upd: Εκ παραδρομής ο Ρόμαν Προτάσεβιτς γράφτηκε ως ακτιβιστής. Όπως μεταφέρει αναλυτικά το foiaresearch, ο Προτάσεβιτς έχει συμμετάσχει σε εθνικιστικές και αντικομμουνιστικές γκρούπες, όπως το μιλιταριστικό «Μέτωπο Νεολαίας» (“Young Front”), ενώ φαίνεται ότι έχει σχέσεις και με άλλες παραστρατιωτικές-εθνικιστικές οργανώσεις.
Ο σκιώδης πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο διέταξε σύμφωνα με πληροφορίες να αλλάξει τόπο προσγείωσης σε πτήση της Ryanair στην οποία επέβαινε μπλόγκερ της αντιπολίτευσης. Η πτήση κατευθυνόταν στη Λιθουανία ενώ τελικά προσγειώθηκε στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, Μινσκ, όπου και τον συνέλαβαν κατά την άφιξη του, όπως δήλωσαν αξιωματούχοι.
Πρόκειται για τον Ρόμαν Προτάσεβιτς, το όνομα του οποίου βρισκόταν σε κατάλογο καταζητουμένων μετά τις μαζικές διαδηλώσεις πέρυσι έπειτα από εκλογές τις οποίες ο Λουκασένκο ισχυρίστηκε ότι κέρδισε με μεγάλη διαφορά, ενώ η αντιπολίτευση μιλούσε για εκλογές νοθείας.
Ο Προτάσεβιτς είναι ένας από τους ιδρυτές της αντιπολιτευόμενης υπηρεσίας ειδήσεων NEXTA, ένα κανάλι στο Telegram που έχει γίνει μια από τις κύριες πηγές ειδήσεων για τις διαδηλώσεις στη Λευκορωσία. Είναι εχθρικό προς τον Λουκασένκο και βοηθά στον συντονισμό διαδηλώσεων.
Το αεροπλάνο που ξεκίνησε από την Αθήνα, είχε σχεδόν φθάσει στη Λιθουανία όταν άλλαξε κατεύθυνση και συνοδεία μαχητικού οδηγήθηκε στο Μινσκ. Μάλιστα, θολές πληροφορίες έκαναν λόγο για εκρηκτικά στο αεροσκάφος, σύμφωνα με διαδικτυακό ιστότοπο εντοπισμού πτήσεων και το BelTA.
Ο Λουκασένκο διέταξε προσωπικά το πολεμικό αεροσκάφος να συνοδεύσει το Μπόινγκ της Ryanair στο Μινσκ, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων BelTA.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, η Λιθουανία κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ να τοποθετηθούν για το γεγονός. Η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σχολίασε την κίνηση ως απαράδεκτο γεγονός.
It is utterly unacceptable to force @Ryanair flight from Athens to Vilnius to land in Minsk.
ALL passengers must be able to continue their travel to Vilnius immediately and their safety ensured.
Any violation of international air transport rules must bear consequences.
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 23, 2021
Very concerned regarding reports of a forced landing of #Ryanair flight in Minsk.
We call on Belarus authorities to immediately release the flight and all its passengers.
An #ICAO investigation of the incident will be essential.
— Charles Michel (@eucopresident) May 23, 2021
Από την πλευρά της η Γερμανία ζήτησε εξηγήσεις, ενώ ο πρωθυπουργός της Πολωνίας μίλησε για «καταδικαστέα πράξη κρατικής τρομοκρατίας».
