της Γεωργίας Κριεμπάρδη

Η υφυπουργός Υγείας Ζωή Ράπτη ακύρωσε με απόφασή της την προγραμματισμένη μεταφορά ψυχικά ασθενών στη Λέρο, μετά τον σάλο που ξέσπασε από το θέμα που πρώτο το TPP έφερε στο φως της δημοσιότητας.

Συγκεκριμένα, η υφυπουργός ζήτησε από την 2η ΥΠΕ να ανακαλέσει άμεσα την απόφασή της και να εφαρμόζει τη σχετική εγκύκλιο που επιτρέπει μεταφορές ασθενών στη Λέρο μόνο από την περιοχή της Δωδεκανήσου.

Επικοινωνήσαμε και πάλι με τον πρόεδρο Συλλόγου Οικογενειών Ψυχικής Υγείας, Χριστόφορο Παπαδάκη, ο οποίος δήλωσε ικανοποιημένος με την ανάκληση της απόφασης, σχολιάζοντας μάλιστα πως «ήταν επικίνδυνο από που πήγαινε να γίνει και μπορούσε να δημιουργηθεί μεγάλο θέμα λόγω του βεβαρημένου ιστορικού της Λέρου. Ευτυχώς κινητοποιηθήκαμε εμείς και εσείς που δημοσιοποιήσατε αρχικά το θέμα. Κάποιοι λένε ότι ανακλήθηκε η απόφαση λόγω ευαισθησίας της υπουργού, αλλά δε νομίζω να γινόταν κάτι αν εμείς δεν κινούσαμε τις διαδικασίας. Είναι μια μικρή επιτυχία».

Σε ανακοίνωσή της η Πρωτοβουλία, αναφέρει μεταξύ άλλων: «Καθοριστικής σημασίας ώστε να καταστεί εφικτή η άρση των αποφάσεων αυτών ήταν η άμεση παρέμβαση της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές, η οποία προχώρησε στην άμεση διερεύνηση του θέματος. Παράλληλα η δημοσιογραφική έρευνα που πραγματοποιήθηκε ανέδειξε τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος, ότι επρόκειτο, δηλαδή, για δεκάδες αποφάσεις, και έκανε γνωστές τις θέσεις του Διοικητή της 2ης ΥΠΕ, ο οποίος υπερασπίστηκε, στις δημόσιες τοποθετήσεις του, την ανάλγητη και οπισθοδρομική πολιτική ψυχικής υγείας του Υπουργείου και τις εγκληματικές αυτές αποφάσεις, ενώ δεν δίστασε να εξαπολύσει και ηθική επίθεση σε όσες και όσους αντέδρασαν σ΄ αυτές».

«Δεν εφησυχάζουμε καθώς, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να βρεθούν οι «πρόθυμοι» να ξεφορτώσουν τις αποτυχίες της ψυχιατρικής στη Λέρο και αφού είδαμε πόσο εύκολα η Λέρος συνέβη ξανά να μετατραπεί σε τόπο υποδούλωσης με “αντίτιμο βασικού μισθού”, με την λειτουργία του κλειστού στρατοπέδου/φυλακης για τους πρόσφυγες.

Δεν εφησυχάζουμε αφού η «Λέρος», αυτό που στην ιστορία της ελληνικής ψυχιατρικής έμεινε να σηματοδοτεί η «Λέρος», υπάρχει παντού ως κουλτούρα και πρακτική μέσα στις ψυχιατρικές υπηρεσίες, με υπαρκτό τον κίνδυνο αναβίωσης των Ασύλων με σύγχρονο περιτύλιγμα παντού και ανά πάσα στιγμή» καταλήγει.

Να σημειωθεί πως σε εκπομπή της ΕΡΤ -μετά τις επίμονες προσπάθειες δημοσιογράφων- ο διοικητής της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας Πειραιώς και Αιγαίου (ΥΠΕ), Χρήστος Ροϊλός, κλήθηκε να απαντήσει αν αληθεύουν οι καταγγελίες σχετικά με τη μεταφορά ασθενών στη Λέρο, με τη δημοσιογράφο να τονίζει ότι σε επικοινωνία της με τον δήμαρχο Λέρου, εκείνος υποστήριξε πως δεν γνωρίζει τίποτα.

