Η επόμενη μέρα της δολοφονίας Σολεϊμανί και οι διεθνείς αντιδράσεις. Πένθος στο Ιράν και το Ιράκ, με το σύνθημα «Θάνατος στην Αμερική» να κυριαρχεί. Επίσκεψη Χαμενεϊ στην οικογένεια του Σολεϊμανί.
Χωρίς συμμάχους, τουλάχιστον στα λόγια, αλλά και χωρίς ουσιαστική κύρωση, φαίνεται να μένουν οι ΗΠΑ στην απόφασή τους να δολοφονήσουν τον στρατηγό Κασέμ Σολεϊμανί, καθώς εκτός του Ισραήλ, καμμία συμμαχική τους χώρα δεν επικρότησε την πράξη, και οι περισσότερες εξέφρασαν τη βαθιά τους ανησυχία για κλιμάκωση μιας σύγκρουσης.
Ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, ζήτησε αποκλιμάκωση και αναρωτήθηκε «αν υπήρχε οποιοδήποτε σχέδιο για όσα μπορεί να ακολουθήσουν» μετά τη δολοφονία, τονίζοντας ότι «ο κόσμος δεν μπορεί να αντέξει άλλον έναν πόλεμο στον Κόλπο». Η Μεγάλη Βρετανία, πάντα προθυμότερος των συμμαχων των ΗΠΑ, με δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ, τόνισε ότι «οποιαδήποτε περαιτέρω κλιμάκωση δεν εξυπηρετεί κανένα απολύτως συμφέρον μας» και κάλεσε «όλες τις πλευρές να ρίξουν τους τόνους». Ιδιαίτερα δηκτικός ήταν ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του βρετανικού κοινοβουλίου, Τομ Τάτζινατ, που μιλώντας για τις ΗΠΑ τόνισε ότι «ο σκοπός της ύπαρξης συμμάχων είναι να εκπλήσσουμε μαζί τον εχθρό, κι όχι να εκπλήσσουμε ο ένας τον άλλο».
Η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, Αμελί ντι Μονσαλίν, δήλωσε, μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό, ότι «οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια των ΗΠΑ είναι επικίνδυνη» και «αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι αυτό που όλοι φοβόμαστε […] ως ευρωπαίοι οφείλουμε να εμποδίσουμε τις δυνάμεις, που στρέφονται η μία κατά της άλλης, να προβούν σε αναπάντεχες κινήσεις». Για «επικίνδυνη κλιμάκωση» έκανε λόγο η Γερμανία.
Η στάση διεθνώς είναι αναμενόμενη, καθώς η ενέργεια των ΗΠΑ αγνοεί κάθε δίκαιο, διεθνές ή εσωτερικό τους. Όπως είπε η διακεκριμένη ειδικός στο Διεθνές Δίκαιο, καθηγήτρια του πανεπιστημίου Νοτρ Νταμ, Μαίρη Έλλεν Ο’Κόννελ, «η προληπτική αυτοάμυνα δεν αποτελεί σε καμμία περίπτωση νομικό επιχείρημα για μια δολοφονία, τίποτε δεν αποτελεί νομικό επιχείρημα για μια δολοφονία. Ο σχετικός νόμος είναι η Χάρτα του ΟΗΕ, και εκεί ορίζεται ως αυτοάμυνα το δικαίωμα να απαντήσεις σε πραγματική και σημαντική ένοπλη επίθεση».
Ισραηλινός δάκτυλος;
Εν τω μεταξύ, παρά τη δήλωση Νετανιάχου, που συνεχάρη τον Τραμπ, τονίζοντας ότι «ο πρόεδρος έδρασε απολύτως αυτόβουλα», αυξάνονται οι φωνές που κάνουν λόγο για πλήγμα πίσω από το οποίο βρίσκεται η Μοσάντ, στης οποίας το στόχαστρο ήταν ο Σολεϊμανί.
