Το ΚΥΣΕΑ, σύμφωνα με την ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Στέλιου Πέτσα, ανέλυσε σε βάθος την κατάσταση που διαμορφώνεται και κατέληξε σε 7 μέτρα. όπως αναφέρει συγκεκριμένα η κυβέρνηση:

– Αποσυμφόρηση των νησιών με μεταφορά μεταναστών/προσφύγων σε ήδη υφιστάμενες δομές της ενδοχώρας.

– Άμεση μεταφορά από τα νησιά 116 ασυνόδευτων παιδιών για επανένωση με τις οικογένειές τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις οποίες ολοκληρώθηκε ήδη η σχετική συνεννόηση. Επίκειται τις επόμενες εβδομάδες η μετακίνηση επιπλέον 250 ασυνόδευτων παιδιών σε ασφαλείς δομές της ενδοχώρας.

– Αύξηση της επιτήρησης των συνόρων, σε συνεργασία τόσο με τη FRONTEX και τις ευρωπαϊκές αρχές, όσο και με το ΝΑΤΟ. Στο πλαίσιο αυτό προχωρά άμεσα η υιοθέτηση -μετά από 4,5 χρόνια αδράνειας της προηγούμενης κυβέρνησης- του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ) -ένα σύστημα προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ που διασυνδέει τα συστήματα επιτήρησης του Λιμενικού Σώματος και των Ενόπλων Δυνάμεων, μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών («απλές» και θερμικές κάμερες, drones κ.λπ.).

– Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τη διαδικασία χορήγησης ασύλου, με κατάργηση του δεύτερου βαθμού εξέτασης προσφυγών με στόχο -σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης χορήγησης ασύλου- να προχωρά άμεσα η διαδικασία επιστροφής του αιτούντος στη χώρα από την οποία προήλθε. Πάντα με σεβασμό στο κοινοτικό κεκτημένο και για την πλήρη εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης- Τουρκίας. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει και η Τουρκία να αναλάβει με συνέπεια τις ευθύνες που τις αναλογούν.

– Αύξηση των ελέγχων της Αστυνομίας σε νησιά και ηπειρωτική Ελλάδα για τον εντοπισμό προσώπων που είχαν αιτηθεί τη χορήγηση ασύλου αλλά η αίτησή τους απορρίφθηκε από τα δικαστήρια. Σημειώνεται ότι υπάρχουν αρκετές χιλιάδες τέτοιες περιπτώσεις για τις οποίες η προηγούμενη κυβέρνηση δεν ανέλαβε καμία ενέργεια και από τις οποίες η Αστυνομία έχει ήδη εντοπίσει περίπου 1.000 πρόσωπα για τα οποία δρομολογείται η διαδικασία επιστροφής τους.

– Άμεση προμήθεια 10 νέων ευέλικτων μικρών σκαφών για ταχύτατη αντίδραση σε περίπτωση εντοπισμού κινήσεων μεταφοράς μεταναστών/προσφύγων από κυκλώματα διακίνησης που εκκινούν από τα τουρκικά παράλια προς τα Ελληνικά νησιά.

– Στήριξη των τοπικών κοινωνιών με ενδυνάμωση των απαραίτητων υποδομών και προσωπικού (π.χ. ενίσχυση με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της Λέσβου).

Αντιδράσεις για την κατάργηση του δεύτερου βαθμού εξέτασης προσφυγών

Η ανακοίνωση των 7 κυβερνητικών μέτρων έχει ήδη αρχίσει να προκαλεί αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, από ανθρωπιστικές οργανώσεις, ειδικά για την «κατάργηση του δεύτερου βαθμού εξέτασης προσφυγών». Μολονότι δεν είναι ακόμα εντελώς σαφές από την κυβέρνηση το τι ακριβώς καταργείται, εκφράζονται ήδη φόβοι ότι το μέτρο αφορά την εξέταση των αιτήσεων ασύλου από ανεξάρτητες επιτροπές και προσβάλλει το δικαίωμα των αιτούντων άσυλο σε αποτελεσματική προστασία.

Η Διεθνής Αμνηστία ήδη εξέφρασε την σοβαρή της ανησυχία για τις αλλαγές:

Κριτική έξι σημείων από την ΣΥΡΙΖΑ και κατηγορία για «ιδεοληψία»

Την έντονη αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ προκάλεσε η κυβερνητική ανακοίνωση με τα επτά μέτρα για το προσφυγικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει «ιδεοληπτική» την προσέγγιση της ΝΔ στο ζήτημα, επισυνάπτοντας έξι σημεία κριτικής.

