του Θάνου Καμήλαλη
Η επικράτηση της ΝΔ στις εθνικές κάλπες, με κατάκτηση της αυτοδυναμίας, σφραγίζει το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών, έναν μήνα πριν, αλλά και την παντοδυναμία της στην τοπική αυτοδιοίκηση, που βάφει μπλε τον χάρτη της χώρας. Η παλινόρθωση του παλιού πολιτικού και μιντιακού συστήματος, που μόλις 4 χρόνια νωρίτερα είχε βρεθεί στο καναβάτσο, την εβδομάδα του δημοψηφίσματος, είναι πλήρης, εκκωφαντική κι εκπλήσσει με το μέγεθός της ακόμα και μέρος της δεξιάς παράταξης. Πάνω στην κούραση των πολιτών από ακόμα τέσσερα μνημονιακά χρόνια, στο αίσθημα ήττας και απάθειας μετά την διάψευση των προσδοκιών που είχε έρθει να ενσαρκώσει ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Μητσοτάκης παρουσιάζει ένα μείγμα ακροδεξιάς και λαϊκίστικης πατριδοκαπηλίας, διανθισμένης με υποσχέσεις για μείωση των φορολογικών βαρών για την αυτοαποκαλούμενη «μεσαία τάξη», που όντως έχει χτυπηθεί πολύ από την άμεση και έμμεση φορολογία του τρίτου μνημονίου.
Καθώς η οικονομία πλέον μοιάζει να έχει κριθεί, με το δόγμα «ΤΙΝΑ» (Τhere is no alternative – δεν υπάρχει εναλλακτική) να κυριαρχεί μετά τον Σεπτέμβριο του 2015, η πολιτική αντιπαράθεση μεταφέρεται σε ζητήματα όπως η «ανομία», το Μακεδονικό, το «ο ΣΥΡΙΖΑ φέρνει τους πρόσφυγες» και την «άλωση των θεσμών από τους οπαδούς του Στάλιν». Την ώρα που ο Αλέξης Τσίπρας υπογράφει εξοντωτικά πλεονάσματα για χρόνια μετά το τρίτο μνημόνιο, δεσμεύοντας τη χώρα σε λιτότητα που εκτείνεται μέχρι το 2060 και συνεχίζει σε πολύ βασικές υποδομές το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας μέσω του Υπερταμείου, ο Μητσοτάκης και τα στελέχη του εκχυδαϊζουν το δημόσιο διάλογο, με αναφορές όπως «ανταλλάξατε τη Μακεδονία με τις συντάξεις», τον «εξωγήινο στον Υμηττό» και τα «θέλουν να μας κάνουν Βενεζουέλα». Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω φέρνει νίκη με 39,85%, αλλά και πάνω από 42% αποχή από την κάλπη.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης λοιδωρείται συχνά για την έφεσή του στις διακοπές, ωστόσο η διακυβέρνηση του έχει ξεκάθαρο σχέδιο, προσανατολισμό και ατζέντα. Άμεσα, έρχεται το νομοσχέδιο για το «επιτελικό κράτος», που καθορίζει τον σκελετό άσκησης της κυβερνητικής εξουσίας, από μία κλειστή ομάδα μη εκλεγμένων προσώπων του Μεγάρου Μαξίμου, όπως ο Άκης Σκέρτσος και ο Γιώργος Γεραπετρίτης. Από το πρώτο καλοκαίρι χτυπούν σοβαρά καμπανάκια, για ζητήματα που θα απασχολήσουν έντονα τα επόμενα δύο χρόνια. Το πρώτο είναι η χειραγώγηση της ενημέρωσης: Με το πρώτο ΦΕΚ της κυβέρνησής του, η ΕΡΤ, το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων και η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας στο σύνολό της υπάγονται απευθείας στο πρωθυπουργικό γραφείο. Διευθυντής της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης ορίζεται ο πρώην διευθυντής του γραφείου Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Ζούλας, με την επιλογή μάλιστα να ανακοινώνεται μία εβδομάδα πριν την προκήρυξη του διαγωνισμού για τη θέση. Η υπόσχεση για «αξιοκρατία» επίσης, πετιέται κι αυτή γρήγορα στο καλάθι των αχρήστων. Η κυβέρνηση ανακοινώνει τον Αύγουστο του 2019 τον εκλεκτό της για τη θέση του διοικητή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, τον Παναγιώτη Κοντολέοντα, που όπως αποκαλύπτεται δεν έχει τα τυπικά προσόντα για τη θέση. Αυτό το ζήτημα «λύνεται» με μία φωτογραφική τροπολογία εκ των υστέρων, λίγες εβδομάδες μετά κι ενώ στο μεσοδιάστημα η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να δώσει απαντήσεις.
Με το καλημέρα επίσης στο ίδιο πρώτο ΦΕΚ, δίνεται το μήνυμα ότι στο νέο καθεστώς, το υπουργείο «Προστασίας του Πολίτη» και ο συνήθης ύποπτος, Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, που επιστρέφει στο αξίωμα για ακόμα μία φορά, θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Στο Υπουργείο του περνούν άμεσα οι αρμοδιότητες για τις φυλακές και την αντεγκληματική πολιτική, από το υπουργείο Δικαιοσύνης, αλλά και η ευθύνη για τα κέντρα κράτησης προσφύγων, καθώς οι ιδεοληψίες της ΝΔ οδηγούν σε πρόσκαιρη, ολιγόμηνη κατάργηση του υπουργείου Μετανάστευσης. Καταργείται επίσης άμεσα η απόδοση ΑΜΚΑ σε αλλοδαπούς, προκαλώντας επίσης ένα μπάχαλο που προσπάθησε να διορθώσει η κυβέρνηση μετά από πολλούς μήνες, με σοβαρά εμπόδια στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη προσφύγων. Οι μεταφορές προσφύγων στην ενδοχώρα σταματάνε, με αποτέλεσμα πολύ γρήγορα, στη Μόρια των μόλις 2.000 θέσεων να βρίσκονται ξανά περίπου 12.000 άνθρωποι.
To δόγμα «Νόμος και Τάξη» δίνει από πολύ νωρίς δείγματα γραφής. Η Νέα Δημοκρατία έχει εξαπολύσει επί χρόνια μία προπαγανδιστική επίθεση στο δήθεν «άβατο των Εξαρχείων» και οι πρώτες εκκενώσεις καταλήψεων που στεγάζουν πρόσφυγες είναι τα πρώτα δώρα στο κοινό της που διψάει για «αίμα». Στα Εξάρχεια, κάτι αλλάζει κατευθείαν προς το χειρότερο, με κλούβες και ΜΑΤ να εγκαθίστανται μέρα νύχτα σε διάφορα σημεία της περιοχής. Όλο και πιο συχνά, εμφανίζονται αναρτήσεις πολιτών που καταγγέλλουν υβριστική συμπεριφορά από αστυνομικούς στη μέση του δρόμου, κυρίως με σεξιστικά σχόλια και ομοφοβικά σχόλια. Μία από τις πρώτες επώνυμες καταγγελίες, από τις πολλές δεκάδες που θα ακολουθήσουν, έρχεται από τον Νίκο Σοφιανό, εκ των εκδοτών του περιοδικού Αntivirus, που καταγγέλλει ομοφοβική επίθεση στον ίδιο και τον σύντροφό του.
