Του Ορέστη Βέλμαχου

Το τέταρτο μνημόνιο ψηφίστηκε από ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ  εν μέσω σκηνικού τεχνητής πόλωσης. ΝΔ και ΠΑΣΟΚ που έφεραν τα προηγούμενα μνημόνια και ανυπομονούν για τα νέα μέτρα ή «μεταρρυθμίσεις που μας πηγαίνουν πιο κοντά στην εξυγίανση», στηλίτευσαν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ που φέρνει νέα επώδυνα μέτρα που θα πέσουν στις πλάτες του λαού. Σωστά, ψήφισαν το τρίτο μνημόνιο που δεδομένα οδηγούσε στο τέταρτο και τα νέα μέτρα. Ποτάμι και Ένωση Κεντρώων μένουν «ουρές» σε αυτή την κατεύθυνση.

Τελικά οι «εταίροι μας» και, με όποιον τρόπο μπορεί να το φανταστεί κανείς, «σύμμαχοι μας» ξέκοψαν κάθε συζήτηση για την ελάφρυνση χρέους. Όπως έχει βαρεθεί να δηλώνει ο Σόιμπλε από τον Μάιο του 2016, συζήτηση για το ελληνικό χρέος θα υπάρξει υπό προϋποθέσεις μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου το 2018 και μόνο σε περίπτωση που έχουν εφαρμοστεί πιστά οι υποδείξεις των δανειστών.

Τον δρόμο του «κακού» Σόιμπλε ακολούθησε και η Λαγκάρντ, η οποία δήλωσε πως αναμένει τη στάση των υπόλοιπων δανειστών (που παλιά δια στόματος Τσίπρα  ήταν gangsters, τσιράκια των τοκογλύφων κλπ) για να αποφασίσει τη στάση που θα τηρήσει το ΔΝΤ. Δεν θα συμμετέχει με χρηματοδότηση και θα περιμένει να εγκριθούν οι θέσεις που έχει προτείνει και στην ουσία μας λέει «φτάστε στο 2018 και το βλέπουμε πάλι». Ο Τζανακόπουλος ακόμα περιμένει την οριστική λύση.

Δεν είναι όμως μόνο οι κακοί Γερμανοί που έχουν «τελειώσει» το θέμα συζήτησης του ελληνικού χρέους πριν την λήξη του τρίτου μνημονίου. Ο επικεφαλής οικονομολόγος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Ρολφ Στράουχ, υπογράμμισε ότι τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το ελληνικό χρέος θα συζητηθούν αν υπάρξει ανάγκη μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου, με την προϋπόθεση η Ελλάδα να έχει εφαρμόσει πιστά όσα ζητούν οι δανειστές. Κάπου εκεί άφησε και ένα «παραθυράκι» για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Είπε (με τρόπο) πως ο Σόιμπλε έχει δίκιο και παρά τα όσα ισχυρίζεται η κυβέρνηση, η κουβέντα για το χρέος είναι για εσωτερική κατανάλωση.

Στην «εξίσωση» μπαίνει και η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, που θα κάνει τη χώρα να δοκιμαστεί στις αγορές. Άλλωστε, ο Α. Τσίπρας υποστήριξε πως αυτό το θέμα είναι κομβικής σημασίας, ανεξαρτήτως της έκβασης του ζητήματος για το ελληνικό χρέος. Για κάποιον περίεργο λόγο, ίσως να διαψευστεί και εδώ ο Αλέξης Τσίπρας. Οι πιέσεις Σόιμπλε και η «νέα τάξη πραγμάτων» στην πολιτική σκακιέρα έκαναν τον Μάριο Ντράγκι να μιλά για «έξοδο της Ευρωζώνης από την κρίση». Ίσως λοιπόν το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης να σταματήσει να είναι αναγκαίο, τώρα που επιτέλους «βγαίνουν από την κρίση» και ίσως σε λίγο καιρό δεν θα υφίσταται λόγος ένταξης στο πρόγραμμα.

Τι ακολουθεί; Το Eurogroup της 15ης Ιουνίου, όπου και εκεί αναμένεται μια «μάχη» ανάμεσα σε Δαβίδ και Γολιάθ. Ωστόσο, ο Δαβίδ  ξέμεινε από σφεντόνα ψηφίζοντας (και) τα νέα μέτρα και ο Γολιάθ θα ολοκληρώσει τη δουλειά με συνοπτικές διαδικασίες. Ο Σόιμπλε θα τελειώσει τη συνεδρίαση με «επαγγελματικό τρόπο» και ίσως να μαλώσει πάλι τους ΥΠΟΙΚ που «φάνηκαν αισιόδοξοι με όσα δήλωσαν στα ΜΜΕ». Ίσως και να πάμε με αποφασιστικότητα στη Σύνοδο Κορυφής στις 22 Ιουνίου όπως λέει ο Π. Σκουρλέτης, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία. Τα ίδια θα ζητηθούν από την κυβέρνηση και θα σκύψει για ακόμα μια φορά το κεφάλι. Σε αυτό συμφώνησε και μαζί της συντάχτηκαν όσοι ψήφισαν το τρίτο μνημόνιο.

Ένα ζήτημα για την επόμενη μέρα είναι το τι θα ακολουθήσει μετά την 15η Ιουνίου. Η πρόβλεψη είναι φαινομενικά περιττή και η απόφαση του Eurogroup θα είναι η αναμενόμενη. Τα φιλοκυβερνητικά μέσα, με ναυαρχίδα την ΕΡΤ, θα πανηγυρίζουν για την «αναγνώριση των δανειστών πως κάνουμε θυσίες και αυτές πιάνουν τόπο» και η πλειοψηφία των ΜΜΕ που υποστηρίζει το δικό της μέρος της διαπλοκής και των επιχειρηματικών συμφερόντων, θα κάνει λόγο για αποτυχία του Τσίπρα και θα ζητά να έρθουν οι «αυτοδημιούργητοι» .

Το όλο ζήτημα του χρέους και η όποια «ελάφρυνση», «ρύθμιση», «διευθέτηση» του, θα τραβήξει για μετά τις γερμανικές εκλογές. Αυτή άλλωστε είναι η γραμμή Σόιμπλε, στον οποίο δεν τολμά να πάει κανείς κόντρα, ακόμα και αν το νέο κυβερνητικό αφήγημα θέλει τον Μακρόν (golden boy των τραπεζών) και τη Γαλλία έτοιμους να εναντιωθούν στον Σόιμπλε. Μόνο το Μαξίμου μπορεί να σκεφτεί τον λόγο που ο Μακρόν θέλει να σταματήσει η λιτότητα στην Ελλάδα, από τη στιγμή που έχει δεσμευτεί να φέρει σκληρά αντιλαϊκά μέτρα στην ίδια του τη χώρα.

Ενώ οι πολιτικές λιτότητας και εξαθλίωσης των κοινωνιών, αγκαζέ με την καταστολή και τους τρομονόμους, γίνονται κανόνας στην ΕΕ, η κυβέρνηση και οι δυνάμεις του «ευρωπαϊκού τόξου» προσπαθούν να πείσουν πως θα έρθει στο χωριό της Ελλάδας ανάπτυξη και ανάκαμψη. Τα σενάρια ευρωμονόδρομου παραμένουν και πλέον ζητείται αντίδραση από τους πολίτες. Ή έστω σημάδια ανάνηψης από μια κοινωνία που οι «εταίροι» μας θεωρούν πλήρως παραδομένη και της ετοιμάζουν νέες «αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις».