Ασούρα: Η 10η μέρα

Την Τρίτη 4 Νοεμβρίου, βρεθήκαμε στην έδρα του Σωματείου Πακιστανών Μουσουλμάνων Σιιτών, στην καρδιά του Πειραιά, και παρακολουθήσαμε τη σημαντικότερη θρησκευτική τελετή τους, που περιλαμβάνει την σκληρή αναπαράσταση των μαρτυρίων του ιμάμη Χουσεΐν 

Η Ασούρα, επέτειος του θανάτου του ιμάμη Χουσεΐν, είναι η σημαντικότερη γιορτή των σιιτών μουσουλμάνων, η οποία και γιορτάζεται σε ολόκληρο τον κόσμο, από  το Ιράν, το Ιράκ, την Ινδία, τον Λίβανο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Πακιστάν, έως τη Νιγηρία, το Σουδάν, την Τανζανία, αλλά και τη Ρωσία, την Αυστραλία, τη Ρωσία και την ΕΕ. Όπου υπάρχουν σιίτες , ο ιμάμης Χουσεΐν τιμάται ως μάρτυρας κάθε χρόνο, τη 10^η μέρα του μήνα Μουχαράμ, του πρώτου, δηλαδή, μήνα του ισλαμικού ημερολογίου.

Η Ασούρα γιορτάζεται στην Ελλάδα τις τρεις τελευταίες δεκαετίες (η πρώτη τελετή πραγματοποιήθηκε το 1978). Στη χώρα ζουν τουλάχιστον 5 με 6 χιλιάδες σιίτες μουσουλμάνοι – τόσοι είναι καταγεγραμμένοι σε διάφορους σιιτικούς συλλόγους στην Αθήνα και την επαρχία (Κρήτη, Λαύριο, Θήβα και Πάτρα) – ενώ, σύμφωνα με τον Syed Ashir Haider, εκπρόσωπο των σιιτών μουσουλμάνων στην Ελλάδα, ο πραγματικός αριθμός τους μπορεί να αγγίζει και τις 10.000.

Η τελετή διαρκεί συνολικά 10 ημέρες, όσες ήταν και οι ημέρες που βασανιζόταν ο ιμάμης Χουσέιν στην πόλη Κερμπάλα, του σημερινού Ιράκ, έπειτα από την ήττα των στρατευμάτων του στη μάχη εναντίον του χαλίφη Γιαζίντ Α’.

Για εννέα νύχτες οι πιστοί συγκεντρώνονται στους κατά τόπους χώρους λατρείας, όπου και ακούν τις αφηγήσεις για τον μάρτυρα Χουσεΐν και προσεύχονται (την παραμονή η προσευχή διαρκεί ολόκληρη τη νύχτα). Τη 10^η μέρα, βγαίνουν στο δρόμο, όπου και αναπαριστούν το μαρτύριο του Χουσεΐν. Εκεί, ψέλνουν και ξεκινούν αρχικά να χτυπούν στο στήθος τους μία – μία τις παλάμες τους ρυθμικά. Οι ψαλμοί είναι όμορφοι και επιβλητικοί, τα πρόσωπα σκυθρωπά και πολλοί από τους πιστούς γρήγορα δακρύζουν. Στη συνέχεια, μερικές δεκάδες από αυτούς, βγάζουν γρήγορα τις μπλούζες τους και ξεκινούν να χτυπούν τις πλάτες τους με μαστίγια, που έχουν στις άκρες τους λάμες. Τα χτυπήματα είναι στην αρχή απαλά και στη συνέχεια όλο και δυναμώνουν. Οι σκηνές είναι σκληρές και συνάμα βαθιά ανθρώπινες. Συχνά, οι μεγαλύτεροι παρεμβαίνουν και σταματούν όποιον υπερβάλλει σε ένταση στα χτυπήματα. Τον ηρεμούν και τον πείθουν να σταματήσει.

Οι γυναίκες δεν παρίστανται στη συγκεκριμένη σκηνή. Όπως και καθόλη τη διάρκεια της Ασούρα, συμμετέχουν στην τελετή, παραμένοντας συγκεντρωμένες όλες μαζί σε μία αίθουσα ειδικά για αυτές, στο εσωτερικό του χώρου λατρείας.

