του Κώστα Εφήμερου
Στο ThePressProject είχαμε δει τα email που ανέφεραν τον Αγγελίδη και τον Δουκάκη στη «χαλαρή συζήτηση» με τον Podesta σχετικά με το αν θα μπορούσε να μιλήσει κάποιος στον Αλέξη Τσίπρα προκειμένου να του μεταφερθούν οι θέσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Τα email αυτά είχαν ημερομηνία μόλις δύο ημέρες μετά το δημοψήφισμα στην Ελλάδα και στην πραγματικότητα δεν περιείχαν καμία ουσιαστική πληροφορία. Τα ελληνικά ΜΜΕ επέδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για μια μάλλον ασήμαντη συζήτηση η οποία μάλιστα υπήρχε δημοσιευμένη (είχε δημοσιευτεί μια απάντηση που περιείχε στο σώμα και αυτό το email) ήδη εδώ και ένα μήνα. Είχαμε θεωρήσει τότε ότι απλά τα ελληνικά ΜΜΕ λειτούργησαν λογικά και δεν προσπάθησαν να κάνουν δημοσιεύματα εντυπωσιασμού αλλά τελικά απλά τους είχε διαφύγει.
Παρόλο όμως που η συζήτηση μεταξύ δύο κυβερνητών οι οποίοι απλά δηλώνουν διαθέσιμοι να βοηθήσουν σε περίπτωση που πάει κάτι στραβά ενεργοποιώντας την Ελληνική κοινότητα των ΗΠΑ δεν περιέχει κάποιο αποκαλυπτικό στοιχείο, ένα έγγραφο που φέρνουμε σήμερα στη δημοσιότητα από τον Γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς, μέλος της επιτροπής προϋπολογισμού των ΗΠΑ (αυτές τις ημέρες ο Σάντερς διεκδικεί την προεδρία της επιτροπής) πιστεύουμε ότι έχει άλλη βαρύτητα και αξίζει να δει το φως της δημοσιότητας.
Σε αυτό το έγγραφο με ημερομηνία 4 ημέρες μετά την 1η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ο υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών, Σάντερς, ζητάει από την Λαγκάρντ να σταματήσει άμεσα η λιτότητα στην Ελλάδα και να στηριχτεί η νέα κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα σε μια προσπάθεια απαγκίστρωσης. Ο Σάντερς δείχνει να είναι άψογα ενημερωμένος για όλα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα και ζητάει τα χρήματα που διαθέτουν οι ΗΠΑ στο ΔΝΤ να μην χρησιμοποιηθούν για την επέκταση της λιτότητας στην Ελλάδα, η οποία -σύμφωνα με τον ίδιο- ενέχει τον κίνδυνο της μετάδοσης της κρίσης σε όλη την Ευρώπη.
Φυσικά από τις εξελίξεις γνωρίζουμε πολύ καλά ποια ήταν η απάντηση της Κριστίν Λαγκάρντ, αλλά αξίζει να κατατεθεί στον δημόσιο διάλογο ένα έγγραφο που αποδεικνύει ότι η πρώτη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε ελπίδες όχι μόνο στον ελληνικό λαό. Όπως γράφει ο Σάντερς «ο λαός της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας παρακολουθούν ώστε να δουν αν αυτή η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί με ένα τρόπο που θα οδηγεί προς το δρόμο της ευρύτερης οικονομικής ανάκαμψης».
Η επιστολή Σάντερς
29 Ιανουαρίου 2015
Αγαπητή κα Lagarde,
Αυτή την εβδομάδα, ο ελληνικός λαός εξέλεξε μια νέα κυβέρνηση και επιφόρτισε αυτή την κυβέρνηση με μια εντολή: να ανατρέψει τα αποτυχημένα μέτρα λιτότητας των τελευταίων έξι χρόνων. Είναι μια σημαντική εκλογή, όχι μόνο για τους ανθρώπους στην Ελλάδα αλλά για τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο που παλεύουν με τη μείωση των δαπανών για τις δικές τους βασικές ανάγκες ενώ βλέπουν τα κέρδη του οικονομικού τομέα να αυξάνονται.
Αυτή η αντίφαση δεν είναι πουθενά πιο εμφανής από ό,τι στην Ελλάδα. Το κόστος της λιτότητας με ανθρωπιστικούς όρους είναι ξεκάθαρο. Ένας στους τέσσερις από το εργατικό δυναμικό είναι άνεργος και στο σύστημα υγείας έγιναν περικοπές της τάξης του 40%. Ο αριθμός των αστέγων έχει αυξηθεί κατά ένα τέταρτο και οι περιπτώσεις του ιού του AIDS (HIV) αυξήθηκαν κατά 200%. Τα νοσοκομεία έχουν ελλείψεις στο βασικό εξοπλισμό, όπως χειρουργικά γάντια, και τα φαρμακεία ξεμένουν από φάρμακα. Η ελονοσία, κάποτε υπό έλεγχο, επανέρχεται καθώς οι ελληνικές πόλεις δεν έχουν αρκετά χρήματα για αντικουνουπικά σπρέι.