Το χειρότερα έρχονται και ξεκινούν το φθινόπωρο του 2019. Ο Χρυσοχοϊδης επανασυστήνει τη διαβόητη πλέον ομάδα «Δράση» που είχε καταργηθεί μετά τη σωρεία υποθέσεων αστυνομικής βίας κατά διαδηλωτών. Το ειδικό καθεστώς τον Εξαρχείων αποκαλύπτεται στην υπόθεση του Λάμπρου Γούλα, ο οποίος καταγγέλλει πως μετά την εισβολή αστυνομικών σε ένα καφενείο της περιοχής, μεταφέρεται σε ένα γκαράζ δίπλα στο υπουργείο Πολιτισμού και βασανίζεται με ξύλο, ξεγύμνωμα και ύβρεις από αστυνομικούς, με τον έναν να του φωνάζει πως «στα Εξάρχεια έχουμε χούντα ρε, το κατάλαβες;». Οι καταγγελίες για αστυνομική βία παίρνουν για πρώτη φορά τη μορφή τσουνάμι. Επιθέσεις κατά μελών του ΣΕΚ, εισβολή στην ΑΣΟΕΕ, με εγκλωβισμό εκατοντάδων φοιτητών και καταγγελία για «απαγωγή» ενός φοιτητή μέσα από το σπίτι του, επειδή κατηγορείται (και αθωώνεται στη συνέχεια πανηγυρικά) για επεισόδια, αναίτιο και άκρατο ξύλο κατά νέων στα Εξάρχεια στο περιθώριο των διαδηλώσεων της 17ης Νοεμβρίου και 6ης Δεκεμβρίου, με συλλήψεις στον σωρό. Λίγες εβδομάδες αργότερα, μία οικογένεια βρίσκεται δεμένη στην ταράτσα του σπιτιού της, ενώ δίπλα αστυνομικές δυνάμεις εισβάλλουν σε μία κατάληψη. Είναι η οικογένεια του σκηνοθέτη Δημήτρη Ινδαρέ, που σίγουρα δεν υπακούει στο πρότυπο του «αναρχοαριστερού μπάχαλου» που μέχρι τότε δέρνει για να «συνετίσει» η αστυνομία κι επίσης το σπίτι της δεν είναι στα Εξάρχεια, αλλά στο Κουκάκι.
Ήδη επίσης, στο στόχαστρο έχουν μπει και τα πανεπιστήμια, με την κατάργηση του ασύλου τον Αύγουστο του 2019 και μία αρκετά «διδακτική» συζήτηση στη Βουλή. Επί δύο μέρες, στις αρχές Αυγούστου, ο Μητσοτάκης και οι βουλευτές του ξιφουλκούν κατά των ΑΕΙ και διαφημίζουν την πάταξη της «ανομίας». Ενώ λοιπόν η Νέα Δημοκρατία ταϊζει ασφάλεια τους ψηφοφόρους της, έρχεται ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, με μία εκπρόθεσμη τροπολογία, μισή ώρα πριν την ψηφοφορία για το άσυλο, να καταργήσει την υποχρέωση του εργοδότη να αιτιολογεί με βάσιμο λόγο την απόλυση εργαζόμενου, αλλά και τη δυνατότητα του εργολαβικού εργαζόμενου να στραφεί κατά της επιχείρησης που συνεργάζεται με τον εργολάβο, αν δεν τηρείται η εργασιακή νομοθεσία. Ένα πολύ ξεκάθαρο μήνυμα για το πώς, πίσω από τις κραυγές περί «ανομίας» κρύβονται αντεργατικά και αντικοινωνικά μέτρα. Ένα ακόμα ξεκάθαρο μήνυμα έρχεται με σειρά ρυθμίσεων της υπουργού Παιδείας, Νίκης Κεραμέως στη συνέχεια: Η συστηματική απαξίωση των δημοσίων πανεπιστημίων έρχεται χέρι χέρι με την προώθηση των ιδιωτικών κολεγίων, πολλά από αυτά αμφιβόλου ποιότητας και αξιοπιστίας, τα πτυχία των οποίων εξισώνονται με αυτά των ΑΕΙ.
Γίνονται πάντως από νωρίς και πρωτοφανείς γκάφες, που προκαλούν ένα μείγμα οργής και γέλιου στους πολίτες. Μία τέτοια είναι η φαεινή ιδέα της οικογένειας Μητσοτάκη να αποδεχθεί την τιμή που της έκανε η ίδια και να μετονομάσει τον σταθμό «Ευαγγελισμό» του μετρό σε σταθμό «Παύλος Μπακογιάννης». Η κίνηση αυτή παρουσιάζεται αρχικά ως μια πρωτοβουλία της «ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ», ωστόσο αποσύρεται μετά τον σάλο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το αποκορύφωμα του φιάσκου έρχεται όταν η δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, «ευχαριστεί την ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ για την τιμή» και υποστηρίζει πως η οικογένεια δεν θα το δεχτεί, λόγω των αντιδράσεων, καθώς «η σύζυγος, τα αδέλφια, τα παιδιά και τα εγγόνια του, τον θέλαμε στο σπίτι κι όχι σε μια ταμπέλα». Ωστόσο, ο διορισμένος από τη ΝΔ στη ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ (αφού απέτυχε να εκλεγεί δήμαρχος Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια βουλευτής) Νίκος Ταχιάος, με μία ανάρτησή του εκθέτει την «αγία οικογένεια», λέγοντας ότι η μετονομασία του σταθμού ήταν προειλημμένη απόφαση και σε απόλυτη συνεννόηση μαζί της.
Μια που λέμε για Θεσσαλονίκη και μετρό: Στην πρώτη του ΔΕΘ ως Πρωθυπουργός, τον Σεπτέμβριο του 2019, ο Μητσοτάκης επιφυλάσσει μία δυσάρεστη έκπληξη στην πόλη, ανακοινώνοντας χωρίς καμία διαβούλευση ή συνεδρίαση των αρμόδιων οργάνων ότι αλλάζει όλος ο σχεδιασμός για τον σταθμό Βενιζέλου, με τα βυζαντινά μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς. Ενώ οι διεργασίες προχωρούν επί χρόνια με τα αρχαία να παραμένουν στη θέση τους, η ΝΔ επιστρέφει στο προηγούμενο σχέδιο για τεμαχισμό και απόσπαση της «βυζαντινής Πομπηίας». Αυτό σημαίνει και καταστροφές στα μνημεία και νέες σοβαρές καθυστερήσεις στο πολύπαθο έργο του μετρό, με πιθανές τις αποζημιώσεις στους εργολάβους.
«Επιτελικό κράτος» σημαίνει και μαζικοί διορισμοί μετακλητών, όπως πολύ γρήγορα καταλαβαίνουμε, με τη Νέα Δημοκρατία να ξεπερνάει πολύ γρήγορα τους αριθμούς του ΣΥΡΙΖΑ, σε ένα θέμα που προεκλογικά και προπαγανδιστικά είχε κάνει σημαία της. Ξεχωρίζουν από νωρίς οι διορισμοί πρώην φιλελεύθερων αντικρατιστών, περσόνων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που ζητούσαν μικρότερο κράτος, αλλά και υποθέσεις όπως αυτή του διευθυντή του Πολιτικού Γραφείου του Άδωνη Γεωργιάδη, που αναλαμβάνει θέση υπαλλήλου με πανεπιστημιακή εκπαίδευση, ενώ έχει μόνο απολυτήριο Λυκείου. «Είναι σαν να έχει δέκα πτυχία» απαντάει ο υπουργός Ανάπτυξης. Αυτά όμως είναι πταίσματα μπροστά στην αναξιοκρατία που κυριαρχεί στους διορισμούς των διευθυντών των νοσοκομείων, που είναι γεμάτη με πολιτευτές που δεν κατόρθωσαν να εκλεγούν.
Οι αντιδράσεις επικεντρώνονται στο νοσοκομείο Καρδίτσας, όπου διορίζεται ο 80χρονος Κωνσταντίνος Πατέρας, πρώην πολιτευτής της Ν.Δ., του ΛΑΟΣ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Ο Πατέρας αναγκάζεται σε παραίτηση, ωστόσο στη συνέχεια εκθέτει δημόσια τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, που του υποσχέθηκε προεκλογικά το ρουσφέτι. «Με κάλεσε κάτω ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης διότι με ήθελε και πραγματοποίησα το ραντεβού αυτό. Του είπα ότι “θα γυρίσω πίσω κύριε πρόεδρε να σας βοηθήσω αφού θέλετε τη βοήθειά μου, αν έχετε την ευγενή καλοσύνη όταν γίνετε πρωθυπουργός και μπορείτε και θέλετε, δώστε μου μια από αυτές τις θέσεις’’» ανέφερε, μιλώντας μάλιστα στον ΣΚΑΙ, προσθέτοντας ότι ο Μητσοτάκης συμφώνησε. Εντάξει, «δεν έγινε και τίποτα», ποιος να περίμενε άλλωστε ότι τα δημόσια νοσοκομεία θα έρθουν λίγους μήνες αργότερα στην πρώτη γραμμή μίας πρωτοφανούς μάχης…
Κι όλα αυτά, ενώ στην οικονομία οι βαρύγδουπες υποσχέσεις της κυβέρνησης καταρρίπτονται. Στο Ελληνικό για παράδειγμα, οι μπουλντόζες δεν μπαίνουν άμεσα, απεναντίας αποχωρούν οι ξένοι επενδυτές και μένει μόνος του ο Λάτσης, ο οποίος δανείζεται από ελληνικές τράπεζες για να χρηματοδοτήσει την «επένδυση». Η άλλη «εμβληματική επένδυση», αυτή της Εldorado στην Χαλκιδική, κολλάει στο απλούστατο γεγονός που παραδέχεται και το Συμβούλιο της Επικρατείας, ότι η εταιρεία δεν μπορεί να τηρήσει τις δεσμεύσεις της στη σύμβασή της. Οι δεσμεύσεις για ανάπτυξη του 4% ακολουθούνται από επιβράδυνση της οικονομίας, ήδη από το από το δεύτερο μισό του 2019. Από το 2,8% επί ΣΥΡΙΖΑ ο Μητσοτάκης ρίχνει τον πήχη στο 2,3% στο τρίτο τρίμηνο του 2019 και στο 1,9% στο τέταρτο. Περνάει πάντως μία ρύθμιση υπέρ ελεγχόμενων για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, τροποποιώντας τον Ποινικό Κώδικα. Ατομα που είναι ύποπτα για εγκληματική απάτη και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ανακτούν περιουσιακά στοιχεία που παγώνουν από το δικαστήριο, αν δεν τεθούν σε δίκη εντός 18 μηνών, σύφωνα με το νέο καθεστώς, ρύθμιση που γίνεται και θέμα στους Financial Times.
