Χανιά: Ελεύθερος ο καταδικασμένος σε 155 χρόνια Κούρδος πρόσφυγας Μεμέτ Τσελίκ – Τα Χανιά «ανοίγουν» τον δρόμο για την Πύλο

Ρεπορτάζ: Νεκταρία Ψαράκη

Αποστολή στα Χανιά

Τα Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Χανίων έκανε δεκτή την ένσταση των δικηγόρων των τριών προσφύγων για έλλειψη δικαιοδοσίας των ελληνικών δικαστηρίων δεδομένου ότι το συμβάν έλαβε χώρα σε διεθνή ύδατα και συγκεκριμένα 90 ν.μ. βορειοδυτικά της Κρήτης. Έτσι, με την απόφαση αυτή αλλά και προηγούμενες αποφάσεις του Τριμελούς Εφετείου Δωδεκανήσου τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο, οι συνήγοροι υπεράσπισης των προσφύγων που από χτες θεωρούνται ελεύθεροι, Δημήτρης Χούλης, Αλέξης Γεωργούλης και Σπύρος Πανταζής, απέκτησαν στα χέρια τους ακόμη μία δίκαιη απόφαση για να διεκδικήσουν ακριβώς την ίδια απόφαση μαζί με τους υπόλοιπους συναδέλφους τους και για το ναυάγιο της Πύλου το οποίο έλαβε χώρα επίσης σε διεθνή ύδατα και συγκεκριμένα 47 ν.μ. νοτιοδυτικά της Πύλου.

Όπως είπε ο δικηγόρος Δημήτρης Χούλης μετά την ολοκλήρωση της ακροαματικής διαδικασίας «αν και στην περίπτωση της Πύλου έχουμε ένα δικαστήριο νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας, ο δρόμος είναι ανοιχτός από τον νόμο», εξηγώντας ότι το σημαντικό σε αυτή την περίπτωση είναι το σημείο εκκίνησης των προσφύγων και το σημείο προορισμού. Ο Μεμέτ Τσελίκ και οι υπόλοιποι 154 συνεπιβάτες του ξεκίνησαν από την Τουρκία με προορισμό την Ιταλία για να αποφύγουν τα βίαια ελληνικά pushbacks. Ουδέποτε θέλησαν να παραμείνουν στη χώρα, εξ ου και η αθώωση τους για την παράνομη είσοδο. Ομοίως και οι ναυαγοί της Πύλου. Ξεκίνησαν από Λιβύη με προορισμό την Ιταλία με τη μεταφορά να πραγματοποιείται εκτός της αιγιαλίτιδας ζώνης.

Οι δικηγόροι Αλέξης Γεωργούλης, Δημήτρης Χούλης και Σπύρος Πανταζής

Ο Κούρδος πρόσφυγας Μεμέτ Τσελίκ πρωτόδικα καταδικάστηκε σε 155 χρόνια κάθειρξης με την κατηγορία της διακίνησης μεταναστών και της παράνομης εισόδου στη χώρα. Η τουρκική υπηκοότητά του, δεδομένου ότι ήταν ο μοναδικός επιβάτης που δεν ήταν Ιρακινός ή Αφγανός στο αμπάρι του πλοίου, και το γεγονός ότι είχε μαζί του το κινητό του τηλέφωνο, ήταν αρκετά για να τον κλείσουν στη φυλακή. Θύμα του identity profiling, της μεθόδου που ακολουθείται πιστά από τις Αρχές κατά τη διαδικασία της προανάκρισης, κατά την οποία απονέμονται κακουργηματικές κατηγορίες στον μετανάστη του οποίου η καταγωγή μειοψηφεί μέσα στην προσφυγική λέμβο, αλλά και της ευκολίας με την οποία απονέμουν οι Αρχές κατηγορίες όταν πρόκειται για προσφυγικές υποθέσεις, χωρίς αποδεικτικά στοιχεία. Όπως είθισται στις υποθέσεις προσφυγικού ενδιαφέροντος, τόσο η προανάκριση, όσο η ανάκριση, όσο και το δικαστήριο σε πρώτο βαθμό ήταν παρωδία, με εξαίρεση την πρόταση του εισαγγελέα ο οποίος και πρότεινε αθώωση λόγω «σοβαρότατων αμφιβολιών».

