του Θάνου Καμήλαλη

Με αφορμή την επέτειο των δύο χρόνων από την έναρξη της δίκης αλλά και το ότι η εξέταση των μαρτύρων του κατηγορητηρίου έχει μπει στο τελευταίο της στάδιο, η πρωτοβουλία για την Πολιτική Αγωγή του Αντιφασιστικού Κινήματος δημοσίευσε μία σειρά από κείμενα απολογισμού της ακροαματικής διαδικασίας για τις διάφορες επιθέσεις για τις οποίες κατηγορείται η Χρυσή Αυγή. Συνολικά πρόκειται για 113 δικογραφίες και 20.000 σελίδες, για την εξέταση των οποίων έχουν ήδη πραγματοποιηθεί 146 συνεδριάσεις. Το TPP συνομίλησε με το μέλος της Πολιτικής Αγωγής και δικηγόρο στην υπόθεση της επίθεσης χρυσαυγιτών σε Αιγύπτιους ψαράδες, Κώστα Σκαρμέα

«Το κόμμα ταυτίζεται με την εγκληματική οργάνωση»

Αυτό που προκαλεί εντύπωση από την ανάγνωση των διαφορετικών υποθέσεων που εξετάζονται στο δικαστήριο, είναι ότι φαίνεται ξεκάθαρο ένα μοτίβο. Η ιεραρχία της Χρυσής Αυγής είναι ξεκάθαρη. Η ηγεσία (Νίκος Μιχαλολιάκος και βουλευτές όπως ο Γιάννης Λαγός) οργανώνουν, προαναγγέλλουν και καθοδηγούν τις ομάδες κρούσης και κάποιες φορές συμμετέχουν ενεργά. Οι υπεύθυνοι των τοπικών οργανώσεων (π.χ. Αναστάσιος Πανταζής από την τοπική Περάματος στην επίθεση στους Αιγύπτιους ψαράδες, Γιώργος Πατέλης από τη Νίκαια στη δολοφονία του Παύλου Φύσσα) βρίσκονται επικεφαλής των ταγμάτων εφόδου, που είναι πολυπρόσωπα, με σαφή διακριτικά και με οπλισμό. Εντοπίζουν τον στόχο, προετοιμάζουν τον οπλισμό, βρίσκουν το σημείο για την επίθεση και έχουν έτοιμο σχέδιο δράσης και διαφυγής. Τα απλά μέλη συμμετέχουν στα τάγματα εφόδου.

«Το βασικό όλων των επιθέσεων είναι ότι έχουμε να κάνουμε με μία οργάνωση που λειτουργεί με την ίδια ιεραρχία με ένα κόμμα. Στη Χρυσή Αυγή το κόμμα ταυτίζεται με την οργάνωση. Στους ψαράδες τι έγινε, τους επιτέθηκε μία ομάδα 15-20 χρυσαυγιτών στις 3 το βράδυ με μαύρες μπλούζες που έγραφαν Χρυσή Αυγή» αναφέρει ο Κώστας Σκαρμέας κι εξηγεί: «Επικεφαλής ήταν ο Αναστάσιος Πανταζής, υπεύθυνος τότε της τοπικής οργάνωσης Περάματος. Πηγαίνει αυτό το τάγμα, ξυλοκοπεί τον έναν Αιγύπτιο στην ταράτσα σχεδόν μέχρι θανάτου, προσπαθούν να μπούνε στο σπίτι των άλλων δύο δεν τα καταφέρνουνε, φεύγουνε, συλλαμβάνονται μετά από λίγη ώρα. Λίγες ώρες πριν ο Λαγός είχε προαναγγείλει την επίθεση»