Σημασία έχει πάντως ότι για μία περίπου εβδομάδα, στις αρχές Μαρτίου, μία μεγάλη μερίδα Ελλήνων ζει εθνική ανάταση. Έλληνες στρατιώτες και αστυνομικοί μάχονται με χημικά εξαθλιωμένους πρόσφυγες τους οποίους διώχνει το καθεστώς Ερντογάν, σε ένα γεγονός που παρουσιάζεται ως «ασύμμετρη απειλή» και ως «το έπος του Έβρου» Δεν είναι λίγοι αυτοί που φαντασιώνονται ότι συμβαίνει μία νικηφόρα πολεμική αναμέτρηση, την ώρα που όσοι διαφωνούν με αυτήν την αντιμετώπιση αντιμετωπίζονται, ακόμα και από Υπουργούς, ως εκφραστές της τουρκικής προπαγάνδας. Το ίδιο συμβαίνει, με όλες τις αποκαλύψεις ακόμα και διεθνών μέσων για τις παράνομες επαναπροωθήσεις σε Αιγαίο και Έβρο, που ολοένα και αυξάνονται. Λίγες μέρες πριν τα γεγονότα του Έβρου πάντως, που σύμφωνα με διεθνείς έρευνες είχαν και δύο νεκρούς πρόσφυγες, «από σφαίρες που εκτοξεύτηκαν από την ελληνική πλευρά των συνόρων», είχαμε μία άλλη μάχη, στα νησιά, με δυνάμεις των ΜΑΤ να αποβιβάζονται για να συγκρουστούν με κατοίκους που αντιδρούσαν στις νέες Μόριες, τις κλειστές δομές.
Όλα αυτά φυσικά, είναι μόνο το προοίμιο, η «κανονικότητα». Γιατί από τον Μάρτιο του 2020, όταν μπαίνει για στις ζωές μας ο κορονοϊός, η κυβέρνηση Μητσοτάκη γίνεται το ίδιο με την πανδημία: Ανελέητη.
Η αλήθεια είναι ότι η διαχείριση ξεκινάει θετικά, καθώς έχοντας δίπλα μας τον εφιάλτη που ζει η Ιταλία, η κυβέρνηση παίρνει έγκαιρα τα μέτρα περιορισμού, αποφασίζοντας το (πρώτο και μικρό όπως αποδείχθηκε) lockdown της άνοιξης του 2020. Ο Μητσοτάκης από τα πρώτα του διαγγέλματα κάνει επίκληση στην ατομική ευθύνη των πολιτών, που κλείνονται στα σπίτια τους περιμένοντας άδοξα την κυβέρνηση να αναλάβει και τις δικές της ευθύνες. Αυτό δεν συμβαίνει, ωστόσο, καθώς η διασπορά στη χώρα είναι περιορισμένη, στην αρχή δεν έχει και πολλή σημασία. Ο Σωτήρης Τσιόδρας γίνεται ο ήρωας του πρώτου κύματος, ο Νίκος Χαρδαλιάς είναι ο αυστηρός κηδεμόνας μας και οι δύο κρίσιμες εβδομάδες ξεκινούν. Οι πολίτες, όπως συμβαίνει συχνά σε περιόδους τέτοιων κρίσεων, συσπειρώνονται γύρω από την ηγεσία, ενώ η αντιπολίτευση ακολουθεί μία υπεύθυνη και συγκαταβατική στάση, με χαμηλούς τόνους.
Οι υγειονομικοί φωνάζουν για σοβαρά μέτρα ενίσχυσης του ΕΣΥ και εισπράττουν τα καλέσματα της Μαρέβας Γκραμπόφσκι να τους χειροκροτάμε από τα μπαλκόνια. Γρήγορα, εμφανίζονται τα πρώτα κρούσματα εργαλειοποίησης της πανδημίας από την κυβέρνηση. Ενώ στην αρχή τα μηνύματα της καμπάνιας «Μένουμε Σπίτι» ήταν δωρεάν, με απόφαση του υπουργού Στέλιου Πέτσα μάλιστα, στη συνέχεια δίνονται τα πρώτα 11 εκατομμύρια σε ΜΜΕ για να λένε στους κλεισμένους σπίτια τους πολίτες να κλειστούν σπίτι. Ο λογαριασμός στη συνέχεια θα ξεπεράσει τα 60 εκατομμύρια ευρώ, με αδιαφανή κριτήρια που επικρίνονται διεθνώς και σειρά ρυθμίσεων, όπως η απαλλαγή των τηλεοπτικών καναλιών από τη δόση για την τηλεοπτική άδεια για το 2020. Όταν δίνονται λίγους μήνες αργότερα στη δημοσιότητα τα ποσά της «λίστας Πέτσα», αποδεικνύεται αυτό που πολλοί είχαν υποπτευθεί, ότι δηλαδή τα κριτήρια ήταν πολιτικά.
Μαζί με τον Τσιόδρα και τον Χαρδαλιά, μαθαίνουμε επίσης και το όνομα της Γενικής Γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής, της Σοφίας Νικολάου, λόγω της εκδικητικής συμπεριφοράς της απέναντι σε έναν κρατούμενο, τον Βασίλη Δημάκη. Ο Δημάκης συμμετείχε ως εκπρόσωπος των κρατουμένων του Κορυδαλλού στις κινητοποιήσεις τους με αίτημα μέτρα προστασίας και αποσυμφόρηση των φυλακών λόγω της πανδημίας. Με σειρά εκδικητικών αποφάσεων, η Νικολάου προσπάθησε να αφαιρέσει από τον κρατούμενο το δικαίωμά του να παρακολουθεί τις σπουδές του στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, οδηγώντας τον σε πολυήμερη απεργία πείνας (όπως είχε κάνει και το 2018). Μετά από αγώνα εβδομάδων, δεσμεύσεις που έδινε η Νικολάου και στη συνέχεια αρνούνταν να τηρήσει, συκοφάντηση του απεργού πείνας μέσα από επίσημες ανακοινώσεις του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και έντονες αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Δημάκης κέρδισα ξανά το αυτονόητο δικαίωμά του.
Μαθαίνουμε επίσης, μία ακατανόητη φράση, που όμως πλέον έχει τη δική της ιστορία: «Σκόιλ Ελικικού». Ή αλλιώς ο «μέτζης του νεούκτη» ή αλλιώς η τραγελαφική προσπάθεια της Νέας Δημοκρατίας να μοιράσει χρήματα σε Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης, δίνοντας 600 ευρώ σε ελεύθερους επαγγελματίες αντί για τα 800 ευρώ της αποζημίωσης των εργαζόμενων κι αναγκάζοντας τους να παρακολουθήσουν προγράμματα «τηλεκατάρτισης». Σαν να μην έφτανε ο εμπαιγμός των επιστημόνων με την αποζημίωσή τους, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακλύζονται από ανορθόγραφες, σκαναρισμένες στο πόδι σελίδες ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής με ακαταλαβίστικές λέξεις και φράσεις.