Από την Αγγλία στον Πειραιά για την Ασούρα

Ο Hussain Mujahid και ο Hussain J. – βρετανοί υπήκοοι, γεννημένοι στην Αγγλία από γονείς καταγόμενους από το Πακιστάν  – ταξίδεψαν στην Ελλάδα με αποκλειστικό σκοπό τους να συμμετάσχουν στον δεκαήμερο εορτασμό της Ασούρα στη χώρα μας. Μας μίλησαν για την απόφασή τους, την εμπειρία τους στην Ελλάδα, αλλά και την αγάπη που υπερνικά κάθε σωματικό πόνο.

Είμαστε εδώ για να τιμήσουμε τον ιμάμη Χουσεΐν, που θυσιάστηκε, και για να δείξουμε πως αν ζούσαμε τότε θα πολεμούσαμε στον πλευρό του, θα ήμασταν οι σύντροφοί του, τα αδέρφια του. Η παρουσία μας αυτή συμβολίζει πως είμαστε εδώ σήμερα για να τον ακολουθούμε.

 Ήρθαμε στην Ελλάδα για την ατμόσφαιρα. Όσοι συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος, όλοι εδώ είναι άνθρωποι καλοί, που μας δείχνουν την αγάπη τους και τον σεβασμό τους, μας λέει ο Hussain Mujahid:

Ζω στο Μάντσεστερ. Και εκεί διοργανώνονται τελετές στη μνήμη του Χουσεΐν, ωστόσο, οι πιστοί είναι αναγκασμένοι να παραμένουν στο εσωτερικό των χώρων λατρείας. Είμαστε πραγματικά ευγνώμονες στην ελληνική κυβέρνηση, που μας δίνει το χώρο και το χρόνο να τιμήσουμε αυτό, για το οποίο βρεθήκαμε σήμερα εδώ. Είναι μια αρκετά ιδιαίτερη και μοναδική περίπτωση, γιατί ο κόσμος μπορεί να ακούσει τους θρήνους μας, και επομένως θα μάθει τι είναι αυτό που κάνουμε, και τι είναι αυτό που μας οδηγεί να κόβουμε με λεπίδες το σώμα μας.

Από τη μεριά του, ο Hussain J., ο 16χρονος σπουδαστής Οικονομικών που ταξίδεψε από το Λονδίνο για να βρεθεί στον Πειραιά, δεν βρίσκει ουσιώδεις διαφορές στην ελληνική Ασούρα:

Η τελετή στην Ελλάδα δεν είναι διαφορετική, με την έννοια ότι όταν θρηνείς μέσα από την καρδιά σου για τον ιμάμη, είναι παντού το ίδιο. Βασίζεται σε ένα σκοπό και αυτός ο σκοπός είναι να θρηνείς για τη θυσία του Χουσεΐν. Αυτό μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε τρόπο και οπουδήποτε.

Όταν αυτομαστιγώνεσαι, έχεις μια τέτοια ενέργεια, βρίσκεσαι σε τέτοια διέγερση που δεν νιώθεις τον πόνο. Ακόμη και τώρα (λίγα λεπτά μετά την τελετή) δεν νιώθω τίποτα.

Οι πληγές σε 4 με 7 ημέρες θα έχουν κλείσει. Όταν είσαι έτοιμος να δώσεις τη ζωή σου για ένα σκοπό, λίγες γρατζουνιές στην πλάτη ή το κεφάλι δεν είναι τίποτα. Όταν αυτομαστιγωνόμαστε δεν πονάμε, γιατί η θλίψη υπερνικά τον πόνο, όπως και η αγάπη μας για τους ανθρώπους που ακολουθούμε, σημειώνει ο  Hussain Mujahid :

Νιώθω καλά, η ψυχή μου νιώθει καλά. Νιώθω καλά μέσα μου γιατί έκανα όλο αυτό τον δρόμο, έδωσα τόσα χρήματα για τα εισιτήρια, για τα οποία δούλευα ολόκληρο τον χρόνο, για να έρθω εδώ. Νιώθω θλίψη, αλλά η ψυχή μου νιώθει αγαλλίαση. Νιώθω πως εκπληρώνω τον σκοπό για τον οποίο γεννήθηκα.

