Αναζητώντας τη Βηρυττό μες στα συντρίμμια
Το πένθος, η δύναμη, η οργή, όλα σε μια σκούπα. Την κρατάνε και αρχίζουν να σπρώχνουν τα γυαλιά σε σωρούς. Πολλούς σωρούς. Μεγάλους και μικρούς. Σπρώχνουν προσεκτικά. Τα πεζοδρόμια καθαρίζουν όσο γίνεται. Και οι σκούπες συνεχίζουν. Εθελοντές. Όλοι νέοι. Κάποιοι, δεύτερη τρίτη μέρα στο δρόμο, έχουν φέρει φτυάρια από το σπίτι. Μες στο λιοπύρι. Κορίτσια με μαντήλες, κορίτσια με σορτς, αγόρια με χίπστερ μούσια, με λεβαντίνικα μουστάκια. μιλούν σιγά όταν μιλούν μεταξύ τους. Και σκουπίζουν. Ή σταματούν για μια στιγμή, καθισμένα στην άκρη του πεζοδρομίου, με τις μάσκες, με τις μαντήλες, με τις σκούπες. Στην πλατεία Μαρτύρων. Η ίδια γενιά που έλαμπε το φθινόπωρο του 2019, η ίδια γενιά που ενώθηκε ενάντια στην αλητεία της Λιβανέζικης Ελίτ, των πουλημένων πολιτικών, η ίδια γενιά που απαίτησε δίκαιο, αξιοπρέπεια, διαφάνεια, αλήθεια, μέλλον, τώρα, με τις σκούπες στα χέρια καθαρίζει την καταστροφή. «Ναι, ήμουν εδώ στην Επανάσταση». «Α, είχατε έρθει και τότε; Ναι, ερχόμουν κάθε μέρα». Ακόμη έτσι τη λένε, έτσι τη θυμούνται. Επανάσταση. Σκουπίζουν και φτυαρίζουν. Και θυμούνται. Κομμάτι κομμάτι. Τετράγωνο τετράγωνο. Ολοι μαζί, όλα μαζί. Ανάμεσά τους, σε τακτά διαστήματα, άλλα παιδιά είκοσι εικοσιδυό χρονών, περνούν και μοιράζουν μπουκαλάκια νερό, σάντουιτς, μπισκότα, κρουασάν σε ασημόχαρτο. Πληρωμένα από τους ίδιους, φερμένα να ξαλαφρώσουν όσους βάζουν σωματικό κόπο. Προσφέρουν και στους δημοσιογράφους, στα συνεργεία από όλο τον κόσμο που έχουν μαζευτεί εδώ. Μες στο λιοπύρι όλοι ίσοι. Τα λοφάκια με τα γυαλιά στολίζονται με μπουκαλάκια του νερού, άδεια. Ύστερα κάποιοι άλλοι θα έρθουν να μαζέψουν. Να πιάσουν με τα χέρια τους τα γυαλιά, να τα κουβαλήσουν στα αυτοκίνητα. Η πλατεία Μαρτύρων είναι πάλι γεμάτη παιδιά. Μόνο που τώρα δε γελούν, δε ζωγραφίζουν, δεν έχουν κιθάρες στα χέρια. Τώρα σκουπίζουν, τώρα φτυαρίζουν τα γυαλιά, τη σκόνη και μαζί, ελπίζουν, τον πόνο.
Όταν μαζεύονται στην πλατεία, εκείνα τα παιδιά που σηκώνουν τη γροθιά τους ακόμη, έρχονται φωνάζοντας συνθήματα, σε παρέες των είκοσι, των τριάντα. Σταματάω το μικροκαμωμένο αγόρι με τη μάσκα και το τρέντυ σακκίδιο. Μιλάει αγγλικά; Ναι, μου λέει. «Τι φωνάζουν;». Κάτω η Κυβέρνηση, Παραιτηθείτε Όλοι. Φωνάζουν ότι φώναζαν τόσους μήνες τώρα. Και στα κλεφτά ξαναγράφουν τα ίδια συνθήματα, τώρα πάνω στα κοντραπλακέ που αντικαθιστούν τα παράθυρα. Power To The People. Κι άσπρα λουλούδια πάνω στο Μνημείο, με ένα σημείωμα γραμμένο σε κόλλα χαρτί, που μυρίζει πανεπιστήμιο: To the Martyrs of the August 4th explosion: We are All Dead Today.If It Didn’t Kill Our Bodies, It Killed Our Hearts. Πλατεία Μαρτύρων, Προς τους Μάρτυρες της Έκρηξης της 4ης Αυγούστου: Σήμερα, πεθάναμε όλοι μαζί. Αν δεν σκότωσαν τα κορμιά μας, Σκοτώσαν τις Καρδιές μας.