Επίσκεψη στις φυλακές Χανίων – Τσελίκ: «Δεν ήξερα για ποιο λόγο είμαι φυλακή»

Την προηγούμενη ημέρα της δίκης, επισκεφθήκαμε δύο δημοσιογράφοι, ο ένας εκ των δικηγόρων του, Αλέξης Γεωργούλης και ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου το κατάστημα κράτησης Χανίων, όπου και εκτίει την ποινή του ο Μεμέτ Τσελίκ τα τελευταία δύομιση χρόνια. Η συνάντησή μας έγινε στο γραφείο του αρχιφύλακα, ο οποίος μας έδωσε άπλετο χρόνο και χώρο να συνομιλήσουμε με τον Μεμέτ. Ο τελευταίος, εμφανίστηκε με ένα πελώριο μαύρο μουστάκι αλλά με ένα ακόμη επιβλητικότερο χαμόγελο το οποίο δημιουργούσε μία οξύμωρη συνθήκη δεδομένων των όσων μας διηγήθηκε στη συνέχεια. «Δεν ήξερα για ποιο λόγο είμαι στη φυλακή. Άργησα αρκετά να καταλάβω».

Οι διώξεις, οι δολοφονίες και τα βασανιστήρια από το ερντογανικό καθεστώς 

Ο Μεμέτ Τσελίκ μας μιλούσε δια στόματος ενός Κούρδου συγκρατούμενού του, ο οποίος μιλούσε άπταιστα τα ελληνικά. Όπως μας είπε, πήρε τον δρόμο της προσφυγιάς τον Αύγουστο του 2021, διότι δεν είχε άλλη επιλογή. Ήταν εκδιωγμένος από το ερντογανικό καθεστώς. «Ήμουν μέλος του HDP, ο αδερφός μου ήταν στο PKK και είχε δολοφονηθεί. Η αδερφή μου βρίσκεται στο αντάρτικο στα βουνά. Δολοφόνησαν και τον αδερφό της γυναίκας μου. 34 μέλη της οικογένειάς μου έχουν καταδικαστικές αποφάσεις και διωγμούς. Απειλούνται με ισόβια φυλάκιση. Στην Τουρκία είχα φυλακιστεί για 9 μήνες. Τόλμησα να επισκεφθώ τον αδερφό μου και τραβήξαμε μαζί μία φωτογραφία την οποία αργότερα την στολίσαμε στο σπίτι. Όταν οι τουρκικές Αρχές εισέβαλαν στο σπίτι μας για να μας ψάξουν είδαν τη φωτογραφία και με θεώρησαν κι εμένα άμεσα συνδεδεμένο με το PKK. Με χτύπησαν πάρα πολύ άσχημα. Με φυλάκισαν και με βασάνιζαν. Έχω βασανιστεί πολύ από εκείνους. Μία φορά με είχαν χτυπήσει τόσο άσχημα, που μου έσπασαν τα πλευρά. Όταν γύρισα στο σπίτι μου χτυπημένος έσκυψα και τα ίδια μου τα πλευρά τρύπησαν τη φλέβα μου. Παραλίγο να πεθάνω από εσωτερική αιμορραγία», διηγείται και σηκώνει τη μπλούζα του και μας δείχνει την ουλή στα πλευρά του.