Μία παρένθεση εδώ για να σημειωθεί ότι η σωστή απάντηση είναι πάντα το «Όλα τα παιδιά».
Η πρώτη απάντηση του υπουργού Εργασίας, Γιάννη Βρούτση, είναι ότι «πρόκειται για 4 λάθη σε 10 χιλιάδες σελίδες». Τελικά δεν είναι ακριβώς έτσι και άρον άρον η κυβέρνηση μαζεύει το πρόγραμμα. Φέρνει κανονικά όμως, μέσα στο πρώτο κύμα πανδημίας, ένα νομοσχέδιο λεηλασίας του φυσικού περιβάλλοντος για χάρη των «επενδύσεων», με άρση προστασίας ακόμα και περιοχών Νatura και ταχύρυθμες αδειοδοτήσεις με ελάχιστο έλεγχο. Ενώ την ώρα που διακηρύσσει το ενδιαφέρον της για τη δημόσια Υγεία, δίνει άδεια για καύση σκουπιδιών στο εργοστάσιο της «Τιτάν» στη δυτική Θεσσαλονίκη, παρά τις έντονες αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας. Αφήνει επίσης το ΤΑΙΠΕΔ να συνεχίσει κανονικά τις διαδικασίες για την παραχώρηση δέκα περιφερειακών λιμανιών της χώρας, γιατί μία πανδημία και μία παγκόσμια οικονομική κρίση είναι η καλύτερη στιγμή για να ξεπουλάς ζωτικής σημασίας υποδομές.
Για μία κατηγορία εργαζόμενων πάντως, το «Σκόιλ Ελικικού» θα ήταν ένα καλό σενάριο. Γιατί οι εργαζόμενοι στην Τέχνη βρέθηκαν για μήνες αόρατοι, από μία κυβέρνηση που δείχνει μία πρωτοφανή απέχθεια για τον χώρο και μία ανερμάτιστη υπουργό Πολιτισμού που βρίσκεται ουσιαστικά σε πόλεμο μαζί τους. Η Λίνα Μενδώνη έφτασε στο σημείο να επιτεθεί συνολικά στον χώρο ευθύνης της, λέγοντας ότι οι καλλιτέχνες «κινούνται στον χώρο της μαύρης οικονομίας». Πέρασαν μήνες κινητοποιήσεων και αντιδράσεων, μέχρι οι εργαζόμενοι του Πολιτισμού να μπορούν να λάβουν το επίδομα στήριξης. Στο μεταξύ, τον Αύγουστο του 2020, «κάηκε λίγο το πούσι» στις Μυκήνες. Κι αυτή η πρώτη σεζόν στο Υπουργείο, ήταν μάλιστα η πετυχημένη της Λίνας Μενδώνη. Το σίκουελ που ερχόταν ήταν ακόμα χειρότερο.
Το καλοκαίρι του 2020 όμως και μετά από λίγο ξύλο σε πλατείες, όπως στην Αγία Παρασκευή, είναι το καλοκαίρι της «νίκης απέναντι στην πανδημία». Τσιόδρας και Χαρδαλιάς χάνονται στο ηλιοβασίλεμα, ενώ ο Μητσοτάκης από τη Σαντορίνη καλωσορίζει τουρίστες στην «covid free» Ελλάδα. Χρησιμοποιείται πειραματικά ένας περίφημος αλγόριθμος, ο ΕVA, το σχέδιο του οποίου δεν έχει περάσει καν peer review από επιστήμονες και όπως παραδέχεται ο Χαρδαλιάς σε μία ενημέρωση, ελέγχεται περίπου μόνο το 12% των ατόμων που μπαίνουν στη χώρα. Τα κρούσματα σιγά σιγά αυξάνονται, παρά το γεγονός ότι στα νησιά, όπως καταγγέλλουν οι νοσοκομειακοί γιατροί, οι αριθμοί κρύβονται. Παράλληλα, αρχίζουν και οι πρώτες μουρμούρες για εργαλειοποίηση της Επιτροπής των ειδικών, με πλασματικά στοιχεία από τον ΕΟΔΥ και τους επιστήμονες να δηλώνουν off the record στην «Καθημερινή» ότι καλούνται τελευταία στιγμή να λάβουν αποφάσεις και ότι πολλές από αυτές είναι πολιτικές.
Είναι το καλοκαίρι επίσης του νόμου περιορισμού των διαδηλώσεων. Με πρόσχημα το «μποτιλιάρισμα στο κέντρο», η κυβέρνηση παρά τις έντονες αντιδράσεις από αρμόδιους φορείς, την Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ψηφίζει έναν νόμο που θέτει εν αμφιβόλω το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, δίνοντάς το στα χέρια της αστυνομίας, που μπορεί εύκολα να ακυρώσει κάποια συνάθροιση για αόριστο λόγο, ή αν δεν έχει γνωστοποιηθεί στις αρχές. Μάλιστα επιχειρεί να μετατρέψει σε ιδιώνυμο αδίκημα τη συμμετοχή σε διαδήλωση που έχει απαγορευτεί, ρύθμιση που αποσύρεται μετά τις αντιδράσεις. Ο νόμος του Μιχάλη Χρυσοχοϊδη ψηφίζεται εν μέσω πανηγυρισμών από την πλευρά των οπαδών της ΝΔ και καταγγελιών περί αντισυνταγματικότητας από την αντιπολίτευση. Πάντως, έναν χρόνο μετά φαίνεται να έχει μετατραπεί σε κουρελόχαρτο. «Κερδίσαμε» πάντως μία ακόμα ομάδα της ΕΛ.ΑΣ: Την «ΟΔΟΣ», που βοηθάει κι αυτή με τη σειρά της στην άοκνη προσπάθεια της κυβέρνησης Μητσοτάκη να προσλάβει περισσότερους αστυνομικούς από μόνιμους γιατρούς εν μέσω μίας πανδημίας.
Είναι, τέλος, το καλοκαίρι του θανάτου του Βασίλη Μάγγου, έναν μήνα ακριβώς αφότου κατήγγειλε τον βασανισμό του από αστυνομικούς στον Βόλο. «Γνωστός» στις αρχές για τη συμμετοχή του στο κίνημα ενάντια στην καύση σκουπιδιών, ο Μάγγος χτυπιέται αναίτια, όπως καταγράφεται και σε βίντεο, έξω από τα δικαστήρια της πόλης, στις 14 Ιουνίου 2020. Το δεύτερο μέρος του ξυλοδαρμού του συμβαίνει μέσα στο Τμήμα, από όπου τον πετούν χωρίς να τον συλλάβουν, αφήνοντάς τον αβοήθητο, με σπασμένα πλευρά και ψυχικά καταρρακωμένο. Στις 14 Ιουλίου βρίσκεται νεκρός στο σπίτι του, με την οικογένειά του να υποστηρίζει ότι ο ξυλοδαρμός του είχε σχέση με τον θάνατό του, λόγω της πίεσης που δέχθηκε και τα επίσημα πορίστμα να αγνοούνται ακόμα, παρά τις δεσμεύσεις Χρυσοχοϊδη για έρευνα γύρω από την υπόθεση.
Το φθινόπωρο, η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει ότι δεν φταίει ο τουρισμός για την έξαρση των κρουσμάτων, ενώ οι αποφάσεις των επιστημόνων αρχίζουν σιγά σιγά να παραξενεύουν τον κόσμο. Για να δικαιολογήσει για παράδειγμα το άνοιγμα των σχολείων χωρίς λιγότερα παιδιά ανά τάξη, ο καθηγητής Γκίκας Μαγιορκίνης προσπαθεί να πείσει με ένα παιδικό διάγραμμα ότι ο αριθμός των παιδιών μέσα σε έναν κλειστό χώρο δεν έχει σημασία, ενώ η υπουργός Παιδείας έβγαζε τον «μέσο όρο των παιδιών ανά τάξη στην Επικράτεια» υπολογίζοντας μαζί τις τάξεις μίας περιοχής της Αθήνας με αυτές απομακρυσμένων χωριών και νησιών.
