Αναλυτικά, διαφύλαξη της ενότητας της Σένγκεν, προτεραιότητα στη συμφωνία με την Τουρκία και τερματισμό της «ανεξέλεγκτης διάβασης» προσφυγικών ροών στο λεγόμενο βαλκανικό διάδρομο περιλαμβάνει το τελικό κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.

Το μέρος του τελικού κειμένου για το προσφυγικό δημοσιεύτηκε το μεσημέρι της Παρασκευής, επισήμως, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η δεύτερη ημέρα της Συνόδου, η οποία επικεντρώνεται πλέον στο θέμα της Βρετανίας.

Στο κείμενο υπογραμμίζεται ότι στόχος της ΕΕ στο προσφυγικό «πρέπει να είναι η ταχεία μείωση των προσφυγικών ροών, η προστασία των εξωτερικών μας συνόρων, η μείωση της παράνομης μετανάστευσης και η διαφύλαξη της ακεραιότητας του Σένγκεν». 

Χαιρετίζουν την εμπλοκή ΝΑΤΟ στο Αιγαίο

Οι «28» χαιρετίζουν «την απόφαση του ΝΑΤΟ να βοηθήσει στη διεξαγωγή αναγνώρισης, επιτήρησης και παρακολούθησης των παράνομων διελεύσεων στο Αιγαίο» και σημειώνουν πως η FRONTEX θα πρέπει να «συνεργαστεί στενά» με το ΝΑΤΟ.

«Η πλήρης και ταχεία εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης με την Τουρκία παραμένει προτεραιότητα για τη μείωση των προσφυγικών ροών και την αντιμετώπιση των διακινητών» υπογραμμίζεται, λέγοντας πως «έχουν γίνει βήματα από την Τουρκία, ωστόσο οι μεταναστευτικές ροές παραμένουν πολύ υψηλές».

«Απαιτείται σημαντική και συνεχής μείωση του αριθμού των παράνομων διελεύεσεων και αυτό απαιτεί επιπλέον, αποφασιστικές προσπάθειες και από την τουρκική πλευρά» υπογραμμίζεται.

Μη ομαλή η ροή στον βαλκανικό διάδρομο

Τονίζεται επίσης ότι «η συνεχής μη ομαλή μεταναστευτική ροή πάνω στο βαλκανικό διάδρομο παραμένει παράγοντας βαθιάς ανησυχίας που απαιτεί επιπλέον δράση και τερματισμό της προσέγγισης «ανεξέλεγκτης διάβασης» («wave-through approach») και μη συντονισμένων μέτρων πάνω στη διαδρομή αυτή, λαμβάνοντας υπόψη τις ανθρωπιστικές συνέπειες για τα εμπλεκόμενα κράτη-μέλη».

«Είναι απαραίτητη η αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας του Σένγκεν, με πλήρη υποστήριξη σε μέλη που αντιμετωπίζουν δύσκολες περιστάσεις» αναφέρεται. Τονίζεται ότι «πρέπει να επιστρέψουμε σε μία κατάσταση στην οποία όλα τα μέλη να εφαρμόζουν πλήρως το Σένγκεν και αρνούνται είσοδο στα εξωτερικά σύνορα σε υπηκόους τρίτων χωρών που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ή δεν κάνουν αίτηση για άσυλο όταν τους έχει δοθεί η ευκαρία».

Σημειώνεται ότι σε αυτό «λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες των θαλάσσιων συνόρων, και εφαρμόζοντας το σχέδιο δράσης με την Τουρκία».

Η σύσταση και λειτουργία των hotspot «βελτιώνεται σταδιακά, […] ωστόσο μένουν ακόμη αρκετά να γίνουν, ώστε συγκεκριμένα να γίνουν πλήρως λειτουργικάκαι να διασφαλιστεί η πλήρης ταυτοποίηση και καταγραφή κάθε εισόδου και η πλήρης εφαρμογή της μετεγκατάστασης» αναφέρεται. «Οι αιτούντες άσυλο δεν έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν τη χώρα μέρος από την οποία ζητούν άσυλο» υπογραμμίζεται.

Καμία μεταβολή μέχρι τις 6 Μαρτίου

Νωρίτερα η Αθήνα είχε προειδοποιήσει ότι δεν θα υπογράψει το κείμενο συμπερασμάτων, αν δεν υπάρξει ρητή δέσμευση από όλους για μη κλείσιμο των βορείων συνόρων της χώρας.

Το Βερολίνο από την πλευρά του, δεσμεύτηκε να μην υπάρξει μεταβολή στο σημερινό status έως τις 6 Μαρτίου, οπότε αναμένεται να πραγματοποιηθεί η Σύνοδος ΕΕ – Τουρκίας. 

Ο τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου αναμένονταν στις Βρυξέλλες, αλλά ακύρωσε το ταξίδι του λόγω της βομβιστικής ενέργειας στην Άγκυρα την Τετάρτη, που κόστισε τη ζωή σε 28 άτομα.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά το τέλος των εργασιών της Πέμπτης, η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγγελα Μέρκελ είπε ότι οι χώρες μέλη της ΕΕ υποστηρίζουν το σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας.

Μέρκελ περί σημαντικότερης ανακοίνωσης

«Η σημαντικότερη ανακοίνωση για μένα σήμερα είναι ότι δεν έχουμε μόνο επιβεβαιώσει το σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας, αλλά έχουμε πει ότι είναι και η προτεραιότητά μας», είπε, σχετικά με τη συμφωνία για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, τη μείωση των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη και τη μάχη ενάντια της παράνομης μετανάστευσης.

