Bloomberg: Κίνδυνο ύφεσης για πολλές χώρες βλέπει το ΔΝΤ – Η διαχείριση της πανδημίας το αίτιο, το κερασάκι ο πόλεμος

Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τους πολίτες ότι ο πόλεμος ευθύνεται για την εμφάνιση του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης, δημοσίευμα του Βloomberg επιβεβαιώνει τα όσα είχε αναφέρει στο tpp ο Γιάνης Βαρουφάκης, σημειώνοντας ότι ο πληθωρισμός έχει οδηγήσει σε επίπεδα απρόσιτα για πολλούς τις τιμές των τροφίμων, των καυσίμων, των πλαστικών και των μετάλλων, πράγμα που είναι συνεπακόλουθο αρχικά της πανδημίας και του εμφράγματος που αυτή προκάλεσε στην εφοδιαστική αλυσίδα, και τέλος του πολέμου, που αποτελεί το κερασάκι στην τούρτα.

Αναγκαστικά μεγάλη μερίδα των καταναλωτών μειώνει τις δαπάνες και αν δεν υπάρξει κάτι που να ανατρέψει αυτή την τάση, οι περισσότερες οικονομίες κινδυνεύουν να διολισθήσουν εκ νέου σε ύφεση. Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, προειδοποιεί πως πολλές χώρες κινδυνεύουν να διολισθήσουν σε ύφεση και το Ταμείο αναμένεται να υποβαθμίσει την πρόβλεψή του για ανάπτυξη. Όπως ανέφερε η κ. Γκεοργκίεβα σε συνέντευξή της στο περιοδικό Foreign Policy, το Ταμείο εκτιμά πως η παγκόσμια οικονομία θα σημειώσει φέτος μικρότερο ρυθμό ανάπτυξης από εκείνον του 4,4% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψή του.

Και βέβαια το πλήγμα από τον πληθωρισμό αγγίζει βιομηχανίες και νοικοκυριά, μικρές και μεγάλες οικονομίες. «Το εργοστάσιο του κόσμου», όπως έχει εύστοχα χαρακτηριστεί η Κίνα, έχει δεχθεί καίριο πλήγμα από την εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου που έχει αναγκάσει πολλές βιομηχανίες της να μειώσουν κατά το ήμισυ ή ακόμη και να αναστείλουν προσωρινά τις δραστηριότητές τους. Την ίδια στιγμή, στο Μιζούρι των ΗΠΑ εταιρεία φορτηγών ετοιμάζεται να αναστείλει τις δραστηριότητές της επειδή δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις υψηλές τιμές του ντίζελ. Στην Ευρώπη όσες χαλυβουργίες χρησιμοποιούν ηλεκτρικούς φούρνους περιορίζουν την παραγωγή εξαιτίας του δυσβάσταχτου κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά η μειωμένη διαθεσιμότητα έχει ως αποτέλεσμα την άνοδο των τιμών των μετάλλων. Οι τιμές των τροφίμων στην παγκόσμια αγορά εκτοξεύθηκαν σε νέα ρεκόρ τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών. Αιτία βέβαια η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καθώς διέκοψε τις εξαγωγές των δύο χωρών που παρέχουν το 25% των σιτηρών της παγκόσμιας αγοράς και πολύ μεγαλύτερα ποσοστά από τα μαγειρικά έλαια.

Και αν η ακρίβεια στα τρόφιμα δυσαρεστεί τα μεσαία στρώματα, για τους φτωχούς του κόσμου είτε εντός των ανεπτυγμένων οικονομιών είτε στις φτωχές χώρες όπου αποτελούν την πλειονότητα, τα ακριβά τρόφιμα συνεπάγονται δραματική αύξηση της ένδειας, κατάρρευση της ζήτησης και τελικά πείνα για εκατομμύρια ανθρώπους.

Στον ανεπτυγμένο κόσμο η ακρίβεια τόσο της ενέργειας όσο και των τροφίμων θα αναγκάσει τα νοικοκυριά να μειώσουν τις δαπάνες σε μη αναγκαία είδη όπως τις βραδινές εξόδους, τις διακοπές, τις αγορές νέων μοντέλων iPhone και PlayStation. Εξάλλου η απόφαση της Κίνας να επιβάλει lockdown σε κέντρο χαλυβουργείων συνεπάγεται μείωση της παραγωγής μετάλλων και επομένως εκτόξευση των τιμών για τα διαρκή αγαθά όπως οι οικιακές συσκευές και τα αυτοκίνητα. Τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα όπως αυτά των Tesla, Vokswagen AG και General Motors αναμένεται να είναι τα οχήματα του μέλλοντος, αλλά το λίθιο που χρειάζεται για τις μπαταρίες τους είναι σχεδόν 500% πιο ακριβό σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους. Σύμφωνα με τον Κένεθ Μέντλοκ, διευθυντή του Κέντρου Ενεργειακών Μελετών στο Πανεπιστήμιο Rice University, «όλα αυτά σε συνδυασμό στοιχειοθετούν πορεία προς την ύφεση».

Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για την Ευρώπη όπου οι δυσθεώρητοι λογαριασμοί της ενέργειας έχουν πάρει την ανιούσα επειδή η Γηραιά Ηπειρος εξαρτάται από τη Ρωσία για την προμήθεια ενέργειας. Οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι πλέον εξαπλάσιες από εκείνες την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια κοστίζει πέντε φορές περισσότερο. Οι απρόσιτες αυτές τιμές σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην πόρτα της Ευρώπης ενδέχεται να εξωθήσουν τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να αναστείλουν πλήρως όλες τις δαπάνες. Οι Αμερικανοί καταναλωτές δεν είναι τόσο εκτεθειμένοι στην άνοδο των τιμών των καυσίμων καθώς η υπερδύναμη δεν εισάγει μεγάλες ποσότητες ρωσικών υδρογονανθράκων. Δεν είναι, ωστόσο, πλήρως προστατευμένοι. Οι τιμές του πετρελαίου στις ΗΠΑ έχουν εκτοξευθεί εξαιτίας του πολέμου όπως, άλλωστε, και οι τιμές του φυσικού αερίου και της βενζίνης. Η ζήτηση πάντως δεν έχει ακόμη καμφθεί, αλλά βρίσκεται σε επίπεδα 4% υψηλότερα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους, σύμφωνα με στοιχεία της αμερικανικής Υπηρεσίας Ενέργειας. Ενδεχομένως αντανακλά την επιθυμία των Αμερικανών μετά τους περιορισμούς που υπέστησαν στη διάρκεια της πανδημίας. Αν όμως οι τιμές του παραμείνουν για πολύ καιρό σε υψηλά επίπεδα, θα ακολουθήσει πτώση της ζήτησης. Ηδη η JPMorgan Chase εκτιμά πως το δεύτερο τρίμηνο του έτους η ζήτηση για πετρέλαιο θα μειωθεί κατά 1,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα και τα τρίμηνα που θα ακολουθήσουν κατά ακόμη 500.000 βαρέλια την ημέρα.