Κ. Αποστολάκης: Το Survivor είναι ο μικρόκοσμος μέσα στον μικρόκοσμο μας

Συνέντευξη στους Ορέστη Βέλμαχο και Ειρήνη Μιλή

Ύστερα από μια «γεμάτη» επαγγελματικά χρονιά, ο Κώστας Αποστολάκης στέκεται στην προσπάθεια που γίνεται για τη βελτίωση του ελληνικού θεάτρου, εκτιμώντας πως μετά το χτύπημα της οικονομικής κρίσης, τα πράγματα «θα ξεκαθαρίσουν». Προβληματίζεται με τα κριτήρια του κόσμου και θεωρεί την μεγάλη επιτυχία του survivor κάτι φυσιολογικό σε μια κοινωνία που στερείται ηθικών αξιών.

Είχες μια ομολογουμένως «γεμάτη» χρονιά σε θέατρο και τηλεόραση

Αυτό το χειμώνα έπαιζα σε δύο θεατρικές παραστάσεις στο «Ένα εξοχικό παρακαλώ»,  σε σενάριο του Γιώργου Φειδά και σκηνοθεσία του Βασίλη Θωμόπουλου, η οποία πήγε για δύο σεζόν και τα «39 σκαλοπάτια» που πρωταγωνιστούν η  Ναταλία Δραγούμη, ο Σπύρος Σπαντίδας, ο Φώτης Κέπελης και εγώ. Πήγε για μισή σεζόν και θα ακολουθήσει περιοδεία το καλοκαίρι, ενώ η εταιρεία ζήτησε να πάει και δεύτερη χρονιά. Μιλάμε για δύο κωμωδίες, το  «Ένα εξοχικό παρακαλώ» ήταν ο ορισμός της κωμωδίας, ό,τι  πιο τίμιο μπορείς να παρουσιάσεις σε έναν θεατή όταν έρχεται να δει ένα κωμικό έργο και τα «39 σκαλοπάτια» ήταν μία φαντασμαγορική κωμωδία, διότι τέσσερις ηθοποιοί προσπαθούν να φτιάξουν κινηματογράφο στο θέατρο. Είναι εγχείρημα  πολύ δύσκολο, κάναμε τρεις μήνες πρόβες και ο κόσμος το αγκάλιασε. Κρίνοντας από την ανταπόκριση του κοινού, πιστεύουμε ότι ο κόσμος πέρασε δύο υπέροχες ώρες σε ένα ταξίδι που δεν θα το έκανε έτσι κι αλλιώς στην Σκωτία και στην Αγγλία εκείνη την εποχή (γιατί έχει περάσει και η εποχή). Πέρασα μία πολύ ωραία σεζόν, έκανα γυρίσματα και στην τηλεοπτική σειρά «Αρένα».

Πώς είναι η ανταπόκριση του κόσμου απέναντι στο θέατρο;

Ο κόσμος πάει θέατρο και φυσικά έχει κάνει και το θέατρο μεγάλες προσπάθειες. Έχει μειώσει το εισιτήριο, υπάρχει το 2 σε 1 και το ίντερνετ όπου μπορείς να βρεις προσφορές για εισιτήρια. Ο κόσμος πάει στο θέατρο. Μην ξεχνάμε ότι το θέατρο είναι μία φθηνή διαδικασία πλέον, δηλαδή 8 ευρώ έχει το σινεμά και εσύ μπορείς να δεις με 12 ευρώ μία παράσταση. Το αγκαλιάζει ο κόσμος, είναι μία διασκέδαση για το κοινό η οποία δεν είναι πια κυριλέ. Οι παραγωγοί και οι ίδιοι οι ηθοποιοί προσπαθούν. Βλέπουμε πολλά ονόματα σε ένα έργο.

Αυτό έγινε γιατί είχε μειωθεί η προσέλευση του κόσμου λόγω της κρίσης;

Όχι, κάνουν μία προσπάθεια για να δείξουν το φθηνό εισιτήριο το οποίο όπως ανέφερα μπορείς να βρεις μέσω ίντερνετ. Κάνουν προσπάθεια για να φέρουν τον κόσμο στο θέατρο, για να δείξουν τι είναι το προϊόν  που τους προσφέρει. Καμιά φορά αυτό γυρίζει μπούμερανγκ γιατί οι θεατές βλέπουν μία κακή παράσταση και μετά κάνουν πολύ καιρό να ξαναπάνε στο θέατρο.