Η Μέρκελ τόνισε πως και η Αυστρία υποστήριξε το σχέδιο, παρά την μονομερή απόφασή της ως χώρα να θέσει ένα ανώτατο όριο ανά ημέρα στον αριθμό των μεταναστών που θα επιτρέψει να εισέλθουν στο έδαφός της. «Στην Ευρώπη είμαστε πάντα εταίροι», είπε η καγκελάριος.

Σουλτς: Δεν έχει υλοποιηθεί το σχέδιο

Τον κώδωνα του κινδύνου έναντι των εξαιρετικά αρνητικών συνεπειών που θα έχει για το μέλλον της ΕΕ ενδεχόμενη μη αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης έκρουσε από την πλευρά του, μιλώντας στη σύνοδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, ο πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς.

Ο Σουλτς κατέκρινε την τάση κρατών μελών της ΕΕ να αντιμετωπίζουν την κρίση με αποκλειστική βάση τις δικές τους οπτικές γωνίες και κάλεσε τους ευρωπαίους ηγέτες να δώσουν την απαραίτητη ώθηση στην ΕΕ για να εξέλθει από το αδιέξοδο που βρίσκεται σήμερα.

Αναφερόμενος στην Τουρκία ο πρόεδρος της ευρωβουλής τόνισε ότι εξακολουθεί να αποτελεί το σημείο αναχώρησης πολλών προσφύγων που αντιμετωπίζοντας πολλούς κινδύνους κατευθύνονται προς την Ευρώπη.

Ο Μάρτιν Σουλτς επισήμανε ότι προς το παρόν δεν έχει υλοποιηθεί το σχέδιο δράσης που συμφώνησε η ΕΕ με την κυβέρνηση της Άγκυρας και ανέφερε ότι η όποια μείωση των προσφυγικών ροών οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες λόγω του χειμώνα.


Ανησυχία για τουρκικές ενέργειες

Ο πρόεδρος της Ευρωβουλής ανέφερε επίσης ότι παρακολουθεί με αυξανόμενη ανησυχία τις στρατιωτικές ενέργειες της Άγκυρας στα κουρδικά εδάφη. Σε ό,τι αφορά τους πρόσφυγες που βρίσκονται στο τουρκικό έδαφος ο πρόεδρος της ευρωβουλής σημείωσε ότι έχουν άμεση ανάγκη παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.

Ανέφερε επίσης ότι η τουρκική πλευρά θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι μία Ευρώπη πιο αδύνατη πολιτικά και οικονομικά θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα αναγνώρισε ότι έχει επιτευχθεί μεγάλη πρόοδος σε ό,τι αφορά την καταγραφή και ταυτοποίηση των προσφύγων τονίζοντας ωστόσο ότι χρειάζεται περαιτέρω πρόοδος.

Τόνισε ότι θα πρέπει να δοθεί βοήθεια στην Ελλάδα για να ελέγξει πιο αποτελεσματικά τα σύνορα της με την ΠΓΔΜ. Ανέφερε ακόμη ότι η συνεργασία της ΕΕ με την κυβέρνηση των Σκοπίων θα πρέπει να συντονίζεται μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Ο πρόεδρος της ευρωβουλής ανέφερε επίσης ότι θα πρέπει να δοθεί στην Ελλάδα κάθε ανθρωπίνως δυνατή βοήθεια για να αντιμετωπίσει την προσφυγική κρίση και να λάβει τους ερχόμενους τρεις μήνες τα μέτρα που πρότεινε η Επιτροπή.

Άσυλο, επαναπροώθηση και Σένγκεν

Ο Μάρτιν Σουλτς κατέκρινε επίσης ορισμένες χώρες μέλη της ΕΕ που όπως είπε εξακολουθούν να επιτρέπουν σε πολίτες τρίτων κρατών να περνούν από το έδαφος τους με προορισμό άλλες ευρωπαϊκές χώρες στις οποίες επιθυμούν να καταθέσουν αίτηση παροχής ασύλου.

Ο Σουλτς ανέφερε ότι η ΕΕ θα πρέπει επειγόντως να συνάψει συμφωνίες επαναπροώθησης των μεταναστών με το Μαρόκο και την Αλγερία και να εφαρμόσει διάφορες συμφωνίες που ήδη έχει με χώρες όπως το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και το Αφγανιστάν. Ο πρόεδρος της ευρωβουλής κάλεσε επίσης την Τουρκία να ευθυγράμμισει την πολιτική της στο θέμα της παροχής βίζας με την πολιτική που ακολουθεί η ΕΕ.

Τέλος ο Μάρτιν Σουλτς επισήμανε τις εξαιρετικά αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις που θα είχε στην Ευρώπη ενδεχόμενη διάλυση της ζώνης του Σένγκεν. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι θα υπάρξουν μεγάλα διοικητικά κόστη, προβλήματα στις μεταφορές προϊόντων και αρνητικές επιπτώσεις στον τουρισμό.


Τριμερής Τσίπρα – Μέρκελ – Ολάντ

Σημειώνεται ότι το πρωί της Παρασκευής, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει συνάντηση με τη γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ και τον γάλλο πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ.

Στην ατζέντα βρέθηκαν όλα τα ζητήματα της Συνόδου Κορυφής, το προσφυγικό και τα θέματα που σχετίζονται με την ελληνική οικονομία.