Η Κεραμέως εμφανίζεται εντελώς απροετοίμαστη για τη νέα σχολική χρονιά, μέσα στην πανδημία, έχοντας προλάβει ωστόσο νωρίτερα να κάνει δύο πράγματα: Να αυξήσει τον αριθμό των παιδιών στις τάξεις και να περάσει το νομοσχέδιο που ισοπεδώνει τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών στην ιδιωτική εκπαίδευση, μετατρέποντας τους σε έρμαια των διαθέσεων των σχολαρχών. Υπογράφει επίσης σειρά συμβάσεων με την εταιρεία Cisco, για την τηλεκπαίδευση, υποστηρίζοντας αρχικά ότι είναι «δωρεά» και «την έχει στο γραφείο της να τη δούμε». Τελικά η σύμβαση που υπογράφηκε εν κρυπτώ κοστίζει 2 εκατ. ευρώ, ενώ εκφράζονται σοβαρές ανησυχίες για τα προσωπικά δεδομένα που διαχειρίζεται η εταιρεία. Θα ακολουθήσει στη συνέχεια μία άλλη σκιώδης σύμβαση, με την εταιρεία Palantir, συνεργάτρια της CIA, με ακόμα περισσότερα ερωτήματα για το αντικείμενο και τους όρους της.
Ο Τσιόδρας δεν πολυεμφανίζεται, αλλά όταν επιστρέφει μας εξηγεί, ως λοιμωξιολόγος, ότι δεν μπορούμε να επενδύσουμε σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Έκτοτε εκφράζει συχνά – πυκνά τη διαφωνία του, μέσω «πηγών» και «κύκλων», σαν πολιτικό πρόσωπο.
Φωτεινό σημείο στον ζόφο που πλησιάζει, η καταδίκη των νεοναζί, με μία μεγαλειώδη συγκέντρωση στο Εφετείο, στις 7 Οκτωβρίου. Λίγα λεπτά όμως μετά την ανακοίνωση της ιστορικής απόφασης, η αστυνομία του Χρυσοχοϊδη πνίγει τον κόσμο στα χημικά, υποστηρίζοντας στη συνέχεια ότι «έπεσαν 150 μολότοφ από 700 άτομα». Δεν είναι το πρώτο χυδαίο και εκτός τόπου και χρόνου ψέμα του Υπουργού, δεν είναι το τελευταίο. Η πραγματική κατάσταση, με τις αστυνομικές δυνάμεις να κάνουν άκρατη χρήση χημικών μετά από 1-2 μπουκάλια, εμφανίζεται σε όλα τα διαθέσιμα βίντεο. Αυτό είναι μόνο το πρώτο χτύπημα του Χρυσοχοϊδη στην αντιφασιστική γιορτή. Το δεύτερο έρχεται δύο εβδομάδες μετά όταν ο Χρήστος Παππάς διαφεύγει τη σύλληψη, παρά τις υποσχέσεις της ΕΛ.ΑΣ ότι γνωρίζει που βρίσκονται οι χρυσαυγίτες που περιμένουν να ακούσουν τις ποινές τους από το δικαστστήριο και να οδηγηθούν στη φυλακή. Χρειάστηκαν να περάσουν εννέα μήνες από όταν εξαφανίστηκε ο Παππάς, ώστε η αστυνομία να τον βρει, στου Ζωγράφου, στην Αθήνα, παρά τις συνεχείς διαρροές για διαφυγή στο εξωτερικό.
Το Νοέμβριο του 2020, το δεύτερο lockdown είναι γεγονός. Στη σκιά αυτών των ανακοινώσεων, ψηφίζεται ένας νόμος βαρύνουσας σημασίας. Ο νέος Πτωχευτικός, το «νομοσχέδιο δεύτερης ευκαιρίας» όπως οργουελικά αποκαλείται, που προβλέπει την ατομική πτώχευση για χρέη μεγαλύτερα των 30.000 ευρώ, αλλά και τη ρύθμιση ότι αν δεν μπορεί ένας οφειλέτης να εξυπηρετεί πλέον το δάνειο της πρώτης κατοικίας του, θα γίνεται νοικάρης στο σπίτι του, έχοντας τη «δυνατότητα» να τα αγοράσει ξανά μετά από 12 χρόνια. Χωρίς να μετράνε κιόλας τα ενοίκια που καταβάλλει στο μεσοδιάστημα. Με το σχέδιο «Ηρακλής» η κυβέρνηση άλλωστε έχει ήδη δεχθεί να δώσει 12 δις. Κρατικές εγγυήσεις γα τα κόκκινα δάνεια, την ώρα που οι τράπεζες τα πωλούν σε κερδοσκοπικά funds τα οποία ετοιμάζονται να καρπωθούν την υπεραξία.
Ψηφίζεται επίσης, τις ίδιες μέρες, η καρατόμηση μίας εισαγγελικής λειτουργού που προσπάθησε να κάνει τη δουλειάς της. Της Ελένης Τουλουπάκη, εισαγγελέα κατά της Διαφθοράς, που ανέλαβε τις έρευνες για το σκάνδαλο Νovartis και στοχοποιήθηκε με χυδαίο τρόπο από εμπλεκόμενους στην υπόθεση, όπως ο Άδωνις Γεωργιάδης, που ως υπουργός είπε δημόσια ότι «πρέπει να πάει φυλακή». Η απομάκρυνση της γίνεται έμμεσα, με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης να ενωθούν οι Εισαγγελίες Διαφθοράς και Οικονομικού Εγκλήματος, ενώ η Τουλουπάκη βρίσκεται και διωκόμενη για «κατάχρηση εξουσίας», σε μία υπόθεση γεμάτη περίεργα μηνύματα και από τον χώρο της Δικαιοσύνης. Ενδιάμεσα, η Novartis φτάνει σε συμβιβασμό εκατοντάδων εκατ. ευρώ με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης για «αθέμιτες πρακτικές που εφάρμοζε η φαρμακευτική στην Ελλάδα, την περίοδο 2012-2015».
Το δεύτερο lockdown δεν μοιάζει σε τίποτα με το πρώτο. Η πανδημία χτυπάει για τα καλά τη χώρα, με πολλές χιλιάδες θανάτων και τη Θεσσαλονίκη να θυμίζει για μερικές εβδομάδες την κατάσταση στο Μπέργκαμο της Ιταλίας, στο πρώτο κύμα. «Κάναμε λάθος» παραδέχεται με τα πολλά ο Μητσοτάκης, για το γεγονός ότι άργησαν να ληφθούν μέτρα περιορισμού στην πόλη, συνέπεια των λίγων τεστ που έβγαζαν αποπροσανατολιστικά αποτελέσματα σε κρίσιμο σημείο. Το αν υπήρχε σχετική εισήγηση των επιστημόνων δεν το γνωρίζουμε ακόμα, γιατί η κυβέρνηση αρνείται να δώσει τα πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτροπής στη δημοσιότητα.
Για εβδομάδες μετράμε περίπου 100 νεκρούς τη μέρα, αλλά και συνεχείς κραυγές αγωνίας των υγειονομικών, που περιγράφουν την τραγική κατάσταση στα νοσοκομεία της χώρας, με ελάχιστους γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό να πρέπει να φροντίζουν δεκάδες ασθενείς ο καθένας. Ένα πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ του «Βήματος» και ένα της «Δημοκρατίας» κάνουν λόγο για δύο παράλληλα συστήματα καταγραφής κρουσμάτων από τον ΕΟΔΥ που προκαλούν μπάχαλο. Το ζήτημα προκαλεί μάλιστα και την παραίτηση της δημοσιογράφου που υπέγραψε το ρεπορτάζ, της Δ.Κρουστάλλη, ενώ η λογοκρισία στον φιλοκυβερνητικό Τύπο εντείνεται, οδηγώντας σε παραίτηση και την Έλενα Ακρίτα από τα «Νέα». Την ίδια ώρα οι επιθεσεις στο Documento του Κώστα Βαξεβάνη δίνουν και παίρνουν. Η κυβέρνηση αφήνει στο εκτός μάχης της ιδιωτικές κλινικές, που μάλιστα κερδοσκοπούν πάνω στα τεστ, περικόπτει δραματικά τα τακτικά χειρουργεία στο ΕΣΥ, την ώρα που ο Γεωργιάδης πανηγυρίζει πάνω από νεκρούς ότι «είμαστε 12 φορές καλύτερα από το Βέλγιο». Μέτρα που αλλάζουν από τη μία εβδομάδα στην άλλη και έχουν όλο και λιγότερο νόημα πλήττουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στην Επιτροπή, ενώ άλλα, όπως η απαγόρευση κυκλοφορίας το βράδυ, έχουν αμφιλεγόμενο όφελος και εντείνουν την ψυχική κόπωση.
