από το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων
200 περίπου σπίτια (δηλαδή μεγάλο μέρος του οικισμού) έχουν ρωγματωθεί, δηλώνει ο πρόεδρος του χωριού και στέλνει τελεσίγραφο απειλώντας να ζητήσει την παύση της εξορυκτικής δραστηριότητας. «To φαινόμενο είναι σε εξέλιξη και φαίνεται να επιδεινώνεται», αναφέρει η Επιθεώρηση Μεταλλείων. Η «Προστάτιδα της Στρατονίκης και όλων των Μαντεμοχωρίων της ΒΑ Χαλκιδικής» Εταιρεία σπεύδει να δηλώσει οτι αναλαμβάνει «μελέτη» για να διερευνηθούν τα αίτια του φαινομένου, από δύο καθηγητές και με δαπάνη 300.000 Ευρώ. Προχθές (24/10/2018) ήρθε κλιμάκιο στη Στρατονίκη για να υποδείξει τις θέσεις όπου θα τοποθετηθούν τα γεωτρύπανα. Το ΥΠΕΝ του κ.Σταθάκη ψάχνει να εξασφαλίσει το πολύ υψηλότερο κονδύλιο που απαιτείται για μια πιο σοβαρή και αξιόπιστη μελέτη για τα αίτια του «φαινομένου»από ΙΓΜΕ (αλλά θα βολευτεί και με μια βεβαίωση των δύο καθηγητών που έβαλε η εταιρεία). Κάτοικοι Στρατονίκης διαδηλώνουν στα γραφεία της εταιρείας ζητώντας προσλήψεις σαν αντιστάθμισμα της καταστροφής του χωριού.
Στο μέσο αυτής της ιλαροτραγωδίας, οι κάτοικοι της Στρατονίκης πιστεύουν ή θέλουν να πιστεύουν ότι στο κάτω-κατω της γραφής τα σπίτια τους είναι ασφαλισμένα από την εταιρεία και ότι θα πληρωθούν μεγάλες αποζημιώσεις για τις καταστροφές! Γιατί υπάρχει σχετικός περιβαλλοντικός όρος που υποχρεώνει την εταιρεία να καλύψει ασφαλιστικά όλα τα σπίτια στη Στρατονίκη και η εταιρεία τους έχει διαβεβαιώσει ότι έχει ανταποκριθεί πλήρως στην υποχρέωσή της αυτή. Όπως θα αναλύσουμε, η «ασφάλιση της Στρατονίκης» είναι άλλη μία από τις απάτες της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ.
Πράγματι, στην ΚΥΑ 143088/2005 που αφορά τις Μεταλλευτικές Εγκαταστάσεις Στρατωνίου υπάρχει ο ειδικός όρος δ1.12 που αφορά την ασφάλιση του οικισμού. Η υποχρέωση αυτή διατηρήθηκε και με την επόμενη ΚΥΑ 201745/2011:
«Να καλυφθεί ασφαλιστικά το σύνολο των υφιστάμενων και μελλοντικών κατασκευών εντός της κλειστής πολυγωνικής γραμμής που καλύπτει την προβολή της εκμετάλλευσης στην επιφάνεια του εδάφους και περιμετρική ζώνη 1000 μ. κατά τη διάρκεια της εκμετάλλευσης του μεταλλείου των Μαύρων Πετρών και για δέκα (10) έτη μετά την οριστική διακοπή της εκμετάλλευσης. Προς τούτο, σε χρονικό διάστημα (1) ενός έτους από την έκδοση της παρούσας να υλοποιηθεί με ευθύνη της εταιρείας από αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα λεπτομερής καταγραφή της υφισταμένης κατάστασης των κατασκευών οι οποίες και να ασφαλισθούν».
