του Γιώργου Μουργή
Στην Υπηρεσία Ασύλου που κρίνει σε πρώτο βαθμό τα αιτήματα δε συμμετέχουν δικαστές και σε πρώτο βαθμό απέρριψε το αρχικό αίτημα ασύλου των οκτώ στρατιωτικών. Είχε προηγηθεί η γνωμοδότηση του Αρείου Πάγου ένα χρόνο πριν που απαγόρευε την έκδοσή τους.
Στο σκεπτικό των ογδόντα σελίδων, οι δικαστές του Αρείου Πάγου έκριναν ότι η ζωή τους διέτρεχε κίνδυνο συμπεριλαμβάνοντας στην απόφασή του παραδοχές για το ότι θα «υποστούν απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση μη έχοντας μία δίκαιη δίκη, ιδίως λόγω της αόριστης περιγραφής των κατηγοριών, που τους αποδίδουν οι τουρκικές αρχές, ανεπαρκή ή ανύπαρκτη επικοινωνία μεταξύ κατηγορουμένων και δικηγόρων, ακατάλληλες συνθήκες κράτησης, αμφισβητούμενες ανακριτικές μεθόδους, παντελή έλλειψη δικονομικών δικαιωμάτων και ελλειπή νομική προδικασία».
Αμφισβήτησαν έτσι – ανεξαρτήτως της ένοχής των οκτώ στρατιωτικών ή όχι – το γεγονός ότι στην Τουρκία θα μπορέσουν να κριθούν μέσα από μια δίκαιη δίκη, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου που οφείλουν να σέβονται τα τουρκικά δικαστήρια.
Ήδη σωρεία καταγγελιών από Τούρκους δικηγόρους, δημοσιογράφους αλλά και διεθνείς οργανισμούς, έρχονται στο φως της δημοσιότητας. Σε ό,τι αφορά το σκεπτικό τής παραχώρησης ασύλου από την Ανεξάρτητη Δευτεροβάθμια Επιτροπή Άσυλου, μέσα από πενηνταοκτώ σελίδες, νομικοί κύκλοι αποφαίνονται ότι πρόκειται για μία απολύτως ολοκληρωμένη και εμπεριστατωμένη απόφαση, χωρίς κενά, που νομικά δύσκολα μπορεί να καταπέσει ακόμα και στο Διοικητικό Εφετείο μετά την κυβερνητική αίτηση ακύρωσης.
Η Ανεξάρτητη Δευτεροβάθμια Επιτροπή Άσυλου, αποτελείται από δύο διοικητικούς δικαστές και ένα μέλος που ορίζεται από την Υπάτη Αρμοστεία του ΟΗΕ και θεσμοθετηθήκε με πρόταση του σημερινού Υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Αξίζει να αναφέρουμε πως κυβερνητικά στελέχη, όπως ο εκπρόσωπος τύπου Δ. Τζανακόπουλος, επιχείρησαν να θολώσουν τα νερά, μετά την αίτηση ακύρωσης, αμφισβητώντας τον ρόλο των Επιτροπών Ασύλου, την αξία και τη θεσμική, δικαιοδοτική αρμοδιότητά τους. Τα δικαιοδοτικά όργανα, δηλαδή, που η ίδια η εκτελεστική εξουσία νομοθετώντας όρισε για τη λήψη τέτοιων διοικητικών αποφάσεων. Δικαιοδοτικά όργανα που είναι διεθνώς αναγνωρισμένα από τις Ευρωπαϊκές Αρχές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, τον ΟΗΕ άλλα και το δικό μας ΣτΕ. Η δήλωση, δε, του κυβερνητικού εκπροσώπου ότι «οι δευτεροβάθμιες επιτροπές ασύλου είναι διοικητικά όργανα» εκθέτει την προφανή του άγνοια σε τέτοια ζητήματα αλλά και την ίδια την κυβέρνηση.
Οι οκτώ κρατούμενοι, όπως προβλέπει ο νόμος αλλά και η Συνθήκη της Γενεύης, εξαιτίας της διοικητικής κράτησής τους άσκησαν το δικαίωμα που τους παρέχει το Διεθνές Δίκαιο, ζητώντας να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες. Διαφορετικά, και ανεξάρτητα από την απόφαση του Αρείου Πάγου, θα απελαθούν ως παράνομοι.
Αναρωτιέται λοιπόν κανείς, με ποια ιδιότητα μπορούν να παραμείνουν εντός της χώρας, μιας και η πολιτική βούληση της κυβέρνησης, όπως εκφράστηκε από την άμεση κατάθεση αίτησης ακύρωσης μαζί με την ταυτόχρονη αίτηση αναστολής, αποτελεί ουσιαστική άρνηση στην παροχή ασύλου.
Στα αξιοσημείωτα, επίσης, αναφορικά με τις αιτήσεις ακύρωσης και αναστολής είναι η ταχύτητα που επέδειξε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γ. Μουζάλας. Έσπευσε – μετά την εντολή που έλαβε από το Μαξίμου το Σάββατο και αμέσως μετά τη χορήγηση ασύλου – σε αστυνομικό τμήμα, να καταθέσει τις παραπάνω αιτήσεις, παρά την προθεσμία των εξήντα ημερών που παρέχει ο νόμος στην κατάθεση έφεσης.