Από πολύ νωρίς, η κυβέρνηση ξεκινάει να παρουσιάζει τα εμβόλια ως πανάκεια. Ο Κικίλιας κάνει μία αναλυτική παρουσίαση, με κλεμμένα διαγράμματα από εταιρεία για καταψύκτες. Επίσης, ένα βασικό πρόβλημα είναι ότι εμβόλια δεν έχουμε ακόμα, το πρόγραμμα ξεκινάει αργά, με βραδείς ρυθμούς και παλινωδίες που ωστόσο σημειώνονται εν γένει στην Ευρώπη, κυρίως με το AstraZeneca. Oι «αντιεμβολιαστές» είναι ο χρήσιμος μπαμπούλας της κυβέρνησης, ακόμα και πριν τα εμβόλια. Από τη μία το «μέτωπο της λογικής» που ανοιγοκλείνει περίπτερα, από την άλλη οι «ψεκασμένοι» εύκολος στόχος για Υπουργούς αλλά και καζούρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το πρόβλημα ωστόσο είναι, ότι κάθε υπόσχεση της κυβέρνησης για στόχους του προγράμματος πέφτει έξω, παρά το γεγονός ότι ομολογουμένως, το σύστημα σε επίπεδο εξυπηρέτησης δουλεύει. Σημειώνονται όμως σκάνδαλα με προνομιακούς εμβολιασμούς ανθυποστελεχών του κυβερνώντος κόμματος, ενώ η έλλειψη εμπιστοσύνης στους ειδικούς μετά τη σωρεία αντιφατικών αποφάσεων προκαλεί διασταγμό για την ασφάλεια των εμβολίων. Η υπερέκθεση των παρενεργειών και των ελάχιστων θανάτων από τα media, δεν βοηθάει επίσης.
Η καταστολή ανεβαίνει σε νέα επίπεδα. Με απόφαση του αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ απαγορεύονται οι συναθροίσεις άνω των 3 ατόμων το διάστημα 15-18 Νοεμβρίου, σε όλη τη Επικράτεια. Υποτίθεται ότι η απόφαση είναι έπειτα από την Επιτροπή Προστασίας της Δημόσιας Υγείας, μία επιτροπή διορισμένων από την κυβέρνηση. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει, όπως αποδεικνύεται από τα σχετικά έγγραφα που κατατέθηκαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Οι συγκεντρώσεις για το Πολυτεχνείο πραγματοποιούνται, συμβολικά και με αποστάσεις, απαντώνται όμως με ξύλο και αύρες νερού από την ΕΛ.ΑΣ, ενώ σε μία πρωτοφανή κίνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25 φτάνουν στο σημείο να εκδώσουν κοινή ανακοίνωση. Το σκηνικό επαναλαμβάνεται, χωρίς την απαγόρευση συναθροίσεων και στις 6 Δεκεμβρίου, όταν οι μόνοι που μπορούν να προσεγγίσουν το μνημείο του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου είναι οι αστυνομικοί. Πραγματοποιούνται επίσης μαζικές προσαγωγές, ακόμα και δύο δικηγόρων της Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής, των Θ.Καμπαγιάννη και Κ.Παπαδάκη, τους οποίους στοχοποιεί ο Χρυσοχοϊδης στη Βουλή.
Οι πολίτες μένουν κλεισμένοι σπίτι για μήνες, την ώρα που η κυβέρνηση αρχίζει να ανεβάζει στροφές σε αυτό που η ίδια αποκαλεί «μεταρρυθμιστικό της έργο». Συνεχίζει τη λογική της στρατιωτικοποίησης του κράτους, που έχει ξεκινήσει με ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα – μαμούθ, τουλάχιστον 10 δισεκατομμυρίων ευρώ, για την αγορά αεροσκαφών Rafale, φρεγατών, τορπιλών και πυρομαχικών. Αυξάνεται στους 12 μήνες η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία στον στρατό ξηράς, ενώ η αστυνομία συνεχίζει να κάνει τις «αγορές του αιώνα», με εξοπλισμό όπως δακρυγόνα και οχήματα, αξίας δεκάδων εκατομμυρίων. Η κυβέρνηση λογαριάζει τα κόστη και χρησιμοποιεί το επιχείρημα του «λεφτόδεντρου» μόνο όταν πρόκειται για το κοινωνικό κράτος. «Αν είχαμε ακούσει τον ΣΥΡΙΖΑ για τις ΜΕΘ θα είχαμε πετάξει δεκάδες εκατ. ευρώ» είχε πει ο Στέλιος Πέτσας. Η Τράπεζα Πειραιώς βέβαια, χρειάζεται λίγα παραπάνω, καθώς δεν αποπληρώνει ένα ομόλογο που είχε εκδώσει το 2015 και οδηγείται στην πιο τραγελαφική κρατικοποίηση που έχει γίνει ποτέ, προσθέτοντας δύο δισ. ευρώ περίπου στον λογαριασμό των ανακεφαλαιοποιήσεων της.
Ψηφίζεται τον χειμώνα ο νόμος για την Πανεπιστημιακή αστυνομία, με περίπου 50 εκατ. ευρώ να πηγαίνουν για μισθοδοσία και συστήματα ασφαλείας, την ώρα που η κρατική επιχορήγηση των ΑΕΙ είναι 91 εκατομμύρια. Ο νόμος ψηφίζεται με κλειστές τις Σχολές, χωρίς κανένα σχέδιο για το πώς θα ξανανοίξουν και ο Μητσοτάκης σε ένα ακροδεξιό κρεσέντο στη Βουλή φωνάζει πως «δεν μπαίνει η αστυνομία στα Πανεπιστήμια, μπαίνει η Δημοκρατία». Παράλληλα, περίπου 25000-30000 παιδιά μένουν εκτός ΑΕΙ με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής που φέρνει η Κεραμέως, ενώ στοχοποιούνται οι αιώνιοι φοιτητές, με την επιστροφή του ν+2. Καταργείται μέχρι και η ποσόστωση του 1% στις Πανελλαδικές για τα Εσπερινά Λύκεια, σε μία ξεκάθαρη διακήρυξη ταξικότητας στην εκπαίδευση και στις ευκαιρίες. Ψηφίζεται επίσης ο «νόμος Πέτσα» για τα ΜΜΕ, που μεταξύ πολλών άλλων προβλέπει το ξήλωμα του ορίου των 400 εργαζομένων σε κάθε κανάλι και την κατάργηση του ανώτατου ορίου για τη μισθοδοσία των διευθυντικών στελεχών των κρατικών μέσων ενημέρωσης.
Ψηφίζεται η νέα, αποικιοκρατική σύμβαση του Δημοσίου με την Eldorado Gold, στην οποία, μεταξύ άλλων, το Δημόσιο παραιτείται από αποζημιώσεις, οι κρατικοί επιθεωρητές περιβάλλοντος δεν θα μπορούν να κάνουν αιφνιδιαστικούς ελέγχους, παρά μόνο αν έχουν ειδοποιήσει την εταιρεία «σε εύλογο προηγούμενο διάστημα, το δημόσιο δεσμεύεται σε πολύ σφικτές προθεσμίες για την αδειοδότηση των επιμέρους έργων, ενώ η «Ελληνικός Χρυσός» δεν είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει με τη μεταλλουργία και θα μπορεί να παράγει συμπυκνώματα χρυσό στέλνοντας τα στο εξωτερικό. Ψηφίζεται και ακόμα ένα νομοσχέδιο για το Ελληνικό, η δέκατη τροποποίηση της νομοθεσίας μετά την αγορά της έκτασης έναντι πινακίου φακής από τον Λάτση, όπως μετράει η «Καθημερινή». Ψηφίζεται πάντως με την «υπεύθυνη αντιπολίτευση» του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ.
