γράφει η Τζένη Τσιροπούλου

Στις 18 Απριλίου ο νεαρός άντρας με καταγωγή από χώρα της νοτιοανατολικής Ασίας οδηγήθηκε σε ένα πλοίο στη Λέσβο και απελάθηκε στην Τουρκία. Στο νησί υπήρξαν επιτόπου αντιδράσεις από αλληλέγγυους αλλά το θέμα ήρθαν να καταδείξουν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα (ΓΧΣ), οι οποίοι δρουν στη Μόρια και είχαν υπό την παρακολούθησή τους εκεί τον συγκεκριμένο ασθενή.
 
Σύμφωνα με τη διάγνωση γιατρού και ψυχολόγου της διεθνούς οργάνωσης, ο εν λόγω άνθρωπος δεν είχε μέχρι και τη στιγμή της απέλασής του τη δυνατότητα να αυτοεξυπηρετηθεί, η κατάσταση της υγείας του τον καθιστούσε ακατάλληλο για να ταξιδέψει ενώ δεν είχε επαρκή επικοινωνία με το περιβάλλον και είχε ανάγκη να νοσηλευτεί.
 
Οι ΓΧΣ επικοινώνησαν με την αστυνομία και τον Συνήγορο του Πολίτη προκειμένου να αποφευχθεί έστω προσωρινά η απέλαση, αλλά, όπως λένε στο TPP, το σοβαρό θέμα υγείας του ανθρώπου δεν ελήφθη υπόψη καθώς οι παραπάνω Αρχές δήλωσαν αναρμόδιες και έτσι ο ασθενής απελάθηκε στην Τουρκία αφού η αίτηση ασύλου του είχε προηγουμένως απορριφθεί.  
 
«Σε τέτοιες περιπτώσεις θα περίμενε κανείς να υπάρχει μια άλλη αντιμετώπιση όταν υπάρχει ιατρικό έγγραφο που επιβεβαιώνει την ευαλωτότητα και όταν βρισκόμαστε σε μια ευρωπαϊκή χώρα και σε μια ευνομούμενη πολιτεία που διαθέτει τις κατάλληλες δομές υγείας για τέτοια περιστατικά. Θα περίμενε κανείς οι Αρχές να πράξουν διαφορετικά» λένε οι ΓΧΣ στο TPP. «Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, οι ευαλωτότητες θα πρέπει να μπορούν να εντοπίζονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας ασύλου, ωστόσο η απουσία ψυχοκοινωνικής και ιατρικής φροντίδας κάνει εξαιρετικά πολύπλοκη και συχνά αδύνατη την επαναξιολόγηση των αιτούντων άσυλο. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, το διοικητικό μέρος (η απόρριψη της αίτησης ασύλου) ξεπερνά τη σοβαρή κατάσταση υγείας ενός ανθρώπου, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή του» συμπληρώνει η οργάνωση.
 
Ο συγκεκριμένος μετανάστης είχε παραπεμφθεί στο τοπικό νοσοκομείο και εκεί ο ψυχίατρος τού έγραψε συγκεκριμένη αγωγή. Σύμφωνα με τους ΓΧΣ, λόγω επιδείνωσης της υγείας του χρειάστηκε να πάει εκ νέου στο νοσοκομείο και αντί υπάρξει μέριμνα για καλύτερη πρόσβαση σε επαρκή φροντίδα, αυτό που έγινε ήταν να του δοθεί πιο ισχυρή αγωγή.

Οι ΓΧΣ κάνουν έκκληση στις αρμόδιες αρχές να ερευνήσουν άμεσα κάτω από ποιες συνθήκες επιτράπηκε η απέλαση στην Τουρκία του παραπάνω ασθενή.

To TPP αφού ενημερώθηκε από τους ΓΧΣ, προσπάθησε να επικοινωνήσει με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής (την Μ.Παρασκευή), αλλά λόγω των ημερών δεν μπορέσαμε να βρούμε κάποιον υπεύθυνο στο τηλέφωνο. Εφόσον έχουμε απάντησή τους, θα τη δημοσιεύσουμε. 
 