Οχι την καρδιά του Ρόναλντ. «Να παραιτηθεί η κυβέρνηση, αυτός ο πρόεδρος που κοιμάται όρθιος, αλλά να φύγει κι η Χεσμπολάχ. Φταίνε κι αυτοί κι η Χεσμπολάχ». Ο Ρόναλντ είναι στα 65 του ή λίγο παραπάνω. Χριστιανός. Δε βγάζει τη μάσκα. Μιλάει και ζητάει να επιστρέψουν οι διαχωριστικές γραμμές. Είμαστε πάνω στην Πράσινη Γραμμή, εκείνη που χρόνια χώριζε τον Χριστιανικό τομέα από τον Μουσουλμανικό. Εκεί ακριβώς έχουν στηθεί τα τηλεοπτικά συνεργεία, εκεί ακριβώς ο Ρόναλντ διεκδικεί ένα Λίβανο χωρίς Παλαιστίνιους, χωρίς Σύριους, τη γειτονιά του χωρίς μουσουλμάνους, χωρίς τη μισητή Χεζμπολάχ. Ναι, να γράψω το όνομά του, δεν έχει να κρύψει τίποτε. «Η κυβέρνηση ξέρει ότι φταίει η Χεσμπολάχ. Αυτοί είχαν εκεί τα όπλα τους, τα όπλα που τους δίνει το Ιράν, γιατί το Ιράν τους δίνει τα πάντα, λεφτά, όπλα, πυραύλους… Και το Ισραήλ τους λέει εδώ και δύο χρόνια ότι ξέρει που έχουν τα όπλα. Και τους χτύπησε τώρα, μετά από δύο χρόνια αλλά δεν ήξερε ότι υπάρχει το νιτρικό αμμώνιο και ότι θα γίνει τόσο μεγάλη καταστροφή». Βρίσκει μια δικαιολογία για το Ισραήλ – που θεωρεί ότι έπληξε το λιμάνι με πύραυλο – αλλά έχει μόνο δηλητήριο για τον Άξονα της Αντίστασης. Μου δείχνει το βίντεο που μου έχουν ξαναδείξει δυό φορές σήμερα, και το βράδυ θα μου στείλει και μια αγαπημένη φίλη. Το βίντεο που σε αρνητικό δείχνει την επίθεση και βλέπεις, λέει, τον πύραυλο την ώρα που χτυπάει. Τον πύραυλο που …δεν ήξερε το Ισραήλ ότι θα πλήξει και το επί έξι χρόνια «παρκαρισμένο» νιτρικό αμμώνιο. Τον ρωτάω, κι έτσι να είναι, αν το Ισραήλ υποπτευόταν ότι εκεί κρύβονταν δεκάδες πύραυλοι, δεν ήξερε ότι θα χαθούν ανθρώπινες ζωές; «Δεν είπα εγώ ότι είναι καλό το Ισραήλ»… Οι δύο έτεροι παππούδες, οι φίλοι του, σιγοντάρουν από ώρα. Είναι εμφανώς σύμφωνοι, αλλά πιο διακριτικοί. Ο ένας με παρατηρεί, γιατί φοράω την παλαιστινιακή μαντήλα. Τι τι θέλεις; Ο Τ., ο έτερος των κυρίων, που δε θέλει να μπει το όνομά του με ρωτάει με ειλικρινή απορία. «Εμένα δε μου έχει κάνει τίποτε το Ισραήλ. Να μείνουν αυτοί στον τόπο τους και εμείς στο δικό μας». Και οι Παλαιστίνιοι, κύριε; «Να πάνε στην Ιορδανία». Ψάχνω τρόπο να φύγω. Θέλουν να μιλήσουν κι άλλο αλλά πια νοιώθω θυμό. Δεν είναι συνέντευξη πια, όχι…