Οι συνέπειες σε ανθρωπιστικό επίπεδο είναι σοβαρές αλλά είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι αυτές οι περικοπές απέτυχαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα χρέους της Ελλάδας. Παρά τις περικοπές, ή καλύτερα εξαιτίας τους, η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε σε σχέση με μερικά χρόνια νωρίτερα και το χρέος, αναλογικά με το ΑΕΠ, είναι μεγαλύτερο από ό,τι ήταν όταν πρωτοεφαρμόστηκαν τα μέτρα λιτότητας. Κατά συνέπεια, οι αποτυχημένες πολιτικές λιτότητας οδηγούν σε ένα αυξημένο ρίσκο μετάδοσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης, κάτι το οποίο πρέπει να είναι η βασική ανησυχία του ΔΝΤ. Αν οι αποτυχημένες πολιτικές λιτότητας συνεχιστούν στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία, οι αντοχές του διεθνούς τραπεζικού συστήματος θα δοκιμαστούν πολύ σκληρά.
Τέλος, το πιο σημαντικό κόστος είναι το πολιτικό. Η αυστηρότητα αυτών των μέτρων λιτότητας δημιούργησε ένα επικίνδυνο πολιτικό κενό. Το νεοναζιστικό κόμμα, Χρυσή Αυγή, κέρδισε θέσεις στο ελληνικό κοινοβούλιο και καραδοκεί στη γωνία αν η παρούσα κυβέρνηση αποτύχει. H Ελλάδα δεν είναι ένα μεμονωμένο παράδειγμα αναζωπύρωσης της αντιδημοκρατικής δεξιάς. Ακραία κόμματα σε όλη την Ευρώπη κερδίζουν, όσο μέτρα λιτότητας επιβάλλονται στο ένα έθνος μετά το άλλο.
Με μια νέα ελληνική κυβέρνηση να αναλαμβάνει, έχουμε μια ευκαιρία να σταματήσουμε την κατολίσθηση της Ελλάδας, της ευρωζώνης και του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος προς το χάος. Ο λαός της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας παρακολουθούν ώστε να δουν αν αυτή η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί με ένα τρόπο που θα οδηγεί προς το δρόμο της ευρύτερης οικονομικής ανάκαμψης στις χώρες τους. Το ΔΝΤ, ως ένας πολυμερής θεσμός και ως ένα μέλος της «Τρόικα», που διαπραγματεύεται με την τωρινή ελληνική κυβέρνηση, έχει να παίξει ένα σημαντικό ρόλο.
Ως επίσημο μέλος της Επιτροπής Προϋπολογισμού, ανησυχώ για το αν το ΔΝΤ χρησιμοποιεί τους κυβερνητικούς πόρους των ΗΠΑ προκειμένου να επιβάλει τη λιτότητα σε ένα λαό που δεν αντέχει άλλο, παίρνοντας έτσι ταυτόχρονα το ρίσκο της σοβαρής μετάδοσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της πολιτικής αστάθειας. Πιστεύω ακόμα ότι με τη σωστή ηγεσία και τις σωστές επιλογές, το ΔΝΤ μπορεί να βοηθήσει στο να επιλυθεί αυτή η επώδυνη κατάσταση με ένα τρόπο που θα αναγνωρίζει λογικές απώλειες στους δανειστές ενώ θα βοηθάει την ελληνική κυβέρνηση να μειώσει την φοροδιαφυγή και τη διαφθορά.
Υπάρχει μια σημαντική συζήτηση γύρω από το αν η αμερικανική κυβέρνηση πρέπει να αυξήσει το χρηματικό ποσό που είναι διαθέσιμο από τις ΗΠΑ για το ΔΝΤ ώστε αυτό να δανείζει σε ξένες χώρες. Χωρίς να μπαίνουμε σε αυτό το ζήτημα για την ώρα, θα ήθελα να καταλάβω πώς χρησιμοποιούνται τα δεσμευμένα κεφάλαιά μας σε αυτή την περίπτωση και αν αυτά χρησιμοποιούνται για να προκαλέσουν τη μετάδοση της χρηματοπιστωτικής κρίσης και τον δεξιό πολιτικό εξτρεμισμό μέσω της υπερβολικής λιτότητας ή για να βοηθήσουν την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη να καταφέρει να κάνει το χρέος της διαχειρίσιμο και την οικονομία της βιώσιμη.
Έχοντας αυτά κατά νου, θα εκτιμούσα μια συνάντηση μαζί σας και ένα briefing από την ομάδα του ΔΝΤ που διαχειρίζεται το ελληνικό ζήτημα. Ο ανώτερος σύμβουλός μου σε ζητήματα πολιτικής, Matt Stoller, θα είναι σε επικοινωνία με το γραφείο σας ώστε να κανονίσει το briefing.
Με εκτίμηση,
Bernard Sanders
Γερουσιαστής των ΗΠΑ
Η πρωτότυπη επιστολή