Υπενθυμίζεται ότι διαδηλώσεις ξέσπασαν σε ολόκληρη τη Λευκορωσία ύστερα από τις προεδρικές εκλογές της 9ης Αυγούστου 2020, οπότε και ο Λουκασένκο επανεκλέγη για έκτη θητεία. Ενώ οι εκλογικές αρχές υποστηρίζουν ότι ο Λουκασένκο συγκέντρωσε πάνω από το 80% των ψήφων, η αντιπολίτευση συνεχίζει να επιμένει ότι η βασική αντίπαλός του, Σβετλάνα Τιχανόβσκαγια, κέρδισε τις εκλογές. Πάνω από 6.700 άτομα συνελήφθησαν στη Λευκορωσία μόνο κατά τις πρώτες ημέρες των διαμαρτυριών, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, ενώ εκατοντάδες τραυματίστηκαν, ενώ υπήρξαν και νεκροί.
Νέα στοιχεία για τον θάνατο διαδηλωτή «καίνε» τον Λουκασένκο στη Λευκορωσία (UPD)
Η σύμβουλος της προεδρίας της Λιθουανίας μίλησε για προσχεδιασμένη υπόθεση, καθώς οι μυστικές υπηρεσίες της Λευκορωσίας γνώριζαν ποιος βρισκόταν στο αεροπλάνο.
Η εταιρεία Ryanair δήλωσε ότι το προσωπικό του αεροπλάνου ενημερώθηκε από τη Λευκορωσία ότι υπάρχει πιθανός κίνδυνος ασφαλείας στην πτήση, ενώ στη συνέχεια διατάχθηκαν να προσγειωθούν στο κοντινότερο αεροδρόμιο.
Σύμφωνα με την ίδια εταιρεία, το αεροπλάνο προσγειώθηκε με ασφάλεια και οι επιβάτες ελέγχθηκαν από τις αρμόδιες αρχές.
Καταδικάζει η Αθήνα
«Το Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους Ευρωπαίους εταίρους αναφορικά με το αεροσκάφος που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους και προέβη σε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ. Πρωταρχικό μας μέλημα η ασφάλεια όλων των επιβατών», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Αθήνα.
Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την πράξη κρατικής αεροπειρατείας που έλαβε χώρα σήμερα και είχε ως αποτέλεσμα την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης Ryanair FR 4978, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ της Λευκορωσίας.
Στο αεροπλάνο επέβαιναν συνολικά 171 επιβαίνοντες, 11 εκ των οποίων είναι Έλληνες πολίτες. Η πράξη αυτή, η οποία έθεσε σε κίνδυνο την ζωή όλων των επιβαινόντων είναι απαράδεκτη.
Καλούμε για την άμεση απελευθέρωση του αεροσκάφους και του συνόλου των επιβαινόντων προκειμένου να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους.
Καταδικάζουμε την παράνομη σύλληψη του Λευκορώσου ακτιβιστή Roman Protasevich, ο οποίος απειλείται με την θανατική ποινή.
Ο κ. Protasevich ήταν μέλος της αντιπροσωπείας της ηγέτιδας της Λευκορωσικής Αντιπολίτευσης Sviatlana Tsikhanouskaya, η οποία είχε συμμετάσχει στο Φόρουμ των Δελφών πρόσφατα.
Για την Ελλάδα, η προάσπιση των θεμελιωδών αξιών όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ζήτημα αρχής.
Θεωρούμε ότι παρόμοιες πρακτικές, οι οποίες παραπέμπουν σε άλλες εποχές και που δεν αρμόζουν σε κανένα πολιτισμένο κράτος, δεν θα πρέπει να μείνουν αναπάντητες.
Η Ελληνική πλευρά βρίσκεται σε στενό συντονισμό με τα υπόλοιπα Κράτη-Μέλη της ΕΕ και αναμένει ότι το ζήτημα αυτό θα εξετασθεί ενδελεχώς κατά το προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ντόναλντ Τουσκ αναφερόμενος στο γεγονός σχολίασε ότι «Ο Λουκασένκο έχει γίνει απειλή όχι μόνο για τους πολίτες του αλλά και για τη διεθνή ασφάλεια” ανέφερε ο Ντόναλντ Τουσκ και προσέθεσε ότι “η πράξη της κρατικής τρομοκρατίας απαιτεί άμεση και σκληρή αντίδραση όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών».