Λίγες ώρες πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση του Ευρωπαικού Συμβουλίου ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτάσεβιτς που παραμένει άγνωστη η τύχη του μετά τα όσα συνέβησαν χθες στο αεροδρόμιο του Μινσκ. Παράλληλα, η ΕΕ θα εξετάσει τις συνέπειες αυτής της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής κυρώσεων κατά των υπευθύνων».
Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση σημειώνει ότι «στις 23 Μαΐου, οι αρχές της Λευκορωσίας, σε ένα απαράδεκτο βήμα, ανάγκασαν ένα πολιτικό αεροπλάνο να εκτελέσει έκτακτη προσγείωση στο Μινσκ. Το αεροπλάνο, που ανήκει σε εταιρεία της ΕΕ, που πέταγε μεταξύ δύο πρωτευουσών της ΕΕ και μετέφερε περισσότερους από 100 επιβάτες, αναγκάστηκε να προσγειωθεί αφού αναχαιτίστηκε από στρατιωτικό αεροσκάφος της Λευκορωσίας».
«Ένας από τους επιβάτες της πτήσης, ο κ. Ρομάν Προτάσεβιτς, ανεξάρτητος δημοσιογράφος από τη Λευκορωσία, κρατήθηκε από τις αρχές της Λευκορωσίας (…) Πρόκειται για μια ακόμη κατάφωρη προσπάθεια των αρχών της Λευκορωσίας να σιωπήσουν όλες τις φωνές της αντιπολίτευσης», προσθέτει ο Ζοζέπ Μπορέλ και επισημαίνει: «Ζητούμε την άμεση απελευθέρωση του κ. Προτασέβιτς».
Παράλληλα, αναφέρει ότι «κατά την εκτέλεση αυτής της καταναγκαστικής πράξης, οι αρχές της Λευκορωσίας έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών και του πληρώματος. Πρέπει να διεξαχθεί διεθνής έρευνα για αυτό το περιστατικό για να διαπιστωθεί τυχόν παραβίαση των διεθνών αεροπορικών κανόνων».
Μητσοτάκης στους FT: Ξεκάθαρες και αυστηρές συνέπειες από την ΕΕ κατά της Λευκορωσίας
«Ξεκάθαρες και αυστηρές συνέπειες, που θα δεν αφήσουν κανένα περιθώριο στη Λευκορωσία να αμφισβητήσει την ενότητα και την αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης» ζητά να συμφωνήσουν οι ηγέτες των κρατών – μελών της Ένωσης στο σημερινό και αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δηλώσεις του στους Financial Times.
«Η αναγκαστική προσγείωση ενός επιβατικού αεροσκάφους με στόχο την παράνομη κράτηση ενός πολιτικού αντιπάλου και δημοσιογράφου είναι απολύτως καταδικαστέα και συνιστά απαράδεκτη επιθετική ενέργεια που δεν μπορεί να γίνει ανεκτή», αναφέρει ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας πως στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να υπάρξουν συνέπειες, καθώς «ως μια Ένωση αρχών δεν μπορούμε να δεχτούμε οτιδήποτε άλλο».
Εκκλήσεις για παράκαμψη του λευκορωσικού εναερίου χώρου στις διεθνείς πτήσεις
Η αεροπορική εταιρεία της Λετονίας airBaltic δεν θα χρησιμοποιεί πλέον τον εναέριο χώρος της Λευκορωσίας στις πτήσεις, ανακοίνωσε εκπρόσωπος της εταιρίας, η αεροπορική εταιρεία Ryanair καταγγέλλει περίπτωση κρατικής αεροπειρατείας, ενώ η Λιθουανία κάλεσε τις αεροπορικές εταιρείες να μην χρησιμοποιούν τον λευκορωσικό εναέριο χώρο στις διεθνείς πτήσεις.
«Είναι περίπτωση κρατικής αεροπειρατείας…κρατικής πειρατείας», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Μάικλ Ο΄Λίρι στο ιρλανδικό ραδιοφωνικό δίκτυο Newstalk. «Φαίνεται ότι πρόθεση των αρχών ήταν η σύλληψη δημοσιογράφου και της συνεπιβάτη του…πιστεύουμε ότι υπήρχαν και πράκτορες της KGB που αποβιβάσθηκαν στο αεροδρόμιο επίσης», πρόσθεσε.
Την απαγόρευση του εναέριου χώρου της Λευκορωσίας μετά την αεροπειρατεία σε αεροσκάφος της Ryanair με στόχο την απαγωγή του αντικαθεστωτικού λευκορώσου δημοσιογράφου που επέβαινε σε αυτό με την προσγείωση στο Μινσκ ζήτησε η Γαλλία.
Ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας ανακοίνωσε ότι η αναγκαστική προσγείωση μπορεί να αποτελεί παραβίαση της Σύμβασης του Σικάγο που προστατεύει την κυριαρχία επί του εναερίου χώρου των κρατών. «Επρόκειτο για πτήση ανάμεσα σε δύο κράτη μέλη του ΝΑΤΟ και ανάμεσα σε δύο κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν είναι κήρυξη πολέμου, αλλά είναι σίγουρα επιθετική ενέργεια», σχολίασε ο ίδιος.