George Vitsaras / SOOC

«Τα ελληνικά νησιά έχουν γίνει χειρότερα από ανοιχτές φυλακές»

 
Η οργάνωση που τονίζει το αυτονόητο, ότι δηλαδή πίσω από τους αριθμούς βρίσκονται ανθρώπινες ζωές, από την εμπειρία της στο πεδίο καταγγέλλει τις επιπτώσεις που έχει η διαβίωση σε κέντρα κράτησης στη σωματική αλλά κυρίως στην ψυχική υγεία των ανθρώπων.
 
Πιο συγκεκριμένα τονίζει ότι τα προβλήματα ψυχικής υγείας στα καμπ επιδεινώθηκαν μετά από τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, με τα περιστατικά κατάθλιψης, αυτοτραυματισμών, αυτοκτονικών τάσεων αλλά και απόπειρων αυτοκτονιών σε όλες τις ηλικίες, ακόμα και στα παιδιά, να αυξάνονται συνεχώς. Οι ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης στους χώρους υποδοχής – η ζωή σε σκηνές, η πρόσβαση στην τουαλέτα και το συσσίτιο -, η μη πρόσβαση στην πληροφορία ως προς το τι θα συμβεί στη ζωή τους στο άμεσο μέλλον και η μακρά διαβίωση των αιτούντων διεθνούς προστασίας σε αυτό το περιβάλλον, είναι όλοι επιβαρυντικοί παράγοντες – και πόσο μάλλον όταν μιλάμε για ανθρώπους που έχουν έρθει από εμπόλεμες ζώνες και όταν μπαίνουν στις βάρκες δεν ξέρουν αν θα ζήσουν ή αν θα πεθάνουν.
 
«Τρία χρόνια καταγράφουμε ταλαιπωρία, ανθρώπους που νοσούν σωματικά και ψυχικά και ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους από ένα μαγκάλι, όπως συνέβη στη Μόρια. Αυτό για μένα είναι πρωτίστως έλλειψη πολιτικής βούλησης η οποία κρύβεται πίσω από δηλώσεις περί σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εφαρμογής του νόμου. Λέγοντας ότι το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό ή παγκόσμιο, προσπαθούμε να κρύψουμε τις προσωπικές ευθύνες που έχει η εκάστοτε πολιτική ηγεσία. Κατά βάθος πιστεύουν ότι αυτές είναι πολιτικές που θα αποτρέψουν περισσότερους ανθρώπους από το να έρθουν αλλά οι άνθρωποι ερχόντουσαν, έρχονται και θα έρχονται προκειμένου να σώσουν τις οικογένειές τους» λέει στο TPP ο υπεύθυνος προγραμμάτων των ΓΧΣ, Απόστολος Βεΐζης.
 
«Τα ελληνικά νησιά έχουν γίνει χειρότερα από ανοιχτές φυλακές – στις φυλακές κάποιος γνωρίζει τουλάχιστον γιατί είναι εκεί και για πόσο ακόμα θα είναι εκεί – για ανθρώπους που το έγκλημά τους ήταν ότι ήθελαν να σώσουν τη ζωή τους και την οικογένειά τους. Και δεν υπάρχει καμία δικαιολογία ούτε για τους αριθμούς που φτάνουν ούτε για τη διαχείρισή τους» συμπληρώνει ο κ. Βεΐζης μέσα από τη μακρόχρονη εμπειρία του στο πεδίο.
 
Ως προς το τι τους περιμένει στην Τουρκία εφόσον απελαύνονται εκεί (και πιθανόν μετά ακολουθεί κάποια στιγμή απέλαση στη χώρα καταγωγής τους), η απάντηση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τι συμβαίνει άπαξ και βρεθούν στην Τουρκία καθώς «οι πληροφορίες είναι πάντα συγκεχυμένες».