του Zaid Jilani στο The Intercept
Η προσοχή των Μέσων στάθηκε στη χώρα καταγωγής του, το Ουζμπεκιστάν, στο γεγονός ότι ήρθε στις ΗΠΑ χάρη στο πρόγραμμα της λοταρίας χορήγησης βίζας («diversity visa»), σε ένα σημείωμα στο αυτοκίνητό του που αναφερόταν στην αφοσίωσή του στο Ισλαμικό Κράτος και στο ενδιαφέρον του για δημόσιες εκδηλώσεις θρησκευτικής πίστης, που λέγεται ότι δεν ταίριαζαν με τη δική του θρησκευτική εκπαίδευση ή την περιέργειά του.
Στο Fox News, ο βετεράνος των Ειδικών Δυνάμεων των ΗΠΑ Μάικλ Γουόλτζ, ο οποίος είναι εξωτερικός συνεργάτης του υπουργείου Άμυνας που δραστηριοποιείται στην Καμπούλ, χρησιμοποίησε το περιστατικό αυτό μέχρι και ως απόδειξη της ανάγκης να κάνουν «επίθεση» στο Αφγανιστάν- μια χώρα που μάλιστα δεν είναι το Ουζμπεκιστάν.
Αλλά αυτό που δεν συζητείται από τους περισσότερους σχολιαστές είναι το ερώτημα που αναδύεται μετά από τόσους άλλους μαζικούς πυροβολισμούς και δολοφονίες: Τι γίνεται με την ψυχική του υγεία;
Φυσικά, το ζήτημα της ψυχικής υγείας ενός δράστη είναι από μόνο του ένα ευαίσθητο θέμα και οι γενικές υποθέσεις δεν είναι χρήσιμες. Αλλά είναι αξιοσημείωτο το ότι εάν ένας σκοπευτής είναι Μουσουλμάνος, φαίνεται πως είναι λιγότερο πιθανό να τεθεί αυτό το ερώτημα- ακόμη και αν ο επιτιθέμενος, που σε αυτή την περίπτωση, βγαίνει από ένα φορτηγό με ένα αεροβόλο με μπίλιες και ένα πιστόλι για πέιντμπολ, κάτι που δείχνει ότι έχει μια αμφίβολη επαφή με την πραγματικότητα.
Για τον Στίβεν Παντόκ, ο οποίος πυροβόλησε 58 άτομα και τραυμάτισε εκατοντάδες άλλους στο Λας Βέγκας, δόθηκε γρήγορα προσοχή στην ψυχική του υγεία. Οι συνεντεύξεις των Μέσων με την κοπέλα του έδιναν έμφαση στο γεγονός ότι έδειξε να έχει παράξενη συμπεριφορά, όπως το ότι ξάπλωνε στο κρεβάτι στο βράδυ κλαψουρίζοντας και κραυγάζοντας. Οι ιατρικοί αναλυτές συζητούσαν σε άρθρα γνώμης για το αν η ψυχική του υγεία έπαιξε κάποιο ρόλο. Οι ερευνητές τελικά κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Παντόκ είχε ένα μη διαγνωσμένο πρόβλημα ψυχικής υγείας.
Ο Τζέιμς Άλεξ Φίλντς Τζ., ο οποίος χτύπησε με το αυτοκίνητό του διαδηλωτές για τον αντιρατσισμό στο Σάρλοτσβιλ της Βιρτζίνια, εξετάστηκε επίσης για την κατάσταση της ψυχικής του υγείας. Ένας από τους δασκάλους του είπε στα Μέσα πώς λάμβανε αντιψυχωσικά φάρμακα.
Τα δικαστικά έγγραφα για την υπόθεση του αυτο-χαρακτηριζόμενου οπαδού της λευκής υπεροχής Ντίλαν Ρουφ τράβηξαν την προσοχή των Μέσων όταν αποκάλυψαν ότι ένας τοπικός εγκληματολόγος-ψυχίατρος διαπίστωσε ότι είχε δείξει στοιχεία διαφόρων διαταραχών, συμπεριλαμβανομένης της σχιζοφρενικής διαταραχής της προσωπικότητας και της κατάθλιψης.
Ο Τζάρεντ Λι Λούνερ, ο οποίος πυροβόλησε την πρώην γερουσιάστρια Γκάμπι Γκίφορντς, χρησιμοποιήθηκε ως παράδειγμα ενός ψυχικά ασθενή που δεν έλαβε βοήθεια έγκαιρα. Ένα εκτενές άρθρο του TIME περιελάμβανε μια δήλωση ενός ψυχιάτρου του Χάρβαρντ, ο οποίος δήλωσε ότι η υπόθεση του Λούνερ ήταν ένα παράδειγμα της «προφανής ανάγκης για ένα καλύτερο σύστημα ψυχικής υγείας».