Έχει κριτήριο σε αυτά που επιλέγει ο κόσμος;

Δεν πιστεύω ότι ο κόσμος έχει κριτήριο, τρώει ό,τι τον ταΐσουν και ό,τι είναι πιο glamorous ή έχει πιο μεγάλο «χαρτί», αυτό διαλέγουν. Ό,τι λάμπει. Είμαστε στην εποχή της εικόνας. Δεν κοιτάμε κάτω από τα γράμματα. Έτσι ψηφίζει κιόλας ο κόσμος, «α αυτόν τον ξέρω». Ο πιο γνωστός βγαίνει και βουλευτής. Χωρίς να έχει σημασία αν έχει δουλέψει, αν έχει βγάλει 1 ευρώ μόνος του.

Βλέπεις «νέο αίμα» στο θέατρο στο ελληνικό θέατρο;

Υπάρχει πάρα πολύ ωραίο δυναμικό στην Ελλάδα. Έχουμε και καλούς ηθοποιούς και σκηνοθέτες και παραγωγούς. Το θέμα όμως είναι στις δουλειές. Δηλαδή όλες οι δουλειές είναι λίγο lowbudget και εκεί χωλαίνει το πράγμα. Επίσης υστερούμε λίγο στους γραφιάδες. Πρέπει να βρούμε καλύτερους συγγραφείς. Υπάρχουν 5-6 ονόματα.

Έχει πέσει η ποιότητα εξαιτίας του lowbudget;

Φυσικά και έχει πέσει η ποιότητα και στα ρούχα και στα κοστούμια και στα σκηνικά. Γενικά ότι πληρώνεις παίρνεις. Παλιά μία δουλειά στο θέατρο κόστιζε 200.000 ευρώ και τώρα 50.000, καταλαβαίνεις ότι έχει πέσει πάρα πολύ. Ωστόσο η ποιότητα εξαρτάται κι από αυτούς που αγαπούν τη δουλειά και το χώρο, οι ηθοποιοί, σκηνοθέτες και συγγραφείς.

Εν μέσω οικονομικής κρίσης, πιστεύεις ότι έχει «ξεκαθαρίσει» ο χώρος;

Γενικά στην κρίση ξεκαθαρίζουν τα πάντα. Πιστεύω πως η κρίση θα ξεδιαλύνει πράγματα σε αυτό το κομμάτι. Θα μείνουν οι νοικοκύρηδες οι οποίοι θα κάνουν και κάνουν καλή δουλειά, που αγαπούν το είδος και θα σκύψουν πάνω από το γραφείο τους ή από την σκηνή για να κάνουν μερακλίδικα πράγματα. Στο χώρο το δικό μας, όπως και σε κάθε χώρο άλλωστε, η κρίση βοηθάει να πέσουν οι μάσκες και όταν πέφτουν οι μάσκες, όλοι κάνουν πράγματα τα οποία είναι πιο ορατά από τους άλλους. Όσο υπήρχε αφθονία μπορούσες να «μπουκώσεις» εύκολα την παράσταση με κοστούμια, με μουσικές και φώτα. Τώρα δεν υπάρχουν αυτά. Υπάρχει η καθαρή ψυχή.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι  τα χρόνια πριν την κρίση το ελληνικό θέατρο παρήγαγε περισσότερο υλικό σχετικά με αυτό που μπορούσε να καταναλωθεί.

Υπήρχε και η υπερκατανάλωση και η υπερπαραγωγή. Όταν παίζονταν στην Αθήνα 500 παραστάσεις πράγμα που δεν συνέβαινε και δεν συμβαίνει σε καμία άλλη χώρα στον κόσμο, είμαστε υπερβολικοί σε όλα μας. Φαντάσου ότι η Αμερική είχε 67 θέατρα και 45 με 48 έχει το Λονδίνο που είναι 18 εκατ. Σε μία πόλη 6 εκατομμυρίων κατοίκων πώς μπορούν να σταθούν 500 παραστάσεις; Είναι πάρα πολύ δύσκολο.