Λεπτομερής καταγραφή σημαίνει σπίτι προς σπίτι, τοίχο προς τοίχο, ρωγμή προς ρωγμή, έτσι ώστε να είναι απόλυτα ξεκάθαρο και για τις δύο πλευρές – μεταλλευτική εταιρεία και ασφαλιστική εταιρεία – τι είναι αυτό που ασφαλίζεται. Αυτό δεν έγινε, όχι μέσα σε ένα χρόνο όπως απαιτεί ο όρος δ1.12 αλλά ποτέ μέχρι σήμερα, 13 ολόκληρα χρόνια. Αλλά χωρίς λεπτομερή αποτύπωση της υφιστάμενης (το 2005) κατάστασης, δεν είναι δυνατή και η καταγραφή και αποτίμηση των μελλοντικών ζημιών άρα και η πληρωμή αποζημιώσεων.
Στις 9 Ιανουαρίου 2006 λοιπόν η ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ έστειλε στο Δήμο Σταγείρων-Ακάνθου και κοινοποίησε σε όλους τους κατοίκους Στρατονίκης την παρακάτω ΒΕΒΑΙΩΣΗ ότι έχει συναφθεί ασφαλιστήριο συμβόλαιο με την ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ:
Στο τέλος αναγράφεται ότι «Μέχρι σήμερα (09.01.2006) δεν έχει δηλωθεί καμία ζημία ή απαίτηση σε σχέση με το εν λόγω ασφαλιστήριο». Ούτε και θα δηλωθεί ποτέ καμία ζημία «σε σχέση με το εν λόγω ασφαλιστήριο» και αν δηλωθεί δεν υπάρχει καμμία απολύτως πιθανότητα να πληρωθεί, μια και ο παθών κάτοικος Στρατονίκης θα πρέπει:
Να αποδείξει ότι οι ζημίες τις οποίες επικαλείται δεν υπήρχαν κατά την έναρξη της εξόρυξης από την ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ το 2005 – πράγμα αδύνατον, αφού η καταγραφή που έπρεπε να είχε γίνει το 2005 δεν έγινε.
Σύμφωνα με το «ασφαλιστήριο» συμβόλαιο που υπέγραψε η εταιρεία με την ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ: «Η Ασφαλιστική Εταιρεία είναι υποχρεωμένη να αποζημιώσει όσες ζημίες διαπιστωθεί χωρίς αμφισβητήσεις ότι οφείλονται αποκλειστικά στις δραστηριότητες της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ». Υπενθυμίζουμε ότι με την «ντροπολογία Πάχτα» του νόμου 3220/2004 που κύρωσε τη σύμβαση μεταβίβασης των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ: «Η Αγοράστρια δεν φέρει οποιαδήποτε ευθύνη για βλάβες του περιβάλλοντος και ζημίες τρίτων οι οποίες επήλθαν ή τα γενεσιουργά τους αίτια ανάγονται σε χρόνο πριν από τη δημοσίευση του Νόμου που κυρώνει την παρούσα Σύμβαση». Ο εν λόγω κάτοικος Στρατονίκης λοιπόν θα πρέπει με δική του φροντίδα και δαπάνη να προσλάβει ομάδα δικηγόρων και ειδικών επιστημόνων, να εκτελέσει ερευνητικό πρόγραμμα με γεωτρήσεις και ειδικά όργανα και μετά από έρευνα πολλών μηνών να αποδείξει πέραν αμφισβήτησης ότι οι ζημιές αυτές οφείλονται αποκλειστικά στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ και όχι στην TVX, την Α.Ε.Ε.Χ.Π.&Λ., τους Οθωμανούς ή … τον Φίλιππο Β’, όπως θα επικαλείται η ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ. Και μετά από πολλά χρόνια και αμέτρητες δίκες σε όλους τους βαθμούς (εφ’οσον ο εν παθών έχει χρήματα να πληρώνει), θα πρέπει τα δικαστήρια να βεβαιώσουν τελεσίδικα την αποκλειστική υπαιτιότητα της Ελληνικός Χρυσός.
