Η παγκόσμια πρώτη της όπερας του «Μαχαγκόννυ» πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 1930 στη Λειψία και ένα χρόνο αργότερα παρουσιάστηκε στο Βερολίνο. Η Λότε Λένια -σύζυγος του συνθέτη Κουρτ Βάιλ, η οποία ερμήνευε έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στη βερολινέζικη παράσταση- βρισκόταν ανάμεσα στο κοινό τη βραδιά της πρεμιέρας: «Με ειδοποίησαν ότι η πλατεία έξω από την όπερα είχε γεμίσει Ναζί με πλακάτ. Η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη. Λίγο πριν το τέλος, το θέατρο είχε μετατραπεί σε μια μάζα ανθρώπων που ούρλιαζαν. Η διαδήλωση έφτασε μέχρι και πάνω στη σκηνή! Πανικόβλητοι θεατές προσπαθούσαν να βρουν την έξοδο… Μόνο η αστυνομία κατάφερε να αδειάσει το θέατρο». Ο λόγος των τόσο έντονων αντιδράσεων της ανερχόμενης γερμανικής δύναμης σχετίζεται μάλλον με το θέμα της όπερας: μια άμεση κριτική του μαρξιστή Μπρεχτ απέναντι στον καπιταλισμό, το αστικό κράτος, αλλά και την παρακμάζουσα Δημοκρατία της Βαϊμάρης, από την οποία αναδύθηκε το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Χίτλερ.
Η ιστορία της όπερας διαδραματίζεται στο Μαχαγκόννυ, μια φανταστική πόλη της Άγριας Δύσης, που ιδρύεται από τρεις φυγάδες και κατοικείται «από τυχοδιώκτες, δολοφόνους, μαστροπούς και πόρνες». Το Μαχαγκόννυ είναι η πόλη όπου «ο καθένας ζει για τον εαυτό του» και «το μόνο έγκλημα είναι να ξεμείνεις από λεφτά». Τόσο με την ίδια την πόλη όσο και με τους βασικούς χαρακτήρες και τις σχέσεις που δημιουργούνται ανάμεσά τους, επιχειρείται μια σαρκαστική προσέγγιση στις διαστρεβλωμένες αξίες της εποχής -μάλιστα το έργο απαγορεύτηκε το 1933 και πέρασαν τριάντα χρόνια μέχρι να αναγνωριστεί ευρέως. «Ζωντανό, παρά το πέρασμα του χρόνου, σαν ντοκιμαντέρ της εποχής του», το είχε χαρακτηρίσει ο ίδιος ο Μπρεχτ που μαζί με τον Κουρτ Βάιλ συνεργάστηκαν και στην «Όπερα της Πεντάρας» – δημιούργησαν δηλαδή δύο από τα πραγματικά σπουδαία έργα του 20ου αιώνα. «Ο Μπρεχτ εισέβαλε στη ζωή του Βάιλ το 1927. Οι θεωρητικοί ακόμη προσπαθούν να συλλάβουν τη φύση της σχέσης τους, που μάλλον 'σκοτείνιαζε' από τα συνεχή ψέματα του Μπρεχτ, όπως δηλαδή ότι ο ίδιος ήταν ο συνθέτης των καλύτερων κομματιών της ‘Πεντάρας’ και του ‘Μαχαγκόννυ’». Αυτά αναφέρει ο μουσικοκριτικός του New Yorker, Άλεξ Ρος, για να επιβεβαιώσει τις φθαρμένες ανθρώπινες σχέσεις που κάποιες φορές, κρύβονται ακόμη και πίσω από τα αριστουργήματα…
Info: Η «Άνοδος και πτώση της πόλης Μαχαγκόννυ», όπερα σε τρεις πράξεις, παρουσιάζεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 13, 15 και 17/03, στο πλαίσιο της συνεργασίας με το Teatro Real της Μαδρίτης. Την παράσταση σκηνοθετεί η καταλανική ομάδα La Fura dels Baus – και είναι ακατάλληλη για ανηλίκους κάτω των 15 ετών.