Υπενθυμίζεται ότι όπως έγινε γνωστό την Τρίτη, και ενώ η ελληνική κυβέρνηση, μέσω του υπουργείου Πολιτισμού, έχει διαβεβαιώσει πολλές φορές ότι η λίστα με τα 10.119 ακίνητα που περνούν στο Υπερταμείο θα αναθεωρηθεί, ώστε να εξαιρεθούν τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι, το Υπερταμείο, κατέθεσε παρέμβαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, υπέρ της υπουργικής απόφασης Τσακαλώτου για τη μεταβίβαση των ακινήτων.

Στα μέσα Ιουνίου, με υπουργική απόφαση του υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου, δημιουργήθηκε μία λίστα με 10.119 ακίνητα του Δημοσίου, τα οποία επρόκειτο να περάσουν στο Υπερταμείο. Η δημοσιοποίηση της λίστας προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, καθώς όταν οι κωδικοί των ακινήτων ταυτοποιήθηκαν, αποδείχθηκε ότι δεν είχε γίνει καμία διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες κι επίσης, ότι ανάμεσά τους βρίσκονται 2.329 μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι.

Το υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Πολιτισμού, σε πολλές ανακοινώσεις τους, ουσιαστικά υπονόησαν ότι η λίστα καταρτίστηκε βιαστικά κι έχει λάθη, υποσχόμενα πολλές φορές ότι η λίστα θα αναθεωρηθεί και ότι «δεν θα μεταβιβαστεί κανένα ακίνητο που υπάγεται στις σχετικές εξαιρέσεις» του νόμου του 2016, στον οποίον βασίστηκε η υπουργική απόφαση.

Η πρόεδρος του ΣΕΑ, Τούλα Μαρκέτου τόνισε ότι:

«Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για δύο θέματα: 1. Εξαίρεση των 2.329 ακινήτων πολιτιστικού ενδιαφέροντος, με νέα Υπουργική Απόφαση (προσφάτως είπαν και με νέα συνεδρίαση του ΚΥΣΟΙΠ), 2. Θεσμική θωράκιση για να μην ξαναβρεθεί κανένα μνημείο ή κτίριο πολιτιστικού ενδιαφέροντος στα «διαφιλονικούμενα»

Έχουν περάσει 4 μήνες και δεν έχει γίνει τίποτε από τα δύο. Το ΥΠΠΟΑ και το ΥΠΟΙΚ έχουν εκδώσει 8 Δελτία Τύπου για να διαβεβαιώσει ότι όλα βαίνουν προς επίλυση, αλλά δεν μπορούν να εκδώσουν μια Υπουργική Απόφαση εδώ και 4 μήνες! Γιατί είναι πολυγραφότατοι στα δελτία τύπου, τα nonpaper και τις «διαψεύσεις»; Γιατί χαλάνε τόσο μελάνι αντί απλώς να βγάλουν μια ανακοινοποίηση στο ορθό της λίστας των ΚΑΕΚ χωρίς να έχει μέσα τα μνημεία; Τι ακριβώς τους «δυσκολεύει»;

Στις 21/9/2018 γράφαμε: «Η προστασία των μνημείων διασφαλίζεται με νομοθετικές ρυθμίσεις και όχι με δηλώσεις προθέσεων». Τέσσερις μήνες μετά, παραμένουν οι δηλώσεις προθέσεων!

Όχι μόνο δεν έχει βγει καμία απόφαση, όχι μόνο δεν έχει γίνει καμία θεσμική πράξη, αλλά αντιθέτως, το Υπουργείο Οικονομικών ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΝ ΑΠΟΣΤΕΙΛΕΙ στο Συμβούλιο Επικρατείας απόψεις, κάτι που μάλλον υποδεικνύει ότι σε ένα τόσο μείζον ζήτημα που εκδικάζεται στο ΣτΕ, που απασχολεί μήνες την δημόσια συζήτηση, που απασχόλησε ακόμη και την διήμερη συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή, το ΥΠΟΙΚ δεν δεσμεύεται και δεν παίρνει θέση! Υποψιαζόμαστε ότι το ΥΠΟΙΚ δεν θέλει να εκδικαστεί το θέμα, θέλει να αναβληθεί! Ένα θέμα για το οποίο, θυμίζουμε, όταν αποκαλύφθηκαν όλα, το Υπουργείο Οικονομικών έλεγε ότι το θέμα δεν υπάρχει, αλλά κατασκευάστηκε!
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει αποφασίσει να κάνει στάση εργασίας και να είναι όλα του τα μέλη στο ΣτΕ τη μέρα της εκδίκασης».