Οι συνεχόμενες απειλές, οι διωγμοί, η σωματική κακοποίηση, ο φόβος κατά της ίδιας του της ζωής τον οδήγησαν στην αναζήτηση του διακινητή του. Ρωτήσαμε για ποιο λόγο επέλεξε να ταξιδέψει στην Ιταλία και όχι σε κάποιο ελληνικό νησί, διαλέγοντας ουσιαστικά μία διαδρομή αρκετά μεγαλύτερη, πιο επικίνδυνη και πιο κοστοβόρα. Ακούσαμε την ίδια απάντηση που έχουμε ήδη ακούσει από δεκάδες άλλα προσφυγικά χείλη που παίζουν τη ζωή τους κορώνα γράμματα για να μην πέσουν στα χέρια της Ελληνικής Ακτοφυλακής: «Ξέραμε τι τους κάνουν στα σύνορα. Μας είχαν πει ότι στον Έβρο οι Έλληνες τους σπάνε στο ξύλο και τους γυρνάνε πίσω. Και στα νησιά το ίδιο. Δεν θέλαμε να συμβεί αυτό. Μου είχαν πει επίσης ότι ο συγκεκριμένος διακινητής είναι ο καλύτερος και κάνει τα καλύτερα ταξίδια», είπε. Ο Μεμέτ, υπό τον φόβο των βίαιων επαναπροωθήσεων, ξόδεψε τις οικονομίες του για να πληρώσει έναν «Αλί» το ποσό των 8.000 ευρώ για να τον μεταφέρει από την Σμύρνη στην Ιταλία.

«Μας μετέφεραν στην αρχή με φορτηγά. Στη συνέχεια φτάσαμε στην παραλία και μας έβαλαν στο πλοίο. Μας κλείδωσαν όλους στο αμπάρι ενός ξύλινου πλοίου πολύ χειρότερου από αυτό που μας είχαν περιγράψει. Μας είπαν ότι θα πρέπει να μείνουμε εκεί και να μη βγούμε μην τυχόν και μας δουν οι Αρχές και μας πιάσουν. Ήμουν ο μοναδικός Κούρδος. Πρέπει να ήμασταν περίπου 150 άτομα. Μας είχαν φορέσει βραχιολάκια με αριθμούς κι εγώ είχα τον αριθμό 150 αλλά υπολογίζω ότι ήμασταν περίπου τόσοι. Σχεδόν όλοι ήταν από Ιράκ και Αφγανιστάν. Δεν καταλάβαινε κανένας τη γλώσσα μου ούτε κι εγώ τη δική τους. Μέσα στο αμπάρι είχε μεταξύ άλλων και γυναίκες, και περίπου 15 παιδάκια από 5-6 χρονών. Δίπλα μου καθόταν μία μαμά με το κοριτσάκι της. Ταξιδεύαμε κλειδωμένοι εκεί κάτω για περίπου τρεις ημέρες μέχρι που ξαφνικά άρχισε το πλοίο μας να βάζει μέσα νερά. Φοβηθήκαμε ότι θα πνιγούμε. Η πόρτα μας εξακολουθούσε να είναι κλειδωμένη οπότε τη χτυπούσαμε πολύ δυνατά και τη σπάσαμε. Βγήκαμε έξω και προσπαθούσαμε με κουβάδες να βγάζουμε συνεχώς έξω τα νερά για να μη βυθιστούμε. Είχα μαζί μου το κινητό μου και έπαιρνα φωτογραφίες και τις έστελνα στην οικογένειά μου και σε φίλους μου. Τους έστελνα το στίγμα μας μήπως και μπορούσαν να κάνουν τίποτα. Μετά συνεχίζαμε να βγάζουμε έξω τα νερά μέχρι που είδαμε ένα τάνκερ να περνάει οπότε βάλαμε φωτιά σε λάστιχα για να καταφέρει να μας δει, τα σηκώσαμε ψηλά και φωνάζαμε βοήθεια», μας περιγράφει.