Prime Minister Netanyahu on Elimination of Qassem #Soleimani: "Israel stands with the United States in its just struggle for peace, security and self-defense." pic.twitter.com/7Rx6szyQmo
— Hananya Naftali (@HananyaNaftali) January 3, 2020
Η Μοσάντ έχει δολοφονήσει άνω των 60 θεωρούμενων ως εχθρών του Ισραήλ, από την ίδρυσή της. Το Αλ Τζαζίρα θυμίζει ότι, η εφημερίδα του Κουβέιτ, Αλ-Χαρίντα [που θεωρείται η φωνή του Ισραήλ στον αραβικό κόσμο], είχε γράψει πέρισυ ότι «η Ουάσιγκτον έδωσε το πράσσινο φως στο Ισραήλ για τη δολοφονία του Σολεϊμανί, διότι αποτελεί απειλή για τα σχέδια των δύο κρατών στην περιοχή». Σήμερα, Σάββατο, η γνωστή, προσκείμενη στον Άξονα της Αντίστασης, δημοσιογράφος Μάρβα Οσμάν, συνήθως πολύ καλά πληροφορημένη, τουίταρε «Ένα πράγμα σκέφτομαι από χτες. Γιατί ενώ το Ισραήλ διαπράττει τις δολοφονίες, οι Αμερικάνοι αναλαμβάνουν την ευθύνη; Τι φοβάται [το Ισραήλ];».
One question on my mind since yesterday.
Why is #Israel doing the assassinations and the US taking credit for it? What are they afraid of?
— Marwa Osman || مروة عثمان (@Marwa__Osman) January 4, 2020
Η Μοσάντ έχει δράσει και παλαιότερα κατά Ιρανικών στόχων. Μόνο την τελευταία δεκαετία, έχει δολοφονήσει, στοχευμένα, τουλάχιστον πέντε πυρηνικούς επιστήμονες του Ιράν, για να εμποδίσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης.
Εν τω μεταξύ, μετά την αποστολή, τη Παρασκευή, 700 ανδρών των στρατιωτικών τους δυνάμεων, από το Φορτ Μπραγκ της Βόρειας Καρολίνας, οι ΗΠΑ απέστειλαν ακόμη 3.000 άνδρες, από το ίδιο στρατόπεδο, στη Μέση Ανατολή, και συγκεκριμένα στο Κουβέιτ. Το πρωί του Σαββάτου πραγματοποιήθηκε μία ακόμη βομβιστική επίθεση, με μη επανδωμένο αεροσκάφος (drone) στη Βαγδάτη, κατά ανδρών της Κατάεμπ Χεζμπολά, αλλά οι ΗΠΑ αρνούνται οποιαδήποτε ανάμειξη – η μόνη άλλη χώρα που θα μπορούσε να το πράξει είναι το Ισραήλ.
Κοινή είναι η πεποίθηση ότι, παρά τα ανόητα τουίτ του Τραμπ περί «νικηφόρων διαπραγματεύσεων του Ιράν», το Ιράν δεν πρόκειται να έρθει επ’ ουδενί σε διάλογο. Το ίδιο το Ιράν, μάλιστα, προετοιμάζεται να δεχθεί και νέα αμερικάνικα πλήγματα, θεωρώντας ότι οι ΗΠΑ επιδιώκουν την περαιτέρω όξυνση κι όχι, τουλάχιστον προς το παρόν, τον όποιο διάλογο.
Η κρίση στις σχέσεις των δύο κρατών, μάλιστα, χαρακτηρίζεται από τους αναλυτές ως «η χειρότερη από την κρίση των ομήρων το 1979». Οι φόβοι γενικευμένης σύρραξης, αν και ήδη υποχωρούν, δεν έχουν εξαφανιστεί, καθώς, όπως είπε ο πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Αμύνης των ΗΠΑ, Άντριου Ίξαμ, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, «Αυτό [που έγινε] δε σημαίνει πόλεμο, δεν θα οδηγήσει σε πόλεμο, δεν διακινδυνεύει πόλεμο. Τίποτε απο αυτά. Αυτό [που έγινε] είναι πόλεμος».
Πολλοί δε, ειδικά Αμερικανοί και εκ νατοϊκών κρατών, αναλυτές, ξεκαθαρίζουν ότι «η Ιρανική υπόσχεση για εκδίκηση, οφείλει να παρθεί πολύ σοβαρά». Το κάουντερπαντς, γνωστό αμερικανικό αριστερό περιοδικό και ιστότοπος, θεωρεί, μάλιστα ότι «η ιρανική απάντηση θα είναι μεγαλύτερης δύναμης από αυτό που έγινε», και υποθέτει ότι επειδή η μικρότερη αμερικανική δύναμη, αυτή τη στιγμή, είναι στη Συρία, πιθανώς το χτύπημα να γίνει εκεί.