Ο γραμματέας του Συλλόγου Θέμης Βάκουλης τόνισε ότι το θέμα της έκδοσης Υπουργικής απόφασης είναι ένα μόνο από τα αιτήματά μας, και έδωσε έμφαση στο θέμα της διαχείρισης:

«Θα θέλαμε όμως να εστιάσουμε την προσοχή μας και σε κάτι ακόμη: οι ανακοινώσεις του ΥΠΟΙΚ και του Υπερταμείου μιλούν συνεχώς και μόνο για την ΚΥΡΙΟΤΗΤΑ των μνημείων. Να τους πληροφορήσουμε ότι το θέμα δεν είναι μόνο εκεί. Η κυριότητα των αρχαίων μνημείων, με βάση το Σύνταγμα και τον αρχαιολογικό νόμο, δεν μπορεί να ανήκει ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ ΑΛΛΟΝ παρά μόνο στο δημόσιο. Αυτό το γνωρίζουμε καλά και εμείς και το ΥΠΟΙΚ και το Υπερταμείο. Το ήξεραν εξαρχής ότι δεν θα πάρουν ποτέ την κυριότητα της Κνωσού.

Τι είναι αυτό που επιδιώκουν; Είναι αυτό που αποσιωπούν συνειδητά: το θέμα της ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ. Το Υπερταμείο ενδιαφέρεται για τα ΕΣΟΔΑ από τους αρχαιολογικούς χώρους, τα μνημεία και τα μουσεία. Και ξέρουν πολύ καλά ότι ο ίδιος νόμος 4389/16, σε άλλο άρθρο, λέει ότι «5.H ΕΤΑΔ εξακολουθεί να διαχειρίζεται τα περιουσιακά στοιχεία που εξαιρούνται από τη μεταβίβαση» (άρθρο 195 παρ. 5). Γι’ αυτό ήθελαν τα μνημεία να περιλαμβάνονται στην μεταβίβαση και να εξαιρεθούν μετά: ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. Δηλαδή να ρθουν και να ζητήσουν τα εισιτήρια της Κνωσού, τις εκδηλώσεις που θα γίνονται στην Ροτόντα, το αν θα ενοικιάζονται χώροι στα ενετικά τείχη του Ηρακλείου και πάει λέγοντας. Άρα αυτό που ζητάμε εμείς  είναι να διασφαλιστεί η εξαίρεση από τη μεταβίβαση της κυριότητας, της νομής και της διαχείρισης τόσο των 2.329 μνημείων, όσο και όσων μνημείων περιλαμβάνονται στα 72.000 ακίνητα που έχουν περάσει στην ΕΤΑΔ από το 2016, και η θεσμική κατοχύρωση όλων των ακινήτων του ΥΠΠΟΑ από δω και πέρα».

Η αντιπρόεδρος του Συλλόγου Αργυρώ Καραμπερίδη θύμισε ότι το ΥΠΠΟΑ έχει δεσμευτεί για την θεσμική κατοχύρωση των μνημείων, ώστε να μην ξαναπροκύψει ούτε στο μέλλον το ίδιο θέμα.

«Συγκεκριμένα, ζητάμε νομοθετική ρύθμιση διεύρυνσης του θεσμικού πλαισίου προστασίας του ιδιοκτησιακού δικαιώματος για ακίνητα αρμοδιότητάς του ΥΠΠΟΑ, προς τον σκοπό της ασφάλειας δικαίου, στο διηνεκές.  Ακόμη κι αν σήμερα επιτευχθεί τελικά η εξαίρεση των 2.329 μνημείων από τη μεταβίβαση της κυριότητας και της διαχείρισης της ΕΤΑΔ, όσο δεν αλλάζουν οι συγκεκριμένες διατάξεις του νόμου 4389, υπάρχει ο κίνδυνος να ξαναζήσουμε τα ίδια στο μέλλον.
Να θυμίσουμε ότι αρχικά η κυβέρνηση είχε πει ότι η συμπερίληψη των μνημείων στα 10.119 ακίνητα ήταν ένα λάθος. Η παρέμβαση του Υπερταμείου στο ΣτΕ, όμως, αποδεικνύει ότι μόνο για λάθος δεν πρόκειται.»

