Παραλογισμός ή διολίσθηση

του Θάνου Καμήλαλη

Η συγκεκριμένη συνέντευξη του Χρυσοχοϊδη στον Real είναι μία ωδή στο παράλογο και το ψέμα, που ξεκινάει από το ότι «η συγκέντρωση στο Εφετείο άφησε αποτύπωμα στην έξαρση του κορονοϊού», περνάει στο «πουθενά δεν έχει υπάρξει τραυματίας από την αστυνομία διαδηλωτής όλους αυτούς τους μήνες» και καταλήγει στο «οι αστυνομικοί στο Πολυτεχνείο τηρούσαν όλα τα μέτρα και επίσης σε εξωτερικούς χώρους ο ιός δεν μεταδίδεται». Αλλά προσπαθώντας να περισώσουμε κάποιο ίχνος νοημοσύνης απρόσβλητο, αξίζει να σταθούμε στη «συγγνώμη» για όσα έγιναν την Τετάρτη στο Σύνταγμα.

Ποιος αποφασίζει για το αν μία διαμαρτυρία, μία παρέμβαση, μία κινητοποίηση είναι νόμιμη; Το δικαίωμα προφυλάσσεται από το Σύνταγμα και οι νόμοι μπορούν μόνο να το ερμηνεύουν, χωρίς να το παραβιάζουν. Αλλά εδώ έχουμε μία κατάσταση όπου όλο το νομοθετικό πλαίσιο εξαρτάται από τις διαθέσεις και τις δηλώσεις του Υπουργού, που υποδυόμενος τον πασά αποφασίζει αν κάτι ήταν υπερβολή, αν επιτρέπεται ή αν είναι «κίνδυνος για τη δημόσια Υγεία». Εντωμεταξύ, αστυνομικά και δικαστικά όργανα κινούνται με βάση τη δική τους ερμηνεία όλου αυτού του θολού και αυταρχικού πλαισίου, οδηγώντας σε διώξεις – παρωδίες και ταλαιπωρώντας πολίτες, επιβάλλοντάς τους και πρόστιμα.

Το αντιδημοκρατικό αυτό χάος το παρακολουθήσαμε πριν και μετά τις εκδηλώσεις για το Πολυτεχνείο. Ο Υπουργός δήλωσε δημόσια ότι η «πορεία απαγορεύεται», αλλά επί μέρες δεν υπήρχε κάποια γραπτή νομοθετημένη απαγόρευση. Στο μεταξύ, χωρίς απαγόρευση, εισαγγελείς αποφάσισαν να καλέσουν σε απολογία νοσοκομειακούς γιατρούς σε Θεσσαλονίκη και Καρδίτσα, με την κατηγορία της «διέγερσης σε ανυπακοή». Συνελήφθησαν άτομα που μοίραζαν φυλλάδια, για τον ίδιο λόγο. Μόνο που κατηγορία δεν στοιχειοθετείται, γιατί αδίκημα δεν υπήρχε καθώς, επαναλαμβάνουμε, δεν είχαμε καμία απαγόρευση νομοθετημένη.

Ακολούθησε η απαγόρευση συναθροίσεων άνω των 3 ατόμων για 4 ημέρες, το διάστημα 15-18 Νοεμβρίου, που καταγγέλθηκε εκτενώς ως αντισυνταγματική (ενώ το ΣτΕ δεν την έχει κρίνει ακόμα οριστικά). Αλλά μετά είχαμε την πρόταση Μητσοτάκη στους Πολιτικούς Αρχηγούς να μαζευτούν 7 άτομα (μαζί με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας) και να αφήσουν ένα λουλούδι. Και πιο μετά, το βράδυ της 17ης Νοεμβρίου και μετά την ακραία καταστολή, τον Υπουργό να δηλώνει ότι «οι πολιτικές εκδηλώσεις επετράπησαν λόγω της ημέρας». Αλλά τελικά, γι αυτές τις πολιτικές εκδηλώσεις, ο ακροδεξιός Φαήλος Κρανιδιώτης έκανε μήνυση και αποφασίστηκε εισαγγελική έρευνα κατά τριών πολιτικών αρχηγών (Τσίπρα, Κουτσούμπα, Βαρουφάκη). Ενώ παράλληλα οι πολιτικές εκδηλώσεις δεν είναι δικαίωμα μόνο κομμάτων που βρίσκονται στη Βουλή, οπότε πώς γίνεται να βαρύνονται με πρόστιμα πολίτες που ήθελαν να συμμετάσχουν στις πολύ περιορισμένες δράσεις στις οποίες καλούσαν κόμματα της Εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς;

