από την εκπομπή Κοινωνία Ώρα Press
με τις Γεωργία Κριεμπάρδη & Νεκταρία Ψαράκη

Χθες, 1 Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκε το πανευρωπαϊκό φασιστικό ραντεβού στο Ν. Ηράκλειο, που είχε οργανωθεί και ανακοινωθεί από τις 13 Αυγούστου. Με ένα κάλεσμα, ναζί από όλη την Ευρώπη ανταποκρίθηκαν, κλείνοντας πτήσεις για να συμμετέχουν στη σύναξη για τους δύο νεοναζί Φουντούλη και Καπελώνη της Χρυσής Αυγής, που σκοτώθηκαν από πυρά στην περιοχή το 2013.

Στην εκπομπή Κοινωνία Ώρα Press, φιλοξενήσαμε την πανεπιστημιακό Ρόζα Βασιλάκη, η οποία ειδικεύεται στα ζητήματα της ακροδεξιάς. Μπροστάρισσες στο κάλεσμα της 1ης Νοεμβρίου η νεολαία της Χρυσής Αυγή, η Ιαχή και η Propatria. Ένα κάλεσμα το οποίο απευθύνθηκε σε αντίστοιχες ακροδεξιές ομάδες των Βαλκανίων και της Ιταλίας. «Δεν είναι πρωτοφανές αυτό. Έχει να συμβεί αρκετά χρόνια αλλά ήθελα να θυμίσω την εμπειρία του 2005, όπου στις 16-18 Σεπτεμβρίου είχαν αποπειραθεί τότε μέσω της Χρυσής Αυγής να γίνει ένα τριήμερο πανευρωπαϊκό φεστιβάλ κάπου κοντά στην Καλαμάτα -αν θυμάμαι σωστά -, το οποίο είχε και το χαρακτηριστικό όνομα hatewave 2005. Ένα φεστιβάλ που ακυρώθηκε χάρη στη δράση του αντιφασιστικού κινήματος» θυμίζει η κα. Βασιλάκη. «Μέσα σε αυτή την τελευταία εικοσαετία έχετε τροποποιηθεί η διαδικασία διεθνοποίησης αυτών των δικτύων της άκρας δεξιάς» παρατηρεί.

Χαρακτηριστικά, αναφέρει ένα παράδειγμα από τη Νορβηγία, όπου στις 22 Ιουλίου του 2011, ο Άντερς Μπρέιβικ, πυροδότησε έναν εκρηκτικό μηχανισμό, σκοτώνοντας ανθρώπους και σημειώνει πως «ο ίδιος είχε εμπνευστεί από ακροδεξιές ομάδες, κυρίως που δραστηριοποιούνται στη Μεγάλη Βρετανία και το μανιφέστο του κυκλοφορεί στο διαδίκτυο». Φέρνει επίσης στη συζήτηση το παράδειγμα της διαδήλωσης της ακροδεξιάς στο Σάρλοτβιλ της Βιρτζίνια, το 2017. «Κάποιοι από τους παρευρισκόμενους που ανήκουν στην άκρα δεξιά μίλησαν για το πώς εμπνεύστηκαν από τις πράξεις της Χρυσής Αυγής. Η Χρυσή Αυγή αποτέλεσε έμπνευση για το ακροδεξιό κοινό της Αμερικής. Βρέθηκε στη Βουλή και είχε μία ευρεία δράση και παρουσία στην ελληνική κοινωνία. Αποτελεί για πολλές από αυτές τις ομάδες πρότυπο. Είναι ένα σύμβολο το οποίο εμπνέει» λέει και υπογραμμίζει πως «το μέτωπο νεολαίας της Χρυσής Αυγής έχει πραγματική δράση, έχει ένα στέκι που ονομάζεται Σάρισα και στο οποίο υποτίθεται ότι κάνουν πολιτιστικές δράσεις. Είναι αρκετά ενεργό και όπως βλέπουμε και τώρα παίζουν κεντρικό ρόλο σ’ αυτό το κάλεσμα της 1/11».