Ο Φιλντς, ο Παντόκ, ο Ρουφ και ο Λούνερ μοιράζονται όλοι ένα χαρακτηριστικό που δεν έχει ο Σαϊπόφ: δεν είναι μουσουλμάνοι και είναι λευκοί.
Αυτή η παρουσίαση των δραστών με στοιχεία ανθρωπιάς, ακόμα και όταν τα εγκλήματά τους είναι καταδικαστέα, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ποινικής δικαιοσύνης για γενιές τώρα. Η επιστήμη της εγκληματικής ψυχολογίας αναπτύχθηκε τον 20ό αιώνα με σκοπό την κατανόηση του τι κάνει τους ανθρώπους να γίνονται εγκληματίες έτσι ώστε η αστυνομία να μπορεί να προβλέψει και να εντοπίσει τα εγκλήματα και οι κοινωνικοί μεταρρυθμιστές να μπορούν να τα αποτρέψουν.
Μερικές φορές η ψυχική υγεία των μουσουλμάνων δραστών τίθεται υπό εξέταση. Όταν ο Ομάρ Ματίν άνοιξε πυρ μέσα στο νυχτερινό κέντρο διασκέδασης Pulse στο Ορλάντο, η συζήτηση επικεντρώθηκε στο εάν βασανιζόταν σχετικά με τη σεξουαλικότητά του, με τη σύζυγό του να θέτει υπό αμφισβήτηση τη σταθερότητά του.
Εάν οι μουσουλμάνοι τρομοκράτες εξετάζονταν με τέτοιον τρόπο στα δημοφιλή Μέσα, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην καλύτερη κατανόηση του κοινού για τις δυναμικές που τροφοδοτούν την τρομοκρατία.
Το 2009, οι ερευνητές μελέτησαν μια ομάδα Παλαιστίνιων τρομοκρατών αυτοκτονίας, συγκρίνοντάς τους με μια ομάδα ελέγχου που δεν ήταν οργανωτές και τρομοκράτες αυτοκτονίας. Διαπίστωσαν ότι το ποσοστό των διαφόρων ψυχικών διαταραχών- από καταθλιπτικά χαρακτηριστικά έως χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοκτονικές τάσεις- ήταν σημαντικά υψηλότερο στους τρομοκράτες αυτοκτονίας. Το 2014, ένας άλλος ερευνητής επανεξέτασε τις έρευνες σχετικά με το θέμα των τρομοκρατών αυτοκτονίας και διαπίστωσε ότι υπάρχουν πειστικές αποδείξεις ότι οι τάσεις αυτοκτονίας ήταν παρούσες σε αρκετούς από τους δράστες τρομοκρατίας.
Με άλλα λόγια, μόνο η ιδεολογία συχνά δεν ήταν αρκετή για να πείσει έναν τρομοκράτη να κάνει το παραπάνω βήμα και να σκοτωθεί μέσω μιας βίαιης επίθεσης.
Η τρομοκρατία, όπως και κάθε άλλο βίαιο έγκλημα, τρομάζει τους ανθρώπους για αυτονόητους λόγους. Αλλά μια ορθολογική εξέταση των ζωών των ατόμων που εμπλέκονται σε αυτές τις εγκληματικές πράξεις μπορεί να μας δώσει μια γνώση που θα μας βοηθούσε στην πρόληψή τους- ανεξάρτητα από τη φυλή ή τη θρησκεία του εγκληματία.
UPDATE: Συναντήσαμε την Τετάρτη τον ρεπουμπλικάνο γερουσιαστή της Αριζόνα Τρεντ Φρανκς και τον ρωτήσαμε για την επιλεκτική ευαισθησία στα θέματα ψυχικής υγείας. Ο Φρανκς, ένας σκληροπυρηνικός της Δεξιάς που συχνά στοχοποιεί τους μουσουλμάνους με έντονη ρητορική, παραδέχθηκε ότι είναι όντως ένα υπαρκτό ζήτημα. «Λοιπόν νομίζω ότι πάντα σκεφτόμαστε σχετικά με την ψυχική υγεία κάποιου σε μια τέτοια κατάσταση», είπε. Αλλά γρήγορα έκανε στροφή πίσω στο θέμα του: «Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι τόσο μεγάλο μέρος της τρομοκρατικής ιδεολογίας εδώ έχει τη γένεσή του στο ριζοσπαστικό Ισλάμ», είπε.