Το άκρον άωτον όλου αυτού του παραλογισμού το παρακολουθήσαμε την Παγκόσμια Ημέρα ενάντια στην έμφυλη βια, με τη συμβολική δράση των 9 φεμινιστριών στο Σύνταγμα. Έπρεπε δηλαδή να φτάσουμε σε αυτήν την ιδιαίτερα ευαίσθητη μέρα (με ένα αίτημα δηλαδή απείρως λιγότερο από το «διχαστικό» Πολυτεχνείο), σε αυτήν την πολιτική-κοινωνική δράση, με αυτό το χωρικό πλαίσιο («συνωστισμός» 9 ατόμων στην πλατεία Συντάγματος, αν είναι δυνατόν), για να βγει ο Υπουργός και να μας κάνει τη χάρη να ζητήσει «συγγνώμη για την υπερβολή». Πέραν του ότι η συγγνώμη δεν σημαίνει τίποτα αν δεν συνοδεύεται από απόσυρση δικογραφιών και σβήσιμο προστίμων, πέρα από το ότι δεν σβήνει την πολύωρη κράτησή των γυναικών στο Τμήμα και την έκθεσή τους στον κορονοϊό, θα έκανε το ίδιο ο Υπουργός και για 10 μέλη του ΠΑΜΕ για παράδειγμα, σε μία διαμαρτυρία για εργασιακά δικαιώματα; Νομίζω πως όχι.

Αν συνέβαιναν τα ίδια στην πανελλαδική απεργία την Πέμπτη, τι θα γινόταν; Ο Μπογδάνος πάντως, με ερώτησή του, ζητάει εξηγήσεις σχετικά με το γιατί δεν συνελήφθησαν διαδηλωτές. Στο μεταξύ, διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες γίνονται κανονικά σε όλο τον κόσμο, ακόμα και στην Ευρώπη των δεκάδων χιλιάδων κρουσμάτων και του lockdown. Στη Γαλλία του αγαπημένου του Μητσοτάκη, Μακρόν, πολίτες κατέβηκαν μαζικά ενάντια στον νόμο «καθολικής ασφάλειας» με την απαγόρευση βιντεοσκόπησης αστυνομικών «επί τω έργω», ενώ χιλιάδες γυναίκες διαμαρτυρήθηκαν για την έμφυλη βία στις 25 Νοεμβρίου. Η αντίφαση δεν εμπόδισε την «Καθημερινή» από το να αναφέρει τις κινητοποιήσεις αυτές στο πρωτοσελιδό της την επόμενη ημέρα.

Η αναφορά βέβαια στις συλλήψεις των 9 φεμινιστριών ήρθε μόνο μετά τη «συγγνώμη» του Υπουργού, όπως και στην πλειοψηφία των Μέσων στη χώρα. Σε ένα ζήτημα για το οποίο τοποθετήθηκαν τρία κόμματα της αντιπολίτευσης και μία παγκόσμια οργάνωση προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, έπρεπε να υπάρξει δήλωση συγγνώμης, άρα αποδοχής των καταγγελιών, από την κυβέρνηση, ώστε να γίνει «είδηση». Πρόκειται για την κλασική πλέον δυστοπία στο ενημερωτικό τοπίο, με τη «λίστα Πέτσα» να περιμένει μονίμως ένα κυβερνητικό «σήμα» ώστε να φιλοτιμηθεί να παρουσιάσει ένα γεγονός.

Τι επιτρέπεται λοιπόν και τι όχι; Πώς κρίνεται αυτό; Τη γνωμοδότηση της Επιτροπής προστασίας της Δημόσιας Υγείας πάντως, για την τετραήμερη απαγόρευση συναθροίσεων άνω των 3 ατόμων, στην οποία όφειλε να βασίζεται η απόφαση του Αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ, δεν την είδαμε ποτέ. Αποφασίζεται με βάση το πόσο ευαίσθητος για το κάθε ζήτημα θα ξυπνήσει μία μέρα ο Υπουργός; Ή αν συμφωνεί ή αποδέχεται το πλαίσιο μιας πολιτικής δράσης; Και πώς εκφράζεται όλο αυτό νομοθετικά και συνταγματικά, σε ένα εξαιρετικά ευαίσθητο πεδίο στοιχειωδών δικαιωμάτων που παραμένει θολό, την ώρα που η κυβέρνηση διατρανώνει ότι συνεχίζει, παρά την πανδημία, το «μεταρρυθμιστικό της έργο»;

Στην πράξη λοιπόν, έχουμε μία κατάσταση όπου αυτό το στοιχειώδες δικαίωμα έχει μεταφερθεί πλήρως στις διαθέσεις των αστυνομικών οργάνων και του Υπουργείου «Προστασίας του Πολίτη» και κρίνεται κατά το δοκούν, πολιτικά. Έχουμε μια κατάσταση που όλο αυτό κρίνεται ακόμα και μόνο με δηλώσεις στα κανάλια και τα ραδιόφωνα. Κι να εν μέσω του Πολυτεχνείου το κλίμα ήταν πολύ πολωμένο (με ευθύνη της κυβέρνησης) για να το δούμε αυτό, στην υπόθεση των 9 γυναικών όλος αυτός ο παραλογισμός εκφράστηκε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο. Εκτός αν δεν μιλάμε για παραλογισμό και μιλάμε για διολίσθηση. Πάντως ο πρώτος φέρνει πολύ εύκολα τη δεύτερη.