Χαρακτηριστικό του μοτίβου είναι ότι παρόμοια με την επίθεση στους Αιγύπτιους ψαράδες είναι και η επίθεση στα μέλη του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ στο Πέραμα. Ίδια μέθοδος σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ακροαματικής διαδικασίας, ίδια μορφή ιεραρχίας και προαναγγελία της επίθεσης από μέλος της ηγεσίας της Χ.Α. (η γνωστή απειλή Λαγού ότι «οι λακέδες του ΠΑΜΕ και του ΚΚΕ θα εξαφανιστούν από τη Ζώνη»). Ο Λαγός μάλιστα έχει την πλήρη εποπτεία, κάτι που προκύπτει συμφωνα με την Πολιτική Αγωγή από μηνύματα που ανταλλάζει με άλλα στελέχη της οργάνωσης λίγα λεπτά μετά την επίθεση (λέγοντας μεταξύ άλλων «τους μακελέψαμε») «Το κίνητρο τους είναι η νεοναζιστική ιδεολογία, κάτι που αναφέρεται και στο παραπεμπτικό βούλευμα. Η «καθαρότητα της φυλής» όπως έλεγε η Ζαρούλια, εξόντωση των μεταναστών και των ιδεολογικών αντιπάλων, π.χ. των κομμουνιστών». Ο δικηγόρος της Πολιτικής Αγωγής προσθέτει επίσης ότι «συνυπάρχει όμως κάποιες φορές και το οικονομικό κίνητρο. Δηλαδή στην επίθεση στη Λαϊκή του Μεσολογγιου, η Χρυσή Αυγή αυγή ήθελε πέρα από το πολιτικό κομμάτι να αποκτήσει και τον έλεγχο των λαϊκών, να βαλει τους δικούς της. Στην ιχθυόσκαλα το ίδιο»

Το ίδιο συνέβη και στην περίπτωση της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα. Σύμφωνα με τα κείμενα της Πολιτικής Αγωγής, το μόνο που αλλάζει είναι τα ονόματα. Αντί του Πανταζή, εμφανίζεται ο υπεύθυνος της Τοπικής Οργάνωσης Νίκαιας, Γιώργος Πατέλης, ο οποίος σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν κατατεθεί, ενώ είχε εντοπιστεί ο Φύσσας σε κοντινή καφετέρια έστειλε επιτακτικό μήνυμα στα μέλη του «τμήματος ασφαλείας» της οργάνωσης: «Όλοι τώρα στην Τοπική. Όσοι είσαστε κοντά. Δεν θα περιμένουμε μακρινούς. Τώρα». Οι καταθέσεις των μαρτύρων δίνουν την εικόνα ενός πολύ συντονισμένου τάγματος. «Είδαμε να είναι παρατεταγμένοι σαν τάγμα. Εκτός από το να φωνάζουν χτύπαγαν τα πόδια τους στο δρόμο ρυθμικά, ώστε να μας προκαλέσουν φόβο […] Δεν ήθελαν να μας αφήσουν να διαφύγουμε. Ήταν εμφανές γιατί είχαν μαζευτεί όλοι σαν τάγμα, οπλισμένοι, φορώντας κράνη» κατέθεσε στον ανακριτή ο Γιώργος Δούλβαρης, φίλος του Φύσσα. « Το γεγονός ότι ξεκίνησαν να τρέχουν και μάλιστα συντεταγμένα σαν ομάδα, έμοιαζε σαν κάποιος να έδωσε το σύνθημα» κατέθεσε η αστυνομικός Ρώτα Γεωργίου, ενώ στις εσωτερικές τους συνεννοήσεις οι αστυνομικοί μιλούσαν για «50 άτομα με ρόπαλα, κατευθύνονται προς το κατάστημα με την επωνυμία ‘Κοράλλι’»

Όπως σημειώνει η Πολιτική Αγωγή επικαλούμενη την άρση του απορρήτου των τηλεφωνικών επικοινωνίων, η κινητοποίηση του τάγματος έγινε «πιστά την ιεραρχική δομή της οργάνωσης: το μέλος του τμήματος ασφαλείας Άγγος ενημέρωσε τον υπεύθυνο πολιτικής δράσης Καζαντζόγλου ο οποίος απευθύνθηκε στον γραμματέα – πυρηνάρχη της τοπικής Πατέλη και αυτός με τη σειρά του ενημέρωσε τον Ιωάννη Λαγό, βουλευτή Β’ Πειραιώς και υπεύθυνο όλης της Περιφέρειας Πειραιά προκειμένου να εγκρίνει την εκτέλεση της αποστολή». Συγκεκριμένα έγιναν οι εξής συνομιλίες:

  • 23:25 – Καζαντζόγλου (2104928130) καλεί Πατέλη (6976740401) (διάρκεια κλήσης: 198 δευτερόλεπτα).
  • 23:26 – Πατέλης (2110107875) καλεί Λαγό.
  • 23:26 – Λαγός καλεί Πατέλη (διάρκεια κλήσης: 64 δευτερόλεπτα)
  • 23:28 – Ο Πατέλης στέλνει το sms προς τους άντρες του τμήματος Ασφαλείας της τοπικής της Νίκαιας.
  • 23:49 – Λαγός στέλνει sms στον Πατέλη (6976740401).
  • 23:50 – Πατέλης στέλνει sms στον Λαγό.
  • 00:12 – Σταμπέλος στέλνει sms στον Λαγό.
  • 00:15 – Λαγός καλεί Πατέλη.
  •  00:30 – Λαγός καλεί Πατέλη (διάρκεια κλήσης: 139 δευτερόλεπτα).
  • 00:37 – Λαγός καλεί Μιχαλολιάκο (διάρκεια κλήσης: 45 δευτερόλεπτα).

«Αυτό που έχει γίνει μέχρι στιγμής και είναι πολύ σημαντικό, είναι ότι επειδή έχουν περάσει πολλοί και διαφορετικοί μάρτυρες κατηγορίας έχει δοθεί μια πολύ σαφής εικόνα για το συντονισμό της οργάνωσης και για το ότι υπάρχει πάντα ένα πολύ οργανωμένο σχέδιο με θύματα συγκεκριμένες ομάδες – στόχους της οργάνωσης, που εκτελούνταν από τα τάγματα εφόδου υπό τις διαταγές της ηγεσίας» υποστηρίζει ο Κώστας Σκαρμέας.«Από το δικαστήριο έχουν περάσει μετανάστες-θύματα από την Αίγυπτο, το Μπαγκλαντές και αλλού, οι κομμουνιστές του ΠΑΜΕ από το Πέραμα, αναρχικοί από επιθέσεις σε καταλήψεις, στέκια και απόπειρες ανθρωποκτονίας, απλοί άνθρωποι όπως ένας φοιτητής στην Πάτρα, όπως έγινε και πρόσφατα, του επιτέθηκαν γιατί είχε μακρύ μαλλί μούσι και σκουλαρίκι… Έγινε ξεκάθαρο στο δικαστήριο πολύ γρήγορα ότι η Χρυσή Αυγή επιλέγει συγκεκριμένους στόχους, μετανάστες ή ιδεολογικούς αντιπάλους». Και προσθέτει ότι «ο συντονισμός θα γίνει ακόμα πιο ξεκάθαρος όταν εξεταστούν τα ντοκουμέντα, τα μηνύματα μεταξύ των στελεχών της ηγεσίας (Μιχαλολιάκος, Κασιδιάρης, Λαγός κ.α.) και των κατώτερων στελεχών».


Ο καθοριστικός ρόλος των θυμάτων

Πρωταγωνιστικό ρόλο στην αποκάλυψη της δράσης της Χρυσής Αυγής εντός του δικαστηρίου διαδραματίζουν τα θύματα των επιθέσεων. «Ήταν πολύ σημαντικό ότι θύματα της οργάνωσης, ήρθαν στο δικαστήριο, αναγνώρισαν τους θύτες χωρίς φόβο. Ακόμα και εάν φοβόντουσαν είπαν ότι αυτό «αυτό πρέπει να το κάνω, είναι χρέος μου», είπαν τα πράγματα με το όνομα τους, την αλήθεια τους κι έχουν συμβάλει αποφασιστικά. Δηλαδή ο πραγματικός πρωταγωνιστής είναι τα θύματα» τονίζει ο Κώστας Σκαρμέας

