Οι περισσότερες, μαζικότερες και μαχητικότερες διαδηλώσεις της Βοσνίας συγκεντρώνονται στην επικράτεια της κροατομουσουλμανικής Ομοσπονδίας. Στην άλλη μεριά της χώρας, οι Σερβοβόσνιοι συμπάσχουν, αλλά δεν εξεγείρονται
Διαβάζοντας την συνέντευξη του Aleksandar Trifunovic, αρχισυντάκτη του 6yka.com με έδρα τη Μπάνια Λούκα, νέα κομμάτια μπαίνουν στο παζλ της «βοσνιακής άνοιξης».
Ο Α. Aleksandar Trifunovic μιλά για τα όσα συμβαίνουν στη Σερβική Δημοκρατία (Republica Srpska), τη μία από τις δύο οντότητες του βοσνιακού κράτους, ή μάλλον εξηγεί γιατί σε αυτή τη μεριά της Βοσνίας δεν γίνονται περισσότερα.
Στην επικράτεια της Σερβικής Δημοκρατίας, οι διαδηλώσεις υπήρξαν, πράγματι, περιορισμένες και ειρηνικές, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν αρθρώθηκε το αίτημα της παραίτησης της τοπικής και κεντρικής κυβέρνησης.
Αρκετές, ωστόσο, ήταν οι αναφορές για παρενόχληση και εκφοβισμό διαδηλωτών, ενώ τοπικά ΜΜΕ, κυβέρνηση και μερίδα εθνικοφρόνων φρόντισαν να παρουσιάσουν τις διαδηλώσεις στην Ομοσπονδία ως έργο αποκλειστικά Βόσνιων, μουσουλμάνων και προδοτών, που στόχο έχει τη Σερβική Δημοκρατία(!)
Στην πόλη
Bijeljina, μάλιστα, στα βορειοανατολικά της χώρας, στις 9 Φεβρουαρίου σημειώθηκε και αντι-διαδήλωση, λίγων δεκάδων εθνικιστών.
Ας σημειωθεί πως η κυβέρνηση της κροατομουσουλμανικής Ομοσπονδίας, εξέφρασε ακριβώς το αντίστοιχο σκεπτικό: Ότι δηλαδή οι ταραχές στην επικράτειά της ήταν έργο Σέρβων, που προσπαθούν να πλήξουν την Ομοσπονδία. Και αυτό, άλλωστε, βγάζει έστω κάποιο νόημα.
«Βλέπουν με συμπάθεια τις διαδηλώσεις… Το γιατί δεν διαδηλώνουν, όμως, είναι άλλο ερώτημα»
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Α. Trifunovic, η εικόνα που έχει από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον οδηγεί με ασφάλεια στο συμπέρασμα πως οι περισσότεροι πολίτες της Σερβικής Δημοκρατίας βλέπουν με συμπάθεια τις διαδηλώσεις, καθώς τα προβλήματα των διαδηλωτών της Ομοσπονδίας ταυτίζονται σε μεγάλο βαθμό με τα δικά τους.
«Νιώθουν στον ίδιο βαθμό αδικημένοι, και είναι επομένως φυσικό να υποστηρίζουν τις διαδηλώσεις, έστω και ιδιωτικά», σημειώνει. «Το γιατί δεν διαδηλώνουν είναι άλλο ερώτημα.
Γκάλοπ για λογαριασμό του δημοφιλούς βοσνιακού ιστοτόπου klix.ba επιβεβαιώνει πως η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της Βοσνίας υποστηρίζει τις διαδηλώσεις (88%). Με συμπάθεια βλέπει το 93% των πολιτών της Ομοσπονδίας τις διαδηλώσεις, ενώ πολύ υψηλό παραμένει το ποσοστό και στη Σερβική Δημοκρατία (78%).
Η απειλή ενός «εχθρού», το αποτελεσματικότερο εργαλείο χειραγώγησης
Οι κυβερνώντες στη Σερβική Δημοκρατία συντηρούν επί χρόνια την προπαγάνδα της μόνιμης απειλής από την Ομοσπονδία. Η απειλή μιας επίθεσης από την κροατομουσουλμανική οντότητα είναι «το αποτελεσματικότερο εργαλείο για να αποσπά κανείς την προσοχή των πολιτών από το άδειο τους στομάχι», τονίζει ο Α. Trifunovic.
Παράλληλα, η «οικονομική επιτυχία» της RS, που επικαλείται διαρκώς η τοπική κυβέρνηση, μπορεί να είναι μεγάλο ψέμα, αλλά δείχνει πειστικό, στο βαθμό που οι πολίτες δεν αντιδρούν στην καταστροφική οικονομική πολιτική της τοπικής κυβέρνησης. Τι και αν η Σερβική Δημοκρατία είναι περισσότερο χρεωμένη από την Ομοσπονδία που συγκλονίζεται από την εξέγερση; Tι και αν χωρίς τα δάνεια του ΔΝΤ, θα είχε ήδη πτωχεύσει.
Η τοπική κυβέρνηση, φοβούμενη το ξέσπασμα ταραχών στην επικράτειά της, στοχοποιεί τους διαδηλωτές ως προδότες και εχθρούς και χρησιμοποιεί ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, θέλοντας να στείλει ένα σαφές μήνυμα σε όποιον επιλέξει να βρεθεί στο δρόμο.
Με τη σειρά τους, τα ελεγχόμενα ΜΜΕ, αφού τις πρώτες ημέρες αδιαφορούν για τις διαδηλώσεις (απλή αναφορά, χωρίς εικόνα, χωρίς τα διακηρυγμένα αιτήματα), στη συνέχεια ανακυκλώνουν τη γνωστή προπαγάνδα.
Μπορεί, λοιπόν, το μήνυμα της βοσνιακής εξέγερσης να είναι αντιεθνικιστικό, οι πολίτες της Βοσνίας, όμως, παραμένουν χωρισμένοι σε δύο οντότητες και τρεις εθνικότητες, η καθεμία με το δικό της ηγέτη να μην ξεχνά να της θυμίζει πόσο πολύ κινδυνεύει από τις άλλες.
Μπορεί οι αντιστάσεις των διακριτών κοινοτήτων να είναι κάτι περισσότερο από εύλογες, ωστόσο, ο κοινός αγώνας, και οι συνειδήσεις που αυτός αγγίζει, μπορεί να ανοίξει το δρόμο για μία αρμονική συνύπαρξη.
-
Διαβάστε την αγγλική μετάφραση της συνέντευξης του Α. Trifunovic στον Ivor Fuka εδώ.