Ανωνυμίας Εγκώμιο
Πολιτικοί αλλά και επώνυμοι της «ενημέρωσης», σπεύδουν να επιτεθούν στην ουσία του δικαιώματος της ανωνυμίας
Το περίεργο δεν είναι ότι μια κυβέρνηση επιχειρεί να περιορίσει το δικαίωμα στην ανώνυμη ή/και ψευδώνυμη δημοσίευση στο Διαδίκτυο, αλλά ότι στους επικίνδυνους καιρούς που ζούμε υπάρχουν αρκετοί πρόθυμοι να αποδεχθούν, ότι χρειάζεται ένας κάποιος ας πούμε ¨ρυθμιστικός" νόμος. Η ελευθερία της έκφρασης θεωρείται λοιπόν a priori κατώτερο αγαθό από το δικαίωμα στην ευπιστία και άρα από τον κίνδυνο που διατρέχουν οι προσωπικές μας υπολήψεις από συκοφάντες bloggers. Α, όλα κι όλα, εμείς είμαστε (πολύ) ευθείς άνθρωποι και ό,τι διαβάζουμε το πιστεύουμε – οπότε, όπως και να το κάνουμε, το θέλουμε το πατρονάρισμά μας. Γι’ αυτό, το δικαίωμα στη μήνυση είναι ιερότερο από το δικαίωμα στην έκφραση, τουλάχιστον την ανώνυμη. Aυτή η ευπιστία μας, αυτή θα χαντακώσει την πολιτική ανανέωση που θα έφερνε το Ίντερνετ στην Ελλάδα. Αξίζει όμως η θυσία. Για μια υπόληψη ζούμε.
Όντας παλικάρια, πολιτικοί αλλά και πολλοί επαγγελματίες δημοσιογράφοι βιάζονται να χαρακτηρίσουν δειλό (ή ακόμα χειρότερα κουκουλοφόρο) τον ανώνυμο blogger. Αυτόν που είναι εκδότης-διευθυντής-συντάκτης της δικής του σελίδας, καθώς και μοναδικός νομικός σύμβουλος για το δικό του ιστολόγιο. Αυτόν που, αν του κατάσχουν το σκληρό δίσκο οι διώκτες της πρώτης τυχόν συκοφαντικής δυσφήμησης, θα πρέπει να αγοράσει άλλον. Αυτόν που για κάθε αγωγή δικομανή συμπολίτη μας θα πρέπει να παίρνει μέρες άδεια από τον (άπονο) προϊστάμενό του στη δουλειά. Αυτόν που, αν μπει φυλακή επειδή δεν αποκαλύπτει τις πηγές του, δεν πρόκειται βέβαια να χαρακτηριστεί ήρωας όπως ο έντυπος ή τηλεοπτικός συνάδελφός του, αλλά εκβιαστής και τέρας που ρίχνει λάσπη σε συνανθρώπους μας. Ας είναι. Ας αφήσουμε την πολεμική, για να δούμε την ουσία της ανωνυμίας στη δημόσια σκηνή.
Καλή η επωνυμία στο blogging• μπορεί μάλιστα να κάνεις όνομα και να προσληφθείς σε μεγάλο «κανονικό» μαγαζί. Βοηθά και τον αναγνώστη να ερμηνεύσει ενδεχομένως την προέλευση κάποιων ανεξήγητων και... ιδιαίτερα επίμονων απόψεών σου. Καλό και άγιο να είσαι επώνυμος. Υπάρχουν όμως, από την άλλη πλευρά, και η αυθαιρεσία του ισχυρού, ο φόβος πολιτικής ή οικονομικής αντεκδίκησης, τo δικαίωμα του whistleblower (του εργαζόμενου που αποκαλύπτει εξαιρετικά βλαπτική προς το κοινό καλό ενέργεια του αφεντικού του) σε ουσιαστική ασυλία, το δημόσιο συμφέρον στην αποκάλυψη μιας επικίνδυνης τοπικής ή εθνικής αλήθειας, οι αργοί ρυθμοί της δικαιοσύνης που εξαντλούν το μοναχικό ενάγοντα, οι ακούραστοι δικηγόροι των πλουσίων, ο κίνδυνος του profiling με βάση κοινωνικές και πολιτικές απόψεις.