Η σπουδή να χρησιμοποιηθεί κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα του αστυνομικού τμήματος, ενώ υπήρχε η δυνατότητα κατάθεσης της αίτησης ακύρωσης στο αρμόδιο δικαστήριο στις 2 Γενάρη, επιβεβαιώνει πέραν όλων των άλλων, την κατάργηση του δικαιώματος ασύλου μετά τη συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας για το προσφυγικό τον Μάρτη του 2016, σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είχε προηγηθεί το κρεσέντο απειλητικών ανακοινώσεων από την Άγκυρα με τις απειλές του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για «επιπτώσεις» στις διμερείς σχέσεις και η κίνηση Μουζάλα μάλλον ήρθε να επιτελέσει πυροσβεστικό ρόλο. Μια άτυπη διπλωματική παρέμβαση εξευμενισμού, μια ένδειξη καλής θέλησης προς το καθεστώς Ερντογάν. Ο ισχυρισμός πως η αίτηση αναστολής και ακύρωσης αποτελεί θεσμικά απάντηση άρνησης πολιτικής σύνδεσης της κυβέρνησης με τους φερόμενους πραξικοπηματίες προκαλεί μόνο γέλια, πάρα τη σοβαρότητα της κατάστασης που διαμορφώθηκε.
Οι δηλώσεις Τσίπρα περί «ευπρόσδεκτων» ή μη προσώπων, «πραξικοπηματιών» ή όχι, υπερβαίνουν τον θεσμικό άλλα και τον συνταγματικό του ρόλο. Αν είναι ή όχι πραξικοπηματίες οι οκτώ κρατούμενοι και ποια ιδιότητα μπορεί να τους αποδοθεί, αυτό καθορίζεται από τις Διεθνείς Συνθήκες. Η χώρα μας τις έχει συνυπογράψει και επικυρώσει, ενώ ο Τσίπρας οφείλει να τις σεβαστεί μαζί με τις δικαστικές αποφάσεις, όπως ορίζει το συνταγματικό θέσφατο και ο νομικός πολιτισμός.
Καμία μα καμία νομική ή συνταγματική αρμοδιότητα δικαιοκρισίας δεν παρέχεται σε κανέναν Τσίπρα, Τζανακόπουλο, Μουζάλα, Κοτζιά, πέραν του αιτήματος ακύρωσης.
Καμία μα καμία μορφή εκτελεστικής εξουσίας δεν εντέλλεται να εκφράζει κρίσεις που εντάσσονται στις νομικά κατοχυρωμένες συνθήκες του Διεθνούς Δικαίου προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των προσφύγων.
Η προκλητική απόφαση της κυβέρνησης με την αίτηση ακύρωσης του πολιτικού ασύλου, όχι μόνο διεγείρει το περί δίκαιου αίσθημα αλλά κλυδωνίζει και τα θεμέλια του εφαρμοσμένου Διεθνούς Δίκαιου, απειλώντας άλλη μια φορά κάθε έννοια νομικής προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μια ιδιότυπη μορφή ανθρωποθυσίας στο όνομα των διμερών σχέσεων μέσω σκοτεινών πολιτικών σκοπιμοτήτων ανάγοντας τις ανθρώπινες ζωές σε μείζον θέμα διπλωματικής συνεννόησης κάτω από το τραπέζι.
Οι διεθνείς Συνθήκες και οι διεθνείς νομικοί κανόνες αποτελούν απαραβίαστες Αρχές σε ένα κράτος δίκαιου και δημοκρατίας. Καμία κυβέρνηση που σέβεται τον εαυτό της, τους πολίτες τής κοινωνίας και το Σύνταγμα, δεν υιοθετεί κατά το δοκούν πολιτικές σε βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κυρίως, όμως, δεν υιοθετεί πολιτικές που θέτουν σε κίνδυνο την ελευθερία των πολιτών από όποια χώρα κι αν προέρχονται, χρησιμοποιώντας τις ζωές τους σαν πιόνια «ευκαιριακών αξιωματικών», πρόθυμη να τους θυσιάσει στη σκακιέρα της διπλωματίας για τη δική της πολιτική επιβίωση.
Αντί επιλόγου:
Αξίζει να διαβάσει κανείς το δελτίο τύπου από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες με τίτλο «Διευκρινίσεις σε νομικά ζητήματα για την υπόθεση του Τούρκου στρατιωτικού» που εκδόθηκε στις 4 Γενάρη 2018, ώστε να αντιληφθεί ξεκάθαρα την «ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου και των κανόνων του που προστατεύουν την αξία του ανθρώπου, αξία η οποία είναι αδιαπραγμάτευτη και δεν αναστέλλεται ούτε αίρεται υπό οποιεσδήποτε περιστάσεις».