Σύμφωνα με τον δικηγόρο της Πολιτικής Αγωγής, η παρουσία του κόσμου έχει προσφέρει την καλύτερη βοήθεια στα θύματα ώστε να ξεπεράσουν τον φόβο. «Ο κόσμος έχει στηρίξει, ανάλογα φυσικά και την περίοδο ή τη μέρα. Σε αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο το ότι καταφέραμε να φύγει η δίκη από τον Κορυδαλλό που ήταν απομονωμένη και από τον κόσμο αλλά και από δημοσιογράφους. Στο Εφετείο ήταν πολύ πιο έντονη η παρουσία του κόσμου, εκεί δίνουν το παρόν μέλη κινημάτων, συλλογικοτήτων, καθηγητές ο σύλλογος αντιστασιακών κατά της χούντας κ.α.». Όπως προσθέτει σχολιάζοντας την αξία της παρουσίας κόσμου στη δίκη «η παρουσία του κόσμου βοηθάει και τα θύματα στις καταθέσεις τους. Μην ξεχνάμε ότι οι δικηγόροι της Χ.Α. είναι και οι ίδιοι μέλη της οργάνωσης, υποψήφιοι βουλευτές, επιστημονικοί συνεργάτες στη Βουλή, οπότε επειδή δεν έχουν επιχειρήματα για να αρνηθούν τις κατηγορίες προβαίνουν σε ένα είδος bullying και τραμπουκισμού των θυμάτων. Οπότε είναι ξεκάθαρο ότι η παρουσία του κόσμου βοηθάει τα θύματα, τους δείχνει ότι δεν είναι μόνοι τους απέναντι σε μία ομάδα τραμπούκων δολοφόνων και αύριο μπορεί να με βρουν σε κανένα χαντάκι, ότι έχω πίσω μου 150-200 ανθρώπους να με στηρίξουν.»

«Εμείς πάντα ζητάμε την παρουσία του κόσμου και των δημοσιογράφων, γιατί τα mainstream μίντια δεν καλύπτουν τη δίκη, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε παλιά π.χ. στη δίκη της 17 Νοέμβρη, όταν κάλυπταν κάθε ατάκα του Κουφοντίνα, τι είπε ο πρόεδρος κλπ. Αυτή η απουσία κάλυψης βολεύει τη Χρυσή Αυγή, γιατί αν υπήρχε καθημερινή κάλυψη από τα συστημικά ΜΜΕ θα καταλάβαινε ο καθένας τι σημαίνει Χρυσή Αυγή» υποστηρίζει ο Κώστας Σκαρμέας.

«Τυχαία περιστατικά» το επιχείρημα της Χ.Α.

Όσον αφορά τα επιχειρήματα που προβάλλει η άλλη πλευρά, ο δικηγόρος της Πολιτικής Αγωγής τονίζει ότι «το βασικό που προσπαθούν να κάνουν είναι ο τραμπουκισμό. Στο Εφετείο έρχονται κάποιες φορές μερικές δεκάδες «υποστηρικτές της Χρυσής Αυγής», που δεν είναι φυσικά απλοί πολίτες, είναι μέλη της οργάνωσης, επιστημονικοί συνεργάτες, οι σωματοφύλακες του Μιχαλολιάκου κ.α. Αυτοί προσπαθούν να διακόψουν τη δίκη, να προκαλέσουν επεισόδια για να μεταφερθεί ξανά στον Κορυδαλλό, να εμποδίσουν την ομαλή κατάθεση ενός μάρτυρα. Ισχυρίζονται ότι οι μάρτυρες δεν είναι αξιόπιστοι, ότι είναι ψεύτες, ότι «τι να μας πει αυτός τώρα που δεν μιλάει ελληνικά, τι να μας πει αυτός που είναι αναρχικός για τη Χρυσή Αυγή…»

Από εκεί και πέρα η υπερασπιστική γραμμή των δικηγόρων της Χ.Α. «είναι ότι πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά, δηλαδή κάποιος οπαδός δρα αυτοβούλως». Μόνο που έχουμε πάνω από εκατό τέτοια περιστατικά. Πώς μπορείς να ισχυριστείς βάσιμα ότι πρόκειται για εκατό τυχαία μεμονωμένα περιστατικά; Υπάρχουν επίσης τα τηλεφωνήματα σε κάποιες επιθέσεις αλλά και η φυσική παρουσία ηγετικών στελεχών. Για παράδειγμα σε αυτήν στο «Συνεργείο» ήταν παρόντες ο Λαγός και ο Μίχος, ο Μπαρμπαρούσης ήταν παρόν στην επίθεση στις λαϊκές… Υπάρχουν πολλά τέτοια περιστατικά.»