«Η Propatria και άλλου τύπου τέτοιες οργανώσεις έχουν ένα διεθνοποιημένο προφίλ, αναζητούν τη σύνδεση με διεθνοποιημένα δίκτυα. Υπάρχει ένα κόμμα που αυτοπροσδιορίζεται ως “αυτόνομη εθνικοσοσιαλιστική συλλογικότητα”. Έχει πολύ ενδιαφέρον ο τρόπος που οικειοποιείται ένα λεξιλόγιο της Αριστεράς. Μιλάνε για συλλογικότητες, αυτονομία, αντίσταση. Παρεισφρέουν σε όμορους χώρους, σε χώρες που πιστεύουν ότι έχουν ιδεολογικές συνάφειες. Τέτοιο παράδειγμα είναι το αντιεμβολιαστικό κίνημα» σημειώνει η πανεπιστημιακός και παρατηρεί πως η στρατηγική αυτών την οργανώσεων είναι διπλή: «Στον δικό τους κύκλο, η ναζιστική ταυτότητα προβάλλεται και ως μία ένδειξη παληκαρισμού. Παραέξω, όμως, υπάρχει μία άλλη στρατηγική και διείσδυση σε άλλους χώρους, τους οποίους θεωρούν όμορους και ότι μπορούν να παρουσιάζουν έτσι να πιο “soft” προφίλ από το προφίλ του ακροδεξιού ναζί που γνωρίζουν τα προηγούμενα χρόνια».

Και ερχόμαστε στο χαρακτηριστικό παράδειγμα της Αμερικής. «Το κίνημα που προέκυψε μετά την ήττα του Τραμπ, το “Make America Great Again”, στο οποίο ηγείται αυτή τη στιγμή ένας νέος 22 χρονών, είναι ένα κίνημα το οποίο διαμορφώθηκε και μέσα από τις κοινότητες των videogamer και μέσα από τα κανάλια του στο YouTube. Σιγά-σιγά ξεκινά η στρατολόγηση ανθρώπων, οι οποίοι μπορεί να μη βρέθηκαν στους συγκεκριμένους χώρους απαραίτητα για πολιτικούς λόγους. Ο Andrew Tate είναι μία τέτοια περίπτωση ανθρώπου που χρησιμοποιεί τέτοιο λόγο που προβάλλεται ως απενοχοποιημένος. Λέει “θα μιλήσουμε επιτέλους, να πούμε τα πράγματα με το όνομα τους, επιτέλους να ξεφύγουμε από τα όρια τα γνωστά και τους περιορισμούς της πολιτικής ορθότητας”. Χωρίς να μιλάει με ξεκάθαρα πολιτικούς, προβάλλει ως καταπιεσμένη την άκρα δεξιά».

Το «πρότυπο» του «σύγχρονου νεοναζί» διαφέρει από το κλασικό που έχουμε μάθει τόσα χρόνια. «Η alt right δεν προβάλλει τον σκληρό πυρήνα της βίας, την ωμή βία, αλλά της “καταπίεσης” που βιώνει ο λευκός straight άντρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Jordan Peterson, όπου φέρνει την ακροδεξιά στον χώρο του πανεπιστημίου ή στον χώρο των media βλέπουμε τον Βen Shapiro. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν βρει μία συγκεκριμένη γωνία σε όλο αυτό το στερέωμα, ώστε να προκαλέσουν το ενδιαφέρον. Λειτουργούν με έναν λόγο ο οποίος είναι προκλητικός και έχουν καταφέρει μέσα από το διαδίκτυο να έχουν ένα παγκόσμιο κοινό. Είναι ένα κοινό κυρίως ανδρών. Αυτό το κοινό ελέγχεται και νομίζει ότι βρίσκει απαντήσεις μέσα από τον λόγο των συγκεκριμένων ανθρώπων, ανθρώπων-μηχανών παραγωγής ακροδεξιού λόγου» σημειώνει η Ρόζα Βασιλάκη.

«Παράγονται νεοναζί και κανονικοποιείται ο λόγος τους και ο πυρήνας της ακροδεξιάς ιδεολογίας».