Εν μέσω του ελληνικού metoo, που ξεκινάει από τη μαρτυρία της Σοφίας Μπεκατώρου, αρχίζουν να κυκλοφορούν οι πρώτες καταγγελίες για την επιλογή της κυβέρνησης στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου, τον Δημήτρη Λιγνάδη, συνδέοντάς τον με παιδεραστία. Η αντιπολίτευση ζητάει απαντήσεις, ωστόσο η Υπουργός Πολιτισμού επιμένει ότι πρόκειται για «φήμες». Ο Λιγνάδης παραιτείται, αλλά και πάλι η Μενδώνη αναφέρεται σε «τοξικό κλίμα». Περνούν δύο εβδομάδες κατά τις οποίες τα ΜΜΕ αρνούνται να πουν το όνομα του «γνωστού σκηνοθέτη», ενώ μάλιστα ένα ραβασάκι λογοκρισίας στην ΕΡΤ δίνει εντολή στους εργαζόμενους να βάζουν φωτογραφίες του Λιγνάδη όπου είναι μόνος του. Το μήνυμα συγκάλυψης που δείχνει να εκπέμπει η κυβέρνηση για μία τέτοια υπόθεση, με σοκαριστικές καταγγελίες και σκοτεινά σημεία, προκαλεί οργή.
Υπό το βάρος των στοιχείων και του σάλου στο διαδίκτυο, η Μενδώνη παραχωρεί μία αμίμητη συνέντευξη Τύπου, στην οποία υποστηρίζει ότι «ο Λιγνάδης μας εξαπάτησε, με βαθιά υποκριτική τέχνη». Ήθελε πραγματικά μεγάλη προσπάθεια για την Υπουργό να εξοργίσει περισσότερο τους ηθοποιούς. Στο μεταξύ, η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι κανείς δεν γνώριζε ουσιαστικά τον Λιγνάδη και ότι, μέσες άκρες, στο Εθνικό διορίστηκε μόνος του, ενώ «όλως τυχαίως» η Μενδώνη είχε αλλάξει την προκήρυξη για τη θέση. Την ίδια στιγμή, οι καλλιτέχνες ζητούν μαζικά την παραίτηση της Υπουργού, για την οποία το πιο θετικό πράγμα που βρίσκει να πει μέλος της κυβέρνησης είναι πως «έχει βοηθήσει στην επένδυση στο Ελληνικό». Λογικό πάντως, το τσιμέντωμα της Ακρόπολη σίγουρα δεν προσφέρεται για κοπλιμέντα, πόσο μάλλον όταν ήδη ο Βράχος έχει πλημμυρίσει, λόγω των κατασκευών. Λίγο καιρό αργότερα μάλιστα, έγινε γνωστό πως η Υπουργός επιχείρησε να βάλει το όνομά της σε επιγραφή που θα αναρτηθεί στον χώρο της Ακρόπολης, για να διαφημίσει τη δωρεά του Ιδρύματος Ωνάση με το αναβατόριο.
Η υπόθεση Λιγνάδη είναι ουσιαστικά η πρώτη που δείχνει να προκαλεί σοβαρή φθορά στην κυβέρνηση, ακόμα και με τις διαχρονικά αναξιόπιστες δημοσκοπήσεις. Σε συνδυασμό με το φαινομενικά ατέλειωτο και ατέρμονο lockdown, για πρώτη φορά οι πολίτες, παρά τη σοκαριστική και άκρως αντιδημοκρατική ομερτά στη συντριπτική πλειοψηφία των ΜΜΕ για αρνητικές ειδήσεις γύρω από την κυβέρνηση, δείχνουν δυσαρέσκεια. Η απάντηση της κυβέρνησης είναι πάντα η ίδια, καταστολή. Και μάλιστα αυτή τη φορά, βρίσκεται ένα «βολικό» θύμα. Για τον Δημήτρη Κουφοντίνα, έχει περάσει φωτογραφικά ένας νομος για το σωφρονιστικό σύστημα, που κόβει την πρόσβαση σε αγροτικές φυλακές για κρατούμενους που έχουν συνδεθεί με τρομοκρατία. Η κυβέρνηση όμως, λίγες εβδομάδες αργότερα αρνείται να εφαρμόσει τον ίδιο της τον φωτογραφικό νόμο, οδηγώντας τον Κουφοντίνα σε απεργία πείνας σχεδόν δύο μηνών, φτάνοντας στα όρια του να έχουμε τον πρώτο νεκρό απεργό πείνας στην Ευρώπη. Η συγκυρία και το διακύβευμα μοιάζουν να την ευνοούν, καθώς προσπαθεί να στιγματίσει όσους στηρίζουν το ανθρώπινο δικαίωμα του κρατούμενου ως «υποστηρικτές της τρομοκρατίας», ενώ διαλύει βίαια διαδηλώσεις δεκάδων ατόμων, πριν καν αυτές ξεκινήσουν. Η εκδικητική μανία απέναντι στον Κουφοντίνα βρίσκει τελικά μία πλατιά απάντηση από ανθρώπους διαφορετικής ιδεολογίας, ακόμα και από την κεντροδεξιά ή τον κεντρώο χώρο, την ώρα που φαίνεται ότι η Νέα Δημοκρατία, του Μητσοτάκη, του Χρυσοχοϊδη και της Νικολάου, θέλει να εξωθήσει την κατάσταση στα άκρα, ώστε στη συνέχεια να εντείνει κι άλλο την καταστολή.
Τελικά, εν μέσω σοβαρών παρατυπιών και ασυνεπειών της Νικολάου στην υπόθεση, ο Κουφοντίνας αποφασίσει να σταματήσει την απεργία. Δεν ξέρουμε πώς υποδέχθηκαν στο Μαξίμου αυτήν την πληροφορία. Η Νικολάου πάντως, συνεχίζει το ρεσιτάλ της στις απευθείας αναθέσεις συχνά σε άσχετες εταιρείες με το αντικείμενο που φτιάχτηκαν λίγες μέρες πριν την ανάθεση. Συνολικά, σύμφωνα με μηνυτήρια αναφορά του ΣΥΡΙΖΑ, η ζημία είναι περίπου 2,1 εκατομμύρια ευρώ.
Λίγες μέρες μετά, στην πλατεία της Νέας Σμύρνης, βίντεο δείχνει αστυνομικούς να ξυλοκοπούν έναν νεαρό που φωνάζει «πονάω». Φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ μεταφέρουν τα ψέματα της Ασφάλειας για «επίθεση 30 αντιεξουσιαστών», προκαλώντας ακόμα περισσότερη οργή. Νέα βίντεο έρχονται να επιβεβαιώσουν το τι ακριβώς συνέβη στην πλατεία, με την αναίτια βία της αστυνομίας κατά ατόμων που απλά βρίσκονταν εκεί. Άμεσα οργανώνονται κινητοποιήσεις ενάντια στην καταστολή, προς υπεράσπιση της Δημοκρατίας που όλο και περισσότερο δείχνει να χωλαίνει. Σε μία μεγάλη συγκέντρωση πάνω από 10.000 ατόμων στη Νέα Σμύρνη, άγνωστοι επιτίθενται σε έναν αστυνομικό, ρίχνοντας τον από τη μηχανή και χτυπώντας τον, αφήνοντας τον αιμόφυρτο.
Σαν έτοιμος από καιρό, ο Μητσοτάκης βγαίνει άμεσα για ένα πρωτοφανώς διχαστικό και εξοργιστικό διάγγελμα. Μιλάει μόνο για τον αστυνομικό και όχι για τον ξυλοδαρμό του νεαρού δύο μέρες πριν. Ελάχιστες ώρες μετά το απειλητικό μήνυμα Μητσοτάκη, που φοβίζει για την επόμενη μέρα, το διαδίκτυο κατακλύζεται από βίντεο για το «πογκρόμ» εκδίκησης της ομάδας «Δράση» στους δρόμους της Νέας Σμύρνης. Την επόμενη μέρα, ένας νεαρός «απήχθη», όπως καταγγέλλει ο ίδιος, από άνδρες της Αντιτρομοκρατικής, που τον οδήγησαν πρώτα στα υπόγεια και έπειτα στον 13ο όροφο της ΓΑΔΑ, βασανίζοντας, όπως υποστηρίζει, αυτόν και τον φίλο του, προσπαθώντας να τους φορτώσουν την επίθεση στον αστυνομικό. Ο νεαρός είναι ο Άρης Παπαζαχαρουδάκης που καταγγέλλει επώνυμα τον βασανισμό του ίδιου και το Όμηρου Μ, από άνδρες της Αντιτρομοκρατικής.