Το μέλος του ΔΣ του ΣΕΑ Στάθης Γκότσης ανέφερε για το θέμα της παρέμβασης του Υπερταμείου:

«Το θέμα είναι πολύ σοβαρό, γιατί χτες κυκλοφόρησαν δύο δελτία τύπου, ένα από «κύκλους του ΥΠΟΙΚ» κι ένα από την «ΕΕΣΥΠ» τα οποία εμπεριέχουν χονδροειδή ψεύδη και διαστρεβλώσεις:

Ισχυρίζονται οι κύκλοι του ΥΠΟΙΚ ότι η ΕΕΣΥΠ κλήθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας να καταθέσει παρέμβαση. Προφανώς οποιοσδήποτε γνωρίζει στοιχειωδώς νομική ορολογία ξέρει ότι αυτό είναι εντελώς άτοπο και ψευδές, κανείς δεν καλεί κάποιον να καταθέσει νομική παρέμβαση στο ΣτΕ.
Και βέβαια είναι κάπως περίεργο που το μεν Υπερταμείο, ως μη όφειλε, κατέθεσε παρέμβαση, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών που όφειλε και του ζητήθηκε από το ΣτΕ, δεν έχει ακόμη καταθέσει απόψεις –μάλλον με σκοπό να αναβληθεί η εκδίκαση.

Το Υπερταμείο γράφει στο χτεσινό Δελτίο τύπου του ότι: «Από την πρώτη στιγμή που ανέκυψε το ζήτημα, πάγια θέση της ΕΕΣΥΠ είναι ότι (…) ουδεμία κυριότητα έχει ή πρόκειται να αποκτήσει είτε η ΕΤΑΔ, είτε η ΕΕΣΥΠ επί των ακινήτων που εμπίπτουν σε εξαιρέσεις σύμφωνα με τη νομοθεσία». Τότε γιατί παρεμβαίνει στο ΣτΕ; Αφού και η δική μας προσφυγή ζητάει ακριβώς το ίδιο, να μην περάσουν τα μνημεία στην ΕΤΑΔ, γιατί έρχεται απέναντί μας στο ΣτΕ; Είναι απλώς κοινή λογική ότι τα όσα γράφονται σε αυτό το Δελτίο Τύπου είναι αντίθετα με την πραγματικότητα!

Γνωρίζει πολύ καλά το Υπερταμείο ότι εμείς ζητάμε να καταργηθεί η μεταβίβαση των μνημείων και έρχεται να το αντικρούσει, γράφοντας στην παρέμβασή του ότι «Η Εταιρεία μας, με την παρούσα, παρεμβαίνει υπέρ του κύρους και της διατήρησης των προσβαλλομένων αποφάσεων και κατά της υπό κρίση αίτησης ακύρωσης» και παρακάτω «Οι προσβαλλόμενες αποφάσεις είναι ΚΑΘ’ΟΛΑ νόμιμες». Η διγλωσσία της κυβέρνησης είναι εμφανής…»

Το μέλος του ΔΣ του ΣΕΑ Όλγα Σακαλή πρόσθεσε ότι εξίσου σοβαρό ζήτημα είναι τα μνημεία που περιέχονται στα 72000 ακίνητα τα οποία ήδη έχουν περάσει στη διαχείριση της ΕΤΑΔ.

«Έχουμε ήδη εμπειρία τι σημαίνει αυτή η διαχείριση: για παράδειγμα τα ακίνητα της Πλάκας πέρασαν από το ΤΑΙΠΕΔ κατευθείαν στην ΕΤΑΔ το 2016, με τον Ν. 4389/2016. Από τότε, οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ που στεγάζονται σε αυτά τα ακίνητα δεν μπορούν ούτε να καρφώσουν ένα καρφί στον τοίχο χωρίς την άδεια της ΕΤΑΔ! Τι θα γίνει με την Σπιναλόγκα, το Νομισματικό Μουσείο και άλλα μνημεία που έχουν περάσει στην ΕΤΑΔ; Θα βάλουμε το Υπερταμείο «συνδιαχειριστή» στα μνημεία μας; Πρέπει να λυθεί άμεσα το θέμα με νομοθετική ρύθμιση, αλλιώς ανοίγει ο ασκός του Αιόλου για τα έσοδα των ασρχαιολογικών χώρων και των μνημείων».