από την εκπομπή Κοινωνία Ώρα Press
με τις Γεωργία Κριεμπάρδη & Νεκταρία Ψαράκη

Στη σκιά του φιάσκου της κυβέρνησης με το αιολικό πάρκο στα καμένα του Έβρου, του οποίου η αδειοδότηση αναβλήθηκε άρον άρον, σήμερα εκδικάστηκε άλλη μία υπόθεση – σκάνδαλο τοποθέτησης ανεμογεννητριών σε καμένες εκτάσεις της Εύβοιας. Ο Τρύφωνας Κόλλιας, πληρεξούσιος δικηγόρος του Ζηρού και κατοίκων, μίλησε στο ΤΡΡ και την εκπομπή Κοινωνία Ώρα Press λίγες ώρες μετά την εκδίκαση της υπόθεσης στο ΣτΕ.

Το χρονικό

«Σήμερα 8/11, δικάστηκαν δύο συγκροτήματα αιολικών πάρκων. Ουσιαστικά είναι μια ενιαία επένδυση ήδη από το 2021. Πρόκειται για 32 ανεμογεννήτριες στην Νότια Εύβοια και 51 ανεμογεννήτριες στην κεντρική Εύβοια.

Η διαδικασία αδειοδότησης έχει ξεκινήσει από το 2010. Είχαν κατατεθεί αιτήσεις για την άδεια παραγωγής, από δύο εταιρείες που είχαν δημιουργηθεί γι’ αυτό το σκοπό και λίμναζαν στη Ρυθμιστική Αρχή Διαφάνειας. Ενώ αυτό εκκρεμούσε 10 χρόνια, το 2020 εμφανίζεται ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ -που ακόμη δεν είχε μπει στον όμιλο αυτόν ο Βαρδινογιάννης- και αναλαμβάνει τις εταιρείες αυτές και εκδίδονται οι πρώτες άδειες παράγωγης. Μετά ο ΕΛΛΑΚΤΩΡ πέρασε στον όμιλο Βαρδινογιάννη και δρομολογήθηκε αυτά τα έργα αυτά να υλοποιηθούν από τον όμιλο Βαρδινογιάννη και την EDPR.

Το 2022 εγκρίθηκαν και οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων από το υπ. περιβάλλοντος με μία fast track διαδικασία.

Ενώ το συγκρότημα στη Νότια Εύβοια βρίσκεται σε απόσταση μόλις 400 μ. από περιοχή Natura, δεν έγινε η αναγκαία εξειδικευμένη μελέτη ώστε να την αξιολογήσει ΟΦΥΠΕΚΑ. Αυτή τη μελέτη την κάνει η εταιρεία και τη στέλνει στον ΟΦΥΠΕΚΑ για να την αξιολογήσει και να γνωμοδοτήσει. Ο ΟΦΥΠΕΚΑ  δε γνωμοδότησε ποτέ γι’ αυτό το έργο, γιατί δεν έφτασε ποτέ εκεί κάποια μελέτη. Από την άλλη, στο συγκρότημα στην Κεντρική Εύβοια, αναγκάστηκαν να κάνουν οικολογική αξιολόγηση κι έκαναν κάποιες παρατηρήσεις πεδίου σε συγκεκριμένες μέρες, σε άκαιρα σημεία και βρήκαν ότι κάποια προστατευόμενα πτηνά -και γι αυτά είναι Natura η περιοχή- “δεν τα είδαμε εμείς που κάνουμε την ερευνά, άρα δεν εξετάζουμε τις επιπτώσεις του έργου ως προς αυτά τα πτηνά”».

«Η Βουλή ψηφίζει φωτογραφικές διατάξεις για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων έργων ΑΠΕ- Είναι πολλά τα λεφτά»

Όπως εξηγεί ο κ. Κόλλιας, «το Σύνταγμα απαγορεύει την εγκατάσταση οποιουδήποτε έργου σε αναδασωτέες εκτάσεις. Αλλά, ιδίως για τις ανεμογεννήτριας υπάρχει μια εξαίρεση ότι μπορούν να μπουν και σε αναδασωτέες εκτάσεις με μια προϋπόθεση: να αιτιολογείται από την Αρχή που δίνει την άδεια γιατί δε βρεθήκαν άλλες εκτάσεις που δεν είναι δάση ή αναδασωτέες να τοποθετηθούν εκεί. Κι αυτή η απόφαση να αιτιολογείται για σκοπό δημοσίου συμφέροντος.  Ο σκοπός δημόσιου συμφέροντος είναι να πιάσουμε τον στόχο συμμετοχής των ΑΠΕ στο ενεργειακό μας μείγμα. Σήμερα η χωρά είναι η 7η παγκοσμίως σε εγκατάσταση ΑΠΕ, ενώ έχει πιάσει όλους τους στόχους και συγκεκριμένα στο ενεργειακό μας μείγμα στο 35%. Ο στόχος ήταν το 20% μέχρι το 2020 και τώρα έχουμε φτάσει στο 35%».