Την παραβίαση του όρου δ1.12 είχαμε καταγγείλει από το Μάρτιο 2010 στον τότε ΠΕΚΑ κ.Μανιάτη. Η Αναφορά μας εκείνη με θέμα Η λήξη της αδειοδότησης της εξόρυξης κάτω από τη Στρατονίκη και η νομιμότητα ενδεχόμενης νέας αδειοδότησης ή παράτασης της υπάρχουσας. απαντήθηκε αναλυτικά από τον κ. Μανιάτη (εδώ), έστω και αν σχεδόν όλες οι απαντήσεις αγνοούσαν ή παραποιούσαν τα στοιχεία θεμελίωσης των παρατηρήσεων. Για το ζήτημα της ασφάλισης της Στρατονίκης, η απάντηση του πρώην Υπουργού ήταν η εξής:
”Τα αναφερόμενα περί μη καταγραφής της υφισταμένης κατάστασης των κατασκευών της Στρατονίκης αντίκεινται στην κοινή λογική και στην πρακτική της ασφαλιστικής αγοράς, διότι χωρίς αυτή την καταγραφή δεν θα ήταν δυνατόν να υπογραφεί ασφαλιστική σύμβαση από καμία ασφαλιστική εταιρεία καθώς δεν θα ήταν δυνατόν να υπολογισθεί κανένα ασφάλιστρο”.
Έχει δίκιο ο κ. Μανιάτης, αντίκεινται στην κοινή λογική αυτό που έγινε στη Στρατονίκη αλλά είναι η πραγματικότητα. Αν είχε γίνει σωστά η διαδικασία όπως περιγράφει ο όρος δ1.12 και είχε ασφαλιστεί ένας ολόκληρος οικισμός, το ασφάλιστρο θα ήταν αστρονομικά υψηλό. Αλλά αυτό το αόριστο ασφαλιστήριο συμβόλαιο είναι φτιαγμένο έτσι ώστε κανείς να μην μπορέσει ποτέ να θεμελιώσει απαίτηση έναντι της εταιρείας. Την εγκληματική απάτη της εταιρείας δεν την αντιλήφθηκε κανείς Υπουργός ή Δήμαρχος μέχρι σήμερα!
Πρέπει να τονιστεί ότι η παραβίαση του όρου δ1.12 δηλαδή η «παράλειψη» (σε πολλά εισαγωγικά) της εταιρείας να καταγράψει την κατάσταση των κατασκευών της Στρατονίκης το 2005 δεν είναι θεραπεύσιμη σήμερα. Δεν θα είχε κανένα νόημα να υποχρεωθεί η εταιρεία να το κάνει τώρα, γιατί απλούστατα η κατάσταση των κατασκευών δεν είναι η ίδια μετά από 13 χρόνια εξόρυξης με εκρηκτικά κάτω από τον οικισμό. 200 περίπου σπίτια έχουν ρωγμές που δεν είτε δεν τις είχαν το 2005 είτε είχαν λιγότερες που ωστόσο δεν είχαν καταγραφεί. Κανονική ασφάλιση της Στρατονίκης δεν μπορεί να γίνει πλέον και οι κάτοικοι δεν μπορούν να ελπίζουν σε καμμία αποζημίωση βάσει ασφαλιστηρίου.
Σύμφωνα με τον όρο Ζ5 της αδειοδότησης της επίμαχης δραστηριότητας:
«Η μη τήρηση των όρων της παρούσας…. συνεπάγεται πέραν από την επιβολή των κατά το νόμο κυρώσεων, και κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής του όρου Δ.2.11 υπέρ του Δημοσίου».
Πέρα από το οριστικό σταμάτημα της εξόρυξης κάτω από τη Στρατονίκη που θεωρούμε αυτονόητο, η αποδεδειγμένη παραβίαση του όρου δ1.12 πρέπει να οδηγήσει στην κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής των 50 εκατ. ευρώ ώστε να χρησιμοποιηθεί για την αποκατάσταση των μέχρι σήμερα ζημιών. Άλλος δρόμος για να επιβιώσει αυτό το χωριό δεν υπάρχει.