«Ο διάσημος και ο Πακιστανός»: Για τον βιασμό φταίει μόνον ο βιαστής
Για τον βιασμό φταίει ο βιαστής. Και μόνον ο βιαστής.
Προ ημερών η είδηση για καταγγελία σε βάρος του Πορτογάλου ποδοσφαιριστή Ρούμπεν Σεμέδο ήρθε τα ταράξει τα νερά της ειδησεογραφίας. Στη σύλληψη του προχώρησε η Αστυνομία, καθώς σε βάρος του έγινε καταγγελία για βιασμό 17χρονης. Την καταγγελία έκανε η ίδια η ανήλικη στο αστυνομικό τμήμα του Βύρωνα, και συγκεκριμένα ο Πορτογάλος παίκτης του Ολυμπιακού κατηγορείται πως κατά τη διάρκεια εξόδου του με την κοπέλα, τη μέθυσε και την μετέφερε με το αυτοκίνητό του στο σπίτι του στην Γλυφάδα όπου και την βίασε. Στις 2 Σεπτεμβρίου ολοκληρώθηκε η απολογία του και με απόφαση ανακριτή και εισαγγελέα ο ποδοσφαιριστής αφέθηκε ελεύθερος χωρίς περιοριστικούς όρους και με χρηματική εγγύηση 10.000 ευρώ.
«Αν τη δείτε και εσείς θα μου πείτε αν μοιάζει με 17 ή 23-24 ετών» δήλωσε ο δικηγόρος του κατηγορούμενου ποδοσφαιριστή. Στο άκουσμα της δήλωσης, παγώσαμε και πριν σχολιάσουμε οτιδήποτε στα δημοσιογραφικά γραφεία αναρωτιόμασταν αν όντως το δήλωσε. Πώς είναι δυνατόν να το δήλωσε.
Η είδηση στα Μέσα; «Διάσημος ποδοσφαιριστής κατηγορείται για βιασμό»
Στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο Αιγαίου ο Άχμετ Βακάς, δράστης του άγριου ξυλοδαρμού και βιασμού της 16χρονης Μυρτώς, στη Χρυσή Ακτή της Πάρου, στις 22 Ιουλίου 2012. Ο Εισαγγελέας πρότεινε την ποινή των ισόβιων για την πράξη της ληστείας και επιπλέον την ποινή κάθειρξης 18 ετών για κάθε μία εκ των δύο πράξεων, της απόπειρας ανθρωποκτονίας και της πράξης του βιασμού και συνολική ποινή κάθειρξης, 24 χρόνια και 11 μήνες κάθειρξη.Το δικαστήριο αποφάσισε ομόφωνα, να κάνει δεκτή την πρόταση του Εισαγγελέα και επέβαλε τις άνω ποινές για τις παραπάνω πράξεις.
Το παραπάνω παράδειγμα στην ιστορία της Μυρτούς είναι ο ορθός τρόπος αναπαραγωγής της είδησης, σύμφωνα με τον κώδικα δεοντολογίας. Ωστόσο, η είδηση έκανε τον γύρο των Μέσων εστιάζοντας την καταγωγή του δράστη. Ορισμένοι θεώρησαν ότι το έγκλημα οφείλεται στην εθνικότητα του δράστη και ότι τέτοιου είδους εγκλήματα οφείλονται στην ύπαρξη αλλοδαπών μεταναστών.
Η είδηση στα Μέσα; «Αυτό είναι το πρόσωπο του Πακιστανού που χτύπησε τη 15χρονη στην Πάρο»
Στη δημοσιογραφία, έχουμε μάθει πως το στοιχείο που θέλεις να εστιάσεις το τοποθετείς σε πρώτη θέση στον τίτλο. Στην περίπτωση της Μυρτούς, το πρώτο στοιχείο στους τίτλους μεγάλων Μέσων δεν ήταν η κακοποίηση που υπέστη το κορίτσι, αλλά η καταγωγή του δράστη. Στην περίπτωση Σεμέδο, τα Μέσα μιλούν για έναν διάσημο ποδοσφαιριστή με τα σχόλια της κοινής γνώμης να ξερνάνε το γνωστό, σκοταδιστικό αφήγημα «τι γύρευε η 17χρονη σε μπαρ να πίνει;» , «τι φορούσε;», «το έκανε για να προκαλέσει».
