της Γεωργίας Κριεμπάρδη

Το 2022 μας άφησε με τη συγκλονιστική εικόνα δεκάδων καρκινοπαθών να περιμένουν αχάραγα έξω από το παράρτημα του Λαϊκού Νοσοκομείου στη Σεβαστουπόλεως, για μια χημειοθεραπεία… για να τελειώνουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, να γλιτώσουν όσο περισσότερο γίνεται την ταλαιπωρία και την αναμονή σ’ ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας, που μεταξύ άλλων φημίζεται για τις τεράστιες λίστες αναμονής.

Θα ήθελα πολύ το 2023 να μας βρίσκει σε έστω καλύτερη κατάσταση, αλλά ο χρόνος δεν αλλάζει κάτι -οι άνθρωποι αλλάζουν κι όταν εκείνοι αδιαφορούν, δεν αλλάζει τίποτα.

«Εξάχρονο παιδί στα Γρεβενά υπέστη ανακοπή, το διασωλήνωσαν κι επειδή δεν υπήρχε εντατική, είπαν να μεταφερθεί Θεσσαλονίκη. Ούτε εκεί είχε. Το έβαλαν σε ασθενοφόρο για την Πάτρα. Αυτό χάλασε και περίμεναν να έρθει άλλο. Τώρα νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση»

«Καρκινοπαθής δεν βρήκε πουθενά το φάρμακο που χρειαζόταν στην Αθήνα και πήγε Πάτρα να το πάρει»

«Συγγενής μου έψαχνε στα φαρμακεία για να βρει ένα απλό αντιπυρετικό για το μωρό της. Δεν έβρισκε πουθενά. Μία φαρμακοποιός της είπε ότι έχει, αλλά «όχι από τα συνταγογραφούμενα. Αυτά πάνε σε εξαγωγές»! Τι να κάνει; Πλήρωσε 22,5 ευρώ, ενώ τα κανονικά 2,5 ευρώ»

«Χθες που εφημέρευα είχα μόνο ένα κορτιζονούχο εισπνεόμενο για λοίμωξη. Μπαίνουν στο φαρμακείο δύο γονείς ταυτόχρονα και μου το ζήτησαν και οι δύο. Τους είπα “βρείτε τα μεταξύ σας ποιος ήρθε πρώτος”»

Με αυτές τις ειδήσεις μας υποδέχτηκε το 2023. Μάλιστα την περίπτωση του καρκινοπαθούς κλήθηκε να σχολιάσει ο βουλευτής της ΝΔ, Κώστας Καραγκούνης, καλεσμένος στο Kontra24 το βράδυ της Τετάρτης. «Ναι, όμως, βρήκε λύση; Βρήκε» είπε…

Τα παραδείγματα είναι ενδεικτικά της κατάστασης και δε δίνονται για λαϊκισμό. Είναι η πραγματικότητα. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας βουλιάζει, με πολιτική ευθύνη, και μας συμπαρασύρει μαζί του. Είναι αποτέλεσμα χρόνιων χειρισμών από διαφορετικές κυβερνήσεις και πολιτικές σκοπιές. Κάποια έκαναν λίγη ζημιά στο Ε.Σ.Υ., κάποιοι βελτίωσαν κάποια πράγματα και κάποιοι ήρθαν να το εξοντώσουν.

Το 2023 μας υποδέχτηκε με τραγικές ελλείψεις σε φάρμακα. Συγκεκριμένα, πάνω από 400 φάρμακα βρίσκονται σε έλλειψη στην ελληνική αγορά, με την κυβέρνηση να σηκώνει τα χέρια ψηλά, κάνοντας λόγο για ένα «παγκόσμιο φαινόμενο», τη στιγμή που όταν καλούνται να συγκρίνουν τη χώρα μας με άλλες, αντιλαμβάνονται ότι παγκόσμια δεν υπάρχει αυτή η τεράστια έκταση της εν λόγω κατάστασης και …κομπιάζουν. Καλούν τον κόσμο να προμηθευτεί γενόσημα, ο υπουργός Υγείας μία κατηγορεί τους γιατρούς ότι «συνταγογραφούν πολύ», μια τους γονείς ότι «στοκάρουν».

Το 2023 μας βρήκε με το νομοσχέδιο για την αλλαγή της λειτουργίας και την κατάργηση του Δημόσιου χαρακτήρα του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.) να υπερψηφίζεται. Με τα άρθρα 7 και 10 θεσπίζονται από τη μία η δυνατότητα μερικής απασχόλησης των ιατρών του Ε.Σ.Υ. «[…] σε κάθε είδους ιδιωτικές επιχειρήσεις που παρέχουν ή καλύπτουν υπηρεσίες υγείας […]» και από την άλλη, η δυνατότητα μερικής απασχόλησης ιδιωτών ιατρών στις Δημόσιες δομές του Ε.Σ.Υ.

Γράφει ο Βασίλης Σιέρρας, ειδικευόμενος γενικής/οικογενειακής Ιατρικής στο ΤΡΡ: Ακόμα και κατά τη διάρκεια της οδυνηρής πανδημίας της Covid-19 (που ακόμα δεν έχει τελειώσει), με τον χαμό χιλιάδων συνανθρώπων μας από τη νόσο και από την αποδεδειγμένα εγκληματική κυβερνητική διαχείριση της πανδημίας, η κυβέρνηση αρνήθηκε να στηρίξει το Ε.Σ.Υ. με μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού ιατρών, νοσηλευτών, Ε.Κ.Α.Β., τραυματιοφορέων, υπηρεσιών καθαριότητας κ.α. και με αυξήσεις μισθών. Αρνείται να δημιουργήσει και να στελεχώσει με εξειδικευμένο μόνιμο προσωπικό νέες ΜΕΘ, να αναβαθμίσει την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας σε βασικό πυλώνα του Ε.Σ.Υ. Αρνείται να τα πράξει όλα αυτά, ακόμα και μετά την προτροπή, εν μέσω πανδημίας, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας προς τα κράτη, τα οποία συμβουλεύει να στηρίξουν και να ενδυναμώσουν τα Δημόσια συστήματα Υγείας τους. Όλα αυτά, την ώρα που στο Ε.Σ.Υ. οι ελλείψεις σε οργανικές θέσεις υγειονομικού προσωπικού είναι 30.000 περίπου, 5.500 εκ των οποίων είναι σε ιατρικό προσωπικό και το 40% των δαπανών του Ε.Σ.Υ. είναι – ήδη – προς τον ιδιωτικό τομέα.

Όσο για το ΕΚΑΒ, αποτελεί ακόμα ένα αγκάθι. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη ανακοίνωση, από τα 90 «μάχιμα»  ασθενοφόρα που διαθέτει το ΕΚΑΒ Αθηνών, περισσότερα του 35% των οχημάτων αυτών βρίσκεται ακινητοποιημένο λόγω σοβαρών βλαβών, αλλά και με απλές βλάβες όπου με τη δικαιολογία έλλειψης ανταλλακτικών, δεν επισκευάζονται έγκαιρα. Καθημερινά στην Αττική είναι κλειστοί πάνω από 30 τομείς ασθενοφόρων (ο αριθμός αυτός μεταβάλλεται συνεχώς ανάλογα με τις βλάβες που προκύπτουν), που συνεπάγεται ότι το βάρος της διακομιδής ασθενών έχει επιβαρύνει τα λίγα ασθενοφόρα που κυκλοφορούν με επιπλέον καθυστερήσεις στην ανταπόκριση του Ε.Κ.Α.Β. ακόμα και σε επείγοντα περιστατικά. Η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη σε περιφερειακές ενότητες στην ηπειρωτική και τη νησιωτική χώρα, όπου διατίθεται ένα ασθενοφόρο (στην καλή περίπτωση) ανά βάρδια.

Να σημειωθεί πως από το 2019  έως σήμερα έχουν συνταξιοδοτηθεί περισσότεροι από 450 διασώστες. Εν μέσω πανδημίας προσελήφθησαν 560 επικουρικοί με συμβάσεις που έληγαν το 2022. Ωστόσο, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του οργανισμού, για να καλυφθούν τα κενά θα χρειαστεί και το επικουρικό προσωπικό να παραμείνει και να προσληφθούν επιπλέον άλλοι 700 διασώστες.

«Δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτα καλό – Το κλείσιμο των νοσοκομείων θα έρθει σαν ώριμο φρούτο»

Τη στιγμή που ένα ολόκληρο σύστημα υγείας είναι υπό κατάρρευση και δέχεται αλλεπάλληλα χτυπήματα, τα σχέδια της κυβέρνησης συνεχίζονται. Είναι χρήσιμο στο σημείο αυτό να τονιστεί πως η υποχρηματοδότηση και η υποστελέχωση των νοσοκομείων είναι διαχρονικά προβλήματα που καμία κυβέρνηση δεν έλυσε. Αυτή η κυβέρνηση ήρθε να σφραγίσει, όμως, με χαρά τη δημόσια υγεία.

Κλείσιμο, συγχώνευση και συνδιοίκηση για πολλά νοσοκομεία, μετακίνηση προσωπικού εντός της υγειονομικής περιφέρειας, αλλαγή βασικών νοσοκομείων από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, περιορισμό της χρηματοδότησης των νοσοκομείων στα νοσήλια που οφείλει να καταβάλλει ο ΕΟΠΥΥ στο Ε.Σ.Υ. είναι μερικά από τα νέα μέτρα που διατυμπανίζει το υπουργείο Υγείας, ονομάζοντάς τα «χάρτη υγείας». Είναι όσα θα έρθουν μέσα στους επόμενους μήνες, ενώ ακόμη μας κυνηγούν τα χτυπήματα που δέχτηκε το Ε.Σ.Υ. και το 2022.

«Δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτα καλό, παρά τις διακηρύξεις τις κυβέρνησης για την ενίσχυση του δημόσιου Ε.Σ.Υ.» διαμηνύει, μιλώντας στο ΤΡΡ, η πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ, Αφροδίτη Ρέτζιου και σχολιάζει τα επόμενα σχέδια της κυβέρνησης. «Το κλείσιμο των νοσοκομείων θα έρθει σαν ώριμο φρούτο. Δε γίνονται προσλήψεις, στην πραγματικότητα και οι λιγοστές που γίνονται δε φτάνουν να καλύψουν ούτε καν τις συνταξιοδοτήσεις και τις παραιτήσεις. Ακριβώς αυτό θα επικαλεστούν, ότι εξαιτίας του λιγοστού προσωπικού, η λύση είναι να συγχωνευτούν νοσοκομεία σε όμορες περιοχές. Οι ασθενείς θα πηγαίνουν με το βαλιτσάκι τους από τη μία πόλη στην άλλη… τη στιγμή μάλιστα που η τεχνολογία σημειώνει αλματώδη ανάπτυξη. Από τη μία δηλαδή έχουμε γονιδιακές κι εξατομικευμένες θεραπείες για τον καρκίνο, κι από την άλλη ασθενείς που μετακινούνται και ταλαιπωρούνται για ένα φάρμακο τον 21ο αιώνα».

Το μέλλον προβλέπεται ζοφερό, με τον ιδιωτικό τομέα και τους μεγαλοεπιχειρηματίες να τρίβουν τα χέρια τους, περιμένοντας να καλύψουν το κενό που θα δημιουργηθεί. «Να πάρουμε την υπόθεση στα χέρια μας. Σε κάθε κέντρο υγείας, σε κάθε νοσοκομείο που θα επιχειρείται συγχώνευση ή κλείσιμο, να μας βρίσκουν απέναντί τους» τονίζει η πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ.

Kερασάκι στην τούρτα θα είναι οι τιμές των φαρμάκων. Ήδη, από τις πρώτες μέρες του 2023, μπροστά στις ελλείψεις φαρμάκων, οι δηλώσεις των αρμόδιων του υπουργείου Υγείας, Θ. Πλεύρη και Μ. Γκάγκα, δίνουν και παίρνουν. Από τη μία δηλώσεις για αύξηση της τιμής των φθηνών φαρμάκων κι από την άλλη προτροπή για αγορά γενόσημων, «για να πλουτίζουν οι φαρμακαποθήκες» όπως χαρακτηριστικά σχολίασε η κα. Ρέτζιου.