Το τάνκερ «Αριστοφάνης», σημαίας Marshal Islands, προσέγγισε την προσφυγική λέμβο η οποία βρισκόταν 90 ν.μ. βορειοδυτικά της Κρήτης και επιχείρησε διάσωση. «Την ώρα που μας έσωζαν ένα κορίτσι έπεσε στη θάλασσα και πνίγηκε», μας λέει ο Μεμέτ, ο οποίος και χρεώθηκε το θάνατο της νεαρής προσφύγισσας, αφού η πρωτόδικη καταδικαστική απόφαση αφορούσε σε διακίνηση υπηκόων τρίτων χωρών κατά την οποία επήλθε θάνατος, με τους δικαστές να μην αναγνωρίζουν καν ότι ο θάνατος δεν επήλθε κατά τη διάρκεια του πλου, αλλά κατά τη διάσωση. Κατηγορία η οποία προβλέπει σε περίπτωση καταδίκης του κατηγορουμένου 10 χρόνια κάθειρξης ανά μεταφερόμενο πρόσωπο, εξ ου και τα 155 χρόνια.

Προανάκριση, ανάκριση και πρωτοβάθμια δίκη – παρωδίες

Το τάνκερ ρυμούλκησε το προσφυγικό πλοίο στο λιμάνι της Παλαιόχωρας. «Μέναμε μία εβδομάδα σε ένα χώρο σαν σχολείο. Εγώ δεν μπορούσα να φανταστώ τι θα γίνει. Έρχονταν συνεχώς αστυνομικοί (σ.σ. εννοεί λιμενικοί) και μας έπαιρναν έναν έναν. Όταν με πήραν κι εμένα με πήγαν σε ένα δωμάτιο και έφεραν έναν μεταφραστή ο οποίος δεν καταλάβαινε τι του έλεγα. Ήταν από το Ιράν. Μιλούσε ελάχιστα κουρδικά οπότε δεν μετέφερε ακριβώς αυτά που έλεγα. Εγώ είπα όλη την ιστορία μου και δεν τους ένοιαξε καθόλου. Με ρωτούσαν μόνο αν οδηγούσα εγώ ή κάτι παρόμοιο. Εγώ τους έλεγα ότι δεν έχω καμία σχέση και μετά δεν μου είπαν τίποτα άλλο. Ούτε πέντε λεπτά δεν μίλησα», είπε. Τον ρωτήσαμε εάν του γνωστοποίησαν τα δικαιώματά του και αν τον ενημέρωσαν για το ότι κατηγορείται. «Τίποτα απολύτως δεν μου είπαν», απάντησε.

Η ανάκριση η οποία διεξάχθηκε δεν έγινε σε καλύτερη ποιότητα. «Μεταφράστρια ήταν μία γυναίκα η οποία ήταν Turkmen. Όχι Τουρκάλα. Εγώ μιλούσα κουρδικά και τουρκικά και εκείνη πάλι καταλάβαινε ελάχιστα. Είπα ξανά την ιστορία μου και δεν ενδιαφέρθηκαν. Μάλιστα στο τέλος η μεταφράστρια μου είπε ότι όλα είναι εντάξει. Έφυγα από εκεί και πάλι δεν ήξερα ότι κατηγορούμαι για κάτι. Κατέληξα στην φυλακή ουσιαστικά χωρίς να γνωρίζω γιατί. Και στο πρώτο δικαστήριο πέντε λεπτά μίλησα και η διερμηνέας ήταν η ίδια. Δεν έμεινα καθόλου ικανοποιημένος από την μετάφραση», είπε.

Οι μάρτυρες κατηγορίας προανακριτικά, είχαν αναφερθεί στο όνομα του Μεμέτ Τσελίκ. Ενδεικτικά:

Μάρτυρας 1

Μάρτυρας 2

Οι πρόσφυγες που ερωτήθηκαν απάντησαν ότι θεωρούν τον Μεμέτ Τσελίκ μέλος του κυκλώματος των διακινητών διότι είχε μαζί του το κινητό του, τηλεφωνούσε, και έβγαζε βίντεο και φωτογραφίες. Αυτή ήταν η μοναδική αναφορά σε βάρος του Μεμέτ. Το κινητό του τηλέφωνο θεωρήθηκε ενοχοποιητικό στοιχείο, και παρά το γεγονός ότι δεν προέκυψε καμία τηλεφωνική επικοινωνία με τα κυκλώματα των διακινητών, ότι άπαντες είπαν ότι ο Μεμέτ ήταν κι εκείνος κλειδωμένος στο αμπάρι, παρά το γεγονός ότι το Πολιτιστικό Δημοκρατικό Κέντρο των Κούρδων στην Αθήνα επιβεβαίωσε ότι έλαβε στίγμα και φωτογραφίες από φίλο του Μεμέτ ώστε να απευθυνθούν στις Αρχές για βοήθεια και ότι βουλευτής του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος στην Τουρκία (HDP) απέστειλε επιστολή επιβεβαιώνοντας το πολιτικό υπόβαθρό του και τους κινδύνους που διέτρεχε, ο πρόσφυγας κατέληξε στη φυλακή. Οι δικαστές φαίνεται ότι πείστηκαν πως αφού είχε κινητό, τότε είναι βέβαιο πως επικοινωνεί με τους διακινητές.

Ο ένας εκ των δύο συνηγόρων της υπόθεσης, Αλέξης Γεωργούλης, λίγο πριν αποχαιρετήσουμε τον Μεμέτ Τσελίκ, τον ρώτησε για ποιο λόγο δε συμμετέχει σε δραστηριότητες, εργασία ή σχολεία μέσα στη φυλακή, δεδομένου ότι μειώνουν την ποινή. Ο Μεμέτ απάντησε ότι έχει κάνει αίτηση για όλα, ωστόσο καμία δεν έγινε δεκτή.

Ρωτήσαμε τον αρχιφύλακα των φυλακών, στου οποίου το γραφείο πραγματοποιήθηκε η συνάντηση και η συνέντευξη με τον Μεμέτ, κι εκείνος απάντησε ότι ο λόγος είναι επειδή ο Κούρδος πρόσφυγας δεν ομιλεί την ελληνική γλώσσα. Ο δικηγόρος της υπόθεσης επισήμανε ότι αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα σε άλλες περιπτώσεις, με τον αρχιφύλακα να απαντά: «Ίσως σε φυλακές που έχουν δημοτικό. Εδώ έχουμε μόνο γυμνάσιο». Αργότερα, κάνοντας μία βόλτα στη φυλακή και στους χώρους διδασκαλίας, στη βιβλιοθήκη και στην αίθουσα υπολογιστών, ενημερωθήκαμε από άλλους κρατούμενους και προσωπικό ότι υπάρχει δημοτικό σχολείο στις φυλακές*, με τους λόγους εξαίρεσης του Μεμέτ από τις δραστηριότητες και τα μαθήματα να μένει ουσιαστικά αναπάντητος.

Ερωτηθείς επίσης για τις συνθήκες κράτησης είπε «θα μπορούσε και καλύτερα. Παρακαλάμε να δούμε γιατρό και πότε το δέχονται, πότε όχι».

Η μέρα της δίκης 

Η ακροαματική διαδικασία ξεκίνησε στην κατάμεστη από αλληλέγγυο κόσμο, μέλη της συνέλευσης της κατάληψης της Rosa Nera και το Κοινωνικό Στέκι – Στέκι Μεταναστών, οι οποίοι και είχαν οργανώσει με πρωτοβουλία του διασώστη Ιάσονα Αποστολόπουλου την προηγούμενη μέρα εκδήλωση – ενημέρωση για την υπόθεση του Μεμέτ Τσελίκ, με ομιλητές τους δικηγόρους της υπόθεσης, Δημήτρη Χούλη και Αλέξη Γεωργούλη, αλλά και τον ίδιο τον διασώστη ο οποίος επρόκειτο να είναι μάρτυρας υπεράσπισης μαζί με τον ευρωβουλευτή Στέλιο Κούλογλου αλλά και τον πρόεδρο του Πολιτιστικό Δημοκρατικό Κέντρο των Κούρδων στην Αθήνα.