Η γλώσσα των ΜΜΕ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το επίπεδο και τις νοοτροπίες της κοινωνίας. Όπως τα σχόλια στην περίπτωση της Μυρτούς ήταν εναντίον «του Πακιστανού τέρατος», στην περίπτωση Σεμέδο η κατηγορία πέφτει στο θύμα. Πόσο εύκολα στη μία περίπτωση που ο κατηγορούμενος είναι διάσημος από χώρα της «Δύσης» ψάχνει κανείς να βρει κάτι να κατηγορήσει το θύμα, ενώ στην περίπτωση που ο δράστης είναι σκουρόχρωμος εξ’ Ανατολής, τα πυρά πέφτουν στην καταγωγή; «Αν τη δείτε και εσείς θα μου πείτε αν μοιάζει με 17 ή 23-24 ετών» δήλωσε ο δικηγόρος του κατηγορούμενου ποδοσφαιριστή. Και τι σημασία έχει; Ο βιασμός είναι βιασμός.
H πράξη είναι καταδικαστέα απ’ όπου κι αν προέρχεται ο βιαστής/φερόμενος ως βιαστής/κατηγορούμενος. Στις δύο συγκεκριμένες περιπτώσεις διαφέρει η συμπαράσταση στις κοπέλες. Στη μία περίπτωση πρόκειται για έναν διάσημο ποδοσφαιριστή -σαφώς η ιδιότητα δυστυχώς επηρεάζει την κρίση της κοινής γνώμης και των φιλάθλων-, στην άλλη περίπτωση έχεις έναν φτωχό, άσημο εξ’ Ανατολής. Το ρατσιστικό στοιχείο δυστυχώς υπερισχύει της πράξης του βιασμού στο κοινό αίσθημα.
Το φαινόμενο αυτό συναντάται σε πολλές περιπτώσεις. Για τον βιασμό φταίει ο βιαστής. «Ήταν προκλητικά ντυμένη. Τι γύρευε τέτοια ώρα έξω; Γιατί γύρισε μόνη της; Τι φορούσε; Ε, κάπως θα προκάλεσε κι αυτή. Του κουνήθηκε. Τα ‘θελε και τα ‘παθε. Ήταν όμορφη και δε μπόρεσε να αντισταθεί.», αυτά είναι μερικά από τα πιο χυδαία, σκοταδιστικά, πατριαρχικά, σεξιστικά στερεότυπα που ακόμη αναπαράγονται, επιρρίπτοντας ευθύνη στο θύμα. Κι ύστερα, είναι κι εκείνο το χυδαίο «γιατί δε μίλησε νωρίτερα;». Μίλησε. Είχε μιλήσει. Τα σημάδια ήταν εκεί. Εσύ δεν άκουγες. Εσύ δεν ήθελες να μπλέξεις.
Παραφράζοντας τον τίτλο βιβλίου του Νίκου Μπογιόπουλου «είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε», ήρθε η ώρα να πούμε «είναι η πατριαρχία, ηλίθιε». Η αντίληψη ότι η γυναίκα είναι το αδύναμο και απροστάτευτο φύλο. Είναι οι χαρακτηρισμοί που την ακολουθούν και αφορούν στην εξωτερική της εμφάνιση. Η αντίληψη ότι το πέος μπορεί να κατακτήσει τον κόσμο και κανένα θηλυκό δε μπορεί να αντισταθεί. Είναι η ματσίλα που βρωμίζει τον κόσμο. Φταίει ο βιαστής. Όχι το χρώμα δέρματός του, η καταγωγή του κι όλα τα κίτρινα στερεότυπα που φτύνουν ακόμη κάποιοι εν έτει 2021. Μόνον ο βιαστής.
Και σε οποιαδήποτε περίπτωση, φταίει ο δράστης. Ρατσιστικά κατάλοιπα και σκοταδιστικά αφηγήματα δε χωρούν σε καμία κοινωνία.