Όπως αναφέρει δημοσίευμα του CNN, η Χιλή αντιμετωπίζει τόσο μια ισχυρή εισροή εγκληματικής δραστηριότητας που σχετίζεται με το εμπόριο ναρκωτικών στις πόλεις όσο και την επέκταση των διακινητών ναρκωτικών που εκμεταλλεύονται ιστορικές εντάσεις μεταξύ του κράτους και των αυτόχθονων κοινοτήτων στο νότο.

Πολιτικά και οικονομικά σταθερή, η χώρα είχε εδώ και καιρό χαμηλά ποσοστά εγκληματικότητας σε σύγκριση με την υπόλοιπη περιοχή. Ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση του Insight Crime «ενώ η Χιλή απέφευγε για πολύ καιρό το είδος της εγκληματικής δραστηριότητας και των συμμοριών που μάστιζε άλλες χώρες, αυτό δεν φαίνεται πλέον να ισχύει».

Το Τμήμα Πρόληψης του Εγκλήματος της Χιλής ανέφερε ότι οι ανθρωποκτονίες αυξήθηκαν κατά σχεδόν 30% μεταξύ 2019 και 2020, με την αστυνομία να αποδίδει την άνοδο στην πανδημία, την οικονομική επιβράδυνση και την επακόλουθη αύξηση του παράνομου εμπορίου. Ενώ οι ανθρωποκτονίες μειώθηκαν κατά 21,8% μεταξύ 2020 και 2021, τα σωρευτικά στοιχεία από το 2017 δείχνουν μια συνολική αύξηση του ποσοστού δολοφονιών.
Η Αλεχάντρα Μοχόρ, κοινωνιολόγος στο Κέντρο Μελετών Δημόσιας Ασφάλειας του Ινστιτούτου Δημοσίων Υποθέσεων στο Πανεπιστήμιο της Χιλής, είπε στο CNN ότι «είμαστε μάρτυρες μεγαλύτερης διείσδυσης του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος. Λόγω της παγκοσμιοποίησης, το είδος των εγκλημάτων που βλέπουμε έχει αλλάξει. Σε εξαιρετικά βίαιες χώρες όπως η Κολομβία ή η Βενεζουέλα, μπορεί να μην το προσέξετε, αλλά στη Χιλή, τον Ισημερινό Περού, τη Βολιβία και πιθανώς την Αργεντινή, το επίπεδο εξειδίκευσης αυτής της εγκληματικής δραστηριότητας έχει τεράστιο αντίκτυπο γιατί είναι καινούργιο».
Παραδόξως, η ευημερία θεωρείται επίσης αιτία της αυξανόμενης βίας. Περισσότερα χρήματα σημαίνουν περισσότερα ναρκωτικά, λένε οι αναλυτές, και η άνθηση των εμπορευμάτων που ευνόησε τη Νότια Αμερική μέχρι το 2014 βοήθησε τις παράνομες επιχειρήσεις να ευδοκιμήσουν. Η υψηλότερη κατανάλωση ναρκωτικών ακολούθησε επίσης την αύξηση της αγοραστικής δύναμης, την προσέλκυση νέων παραγόντων στην παράνομη οικονομία και την παγίωση των νότιων οδών διακίνησης ναρκωτικών.
Για να εδραιώσουν τη θέση τους, οι διεθνικές εγκληματικές ομάδες προσαρμόζονται σε κάθε νέα χώρα συνάπτοντας νέες συμμαχίες με τοπικές συμμορίες. Σε αυτό το πλαίσιο, πολλές χώρες της Νότιας Αμερικής δεν έχουν τα μέσα να αντιμετωπίσουν σωστά το ζήτημα, καθώς οι τακτικές των εγκληματικών ομάδων εξελίσσονται ταχύτερα από τις ικανότητες πολλών χωρών να τις διερευνήσουν. Η Χιλή, για παράδειγμα, στερείται εξειδικευμένων αστυνομικών δυνάμεων, καινοτόμων αστυνομικών τεχνολογιών και επαρκών προγραμμάτων προστασίας μαρτύρων.