργάτες της. Ακριβώς για αυτό το λόγο προκαλεί αν μη τι άλλο ερωτήματα η απόφαση της διοίκησης της BEAT να προχωρήσει στη λήψη των αντεργατικών μέτρων για τα οποία καταγγέλλεται.
Παρόλα αυτά σε σχετικό email που αποστείλαμε στην εταιρεία, δεν λάβαμε κάποια απάντηση. Το ίδιο συνέβη και με το σωματείο των εργαζόμενων στις τηλεπικοινωνίες και τη πληροφορική, το οποίο δήλωσε πως παρά το γεγονός ότι ζητήθηκε συνάντηση με τη διοίκηση της εταιρείας, η τελευταία προφασίστηκε τη πανδημία για να αρνηθεί.
Έτσι λοιπόν ένα ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι το κατά πόσο εταιρείες που ίσως και να οραματίστηκαν κάποτε μια διαφορετική αντιμετώπιση του προσωπικού τους, όταν βρίσκουν τα δύσκολα, προχωρούν κανονικά σε αντεργατικά μέτρα ώστε να συγκρατήσουν τις απώλειες τους. Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω ο μισθός δεκαπέντε εργαζομένων στην Ελλάδα και μερικών ακόμα στη Λατινική Αμερική δεν αποτελεί κάποιο σημαντικό μπάλωμα των οικονομικών απωλειών της επιχείρησης εξαιτίας της κρίσης του κορονοϊού.
Σε κάθε περίπτωση, η αλήθεια ότι δεκαπέντε άνθρωποι απολύθηκαν εν μέσω πανδημίας, χωρίς να συντρέχει κάποιος λόγος απόλυσής τους και δίχως να έχουν ενημερωθεί καν για τις «μειωμένες επιδόσεις» με τις οποίες η διοίκηση αιτιολόγησε τις απολύσεις, παραμένει το ίδιο απαράδεκτη, όποιο και να ήταν το αρχικό «όραμα» της επιχείρησης, το οποίο δεν αφορά και δε θα έπρεπε να αφορά σε καμία περίπτωση τους εργαζόμενους.