«Η γραμμή της Χ.Α. είναι η βία»

Όταν η Χρυσή Αυγή πραγματοποιούσε αυτές τις επιθέσεις απολάμβανε απόλυτη ασυδοσία από τις αρχές, γεγονός που εξυπηρετούσε με τον καλύτερο τρόπο τους σκοπούς της. Άλλωστε, όπως σημειώνει ο Κώστας Σκαρμέας «η γραμμή τους είναι η βία. Στους συνδικαλιστές του ΠΑΜΕ το δήλωσαν εξαρχής, «είμαστε η Χρυσή Αυγή και θα σας γαμ..» Η αστυνομία δεν τους άγγιζε και τα ΜΜΕ τους έπαιρναν φιλικές συνεντεύξεις. Δεν φοβόντουσαν οπότε αυτό κάνανε. Παρουσιάζονταν σε ομάδες, με ξεκάθαρα τα χαρακτηριστικά, χωρίς καλυμμένο πρόσωπο και πραγματοποιούσαν δολοφονικές επιθέσεις ανενόχλητοι».

Ένα παράδειγμα της ασυδοσίας ήταν και η δολοφονία Φύσσα. «Η αστυνομία ήταν παρούσα στη δολοφονία Φύσσα και απλά παρακολουθούσε. Υποτίθεται ότι μία αστυνομικός σταμάτησε τον Ρουπακιά μετά τη δολοφονία, αλλά αυτό δεν ισχύει. Ο Φύσσας ήταν που μετά τη μαχαιριά έδειξε ενώ ψυχορραγούσε τον Ρουπακιά λέγοντας ότι «αυτός μ έσφαξε»  και τότε μόνο κινήθηκαν οι αστυνομικοί για να τον συλλάβουν Ο Ρουπακιάς  είχε μπει στο αμάξι κι ετοιμαζόταν να φύγει».

Μετά τη δολοφονία Φύσσα, την κινητοποίηση των αρχών και το ξεκίνημα της δίκης, η Χρυσή Αυγή για τρία περίπου χρόνια «είχε πάρα πολύ. Υπάρχει το δίκτυο ρατσιστικών επιθέσεων που δείχνει τεράστια πτώση από τον Οκτώβριο του 2013 όταν δολοφονήθηκε  Φύσσας μέχρι το 2016.» Το τελευταίο διάστημα ωστόσο παρατηρούνται ξανά κάποιες επιθέσεις, σε κέντρα προσφύγων και σχολεία που πρόκειται να δεχτούν πρόσφυγες. Επίσης πρόσφατα σημειώθηκε άγριος ξυλοδαρμός 24 φοιτητή, με κύριο ύποπτο ένα ηγετικό στέλεχος της οργάνωσης, τον Χρήστο Ζέρβα (ο Ζέρβας συνελήφθη και αναγνωρίστηκε από το θύμα).

Φαίνεται λοιπόν ότι η Χρυσή Αυγή κάνει ξανά την εμφάνισή της, με νέες επιθέσεις. «Κάνουν κάποιες σπασμωδικές κινήσεις τελευταία, σε σχολεία, πρόσφυγες, πολύ προσεκτικές μέχρι τώρα. Φανταστείτε τι θα γινόταν με τους πρόσφυγες τώρα αν δεν υπήρχε η δίκη» σχολιάζει ο Κώστας Σκαρμέας. «Άλλωστε δεν έχει άλλο τρόπο η Χρυσή Αυγή να εμφανίζεται εκτός της βίας, δεν έχει σκέψη, δεν έχει επιχειρήματα πέρα από μία όψιμη αντισυστημική ρητορική επιπέδου δημοτικού. Δεν είναι κίνημα, έχει μία στήριξη από συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα και κατά καιρούς το κράτος

Εκδηλώσεις για τα δύο χρόνια της δίκης της Χρυσής Αυγής θα πραγματοποιηθούν έξω από το Εφετείο στις 27 Απριλίου και στο Gagarin στις 7 Μαίου