Ο Μητσοτάκης, βλέποντας την οργή να μεγαλώνει, συνεχίζει να αντιδράει σπασμωδικά και με το πραγματικό του πρόσωπο. Μιλάει στη Βουλή για την «απειλή των social media για τη Δημοκρατία» την ώρα που οι λογαριασμοί του γεμίζουν με angry φατσούλες. Διαδηλώσεις πραγματοποιούνται σε γειτονιές, σε όλη τη χώρα, ενάντια στην αστυνομοκρατία. Η στρατηγική της έντασης, που υιοθέτησε η κυβέρνηση, απέτυχε, με αποτέλεσμα η αστυνομία να εξαφανιστεί από τυος δρόμους για ένα διάστημα. Την ίδια ώρα, οι φοιτητές πετυχαίνουν την πρώτη τους νίκη, αναβάλλοντας την εφαρμογή του μέτρου της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας.
Λίγο μετά τον Λιγνάδη, ήρθε ο Μένιος Φουρθιώτης που είχε εισβάλει ανενόχλητος στο γραφείο του τότε υπουργού Εργασίας, Βρούτση, τραμπουκίζοντας και απειλώντας τον, χωρίς το ζήτημα να δημοσιοποιηθεί στη συνέχεια και χωρίς η κυβέρνηση να προχωρήσει τις ενέργειες για την «κομπίνα» εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ που φέρεται να έστησε ο παρουσιαστής, μέσω του προγράμματος «Συν-Εργασία». Παράλληλα, έγινε γνωστό ότι ο Μένιος Φουρθιώτης είχε κριθεί άξιος προστασίας από την ΕΛ.ΑΣ, με αρκετούς αστυνομικούς να έχουν στα καθήκοντά τους να τον φρουρούν. Όταν η κυβέρνηση πήρε πίσω τη φρουρά του, η συνεργάτιδα του Φουρθιώτη, Νανά Παλαιτσάκη έστειλε μάλιστα μία δημόσια επιστολή, στην οποία φανέρωνε σχέσεις διαπλοκής με την ΕΛΑΣ και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, υποστηρίζοντας ότι μέσω της εκπομπής του παρουσιαστή εξασφαλιζόταν η θετική προβολή του έργου της Αστυνομίας και του Υπουργού.
Ενώ τα ερωτήματα για την ιδιαίτερα ευνοϊκή αντιμετώπιση του Φουρθιώτη από τις αρχές άρχισαν να πληθαίνουν, ήρθε ένα άρθρο του εκδότη του Documento, Κώστα Βαξεβάνη, γεμάτο πληροφορίες για συμβόλαιο θανάτου εναντίον του, για να αποτελέσει τη θρυαλλίδα των εξελίξεων που έστειλαν τον παρουσιαστή στον Κορυδαλλό. Το συμβόλαιο θανάτου του Βαξεβάνη ήταν το δεύτερο σοκαριστικό για την ελευθερία του Τύπου στοιχείο σε πολύ μικρό διάστημα. Προηγήθηκε η δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ, στην οποία ακόμα δεν έχει πέσει φως, ενώ άρχισε μία σειρά μαφιόζικων επιθέσεων σε διάφορες περιοχές της Αθήνας.
Άρχισαν επίσης, να χτυπούν τα «τύμπανα του πολέμου» στα Εργασιακά. Η κυβέρνηση φέρνει και ψηφίζει ένα τερατούργημα, που καταργεί στην πράξη την 8ωρη εργασία, επιβάλλοντας «ευέλικτες μορφές απασχόλησης» που σημαίνει συνεχείς υπερωρίες απλήρωτες και «πληρωμή» κάποια στιγμή σε ρεπό. Υποβαθμίζει κι άλλο το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, το δεύτερο χτύπημα στο ΣΕΠΕ μετά τη μείωση των προστίμων που μπορεί να επιβάλει, το 2019. Αυξάνει τις υπερωρίες σε σειρά κλάδων της οικονομίας, ενώ επιτρέπει σε διάφορους τομείς της παράγωγης την κυριακάτικη εργασία. Καθιστά την απεργία είτε παράνομη, είτε κενή νοήματος, με επιπλέον «προσωπικό ασφαλείας» σε εταιρείες κοινής ωφέλειας αλλά και πρόβλεψη για προστασία των απεργοσπαστών ακόμα και από «ψυχολογική βία».
Άρχισαν, ή μάλλον πολλαπλασιάστηκαν, οι ρυθμίσεις για τα ακαταδίωκτα. Ακαταδίωκτο για τραπεζίτες και τα μέλη του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που δεν μπορούν να διωχθούν αυτεπάγγελτα για υποθέσεις κακοδιαχείρισης. Ακαταδίωκτο για τα μέλη των Επιτροπών γύρω από τον κορονοϊό, που συνοδεύεται από την πρόβλεψη ότι δεν μπορούν «ούτε να εξεταστούν» για τις πράξεις τους. Και ακαταδίωκτο προσεχώς, για τα μέλη των ασφαλιστικών που θα κληθούν να «τζογάρουν» την επικουρική ασφάλιση πολιτών, στο νέο ασφαλιστικό που έρχεται, με στόχο τηνς ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, με δεκάδες δισ. για να διαχειριστούν οι ασφαλιστικές σε βάθος δεκαετιών και σοβαρό πλήγμα στα δημόσια ταμεία και τη δυνατότητα του κράτους να καταβάλει συντάξεις στα σημερινά επίπεδα.
Όπως πολλές ήταν και οι επιδοτήσεις σε ιδιωτικούς κολοσσούς που συνάντησαν προβλήματα λόγω της πανδημίας. 120 εκατ. στην Aegean, ουσιαστικά χωρίς καμία πρόβλεψη για αγορά μετοχών, ώστε να μοιραστούμε και τα μελλοντικά κέρδη μαζί με τις ζημιές. 180 εκατ. στη Fraport, που βασίζεται στα κέρδη που είχε προϋπολογίσει η εταιρεία και πατάει πάνω στην αποικιοκρατική σύμβαση που σχεδιάστηκε επί Σαμαρά και ψηφίστηκε επί Τσίπρα. 40 εκατομμύρια μέχρι στιγμής στους εργολάβους των αυτοκινητοδρόμων, ξανά βασιζόμενοι στα πιθανά τους κέρδη. 100 εκατ. στην «Ενεργειακή Βορείου Αιγαίου» για τις ζημιές της από την πτώση των τιμών του πετρελαίου και 120 εκατ. στην κοινοπραξία που διαχειρίζεται το «Ελευθέριος Βενιζέλος». Αυτά όλα, σε πρώτη φάση, καθώς είναι πιθανό να έρθει και δεύτερος γύρος «επιδομάτων».
Φτάνουμε σιγά σιγά στο σήμερα, 7 Ιουλίου 2021. Η κυβέρνηση εμφανίζεται πιο ορεξάτη από ποτέ. Χωρίς καλά καλά να έχει τελειώσει η πανδημία, ο Πρωθυπουργός έδωσε την Κυριακή μία συνέντευξη στην «Καθημερινή», υποστηρίζοντας ότι πρέπει να κλείσουν περιφερειακά νοσοκομεία. «Έχουμε περιφερειακά νοσοκομεία, μερικές φορές, περισσότερα από όσα θα πρέπει να έχουμε. Δεν γίνεται να έχουμε τρία νοσοκομεία μέσα σε ακτίνα 20-30 χιλιομέτρων, γιατί όλοι ήθελαν ένα νοσοκομείο στην πόλη τους, και να περιμένουμε ότι θα έχουμε τρία καλά νοσοκομεία» ανέφερε συγκεκριμένα, πριν από μία ακόμα επίθεση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ως «πρόβλημα για τη δημοκρατία». Ψηφιστηκε πριν λίγες μέρες ένα Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, που επιστρέφει στα πλεονάσματα άνω του 3,5%. ενώ έρχεται και το Ασφαλιστικό.
Τελικά, «ο ουρανός δεν έγινε πιο γαλανός». Έγινε μαύρος κι άραχνος, πίσσα, κατράμι, με μία κυβέρνηση που επιτίθεται ξανά και ξανά, με πρωτοφανή μανία στην κοινωνική πλειοψηφία, μη διστάζοντας μπροστά σε τίποτα για να υλοποιήσει την ατζέντα της. Μία ρεβάνς της ολιγαρχίας και των ελίτ, βγαλμένη από τα πιο μαύρα μνημονιακά χρόνια, σε ένα πολυ΄κρίσιμο σταυροδρόμι για την πορεία της χώρας, μετά από πολλαπλές κρίσεις. Κυρίες και κύριοι, αυτά ήταν μόλις δύο χρόνια της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη. Και μόνο τα SOS.