Υπάρχει κορεσμός στα νέα παιδιά που βγαίνουν στο επάγγελμα, λόγω κρίσης και ανασφάλειας;

Εγώ βλέπω να βγαίνουν νέα παιδιά, αλλά βγαίνουν σε φθηνές δουλειές που μπορούν να τους κάψουν και να μην ξαναδουλέψουν μετά πουθενά. Όπως στην τηλεόραση, κυρίως βγαίνουν σε φθηνές δουλειές και δεν μπορούν να παίξουν γιατί δεν έχουν την εμπειρία για να σωθούν, δεν υπάρχει και κανένας για να τους πει πως θα σωθούν και μετά ο άλλος λέει «δεν έχει ταλέντο να μην τον ξαναπάρουμε».

Πώς βλέπεις να εξελίσσονται τα πράγματα στην τηλεόραση;

Η τηλεόραση αυτή την στιγμή κάνει σεβαστές προσπάθειες. Να φύγουν δηλαδή διάφορα ξένα που παίρνει και κάτι Τούρκικα. Κάνει ελληνικές παραγωγές αλλά και πάλι είναι lowbudget και είναι επίφοβο στο να το παρακολουθήσουν οι άλλοι, στο να έχει τηλεθέαση. Μπορεί να ξεχωρίσουν 2-3 δουλειές από τις 15.

Πόσο ψυχοφθόρο είναι να ξεκινάς μία σειρά και στη μέση της σεζόν να κόβεται και ουσιαστικά να χάνεις τη δουλειά σου;

Τα τελευταία δύο χρόνια το έχω ζήσει δύο φορές αυτό το πράγμα. Και με την «Εθνική Ελλάδος»  και με το «Μάλιστα Σεφ», τα οποία ήταν και τα δύο στο Mega και κόπηκαν. Δύο πολύ καλές δουλειές, του Καραγιάννη παραγωγές ο οποίος είχε κάνει εξαιρετική προσπάθεια, δίνοντας και χρήματα για να παρουσιαστεί σωστά στους τηλεθεατές. Δύο σειρές οι οποίες κόπηκαν και έμειναν άλλες που δεν «ζημιώνουν» το κανάλι.

Είναι πλέον ρίσκο  για έναν ηθοποιό η δουλειά που θα επιλέξει;

Για φαντάσου. Ξεκινάς την σεζόν ξέροντας ότι θα πάει όλο τον χειμώνα. Έχεις κλείσει λοιπόν τη δουλειά, έχεις απορρίψει άλλες και στο τέλος μένεις άνεργος. Ωστόσο είμαι τυχερός γιατί δεν έχω επιλέξει δουλειά βασιζόμενος καθαρά στα οικονομικά κριτήρια. Εύχομαι να μην χρειαστεί να το κάνω αυτό γιατί στο τέλος δεν θα είσαι καλός, καθώς θα σκέφτεσαι το οικονομικό και όχι πως θα διακριθείς σε αυτή τη δουλειά.

Πέρα από το οικονομικό κομμάτι, παρατηρείς άλλες διαφορές ανάμεσα στα τωρινά σίριαλ με τα παλαιότερα;

Όχι δεν υπάρχει διαφορά, απλώς στο κάθε σίριαλ πρέπει να βρεις το σωστό χρόνο, τόπο, κανάλι και ώρα. Υπάρχουν διάφορα πράγματα. Εγώ βλέπω ότι αυτοί που κάθονται στις καρέκλες κάνουν επιλογές χωρίς να έχουν ιδέα. Δεν ξέρουν τίποτα. Ιδέα έχουν αυτοί που παίζουν, σκηνοθετούν και αυτός που κάνει παραγωγή συνήθως. Αυτοί δηλαδή που είναι στις καρέκλες και πρέπει να δουν τι είναι σωστό και τι είναι λάθος, δεν ξέρουν τίποτα και δυστυχώς πληρώνονται γι αυτό.