Και αν δεν φτάνουν αυτά, αξίζει να μας βάλει σε σκέψεις ότι σωρεία αποφάσεων δικαστηρίων της... πολιτισμένης Δύσης στηρίζουν το δικαίωμα της ανώνυμης δημοσίευσης ως απαραίτητο αντίδοτο στην τυραννία της πλειοψηφίας. Πολλές φορές άλλωστε η δημόσια συζήτηση καθηλώνεται σε πόλεμο θέσεων, επειδή παίζει πολύ μεγαλύτερο ρόλο το ποιος υποστηρίζει κάτι, παρά το τι ακριβώς υποστηρίζει. Η ανωνυμία είναι λοιπόν πολύ συχνά απελευθερωτική και σώζει πολύτιμες απόψεις – ενίοτε και ζωές. Ειδικά σε μια εποχή που πανικόβλητοι και ξεπερασμένοι πολιτικοί επιχειρούν να ελέγξουν ασφυκτικά την πολιτική ατζέντα, να περιθωριοποιήσουν σημαντικές απόψεις και να καταπνίξουν δυσάρεστες πληροφορίες, είναι αδιανόητο ότι εμείς θα φοβηθούμε τώρα πάνω απ΄ όλα τη... συκοφαντία - δηλαδή, μια απλή έστω κ πολύ ενοχλητική δοκιμασία για τη δυσπιστία και την κριτική στάση μας!
Όντας παλικάρια, πολιτικοί αλλά και πολλοί επαγγελματίες δημοσιογράφοι βιάζονται να χαρακτηρίσουν δειλό (ή ακόμα χειρότερα κουκουλοφόρο) τον ανώνυμο blogger. Αυτόν που είναι εκδότης-διευθυντής-συντάκτης της δικής του σελίδας, καθώς και μοναδικός νομικός σύμβουλος για το δικό του ιστολόγιο. Αυτόν που, αν του κατάσχουν το σκληρό δίσκο οι διώκτες της πρώτης τυχόν συκοφαντικής δυσφήμησης, θα πρέπει να αγοράσει άλλον. Αυτόν που για κάθε αγωγή δικομανή συμπολίτη μας θα πρέπει να παίρνει μέρες άδεια από τον (άπονο) προϊστάμενό του στη δουλειά. Αυτόν που, αν μπει φυλακή επειδή δεν αποκαλύπτει τις πηγές του, δεν πρόκειται βέβαια να χαρακτηριστεί ήρωας όπως ο έντυπος ή τηλεοπτικός συνάδελφός του, αλλά εκβιαστής και τέρας που ρίχνει λάσπη σε συνανθρώπους μας. Ας είναι. Ας αφήσουμε την πολεμική, για να δούμε την ουσία της ανωνυμίας στη δημόσια σκηνή.
Καλή η επωνυμία στο blogging• μπορεί μάλιστα να κάνεις όνομα και να προσληφθείς σε μεγάλο «κανονικό» μαγαζί. Βοηθά και τον αναγνώστη να ερμηνεύσει ενδεχομένως την προέλευση κάποιων ανεξήγητων και... ιδιαίτερα επίμονων απόψεών σου. Καλό και άγιο να είσαι επώνυμος. Υπάρχουν όμως, από την άλλη πλευρά, και η αυθαιρεσία του ισχυρού, ο φόβος πολιτικής ή οικονομικής αντεκδίκησης, τo δικαίωμα του whistleblower (του εργαζόμενου που αποκαλύπτει εξαιρετικά βλαπτική προς το κοινό καλό ενέργεια του αφεντικού του) σε ουσιαστική ασυλία, το δημόσιο συμφέρον στην αποκάλυψη μιας επικίνδυνης τοπικής ή εθνικής αλήθειας, οι αργοί ρυθμοί της δικαιοσύνης που εξαντλούν το μοναχικό ενάγοντα, οι ακούραστοι δικηγόροι των πλουσίων, ο κίνδυνος του profiling με βάση κοινωνικές και πολιτικές απόψεις.
Και αν δεν φτάνουν αυτά, αξίζει να μας βάλει σε σκέψεις ότι σωρεία αποφάσεων δικαστηρίων της... πολιτισμένης Δύσης στηρίζουν το δικαίωμα της ανώνυμης δημοσίευσης ως απαραίτητο αντίδοτο στην τυραννία της πλειοψηφίας. Πολλές φορές άλλωστε η δημόσια συζήτηση καθηλώνεται σε πόλεμο θέσεων, επειδή παίζει πολύ μεγαλύτερο ρόλο το ποιος υποστηρίζει κάτι, παρά το τι ακριβώς υποστηρίζει. Η ανωνυμία είναι λοιπόν πολύ συχνά απελευθερωτική και σώζει πολύτιμες απόψεις – ενίοτε και ζωές. Ειδικά σε μια εποχή που πανικόβλητοι και ξεπερασμένοι πολιτικοί επιχειρούν να ελέγξουν ασφυκτικά την πολιτική ατζέντα, να περιθωριοποιήσουν σημαντικές απόψεις και να καταπνίξουν δυσάρεστες πληροφορίες, είναι αδιανόητο ότι εμείς θα φοβηθούμε τώρα πάνω απ΄ όλα τη... συκοφαντία - δηλαδή, μια απλή έστω κ πολύ ενοχλητική δοκιμασία για τη δυσπιστία και την κριτική στάση μας!