Ιστορική αντιπαλότητα με το φανατικό Ισλάμ

Μία από τις πρώτες ερωτήσεις που έθεσαν δημοσιογράφοι τηλεοπτικών καναλιών στον εκπρόσωπο των σιιτών μουσουλμάνων στην Ελλάδα αφορούσε τους τζιχαντιστές, καθώς, λόγω επικαιρότητας, ο ISIS δεν θα μπορούσε, δυστυχώς, να λείψει συνειρμικά από οποιαδήποτε αναφορά στο Ισλάμ.

Η σχέση μας με τους τζιχαντιστές είναι σαν το λάδι με τη φωτιά, απαντά ο Syed Ashir Haider: Οι σιίτες με τους φανατικούς μουσουλμάνους έχουν μια ιστορική εχθρότητα. Φανταστείτε ότι ο ιμάμης Χουσεΐν σκοτώθηκε, παρότι ήταν εγγονός του Μωάμεθ, από φανατικούς μουσουλμάνους. Οπότε καταλαβαίνετε από αυτό και μόνο, υπάρχει μια τεράστια διαφορά. Οι σιίτες ήταν οι πρώτοι που αντιμετώπισαν το τζιχάντ ή τους φανατικούς μουσουλμάνους. Το ίδιο επικρατεί και σήμερα. Είμαστε ο πιο εύκολος στόχος για τους τζιχαντιστές.

Θα είχε ενδιαφέρον, εδώ, να προσθέσουμε ορισμένα ιστορικά στοιχεία για το θάνατο του Χουσεΐν ιμπν Αλί, του πλέον λατρεμένου μάρτυρα των σιιτών, που αποσαφηνίζουν και το περιεχόμενο της 10ήμερης αυτής τελετής:

Ο πατέρας του Χουσεΐν και πρώτος ξάδερφος του προφήτη Μωάμεθ, ιμάμης Αλί ιμπν Αμπί Τάλιμπ, δολοφονήθηκε το 661. Επρόκειτο για τον νόμιμο διάδοχο του Μωάμεθ. Μετά τη δολοφονία του, τον διαδέχθηκε ο χαλίφης των Ομεϋδανών. Ο Χουσεΐν ήταν εκείνος που 20 χρόνια μετά, επιχείρησε να διορθώσει την αδικία, αντιμετωπίζοντας τα στρατεύματα του χαλίφη Γιαζίντ Α’ στην Κερμπάλα. Εκεί το 680 ηττήθηκε. Ο ίδιος βασανίστηκε επί 10 ημέρες, ενώ οι γυναίκες και τα παιδιά του πουλήθηκαν από τους νικητές ως σκλάβοι. Ο θάνατος του Χουσεΐν εδραίωσε τη διαίρεση των μουσουλμάνων σε σουνίτες και σιίτες.

Δεν έχουμε καμία σχέση με τρομοκρατικές οργανώσεις, δεν φερόμαστε άδικα σε κανέναν άνθρωπο γιατί εμείς οι ίδιοι πιστεύουμε και ακολουθούμε ανθρώπους  που έχουν υποστεί κτηνωδίες, που έχουν βασανιστεί. Πιστεύουμε πως είναι λάθος να θυματοποιείς, να καταπιέζεις και να βλάπτεις άλλους ανθρώπους. Είναι τελείως αντίθετο με τα πιστεύω και τη θρησκεία μας, γιατί εμείς πιστεύουμε σε ανθρώπους που ξεσηκώθηκαν για τη δικαιοσύνη και αντιστάθηκαν στην καταπίεση και όλες τις μορφές τυραννίας, σημειώνει ο Hussain Mujahid.

Αυτό που κάναμε σήμερα στο δρόμο, δείχνει κατά μία έννοια στον κόσμο πως ο ηγέτης μας υπήρξε θύμα τρομοκρατίας, πως στεκόμαστε ενάντια σε κάθε μορφή καταπίεσης και τυραννίας, αυτό είναι το μήνυμά μας. Είναι το ίδιο μήνυμα που έστειλε ο ηγέτης μας 1400 χρόνια πριν: μην δέχεστε την καταπίεση, μην αφήσετε κανέναν να σας καταπιέζει, μην προσβάλλετε τα ανθρώπινα δικαιώματα κανενός άλλου ανθρώπου. Αυτά είναι τα πιστεύω μας. Είμαστε φιλειρηνικοί άνθρωποι, σιχαινόμαστε την τρομοκρατία και κάθε ομάδα που θυματοποιεί αθώους ανθρώπους, ανεξάρτητα της καταγωγής τους.