«Χρειάζεται να ακολουθούμε τους νόμους, αλλά χρειαζόμαστε και ζωή»

*το πραγματικό όνομα του πρόσφυγα δεν χρησιμοποιείται, για λόγους ασφαλείας

συνέντευξη στο ραδιόφωνο του TPP την Τρίτη 1/10/2019

«Είμαι από το Ιράκ, ήρθα στην Ελλάδα για να έχω την ελευθερία μου, γιατί είμαι άθεος και είναι μια πολύ θρησκευτική χώρα εκεί» εξηγεί ο Χασάν, που βρίσκεται στην Ελλάδα από το 2018. Στο Ιράκ είχε δεχθεί επιθέσεις, απειλές για τη ζωή, ακόμα και εισβολείς στο σπίτι του, λόγω της αθεϊας του και παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις του στην αστυνομία, αυτή αρνήθηκε να κάνει το οτιδήποτε. Τότε, και λόγω της μονίμως έκρυθμης κατάστασης, πήρε την απόφαση να φύγει, πηγαίνοντας πρώτα στην Τουρκία (όπου κι εκεί δεν ήταν ασφαλής) και ύστερα, με τα πόδια, στην Ελλάδα.

«Ήρθα με τα πόδια από την Τουρκία στη Θεσσαλονίκη και έμεινα εκεί 3 μήνες. Είχα μαζί μου 3.000 ευρώ και μου τα έκλεψαν, οπότε μετά που ήρθα στην Αθήνα δεν είχα ούτε 50 λεπτά για να πληρώσω τίποτα. Από την πρώτη μέρα μου στην Αθήνα, έμενα στο πρώην 5^ο Λύκειο μαζί με την αδερφή μου. Μας έδιναν φαγητό, μας έδωσαν πολλά. Το πρώην 5^ο σχολείο ήταν σπίτι για πολλούς ανθρώπους. Είχα χαρτιά για έξι μήνες και όταν έληξαν, με έπιασαν στην Ακαδημίας και με είχαν στο κρατητήριο του αστυνομικούς τμήματος στον Βύρωνα, χωρίς επικοινωνία, χωρίς δικαίωμα σε ούτε ένα τηλέφωνο, για έναν μήνα. Μετά από 30 μέρες κάποιοι άνθρωποι με βοήθησαν να βρω δικηγόρου. Όταν με άφησαν να βγω, επέστρεψα ξανά στο πρώην 5^ο Λύκειο» αναφέρει.

Τις τελευταίες μέρες πριν την εκκένωση έμενε στον δρόμο, φοβούμενος ότι επίκειται αστυνομική επιχείρηση, όπως και σε άλλες καταλήψεις. Οι περίπου 140-145 πρόσφυγες που βρίσκονταν μέσα του μετέφεραν τη δική τους εκδοχή για τα γεγονότα:

«Ήταν αστυνομικοί των ειδικών δυνάμεων με full face και όπλα, τους σήκωναν και τους φώναζαν «έλα έλα έλα» στα ελληνικά. Κάποιοι απειλούσαν κιόλας «σήκω αλλιώς θα πυροβολήσουμε», έσπαγαν πόρτες. Κάποιους τους έδωσαν λίγο χρόνο να πάρουν τα πράγματά τους, αλλά αυτό ήταν θέμα τύχης. Ξέρω πολλούς που έχασαν τα πράγματά τους, τα χαρτιά τους, τα χρήματά τους τα πάντα.»

«Αυτό που είδαμε εμείς στην Κόρινθο όταν πήγαμε ήταν κόσμος που δεν είχε προλάβει ούτε να πάρει τα παπούτσια του», προσθέτει η κοινωνική ανθρωπολόγος, Ιωάννα Μανουσάκη – Αδαμοπούλου.

Από τους 140 περίπου πρόσφυγες που βρίσκονταν στο πρώην 5^ο Λύκειο, σχεδόν όλοι μεταφέρθηκαν στο καμπ της Κορίνθου, με σκοπό στη συνέχεια, χωρίς να προσδιορίζεται το πότε, να μεταφερθούν σε άλλες δομές της ενδοχώρας. Σύμφωνα με τον Χασάν «8 άτομα, δύο οικογένειες, τα πήγαν στην Αμυγδαλέζα. Η πρώτη οικογένεια είναι ένας πατέρας με δύο ανήλικα παιδία, η δεύτερη ένα ζευγάρι με μία κόρη 3 ετών περίπου κι επίσης ένας ανήλικος και ένας 19χρονος».

«Θεωρούν ότι η Αμυγδαλέζα είναι ένα ασφαλές μέρος για να φυλάνε τους ανήλικους. Μιλήσαμε και με ρωτούσε γιατί τον έβαλαν στη φυλακή, αφού δεν έχει σκοτώσει κανέναν, γιατί είναι εδώ. Είχε ένα ραντεβού στον γιατρό και προσπαθούσαμε να του εξηγήσουμε ότι αυτή είναι η πολιτική και του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ. Προσπαθούμε με δικηγόρο και κοινωνικό λειτουργό να του βρούμε έναν πιο ασφαλή χώρο, αλλά επειδή είναι πλήρεις όλοι οι ξενώνες, το πιθανότερο είναι ότι για δύο μήνες μέχρι να γίνει 18, θα μείνει στη φυλακή» προσθέτει η ερευνήτρια, που δίνει επίσης τη μαρτυρία της από την επίσκεψή της στο καμπ της Κορίνθου, όπου μεταφέρθηκαν οι υπόλοιποι πρόσφυγες.

«Η Κόρινθος, για να δώσω μια εικόνα, έχει κάποια καλά και κάποια κακά. Το ένα αρνητικό είναι ότι οι σκηνές είναι ζεστές την ημέρα, κρύες το βράδυ, υπάρχει διάκενο μεταξύ του μπετονένιου πατώματος και της δομής της σκηνής οπότε περνάει μέσα ο αέρας. Στην αρχή δεν είχαν και βασικά ήδη υγιεινής, οδοντόβουρτσες, σαπούνια κλπ. Αυτό που τους λείπει πολύ είναι η δυνατότητά τους να μαγειρεύουν. Στο κομμάτι που είναι το καλό, είναι ότι τους είπαν ότι θα πάει η πρώτη υποδοχή και θα μπορούν να ζητήσουν cash card, να ανανεώνουν τα χαρτιά τους και λοιπά. Αλλά αυτή η κατάσταση είναι μια κατάσταση μη μονιμότητας, οπότε  δεν υπάρχει ούτε καν η πρόθεση να δημιουργηθεί μια κανονικότητα στη ζωή αυτών των ανθρώπων. Άλλο πρόβλημα είναι ότι βάζουν τους ανθρώπους από την Πέτρου Ράλλη σε λεωφορεία, χωρίς να ξέρουμε και να ξέρουν που πάνε. Τους ακολουθούμε μέσω του στίγματος του κινητού, ενώ όσον αφορά τις μετκαινήσεις από Κόρινθο, τους ενημερώνουν την προηγούμενη μέρα. Οπότε ένα θέμα που θεωρώ σημαντικό, είναι να υπάρχει ενημέρωση, οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι ζώα για να τους πηγαίνουν από μαντρί σε μαντρί. Μιλάμε για οικογένειες και ανθρώπους που έχουν περάσει πάρα πολλά και έχουν πασχίσει, μέσα από τις καταλήψεις, να χτίσουν μια συλλογική ζωή και μια κανονικότητα. Οπότε χρειάζονται τον μίνιμουμ σεβασμό, να έχουν μια ενημέρωση για το πού πάνε και πόσο θα μείνουν εκεί»

Μετά την εκκένωση της κατάληψης, Σύλλογοι Γονέων και Δάσκαλοι από τα σχολεία όπου φοιτούσαν τα προσφυγόπουλα αντέδρασαν, ζητώντας να επιστρέψουν οι οικογένειες πίσω να συνεχίσουν τα παιδιά ανενόχλητα την σχολική τους ζωή. Το ερώτημα είναι αν υπάρχει κάποιο πλάνο ώστε αυτά τα παιδιά να συνεχίσουν να πηγαίνουν σχολείο, όπως πριν. Η Ιωάννα Μανουσάκη – Αδαμοπούλου υποστηρίζει πως όχι:

«Το καμπ στην Κόρινθο είναι ένα τράνζιτ καμπ. Οπότε αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια πρόβλεψη να γραφτούν τα παιδιά στο σχολείο, γιατί το πλάνο είναι να μην μείνουν μόνιμα εκεί. Όταν αλληλέγγυες ομάδες στην Κόρινθο προσέγγισαν τον διοικητή του καμπ και του είπαν ότι μπορούνε να κάνουνε μαθήματα στα παιδιά μέχρι αυτά να φύγουν, ο διοικητής είπε όχι γιατί είναι τράνζιτ καμπ. Τις πρώτες μέρες που πήγαν οι άνθρωποι εκεί ο διοικητής του καμπ είπε ότι ο χώρος δεν ήταν έτοιμος να τους δεχθεί, κάτι που ήταν προφανές. Αλληλέγγυες ομάδες προσπαθούν να δημιουργηθεί μια κανονικότητα, κάποιες ομάδες δασκάλων έκαναν εξωσχολικά ή υποστηρικτικά μαθήματα στους μαθητές τους, υπήρχε διανομή ρουχισμού, παιχνιδιών, λίγων δυστυχώς που θα πρέπει να γίνει μεγαλύτερη, πάμπερς κλπ. Υπάρχουν άνθρωποι, όπως το Κοινωνικό Ιατρείο Κορίνθου που απ’όσο ξέρω έχει πάει δύο φορές, προσπαθούν να δημιουργήσουν μια κανονικότητα. Κάποιες οικογένειες έχουν ήδη μεταφερθεί. Πέντε πήγαν στον Κατσικά στα Γιάννενα, μία άλλη, εξαμελή, την πήγαν στην Ελευσίνα, σε δομές που είναι μόνιμες. Δεν ξέρουμε όμως αν θα γίνουν οι απαραίτητες διαδικασίες για να πάνε αυτά τα παιδιά στα σχολεία».

Ο Χασάν έμεινε ένα βράδυ στην Κόρινθο, ακολουθώντας τους υπόλοιπους και στη συνέχεια επέστρεψε στην Αθήνα. Την ώρα που η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι καταλήψεις που στεγάζουν πρόσφυγες εκκενώνονται για «ανθρωπιστικούς» λόγους, ώστε αυτοί να ζήσουν σε καλύτερες συνθήκες, χωρίς να δίνει όμως λεπτομέρειες για το ποιες είναι αυτές οι συνθήκες, απαντάει: «Όταν μας πήγαν στην Κόρινθο, πήραν τα παιδιά από τα σχολεία. Μερικοί άνθρωποι είχαν βρει δουλειές στην Αθήνα, είχαν αρχίσει να στήνουν ζωές, άλλοι δεν θέλουν να είναι στην Κόρινθο και δεν μπορούν να φύγουν γιατί δεν έχουν λεφτά και δεν τους έχει δοθεί η κάρτα ακόμα, οπότε το κόστος της διαδρομής Κορίνθου – Αθήνας είναι απαγορευτικό. Χρειάζεται να υπακούμε στους νόμους, γιατί είναι οι νόμοι της χώρας που ζούμε. Αλλά χρειαζόμαστε και ζωή.»