Οι δικηγόροι υπέβαλαν ένσταση περί έλλειψης δικαιοδοσίας. Όπως είπε ο Αλέξης Γεωργούλης «θα πρέπει να γίνει δεκτή. Προσκομίζουμε προηγούμενη απόφαση που μιλά για έλλειψη δικαιοδοσίας λόγω ότι το συμβάν έγινε εκτός αιγιαλίτιδας ζώνης. Πρόκειται για ένα σκάφος που ξεκίνησε από την Τουρκία με προορισμό την Ιταλία και όχι την Ελλάδα. Το ναυάγιο έγινε 90 ν.μ. από την Κρήτη. Από τις μαρτυρίες δεν προκύπτει κανένας δόλος το σκάφος να καταλήξει στην Ελλάδα. Όλοι καταθέτουν ότι ήθελαν να πάνε στην Ιταλία».

Το λόγο πήρε ο Δημήτρης Χούλης: «Ήδη το πρωτοβάθμιο δικαστήριο αποδέχεται ότι ο προορισμός ήταν η Ιταλία. Κάναμε ένσταση για έλλειψη δικαιοδοσίας η οποία απορρίφθηκε, όμως η εξήγηση είναι ακατανόητη. Το θέμα είναι πώς εφαρμόζουμε το νόμο. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος είναι αθώος, το αποδέχεται και ο εισαγγελέας στη δίκη σε πρώτο βαθμό, θα το αποδείξουμε, δεν τίθεται θέμα περί αυτού, όμως το να έχουμε ασφάλεια Δικαίου είναι πολύ πιο σημαντικό από οποιαδήποτε πολιτική απόφαση να δικάσουμε έναν άνθρωπο. Σας προσκομίζουμε πρόσφατες αποφάσεις του Τριμελούς Εφετείου Δωδεκανήσου τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο που οι ενστάσεις έγιναν δεκτές», κατέληξε δίνοντας στην έδρα τις σχετικές αποφάσεις. Το δικαστήριο διακόπηκε για τρεις ώρες ώστε να συσκεφθεί.

Δεκτή η ένσταση έλλειψης δικαιοδοσίας των ελληνικών δικαστηρίων

Η ακροαματική διαδικασία ξεκίνησε ξανά στις 13:00. Το λόγο πήρε η εισαγγελέας: «Προτείνω να απορριφθεί η ένσταση διότι εφόσον τα άτομα που μεταφέρουν παράνομα διασώθηκαν από ελληνικούς λιμενικούς τότε αφορά το ελληνικό κράτος», είπε.

«Θα έπρεπε να είναι εδώ ο καπετάνιος του τάνκερ τότε! Αυτός τους έφερε στην Ελλάδα, όχι το ελληνικό λιμενικό. Το τάνκερ «Αριστοφάνης» πραγματοποίησε τη διάσωση. Το σημαντικό όπως είπα είναι να διασφαλιστεί η ασφάλεια του Δικαίου. Όταν δεν γίνεται δεκτή αυτή η ένσταση είναι από σκοπιμότητα και τα Δικαστήρια δεν δικάζουν με σκοπιμότητα αλλά με νομιμότητα!», πρόσθεσε.

Ο Αλέξης Γεωργούλης συμπλήρωσε: «Δεν υπήρξε διάσωση από το λιμενικό, αλλά από το δεξαμενόπλοιο σημαίας Marshall Islands. Η δική μου άποψη είναι ότι είναι πολύ επικίνδυνο να υιοθετούμε το ρόλο του διεθνούς χωροφύλακα. Από το 1932 η αιγιαλίτιδα ζώνη εκτείνεται στα 6 ν.μ. από την Κρήτη. Εδώ είναι στα 90 ν.μ. Είναι πολύ μακριά…».

Ο δικηγόρος του δεύτερου εκ των κατηγορουμένων, Σπύρος Πανταζής συμφώνησε: «Η ανοιχτή θάλασσα είναι ένας πολιτειακά ασύντακτος χώρος. Η πρόθεση δεν ήταν ποτέ να έρθουν στην Ελλάδα».

Η έδρα προχώρησε σε ολιγόλεπτη διακοπή και στη συνέχεια η πρόεδρος ανακοίνωσε ότι η ένσταση γίνεται δεκτή με την αίθουσα να ξεσπά σε χειροκροτήματα τα οποία διακόπηκαν γρήγορα. Το δικαστήριο δίκασε την κατηγορία της παράνομης εισόδου. Επεισοδιακή ήταν η απολογία του δεύτερου κατηγορούμενου ο οποίος, έχοντας εκτίσει δυόμιση έτη ήδη στη φυλακή, θεώρησε ότι αν υποστηρίξει ψευδώς ότι ο στόχος του ήταν να έρθει στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι είχε πληρώσει ένα υπέρογκο ποσό για να πάει στην Ιταλία, όπως και όλοι οι συνεπιβάτες του, αν τόνιζε πόσο του αρέσει σαν χώρα και αν επεσήμανε ότι στόχος του είναι να μένει εδώ, θα βρεθεί σε ευνοϊκότερη θέση. Οι υπόλοιποι δύο κατηγορούμενοι κατέθεσαν ρητά ότι ποτέ δεν είχαν σαν στόχο την Ελλάδα. Η έδρα του δικαστηρίου πείστηκε ότι κανενός ο στόχος δεν ήταν η είσοδος στην Ελλάδα και τους αθώωσε και για το αδίκημα της παράνομης εισόδου στη χώρα.

«Για την Πύλο ο δρόμος ήταν ανοιχτός από πριν αν δικάζεις με νομιμότητα και όχι σκοπιμότητα…»

Ο δικηγόρος Αλέξης Γεωργούλης δήλωσε στο TPP ότι πρόκειται για μία απόφαση η οποία μας δικαιώνει όλους. «Ουσιαστικά σήμερα ανατράπηκε η απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου. Σήμερα έγινε δεκτή η ένσταση για έλλειψη δικαιοδοσίας των ελληνικών δικαστηρίων και ως αποτέλεσμα άπαντες οι κατηγορούμενοι θα αφεθούν ελεύθεροι».

Ο Δημήτρης Χούλης πρόσθεσε ότι το δικαστήριο είδε τα στοιχεία και πείστηκε ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν θα έπρεπε να είναι στη φυλακή. Ερωτηθείς για το αν ανοίγει ο δρόμος και για το ναυάγιο της Πύλου το οποίο έγινε 47 ν.μ. νοτιοδυτικά της Πύλου είπε ότι «ο δρόμος ήταν ανοιχτός από πριν. Η απόφαση του Αρείου Πάγου υπάρχει από το 2017. Είναι ένα επιχείρημα που λένε όλοι από την αρχή. Αν γίνει ένα δικαστήριο νομιμότητας όπως σήμερα ο δρόμος είναι ανοιχτός από τον νόμο. Αν γίνει ένα δικαστήριο σκοπιμότητας όπως πολλές φορές γίνεται για το πώς θα παραδειγματίσουμε άλλους ή πώς θα κατηγορήσουμε τους διακινητές για το ναυάγιο τότε όχι», απάντησε.

Ερωτηθείς για το αν η έδρα δέχτηκε την ένσταση επειδή το δεξαμενόπλοιο μετέφερε τους κατηγορούμενους στην ελληνική επικράτεια και όχι το λιμενικό απάντησε: «Και στην Πύλο το Mayan Queen μετέφερε τους περισσότερους. Αλλά δεν είναι τόσο σημαντικό. Το κάνουμε να φαίνεται σημαντικό αλλά δεν είναι. Ο τόπος προέλευσης είναι το σημαντικό. Ο τόπος προορισμού είναι το σημαντικό και αν έχουν περάσει από ελληνικά χωρικά ύδατα». Θυμίσαμε ότι η ένσταση στην Πύλο απορρίφθηκε με την αιτιολογία ότι οι πρόσφυγες σκέφτηκαν ότι θα περάσουν από την Ελλάδα, και ο δικηγόρος είπε: «Ακριβώς. Όταν δικάζεις με σκοπιμότητα μεταφράζεις τον νόμο όπως θέλεις. Όταν δικάζεις με νομιμότητα εφαρμόζεις αυτό που λέει ο νόμος. Το είπα και στην αγόρευσή μου. Τι κερδίζει ένα δικαστήριο από το να κάνει δεκτή αυτή την ένσταση; Βαριέται να δικάσει; Όχι βέβαια. Είναι το νόμιμο. Όταν δεν το κάνουν δεκτό υπάρχει η σκοπιμότητα για το πώς θα τιμωρηθούν οι «διακινητές» για να παραδειγματιστούν οι υπόλοιποι. Βέβαια σε αυτή την περίπτωση ο άνθρωπος ήταν ένας Κούρδος πρόσφυγας και όχι ένας διακινητής οπότε είμαστε διπλά χαρούμενοι. Δεν βγάλαμε έξω έναν εγκληματία. Ο Μεμέτ Τσελίκ θα κάνει τώρα μία αίτηση ασύλου. Είναι πολιτικός πρόσφυγας διωγμένος από το καθεστώς Ερντογάν. Ένα καθεστώς Ερντογάν βέβαια το οποίο σήμερα εμείς υποδεχόμαστε», καταλήγει.

Ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου δήλωσε: «Πολύ σημαντική απόφαση. Αθωώθηκαν. Αποδείχτηκε ότι τα 155 χρόνια που είχε καταδικαστεί ο άνθρωπός μας, που επισκεφθήκαμε στη φυλακή, ο Μεμέτ Τσελίκ δεν είχαν καμία σχέση με το τι είναι αυτός ο άνθρωπος. Είναι ένας πολιτικός πρόσφυγας διωγμένος από το καθεστώς Ερντογάν και δεν έχει καμία σχέση με διακινητή. Η απόφαση είναι επίσης σημαντική διότι το δικαστήριο ομόφωνα αποφάσισε ότι έγινε 90 ν.μ. μακριά από τα χωρικά ύδατα, και άρα τα ελληνικά δικαστήρια δεν έχουν δικαιοδοσία να δικάσουν αυτή και παρόμοιες υποθέσεις. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να το δούμε, διότι υπάρχουν αθώοι που κατηγορούνται για το ναυάγιο της Πύλου».

*EDIT: Κατόπιν επικοινωνίας του μέσου μας με πρώην εκπαιδευτικό των φυλακών διευκρινίστηκε ότι δεν υπάρχει όντως δημοτικό σχολείο. Υπάρχει σχολείο δεύτερης ευκαιρίας και παλιότερα διεξάγονταν μέσω προγράμματος μαθήματα ελληνομάθειας για κρατουμένους οι οποίοι δε γνώριζαν ελληνικά για να συμμετέχουν σε εξετάσεις δημοτικού (χωρίς να διδάσκονται όμως εντός της φυλακής μαθήματα δημοτικού σχολείου) οι οποίες διοργανώνονταν από καθηγητές δημοτικού σχολείου εκτός φυλακών έτσι ώστε οι κρατούμενοι να πάρουν απολυτήριο δημοτικού και αργότερα να συμμετάσχουν στο γυμνάσιο. Ωστόσο, το πρόγραμμα ελληνομάθειας ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2023. Έκτοτε, στις εξετάσεις δημοτικού δεν μπορούσαν να λαμβάνουν μέρος κρατούμενοι που δεν ομιλούν την ελληνική γλώσσα, διότι δεν την είχαν διδαχθεί. Συμμετείχαν μόνο κρατούμενοι οι οποίοι έπρεπε κάπως να πιστοποιήσουν ότι μπορούν να παρακολουθήσουν και να συμβαδίσουν με τα μαθήματα του Γυμνασίου. Όπως ενημερωθήκαμε, ωστόσο, ο Μεμέτ Τσελίκ, έως και τον Μάιο 2023 θα μπορούσε να λάβει μέρος στα μαθήματα ελληνικών και άρα αργότερα και στις εξετάσεις δημοτικού, ωστόσο για άγνωστο λόγο αυτό δε συνέβη.