Δίπλα μας περνούν ασθενοφόρα συνεχώς, φώτα γυρνούν, κόρνες και σειρήνες. Μου κάνει εντύπωση πόσο γρήγορα δε μου κάνουν εντύπωση. Από μια στιγμή και ύστερα δεν τα ακούω. Το ένα μετά το άλλο δεν τα ακούω. Ύστερα στρατός, ύστερα πάλι το ένα μετά το άλλο… Και ο Ερυθρός Σταυρός, πολλοί, νέα παιδιά, εθελοντές, και κάποιος μεγαλύτερος να συντονίζει. Και ανθρωπιστικές οργανώσεις. Λευκά αυτοκίνητα με σήματα γνωστά και άγνωστα. Κι ο Λιβανέζος και Έλληνας Γιατρός του Κόσμου, ο Ζουχεϊρ Νταμπούρ, με τα ωραία του Ελληνικά – «έπρεπε να πάω στη Φιλοσοφική να μάθω καλά τη γλώσσα, για να μπορώ να μπω στον Ιατρικό σύλλογο»- που μου λέει πως είχε έρθει για λίγες μέρες στην πατρίδα του, κι ήταν με τον καθηγητή του στο πανεπιστήμιο όταν έγινε η έκρηξη. «Πήγαμε αμέσως και οι δύο μαζί στο νοσοκομείο και χειρουργούσαμε ως τις πέντε το πρωί». Πως άντεξε; τον ρώτησα. Άντεξε και αντέχει, στα μέτωπα από τον καιρό του πολέμου της Γιουγκοσλαβίας. Θα τα πούμε τη Δευτέρα, ελπίζω – μου λέει ότι τότε φτάνουν εδώ οι Έλληνες Γιατροί του Κόσμου, να βοηθήσουν, να χειρουργήσουν, να φέρουν φάρμακα.
Πόνος. Μα όχι πια θρήνος, αν εξαιρέσεις τις κηδείες, που περνούν μέσα από τις γειτονιές της πόλης. Ήρεμη αποφασιστικότητα. Να ξαναχτιστεί η πόλη. Να ξαναζήσει η Βηρυττός. Θεωρίες. Για το ρόλο του Ισραήλ. Για τη θέση της Χεσμπολάχ. Για τους λόγους που ανέβαλε δύο φορές το διάγγελμά του ο Νασράλα.
Πείσμα. Να σηκωθούν τα συντρίμμια, να μαζευτούν τα γυαλιά. Να σηκωθούμε όρθιοι πάλι. Να διεκδικήσουμε και να νικήσουμε πάλι.
Φόβος. Οτι ο διχασμός ξανάρχισε, τα χάσματα βαθαίνουν πάλι και κανείς δε θέλει να τα γεμίσει άνθη. Ότι η χώρα έχει αδυνατίσει, η Χεσμπολάχ έχει αδυνατίσει, και τώρα θα ρίξουν το Λίβανο στα χέρια του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, των «αγαθοεργών» Γάλλων τύπου Μακρόν.
Εμπειρία. «Κορίτσι μου, να λες ευτυχώς που περάσαμε εμφύλιο και ξέρουμε τώρα τι πρέπει να κάνουμε».
Οργή. Η ίδια πρόστυχη ελίτ κυβερνάει, μας κλέβει, αρπάζει, συνωμοτεί εναντίον μας και οδηγεί το Λίβανο σε όλο και βαθύτερη κρίση.
Και, ναι, Νιάτα. Αποφασισμένα να νικήσουν κι αυτή τη φορά το θάνατο.
Δείτε την πρώτη ανταπόκριση της Λαμπρινής Θωμά από τον Λίβανο:
Η πρώτη ανταπόκριση της Λαμπρινής Θωμά από τη Βηρυτό για το TPP