Κριτική 6 σημείων του ΣΥΡΙΖΑ στην «ιδεοληπτική» προσέγγιση της κυβέρνησης στο προσφυγικό

Η κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης βασίζεται σε 6 σημεία:

1.  Άργησε πάρα πολύ να κατανοήσει αλλά και να δράσει για το προσφυγικό ζήτημα. Έδειξε απεναντίας ιδιαίτερη βιασύνη να καταργήσει το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και τις Γραμματείες του, αλλά καθυστέρησε απελπιστικά να αντιληφθεί τους «γεωπολιτικούς λόγους» που δημιουργούν τις ροές και να προχωρήσει σε άμεση αποσυμφόρηση των νησιών από τις ευάλωτες ομάδες και την στέγασή τους στην ενδοχώρα. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ εντός του 2018 και 2019 μετέφερε από τα νησιά στην ενδοχώρα πάνω από 30.000 ανθρώπους μεριμνώντας παράλληλα για την διαμονή τους σε δομές φιλοξενίας, ξενοδοχεία και διαμερίσματα βρίσκοντας μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις μεγάλη αντίδραση από στελέχη και αυτοδιοικητικούς της ΝΔ. Δεν προχώρησε στην υλοποίηση προγραμμάτων που είχαν δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, όπως η δημιουργία δύο νέων κέντρων φιλοξενίας στην ενδοχώρα αλλά και το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ για την στέγαση και κατάρτιση 5.000 προσφύγων.Όταν κάνει λόγο για μεταφορά προσφύγων από τα νησιά σε ήδη υφιστάμενες δομές στην ενδοχώρα, εννοεί τα Κέντρα Κράτησης ή και άτυπους καταυλισμούς μέσα σε αυτά, χώρους, δηλαδή, που δεν προορίζονται για διαμονή προσφύγων και στερούνται στοιχειωδών προδιαγραφών;

2.  Η κατάργησή της εξέτασης σε δεύτερο βαθμό των αιτημάτων ασύλου παραβιάζει κατάφωρα το Κοινοτικο Δίκαιο και τη Νομολογία, ενώ έρχεται σε αντίθεση και με την πρακτική προηγμένων χωρών στις διαδικασίες ασύλου, όπως η Αγγλία, που εφαρμόζουν αυτή τη διαδικασία εδώ και δεκαετίες. Σε κάθε περίπτωση, η κατάργησή του θα οδηγήσει όλες τις αιτήσεις που απορρίπτονται στα Δικαστήρια, όπως προβλέπεται στο Διοικητικό Δίκαιο, και θα επιφέρει πολύ μεγαλύτερες καθυστερήσεις στη έκδοση αποφάσεων δημιουργώντας, εξάλλου, προβλήματα συμφόρησης στα Δικαστήρια αλλά και μεγάλες επιβαρύνσεις και εκμετάλλευση των αιτούντων.

3.  Οι δε επιστροφές που η ΝΔ με την ιδεοληπτική αντίληψη που έχει για το προσφυγικό-μεταναστευτικό έχει αναγάγει σε εύκολη λύση για το ζήτημα, έχουν πολύ περιορισμένα αποτελέσματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο ακόμα και σε χώρες όπως η Ιταλία του Σαλβίνι που επίσης επενδύει επικοινωνιακά σε αυτό, λόγω της άρνησης και της κωλυσιεργίας των χωρών καταγωγής να δεχτούν τους υπηκόους τους.

4. Το Λιμενικό και τα στελέχη του εργάστηκαν από το 2015 με επαγγελματισμό και αυταπάρνησηγια τη διάσωση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Οποιαδήποτε αναφορά για ανεπάρκεια στην υπηρεσία τους ή για εφαρμογή πολιτικών αποτροπής προσβάλλει πρωτίστως τους ίδιους, αλλά και τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, όπως απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.

5. Το ΚΥΣΕΑ μιλά για τον εντοπισμό κυκλωμάτων διακίνησης που εκκινούν από τα τουρκικά παράλια. Ρωτάμε: Ακολούθησε η κυβέρνηση της ΝΔ την πρακτική της συνεννόησης με την Τουρκία για την καταπολέμηση και τις συλλήψεις διακινητών που υπήρχε μέχρι τώρα, τακτική που είχε αποδώσει και αναγνωριστεί και από την Ευρωπαϊκή Ένωση;

6. Η ΝΔ πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η επίλυση του προσφυγικού είναι ο τερματισμός των πολέμων, η ενίσχυση των χωρών προέλευσης μέσα από μια ισότιμη συνεργασία με τις χώρες της ΕΕ, η πραγματική καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης, η πίεση στην Ευρώπη με κάθε τρόπο – και όχι με ευχολόγια και δηλώσεις – για δίκαιη κατανομή των προσφύγων. Πρέπει να μπει τέλος στα ταξίδια θανάτου των προσφύγων στη Μεσόγειο. Επίσης είναι αναγκαία η έμφαση στις πολιτικές ένταξης, όπως  αυτές που εφάρμοσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μέσα από την Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη.