Θέμα στον Διεθνή Τύπο έγινε και πάλι η Ελλάδα για ζήτημα περιβαλλοντικής καταστροφής, μετά τα ρεπορτάζ των Liberation και Le Monde που αφορούσαν στην «τσιμεντοποίηση» της Ακρόπολης. Αυτή τη φορά, η Liberation με εκτενές ρεπορτάζ αναφέρεται στη Σύρο και το ζήτημα που έχει προκύψει με την παρουσία βαρέων μετάλλων στο λιμάνι του νησιού. Με τίτλο «Στη Σύρο ένα δείγμα βαρέων μετάλλων και μια μεγάλη δόση θυμού» και υπότιτλο «Στο ελληνικό νησί μια μελέτη μαρτυρά την παρουσία βαρέων μετάλλων στο λιμάνι και σπέρνει διχόνοια.H διαμάχη διογκώνεται μεταξύ εκείνων που φοβούνται για τη δουλειά τους και εκείνων που φοβούνται για την υγεία τους», ο Fabien Perrier στο δημοσίευμά του ασχολείται ενδελεχώς με το θέμα.

Η Liberation αποθεώνοντας το λιμάνι της Ερμούπολης και τα γαλάζια νερά του Αιγαίου που βρέχουν τα υπέροχα νεοκλασικά, εστιάζει τη διαμάχη που έχει ξεσπάσει στο νησί διαιρώντας τους 23.000 κατοίκους του γύρω από ένα δείγμα ιζημάτων που λήφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019. Η αδράνεια των αρχών και οι καταγγελίες δυσφήμησης του νησιού είναι οι κεντρικοί άξονες που θέτει στο τραπέζι της συζήτησης ο Fabien Perrier.

«Όλα φαίνονται να γίνονται για να κουκουλωθεί το θέμα και να μπει στο αρχείο. Ο αντιπρόεδρος της περιοχής των Κυκλάδων, υπεύθυνος για το περιβάλλον, Γιώργος Λεονταρίτης, αμφισβητεί ακόμη και τη βιωσιμότητα της εισφοράς: «Τίποτα δεν λέει πού συλλέχθηκε ακριβώς. Δεν έχω δει ποτέ τον σύλλογο. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, η ανώτατη αρχή στην περιοχή, δεν έδωσε ποτέ καμία πρόταση  για το τι πρέπει να κάνουμε. Από την πλευρά του, το γραφείο του υπουργού βασίζεται σε νόμο του 2010 που αναθέτει στην περιοχή την ευθύνη για τα παράκτια ύδατα. Αποτέλεσμα αυτού του πινγκ πονγκ: δεν διεξάγεται μελέτη. Το δείγμα γίνεται αιτία διαμάχης στο νησί» σημειώνει ο συντάκτης του δημοσιεύματος.

«Για άλλη μια φορά, εκατοντάδες σκάφη επισκευάζονται και απογυμνώνονται εκεί… Μια ανακούφιση για τους υπαλλήλους, αλλά μια ανησυχία για τους κατοίκους. «Όταν ο Onex ανέλαβε το ναυπηγείο, αρχικά συνέχισαν να εργάζονται όπως πριν, προκαλώντας διάφορους τύπους προβλημάτων: στον αέρα, όπου βλέπουμε τακτικά σύννεφα σκόνης. στη θάλασσα, όπου βλέπουμε συχνά την παρουσία χρωματιστού αφρού και πλωτών συντριμμιών », εξηγεί ο Κωνσταντίνος Ντοκιμάκης, δικηγόρος του Παρατηρητηρίου Περιβάλλοντος» τονίζεται.

Το θέμα σχολίασε και η Μαρία Δεναξά με ανάρτησή της στο Twitter, γράφοντας χαρακτηριστικά: Βούκινο γίναμε.

 

Η υπόθεση

Σύμφωνα με δηλώσεις του επικεφαλής της οργάνωσης Αegean Rebreath, Γιώργου Σαρελάκου στην «Καθημερινή»: «Τον  Σεπτέμβριο του 2019 ταξιδέψαμε στη Σύρο κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ AnimaSyros, στο οποίο παρουσιάστηκε μια ταινία animation που δημιουργήσαμε με θέμα τα μικροπλαστικά στη θάλασσα. Παράλληλα, πραγματοποιήσαμε συμβολικά μια δράση καθαρισμού βυθού στο Καρνάγιο και πήραμε δείγματα ιζήματος από την επιφάνεια του πυθμένα». Σημειώνεται ότι η Aegean Rebreath συνεργάζεται βάσει μνημονίου με τον Δήμο Σύρου Ερμούπολης και το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Σύρου για την υλοποίηση διευρυμένων δράσεων.

Το εν λόγω δείγμα απεστάλη προς ανάλυση στα εργαστήρια του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), με τα αποτελέσματα των αναλύσεων να δείχνουν τιμές συγκέντρωσης βαρέων μετάλλων αρκετά υψηλότερες από εκείνα που, σύμφωνα με την Aegean Rebreath, αναφέρει τόσο η διεθνής επιστημονική βιβλιογραφία, όσο και ο Ν. 3983/2011. Βάσει αυτών των δεδομένων, ξεκίνησε η συζήτηση περί της αναγκαιότητας συστηματικής καταγραφής του πραγματικού μεγέθους της ρύπανσης και των ρυπαντών.

Από την πλευρά της, η ONEX απάντησε διαμέσου του Προέδρου του Ομίλου, κ. Ξενοκώστα ότι δεν μπορεί να αποτελεί «βάση για τις επιθέσεις», η αξιοποίηση ενός εγγράφου «με μετρήσεις που έκανε μία ΜΚΟ (σ.σ. Aegean Rebreath)» και βάσει του οποίου, «είπαν ότι υπάρχουν βαρέα μέταλλα». Και αυτό, καθώς σύμφωνα με τον κ. Ξενοκώστα: «Από αυτό το έγγραφο, δεν προκύπτει από πουθενά ότι το δείγμα πάρθηκε από το λιμάνι της Σύρου. Δεν λέω ότι δεν πάρθηκε, λέω ότι δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι πάρθηκε ενώ μιλάει για την περιοχή Καρνάγιο και όχι για το Νεώριο».

Σε όσα είπε ο κ. Ξενοκώστας απάντησε η Aegean Rebreath, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «Τα αποτελέσματα της μέτρησης μετάλλων σε δείγμα του πυθμένα για το νησί της Σύρου παραδόθηκαν μέσω email στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και στον Δήμο Σύρου-Ερμούπολης. Από την πρώτη στιγμή, τόσο δημοσίως όσο και σε δια ζώσης συναντήσεις εκπροσώπου του οργανισμού μας με τοπικούς φορείς, κατέστη σαφές ότι παραδώσαμε τα αποτελέσματα μίας μέτρησης που έγινε σε ένα συγκεκριμένο σημείο του νησιού. Τοποθετήσεις τρίτων περί του ότι ο οργανισμός μας δήθεν παρέδωσε σχετική μελέτη δεν αληθεύουν και δεν αποδεικνύονται. Εξ αρχής είχε γίνει ξεκάθαρο προς όλες τις κατευθύνσεις πως ο οργανισμός μας παρέδωσε πρωτογενή δεδομένα προς αξιοποίηση και περαιτέρω διερεύνηση από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές»

Στη συνέχεια της απάντησής του, ο πρόεδρος του Ομίλου ONEX αναρωτήθηκε «πώς και ποιοι με αυτό το έγγραφο έχουν φτάσει να οδηγούν ακόμη και κάποιους βουλευτές να κάνουν ερωτήσεις στη Βουλή, ή να κινητοποιούν ολόκληρο σύστημα».

H βιομηχανία αγωγών

Υπενθυμίζεται ότι στις 24 Φεβρουαρίου 2021 επιδόθηκε στο ΔΣ του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου (ΠΠΠΣ) αγωγή από τις Ανώνυμες Εταιρίες “ΟΝΕΧ (ΟΝΕΞ) Ελληνικά Ναυπηγεία Σύρου AE” και “ΟΝΕΧ Neorion Shipyards AE”, με την οποία μεταξύ άλλων διεκδικούν από το ΠΠΠΣ ως αποζημίωση το εξωφρενικό ποσό του €1.000.000 για συκοφαντική δυσφήμιση, ηθική βλάβη και διαφυγόντα κέρδη. Ως αιτία της αγωγής αναφέρεται η πρωτοβουλία του ΠΠΠΣ να αναζητήσει στο πλαίσιο των νόμιμων αρμοδιοτήτων του τα αίτια και τους υπεύθυνους για τη διά γυμνού οφθαλμού ορατή ρύπανση στο λιμάνι της Ερμούπολης, σε συνέχεια της μελέτης της Aegean Rebreath.

Ακολούθησε δεύτερη αγωγή και τέσσερα συνολικά εξώδικα από την εταιρεία προς το Παρατηρητήριο, πο υ σημειώνε σχετικά ότι «είναι πραγματικά άξιο ιδιαίτερης αναφοράς ότι ο όμιλος της ONEX υποστηρίζει πως η ραδιοφωνική συνέντευξη του μέλους μας καθώς και οι δημοσιεύσεις μας ήταν ικανές να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά στις εταιρείες του με ακυρώσεις συμβολαίων». Ενώ σε άλλο σημείο της γίνεται λόγος για «το κλίμα τρομοκρατίας και εκβιασμού εναντίον των πολιτών που αγωνιούν για την υγεία τους και το περιβάλλον που ζουν και βλέπουν τις αρχές να μην αντιδρούν στα συνεχή και επαναλαμβανόμενα επεισόδια ρύπανσης που λαμβάνουν χώρα σε κοινή θέα, αλλά και στη δίωξη πολιτών με εξοντωτικά ποσά».

Βιομηχανία αγωγών από τους ιδιοκτήτες των ναυπηγείων Σύρου