Chatpic.org, ένα σημείο στο διαδίκτυο όπου καθένας μπορεί να ανεβάσει φωτογραφίες και βίντεο με ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων, κυρίως γυναικών, με σκοπό την διαδικτυακή παρενόχληση και τον εκδικητικό σεξισμό. Στο 6ο επεισόδιο της ραδιοφωνικής εκπομπής Digital Native, που πραγματοποιείται από την ερευνητική ομάδα του Open Lab Athens, συζητήσαμε για την έμφυλη βία στο διαδίκτυο, με αφορμή την εκστρατεία #cancelchatpicorg και τις καταγγελίες γυναικών για τη μη συναινετική δημοσιοποίηση προσωπικών τους στιγμών στην πλατφόρμα. Καλεσμένοι μας, η Εβελίνα Ζέμπου, μέλος της φεμινιστικής και ΛΟΑΤΚΙ ομάδας Κιουρί@ και ο Θοδωρής Βορύλλας (AKA @vorillaz), προγραμματιστής και ένας από τους ανθρώπους που ανταποκρίθηκαν άμεσα στο κάλεσμα για να κατέβει η εν λόγω “revenge porn” ιστοσελίδα. Με τη δημιουργία ενός bot που ανέβαζε διαρκώς φωτογραφίες με γάτες, ο vorillaz, παρέα με άλλους προγραμματιστές, προσπάθησαν να «εξαφανίσουν» από την αρχική σελίδα του site τις φωτογραφίες γυναικών που κάποιος άλλος είχε ανεβάσει ερήμην τους. Μέχρι και εκείνη τη στιγμή, οι διαχειριστές της σελίδας μπορεί να είχαν στα χέρια τους φωτογραφίες ανήλικων κοριτσιών και να μην παρέπεμπαν τον διακινητή αυτού του πορνογραφικού υλικού στη δικαιοσύνη. Αρκούσε το “μπλοκάρισμα” του λογαριασμού του. Στη συνέχεια ακολούθησε η καταγγελία της Σοφίας, η οποία προσέφυγε στη δικαιοσύνη όταν βρήκε δικές της φωτογραφίες στην πλατφόρμα. Έκτοτε το chatpic αποτελεί παρελθόν για τα ελληνικά VPN, αλλά είναι αυτό αρκετό;
Όπως στον πραγματικό κόσμο, έτσι και στο διαδίκτυο, οι γυναίκες και κάθε θηλυκότητα δίνουν καθημερινή μάχη ώστε να υπερβούν κακοποιητικές συμπεριφορές από το φιλικό, οικογενειακό και επαγγελματικό τους περιβάλλον. Αυτές οι μάχες δεν δίνονται μόνο ατομικά, σε κλειστούς ιδιωτικούς χώρους ή σε διαδικτυακές πλατφόρμες με κωδικούς για “members only”. Όπως μας εξήγησε η Εβελίνα, μπορεί το διαδίκτυο να αποτελεί έφορο έδαφος για εκβιαστικές και σεξιστικές συμπεριφορές, αλλά αποτελεί και χώρο συλλογικών διεκδικήσεων και ανάδειξης ζητημάτων έμφυλης βίας. Μπορεί να αποτελέσει το όχημα για τη δημιουργία ενός κύματος αντιδράσεων ενάντια στην πατριαρχία. Όπως μας απέδειξε και το κίνημα του MeToo. Μέσα από αυτό το κίνημα βγήκαν πολλά καλά. Πρώτα από όλα, πολλές θηλυκότητες είδαν τον εαυτό τους στις περιγραφές γυναικών που έχουν κακοποιηθεί και – ίσως – σταμάτησαν να φοβούνται επειδή σταμάτησαν να νιώθουν μόνες. Δεύτερον, κατάλαβαν ότι τα προβλήματα που βιώνουν λόγω του φύλου τους είναι καθολικά και – ίσως – εντάχθηκαν στους αγώνες για ισότητα και ορατότητα. Αλλά ακόμα και αν δεν είδαν τις εαυτές τους σε όλο αυτό, άκουσαν και έμαθαν μέσα από τις δημόσιες τοποθετήσεις στο διαδίκτυο.