Πώς μπορεί να ανακάμψει η τηλεόραση και να κάνει βήματα μπροστά;

Βήματα μπροστά η τηλεόραση μπορεί να κάνει μόνο με budget. Έχει αποδειχθεί ότι εάν δεν υπάρχει budget δεν θα γίνει μία δουλειά που θα την παρακολουθήσει ο κόσμος, όπως το survivor για παράδειγμα στο οποίο έπεσαν πολλά εκατομμύρια.

Ποια είναι η γνώμη σου για το survivor;

Είναι ένας μικρόκοσμος του μικρόκοσμού μας μέσα στην κρίση. Είναι άνθρωποι που πεινάνε, αγωνίζονται για να φάνε, ξεκατινιάζονται μεταξύ τους, με λίγα λόγια ό,τι γίνεται στην κοινωνία τη δικιά μας.

Πώς γίνεται με τα τόσα προβλήματα που υπάρχουν γύρω μας, όλοι να ασχολούνται με το survivor;

Δεν μπορώ να το καταλάβω αυτό το πράγμα. Είμαι και μέσα σε αυτή τη δουλειά (σ.σ. ελληνική τηλεόραση), ίσως αν ήμουν απ’ έξω να το καταλάβαινα. Όλοι βλέπουν survivor και μπράβο στο ΣΚΑΙ που το έκανε γιατί είναι το λιμάνι της εποχής, στο σημείο των καιρών. Βέβαια θα περάσει και αυτό γιατί η κοινωνία είναι δομημένη έτσι, σε σαθρές βάσεις. Βλέπεις ότι ο ένας υποσκάπτει τον άλλον και αυτός είναι ο λόγος που έχει και μεγάλη τηλεθέαση. Δεν ενδιαφέρει κανέναν λοιπόν αν θα υπογράψει τα μνημόνια ο Τσίπρας, αν θα κοπούν οι συντάξεις. Τον ενδιαφέρει το survivor και αυτό που με ενοχλεί είναι ότι αυτό το 70% ψηφίζει και για μένα.

Με τόσα αλλεπάλληλα χτυπήματα που δέχεται η νεολαία, το survivor είναι επιλογή ή τρόπος διαφυγής;

Αφού η νεολαία ξυπνάει για να «παρτάρει» μέχρι τις 8 το πρωί, γιατί να μην είναι το survivor επιλογή; Κυρίως η νεολαία το βλέπει, όχι οι ηλικιωμένοι νομίζω. Κι αυτούς τους αφορά η κοινωνικότητα δομημένη όπως είναι στο survivor. Αυτή τη στιγμή τα προβλήματα των νέων δεν είναι πολιτικά, είναι το που θα βγουν. Αυτό βέβαια είναι αποτέλεσμα της αφθονίας που ζούσαμε τα περασμένα χρόνια. Οι γονείς μας τα έδιναν όλα έτοιμα. Αυτό το πράγμα λοιπόν επειδή είναι ο καθένας μόνος του, μιας και μιλάμε κοινωνικά, γεννήθηκε από την ανάγκη να βρει κάποιος κάποιον. Οι νέοι δεν έχουν ευθύνη. Την ευθύνη έχουν εκείνοι που τους μεγάλωσαν. Δεν είμαι απαισιόδοξος, είμαι ρεαλιστής. Βλέπω τα πράγματα όπως συμβαίνουν και όχι όπως θα ήθελα να είναι.

Υπάρχει το «κάτι καλύτερο» που θα μας βγάλει από αυτή την κατάσταση;

Το κάτι καλύτερο είναι η κρίση που θα φέρει πίσω τα ήθη, τους θεσμούς, τα έθιμα, κάποιες αξίες, την ντροπή. Οι άνθρωποι που ντρέπονται εξαφανίστηκαν, πού είναι; Στη δουλεία μας ταλέντο είναι το θράσος. Αν είσαι θρασύς και δεν μασάς με τίποτα είσαι ταλαντούχος. Δεν υπάρχει μόνο οικονομική κρίση. Εγώ την εννοώ και ηθικά και ψυχολογικά. Η ηθική κρίση δημιουργήθηκε με την στέρηση. Οι άνθρωποι όταν στερούνται βάζουν τον εαυτό τους σε πειθαρχία. Όταν έχεις πειθαρχεία σέβεσαι τον εαυτό σου και από εκεί και πέρα είναι σίγουρο ότι θα σεβαστείς και τους άλλους.

