Αυτό είναι το σχέδιο για το «ποινολόγιο» ανέργων

του Θάνου Καμήλαλη
Στο ρεπορτάζ συνεισέφερε η Νάντια Ρούμπου

Η πρόταση και γνωμοδότηση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΑΕΔ εγκρίθηκε στις 13 Δεκεμβρίου, έχει ως στόχο «τον καθορισμό μέτρων ελέγχου της ανεργίας, των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των εγγεγραμμένων ανέργων και των επιβαλλόμενων κυρώσεων» και υποβλήθηκε στο υπουργείο Εργασίας. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, το Υπουργείο οφείλει να λάβει υπόψιν το σχέδιο του ΟΑΕΔ και να εκδώσει τη σχετική απόφαση, η οποία μάλιστα έχει καθυστερήσει. Βάσει κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα όφειλε μέχρι το τέλος του 2016 να έχει καθορίσει τις «αμοιβαίες υποχρεώσεις ανέργων και ΟΑΕΔ».

Η πρόταση υπερψηφίστηκε από όλους τους φορείς που εκπροσωπούνται στο Δ.Σ. του ΟΑΕΔ (ΓΣΕΕ, ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΠΕ) ενώ απορρίφθηκε από το ΠΑΜΕ. Η υπερψήφιση ενός πιο αυστηρού κανονισμού για τους ανέργους από τη ΓΣΕΕ εξηγείται, αν λάβει κανείς υπόψιν του ότι την περίοδο της κρίσης, η ΓΣΕΕ έχει μετατραπεί σε ένα γραφείο ενοικίασης ανέργων, χωρίς εργασιακά δικαιώματα. 

Οι υποχρεώσεις των ανέργων

Στην πρόταση του ΟΑΕΔ καταγράφονται λεπτομερώς οι νέες υποχρεώσεις στις οποίες θα πρέπει να ανταποκρίνονται οι εγγεγραμμένοι άνεργοι είτε είναι επιδοτούμενοι με επίδομα ανεργίας 360 ευρώ είτε όχι. Εκτός κάποιων διατάξεων… ρουτίνας, όπως η απαγόρευση υποβολής πλαστών στοιχείων και η ενημέρωση του ΟΑΕΔ για την εύρεση κάποιας θέσης εργασίας, στο σχέδιο προβλέπονται και άλλες υποχρεώσεις, που σχετίζονται με τις θέσεις εργασίας που προσφέρονται στους ανέργους. Οποιαδήποτε παραβίαση του νέου κανονισμού θα επιφέρει στέρηση του επιδόματος ανεργίας και διαγραφή από τα μητρώα του ΟΑΕΔ για συγκεκριμένο διάστημα.

Οι σημαντικότερες υποχρεώσεις που αναφέρει το σχέδιο είναι:

Υποχρεωτική αποδοχή εντός 15 ημερών κάθε πρότασης για θέση εργασίας (με συγκεκριμένες εξαιρέσεις). Ως «θέσεις εργασίας» θεωρούνται και προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, συμβουλευτικές υπηρεσίες ή άλλη συμφωνημένη δράση στο πλαίσιο του Ατομικού Σχεδίου Δράσης. Η συνεργασία με τον αρμόδιο υπάλληλο του Οργανισμού για την κατάρτιση του Ατομικού Σχεδίου αναφέρεται και σε άλλο προαπαιτούμενο. Η μόνη περίπτωση που ο άνεργος μπορεί να απορρίψει μία θέση εργασίας (πλήρους, μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης) είναι οι αποδοχές του να είναι χαμηλότερες από εκείνες της τελευταίας θέσης εργασίας του (για ανέργους μέχρι και 6 μήνες), ή χαμηλότερες του 80% (άνεργοι 6-9 μήνες) ή χαμηλότερες του 70% (άνεργοι 9-12 μήνες). Σε περίπτωση που ο άνεργος δεν έχει απασχοληθεί ποτέ ως μισθωτός είναι υποχρεωμένος να δεχθεί οποιαδήποτε πρόταση. 

Οι άνεργοι δεν έχουν δικαίωμα να απορρίψουν προγράμματα πρακτικής άσκησης. Η πρόταση προβλέπει τη «συνεργασία με τον ΟΑΕΔ για συμμετοχή σε δράσεις που υλοποιούν δημόσιοι φορείς ή συνεργαζόμενοι με το δημόσιο κοινωνικοί και ιδιωτικοί φορείς, που αποσκοπούν στην απόκτηση δεξιοτήτων και προσόντων και στην ενίσχυση της πιθανότητας ανάληψης μίας θέσης».

Η αναζήτηση εργασίας πρέπει να αποδεικνύεται συνεχώς και οι αποδείξεις να προσκομίζονται εντός 15 ημέρων. Ως αποδείξεις αναζήτησης εργασίας θα θεωρούνται «αποδεικτικά αιτήσεων για εργασία, αλληλογραφίας με εργοδότες, συμμετοχής σε διαγωνισμούς, συνεντεύξεων με εργοδότες, επικοινωνίας ή συνεργασίας με ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς απασχόλησης, δημοσίευσης αγγελιών αναζήτησης εργασίας ή ανταπόκρισης σε αγγελίες, καθώς και κάθε είδους έγγραφο από το οποίο αποδεικνύονται προσπάθειες ενεργού αναζήτησης εξαρτημένης ή μη εργασίας».

Η ανταπόκριση σε κάθε ηλεκτρονική ή έγγραφη πρόσκληση του ΟΑΕΔ και η τήρηση της σχετικής προθεσμίας, όπως ορίζεται.

Η πρόταση του ΟΑΕΔ έγινε γνωστή για πρώτη φορά από την ανακοίνωση των εργαζομένων του Οργανισμού, που τονίζουν ότι «εφόσον διαπιστώσουμε ότι χρησιμοποιείται σαν εργαλείο για τη διαγραφή ανέργων και την πλασματική μείωση των δεικτών ανεργίας τότε θα επέμβουμε με κάθε νόμιμο μέσο και θα καταγγείλουμε τα περιστατικά χωρίς κανένα δισταγμό. Γιατί κανείς δεν έχει το δικαίωμα να διαγράφει τους ανέργους από τα μητρώα του ΟΑΕΔ και να τους αποκλείει ακόμη και από τις ελάχιστες παροχές όπως αυτής της δωρεάν μετακίνησης τους αν αποδεδειγμένα δεν έχει τα ανάλογα στοιχεία».

Πηγές του υπουργείου Εργασίας, μιλώντας στο TPP, απορρίπτουν το ενδεχόμενο να αρχίζουν οι αθρόες διαγραφές ανέργων του ΟΑΕΔ ενώ προσθέτουν ότι ΟΙ κινήσεις αυτές δεν συνδέονται με προσπάθεια πλασματικής μείωσης της ανεργίας. Το σχέδιο του ΟΑΕΔ βρίσκεται στα χέρια της υπουργού Εργασίας, κ.Αχτσιόγλου, και σύντομα αναμένεται η σχετική απόφαση. Το σίγουρο είναι ότι πλέον η ανεργία θα συνεπάγεται και… υποχρεώσεις.

Ολόκληρη η πρόταση του ΟΑΕΔ