Ο διοικητής χαρακτήρισε «μεγάλη ανοησία» την ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας, προσθέτοντας προκλητικά ότι δεν γνωρίζει ποια είναι αυτή η Πρωτοβουλία.

Συμπλήρωσε ότι «υπάρχει ένας νόμος που προβλέπει την ψυχιατρική μεταρρύθμιση σε όλη την Ε.Ε. Με βάση τον νόμο λειτουργούν σε κάθε υγειονομική περιφέρεια επιτροπές μετάβασης ψυχικά ασθενών (με ψυχιάτρους και κοινωνικούς λειτουργούς) που ορίζονται από το υπουργείο Υγείας. Ο νόμος προβλέπει ότι δεν μπορούν να παραμένουν στο ψυχιατρείο οι ασθενείς για πάντα. Δεν υπάρχουν πλέον ψυχιατρεία, πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Υπάρχουν δομές και ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο μόνο για το διάστημα που είναι σε οξεία φάση και μετά μεταφέρεται σε ειδικές δομές της κοινότητας που είναι εξειδικευμένες αναλόγως με τις παθήσεις. Όλη τη δουλειά αυτή έχουν αναλάβει οι επιτροπές, οι ανεξάρτητες επιτροπές [σ.σ. που διορίζονται από το υπουργείο]. Εξετάζουμε τους φακέλους των ασθενών και ανάλογα με τη νόσο και τη βαρύτητα τους τοποθετούμε όπου υπάρχουν κενά. Υποχρεώνονται όλες οι δομές να γνωστοποιούν, στην προκειμένη περίπτωση στη 2η ΥΠΕ, όλα τα κενά που έχουν. Το ίδιο έγινε και με τη Λέρο. Έστειλε η Λέρος τα κενά και η επιτροπή μας έκρινε ότι μπορούν να φιλοξενηθούν εκεί κάποιοι ασθενείς. Διαβίβασα την άποψή μας στη Λέρο και η θεραπευτική μονάδα θα κρίνει αν συμφωνεί μέσα από τις κοινές συνεδριάσεις. Αυτό δεν γίνεται διά της βίας: ή ο ίδιος ο ασθενής το ζητά (!) ή, αν δεν μπορεί, το ζητούν ο δικαστικός επιμελητής ή οι συγγενείς. Για τη Λέρο η πρόταση της επιτροπής μετάβασης αφορά 25 ασθενείς και θα είναι καλό για την υγείας τους να τοποθετηθούν εκεί. Τώρα θα εξετάσει τους φακέλους η Λέρος και θα κρίνουν χωρίς καμία εμπλοκή διοικητικής βαθμίδας και, αν συμφωνήσουν, θα τοποθετηθούν οι άνθρωποι όπου υπάρχουν κενά».

Σχολιάζοντας το θέμα στη ραδιοφωνική συχνότητα της ΕΡΤ Νοτίου Αιγαίου με τη συναδέλφισσα Πίτσα Βερβέρογλου καταλήξαμε πως μόνο ανοησίες δεν ήταν όσα καταγγέλλονταν, τονίζοντας και τη σημαντική δουλειά που κάνει η Πρωτοβουλία.

Όσο κι αν προσπάθησε η διοίκηση να παρουσιάσει τη συγκεκριμένη απόφαση ως νόμιμη και ευχάριστη για τους ασθενείς, τελικά ανακλήθηκε, επιβεβαιώνοντας την καταγγελία που είχε φτάσει αρχικά στο TPP ότι πρόκειται για μεθοδεύσεις για μεταφορά ασθενώς «από την πίσω πόρτα» σε ένα μέρος που έχει βάψει τις πιο μαύρες σελίδες της ιστορίας.