Στο σημείο αυτό να σημειωθεί πως το πλάνο περιλαμβάνει και άλλα έργα πέραν των ανεμογεννητριών. Ο κ. Κόλλιας αναφέρει ενδεικτικά: «πάνε να κάνουν δρόμο και ανεμογεννήτριες σε προστατευτικό δάσος. Tο δασαρχείο Χαλκίδας έχει δώσει εκατoμμύρια για δέντρα για να κρατιέται το έδαφος και σ’ αυτό το δάσος θέλουν να γκρεμίσουν τα δέντρα, να κάνουν χιλιάδες κυβικά μπάζα, να βάλουν τις ανεμογεννήτριες. Το σημαντικό του έργου πέρα από τις ανεμογεννήτριες είναι ότι σκοπεύουν τη διάνοιξη 41 χλμ δρόμων μέσα στα δάση, δρόμοι πλάτους 10 μέτρων και για την Κεντρική Εύβοια σκοπεύουν διάνοιξη 108 χλμ. Εκεί που θέλουν να μπουν οι ανεμογεννήτριες βρήκαμε 61 ρέματα, 133 πηγές, που αρδεύονται όλοι οι οικισμοί». Να σημειωθεί πως «αυτός που έχει συντάξει τις μελέτες για τα δύο αυτά έργα (μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων), είναι δασολόγος -έχει το δικαίωμα να συντάσσει μελέτες- αλλά είναι και ο ίδιος επενδυτής στον τομέα των ΑΠΕ, έχει εταιρεία με αιολικά και φωτοβολταϊκά».

Από τη μία «η Βουλή που δίνει το πράσινο φως στα μεγάλα ιδιωτικά οφέλη και «φωτογραφικές διατάξεις για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων έργων ΑΠΕ» και από την άλλη «όλος ο κόσμος, οι δήμοι, οι τοπικές κοινότητες, οι φορείς και βουλευτές που αντιδρούν στο έργο».

Τέλος, ο κ. Κόλλιας άφησε πληροφορίες, όσα μπορούσε να πει προς το παρόν, για ένα ακόμα σκάνδαλο. «Ερευνάται ότι χρησιμοποιήθηκαν εταιρείες ως πρόσχημα ώστε να λαμβάνουν δανειοδοτήσεις χωρίς εξασφαλίσεις από τράπεζες, προκειμένου αυτά τα χρήματα να πηγαίνουν σε άλλες δραστηριότητες κι όχι στην ανάπτυξη ΑΠΕ» (!)

«Για εμάς είναι θέμα αξιοπρέπειας»

Καλεσμένος στην εκπομπή και ο πρόεδρος του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Χαλκίδας, Τάσος Μπαλτάς. Ένας άνθρωπος που παλεύει για ελεύθερα βουνά. «Για εμάς είναι θέμα αξιοπρεπείας, λατρεύουμε τα βουνά και τα δάση. Θα είναι η οριστική αλλοίωση όλου του τοπίου αν τοποθετηθούν οι ανεμογεννήτριες. Θα χάσουμε τα τελευταία δάση του νησιού, θα πληγούν τα νερά της περιοχής… Είναι ένα οικοσύστημα. Εμείς ζούμε από αυτό. Νερό και καθαρή τροφή έχουμε ανάγκη. Αν φύγει το καθαρό οικοσύστημα, θα γιγαντωθούν τα προβλήματα. Θα πνιγόμαστε, γιατί δε θα υπάρχουν δέντρα να σταματήσουν τα νερά. Θέλουν να αφανίσουν 50.000 δέντρα σε κάθε πλευρά. Θα μπαζώσουν τα ρεύματα…. Έχουμε το μεγαλύτερο δίκτυο σπηλαίων στην Ελλάδα και από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη. Είναι αδιανόητο πώς αυτό μπορεί να γίνει τσιμέντο».

«Υπάρχουν 709 αιολικά σε λειτουργιά. Έχουμε χάσει το νότιο κομμάτι. Έχουμε νεκροταφεία αιολικών, γιατί τα μικρά αιολικά με 20 χρόνια ζωής που μπήκαν το 2000 έχουν σταματήσει τη λειτουργιά τους και μένουν εκεί σάπια κουφάρια να σαπίζουν. Και όλα αυτά τα αιολικά είναι παράνομα» λέει ο κ. Μπαλτάς και συμπληρώνει: «Η Καρυστία αποτελεί το 0,5 της επιφάνειας της χώρας και κουβαλάει το 20% της αιολικής ενέργειας της χώρας. Είναι τέτοια η συσσώρευση αιολικών κι έρχονται κι αλλά… Έχουμε φωτοβολταϊκά μέσα στη θάλασσα και αιολικά στη θάλασσα. Στα έργα που έρχονται ένα τρομακτικό έργο που πάει να καλύψει όλο τον ευβοϊκό. Θα περνάτε απέναντι περπατώντας… Θα καταστραφούν όλα στη θάλασσα. Δεν ξέρω τι θα μείνει την επόμενη πενταετία στην Ελλάδα».

Πολίτες, φορείς, σύλλογοι, πολιτικοί τοπικοί παράγοντες αντιδρούν σ’ αυτό το έργο. Κι έρχονται αντιμέτωποι ακόμα και με διώξεις. «Υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν ουσιαστικά να ζήσουν αξιοπρεπώς και δέχονται διώξεις, είτε δημοσιογράφοι είτε μικροί σύλλογοι που βρίσκουν παρανομίες σε μεγάλες εταίρες. Και προσπαθούν να τους διαλύσουν. Υπάρχει σύλλογος που του ζητάνε 250.000 ευρώ. Και είναι απλοί πολίτες» καταλήγει ο κ. Μπαλτάς.