Η ιστορία δείχνει πως όταν ο άνθρωπος βιώνει τέτοιου είδους καταστάσεις είναι πιθανό να εξωτερικεύσει τα πιο άγρια ένστικτά του

Αυτό αφορά κυρίως την οικονομική κρίση. Όταν κάποιος δεν έχει να φάει ή να ταΐσει τα παιδιά του. Πέρα απ’ αυτό, υπάρχουν κι άλλες κρίσεις που είναι πιο επικίνδυνες από αυτό. Το να μην σέβομαι εγώ το γείτονά μου, τον φίλο μου, να μην έχω αξίες και να σε έχω φίλο αλλά να θέλω να σε καταδυναστεύσω στα κρυφά. Η αφθονία, όπως ανέφερα, φέρνει χειρότερη κρίση γιατί σπάνε οι φραγμοί. Σταματήσαμε να ντρεπόμαστε, να «κοκκινίζουμε» και να είμαστε άνθρωποι. Τώρα με την κρίση όλα αυτά ξανάρχονται και είναι κάτι που το βρίσκω θετικό.

Η γνώμη σου για όσα «τρέχουν» στην επικαιρότητα;

Επικρατεί αναταραχή. Σκάνε πράγματα σιγά σιγά. Ο κόσμος βλέπει πτώματα, ανθρώπους να σκοτώνονται μπροστά του, στην τηλεόραση και δεν αντιδρά. Προτιμά να αράζει και να τρώει μακαρονάδα. Έχουμε πάθει μία απάθεια γιατί έχουμε δει τα πάντα.

Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό;

Δεν μπορεί να αλλάξει αυτό. Πρέπει να πάει στον πάτο η κατάσταση για να ξεκολλήσει μετά.  Θα γίνεται πόλεμος των πόλεων. Κάποιος θα πεινάει, κάποιος θα ζει καλύτερα, έτσι είναι αυτά. Είναι πάρα πολύς ο κόσμος για να γίνει παγκοσμίως πόλεμος. Βρισκόμαστε σε τέλμα, το οποίο ανακυκλώνεται. Νομίζω πως αυτό το πράγμα πρέπει να πιάσει πάτο, για να αρχίσει να έχει ανάταση ο κόσμος ψυχική, κοινωνική και οικονομική. Οι πλούσιοι έφτιαξαν τον καπιταλισμό και τώρα εγκλωβίστηκαν οι ίδιοι οι πολίτες στον προηγούμενο καπιταλισμό. Εμείς αν ζούσαμε όπως ζούσαν το “80 θα ήμασταν αλλιώς, Την κρίση την αντιλαμβανόμαστε ως τέτοια  γιατί ζήσαμε άνετα 30 χρόνια. Δυστυχώς αυτοί που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο δεν είναι διατεθειμένοι να το κάνουν. Θέλουν να αλλάξουν μόνο τους εαυτούς τους. Να ζήσουν εκείνοι καλά και άσε τα πρόβατα να ζήσουν χειρότερα. Σκεφτόμαστε ατομικά και όχι συλλογικά. Άρα πως θα πάμε καλύτερα σαν χώρα;

Οι δουλειές που ετοιμάζεις μελλοντικά;

Θα έχω μία καινούργια θεατρική δουλειά για τον χειμώνα με τη Δήμητρα Παπαδοπούλου στο θέατρο Ιλίσια, σε ένα έργο που γράφει εκείνη και το σκηνοθετεί μαζί με τον Φωκά Ευαγγελινό. Είναι σίγουρο ότι θα είναι μία πολύ ωραία δουλειά. Και προετοιμάζω και μία ταινία που δεν ξέρω ακόμα αν θα γίνει τελικά λόγω του budget, όπως αναφέραμε. Παράλληλα, είμαι και σε αναμονή για ένα νέο σίριαλ για το οποίο θα γνωρίζω τον Ιούλιο.