Το συντηρητικό Ατλάντικ γράφει ότι «ο θάνατος του Σολεϊμανί αυξάνει την ένταση στη Μέση Ανατολή» και οι συνέπειες «θα είναι πολύ μεγαλύτερες από το θάνατο του Οσάμα μπιν Λάντεν ή του Αμπού μπακρ αλ-Μπαγκντατί, καθώς τώρα θα ζητήσει εκδίκηση ένα ολόκληρο κράτος».
Το BBC σημειώνει ότι «ο Σολεϊμανί ήταν Κολοσσός για τον Ιρανικό λαό» και ότι το πιθανότερο είναι «πως άφησε πλήρες σχέδιο για όσα πρέπει να γίνουν σε περίπτωση δολοφονίας του», κάτι που ήξερε πολύ καλά ότι ήταν στα σχέδια ΗΠΑ και Ισραήλ. «Ο ίδιος θα ήθελε όποια απάντηση και να δώσει το Ιρανικό καθεστώς στην δολοφονία του, να είναι απάντηση προάσπισης του έργου του στην περιοχή», αναφέρει.
Ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Π.Τζ. Κράουλυ, έγραψε ότι «καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι σπουδαίος στην στρατηγική, και ζει με το λεπτό και αντιδρά με το ένστικτο, θα ήταν έκπληξη αν έστω είχε σκεφτεί τι μπορεί να ακολουθήσει», και προβλέπει ότι το όποιο πλήγμα του Ιράν «θα έχει ως στόχο να πλήξει την Αμερικανικη οικονομία».
Πένθος στο Ιράν
Tριήμερο πένθος έχει κηρύξει το Ιράν, και οι σημαίες σε κτίρια και τις πρεσβείες του σε όλο τον κόσμο κυματίζουν μεσίστιες, μετά τη δολοφονία του στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί από τις ΗΠΑ, σε ιρακινό έδαφος. Εκατομμύρια Ιρανοί βγήκαν στους δρόμους, σε πόλεις και χωριά, για να θρηνήσουν τον δημοφιλέστερο άνθρωπο στο Ιράν και εθνικό τους ήρωα, ενώ σε λυγμούς ξεσπούσαν την ώρα της προσευχής, υποσχόμενοι εκδίκηση.
https://twitter.com/DavidADaoud/status/1213206778843930624
Οι σκηνές ήταν συγκλονιστικές και οι μεταδόσεις των καναλιών που βρίσκονταν εκεί ήταν χαρακτηριστικές του ιδιαίτερου δεσμού του ιρανικού λαού με τον δολοφονηθέντα στρατηγό. Αντίστοιχες σκηνές, με χιλιάδες προσκυνητές, σήμερα και στη Βαγδάτη, κατά τον πρώτο αποχαιρετισμό στους δύο μάρτυρες.
Με τριήμερη περιφορά/προσκύνημα της σορού του στρατηγού Σολεϊμανί στην ιερή πόλη της Μασάντ, την πρωτεύουσα Τεχεράνη και την ιδιαίτερη πατρίδα του, Κερμάν, θα τιμηθεί ο Ιρανός ήρωας. Από χτες οι σιδηρόδρομοι του Ιράν μεταφέρουν δωρεάν, και με έκτακτα δρομολόγια, όσους επιθυμούν να μεταβούν σε μία από τις πόλεις για να τον αποχαιρετήσουν. Υπάρχουν προβλέψεις για περίπου είκοσι εκατομμύρια πολίτες του Ιράν που θα μεταβούν στην πιο κοντινή τους από τις τρεις, για να το ύστατο χαίρε στο σύμβολο της Εθνικής Περηφάνειας και ενότητας που ήταν ο στρατηγός Σολεϊμανί.
Σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία, η κηδεία αναμένεται να λάβει αντίστοιχο χαρακτήρα με αυτήν, το 1989, του Αγιατολάχ Χομεϊνί, κατά την οποία ήταν αδύνατο ακόμη και να μεταφερθεί η σορός, από τον τόπο του λαϊκού προσκυνήματος στο μνήμα, λόγω των εκατομμυρίων των πολιτών.
Την οικογένεια του Σολεϊμανί επισκέφθηκε χθες ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ, κατά το σιιτικό έθος, που θέλει τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη να τιμά προσωπικά τις οικογένειες των πεσόντων μαρτύρων. Ειδικά στην περίπτωση Σολεϊμανί, ο Χαμενεί γίνεται πλέον και κηδεμόνας/ προστάτης της οικογένειας, λόγω και της προσωπικής του σχέσης με τον στρατηγό. Στη συνάντηση του Αγιατολλαχ με τη σύζυγο, τον γιό και την κόρη του Στρατηγού, όταν ο Χαμενεϊ ρώτησε αν μπορεί να κάνει κάτι για να απαλύνει τον πόνο τους, η κόρη, Ζεϊνάπ, απάντησε πως δεν αισθάνονται πόνο, φοβούνται μόνο μήπως δε φανούν αντάξιοι να συνεχίσουν το έργο του πατέρα τους. Κατόπιν, ζήτησαν από τον Χαμενεϊ να δώσει τα προσωπικά αντικείμενα του Σολεϊμανι στον νέο αρχηγό και διάδοχο του, λέγοντας «Δεν μας ανήκει τίποτα από τον πατέρα μας, όλα ανήκουν στο Ιράν».
Εν τω μεταξύ, ψύχραιμη δείχνει η αντιμετώπιση του Ιράν στα τεκταινόμενα, και οι ανησυχίες για έναν γενικευμένο πόλεμο στην περιοχή έχουν μειωθεί. Όπως γράφτηκε, ο Σολεϊμανί και οι συν αυτώ γνώριζαν πολύ καλά ότι αποτελεί στόχο και ότι οι προσπάθειες για τη δολοφονία του εντείνονται, ειδικά μετά την απόπειρα της 3ης Οκτωβρίου, όταν τοποθετήθηκαν τόνοι εκρηκτικών στα θεμέλια του τζαμιού όπου αναμένονταν για να προσευχηθεί. Η επίγνωση του κινδύνου σήμαινε απόλυτη προετοιμασία της Ιρανικής ηγεσίας, πολιτικής και στρατιωτικής, για την αντιμετώπιση της επόμενης μέρας.
Δεν έχει, πάντως, κοπάσει ακόμη η ανησυχία των απλών ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, για τον κίνδυνο πολέμου. Τα διεθνή δημοσιογραφικά δίκτυα δέχθηκαν εκατοντάδες μηνυμάτων που ζητούσαν ανάλυση των δεδομένων και «αν η δολοφονία σημαίνει πόλεμο», ενώ η εμφάνιση του WWiii, Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος, στα πρώτα των διεθνών τρεντς του τουίτερ είναι ενδεικτική ό,τι κατανόησαν πολύ καλά ότι αυτό το κτύπημα ήταν αντίστοιχο, όπως το έθεσε έναν ρώσος αναλυτής, «με τη δολοφονία του Ρώσου Αρχιστράτηγου στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών από την Αεροπορία των ΗΠΑ» και άρα ήταν πιθανό να οδηγήσει σε γενικευμένη σύρραξη.
Το άλλο τρεντ που κυριαρχούσε, στη Μέση ανατολή αυτό, ήταν το #Hard revenge και #severe revenge. Γραμμένο στα αγγλικά, ακόμη και σε φαρσί ή αραβικά μηνύματα, ήταν η απαίτηση στο τουίτερ, και η αντήχηση όσων ήδη είχαν δηλώσει οι Ιρανοί ηγέτες και οι λοιποί ηγέτες του Άξονα της Αντίστασης.
Ευχαριστίες και συλλυπητήρια για το Στρατηγό ήρθαν και από τις συριακές χριστιανικές κοινότητες, που τόνιζαν το ρόλο που έπαιξε στην επιβίωσή τους, την περίοδο των μεγάλων σφαγών χριστιανών και γιάζιντι από το Ισλαμικό Κράτος (ISIS, ISIL, IS).