Την στιγμή που η διεθνής πρωτοβουλία αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό για μία πορεία χιλιάδων αλληλέγγυων από την Αίγυπτο μέχρι τα σύνορα της Ράφα, March to Gaza, φτάνει προς το τέλος της, στο The Press Project επικοινωνήσαμε με δύο μέλη της ελληνικής αποστολής που βρίσκονται ακόμα στο Κάιρο. Η Χριστίνη Δέση Λούκα και ο Ιάσονας Αποστολόπουλος μας περιγράφουν όσα έζησαν αυτές τις πέντε μέρες στην Αίγυπτο και δεσμεύονται ότι το March to Gaza, ως διεθνής συντονισμός δεκάδων χωρών ενάντια στη γενοκτονία που διαπράττει το Ισραήλ στην Παλαιστίνη, έχει έρθει για μείνει. «Το Ισραήλ φοβάται τις διεθνείς κινητοποιήσεις» τονίζει ο Ιάσονας και επαναλαμβάνει για ακόμα μία φορά, πως το μήνυμα είναι ένα, «μην σταματάτε να μιλάτε για την Γάζα. Μην σταματάτε να μιλάτε για την Παλαιστίνη, μέχρι να λήξει η γενοκτονία και η κατοχή».
Ρεπορτάζ Νεκταρία Ψαράκη & Ηλιάνα Ζερβου
Πρώτη νίκη για την ελληνική αποστολή στο αεροδρόμιο του Καΐρου
Η Χριστίνη Δέση Λούκα έφτασε στην Αίγυπτο την Πέμπτη τα ξημερώματα και όπως μας λέει «η άφιξή μας δεν ήταν η πιο ευχάριστη και η πιο ευπρόσδεκτη από τις αιγυπτιακές αρχές». Στο αεροδρόμιο οι αιγυπτιακές αρχές κράτησαν τους ακτιβιστές/τριες για πάνω από δέκα ώρες, χωρίς πολλές φορές να επιτρέψουν την επικοινωνία με δικηγόρους η δικούς τους ανθρώπους από την Ελλάδα. «Γενικά σε όλη την πορεία της αποστολής, οι αιγυπτιακές αρχές έβαλαν πολύ σοβαρά και ξεκάθαρα εμπόδια ότι ως “εδώ είστε, δεν πρόκειται να προχωρήσετε παραπέρα”» προσθέτει. Μάλιστα, σημειώνει ότι η αντιμετώπιση των αραβόφωνων ακτιβιστών/τριων ήταν ακόμα πιο σκληρή.
Παρόλα αυτά, με εργαλεία την αλληλεγγύη και τον δυναμισμό τους κατάφεραν να προσπεράσουν αυτά τα πρώτα προβλήματα. «Το πολύ μαγικό και ιδιαίτερο της ελληνικής αποστολής είναι ότι σε μια σειρά από δυσκολίες που μπήκαν από τις αιγυπτιακές αρχές, εκείνη λειτούργησε σαν μια γροθιά» μας περιγράφει η Χριστίνη. Η οργάνωση, λοιπόν, η συντροφικότητα και η επιμονή που έδειξε η ελληνική αποστολή να παραμείνει στο Κάιρο και να συνεχίσει τον αγώνα της, κατάφερε πράγματι να αντιστρέψει το κλίμα εκφοβισμού από τις Αιγυπτιακές αρχές και να μην απελαθεί κανείς/καμία από τους συμμετέχοντες/ουσες εκείνη τη στιγμή, σύμφωνα με την Χριστίνη.
Ο Ιάσονας Αποστολόπουλος, επίσης, από ένα δωμάτιο στο Κάιρο μας μεταφέρει τη δική του εικόνα. Σχετικά με τις πρώτες δυσκολίες στο αεροδρόμιο. Ο Ιάσονας αποδίδει την απελευθέρωση των ακτιβιστών/τριών σε μια έντονη κοινωνική αλλά και πολιτική πίεση. Βέβαια, συμπληρώνει ότι «δεν τελείωσε εκεί η ιστορία με τις αιγυπτιακές αρχές, γιατί ήταν ξεκάθαρο ότι το αιγυπτιακό κράτος είχε οργανώσει από την αρχή μία επιχείρηση τρομοκράτησης και παρεμπόδισης των συμμετεχόντων στην πορεία προς τη Γάζα. Πέρα από τους εκατοντάδες που κρατήθηκαν την 1η μέρα, είχαμε βίαιες προσαγωγές, απαγωγές ακόμα και μέσα από καφετέριες ή μέσα από δωμάτια».
Συνεχίζει ότι ακολούθησε η διάλυση της πορείας και μία απέλαση ενός μέλους της αποστολής, σχολιάζοντας ότι με τον τρόπο αυτό «φάνηκε ότι οι αιγυπτιακές αρχές ήταν αποφασισμένες να μην επιτρέψουν να συμβεί αυτή η κινητοποίηση». Ο Ιάσονας αντιλαμβάνεται σαν μία πρώτη νίκη την αποτροπή των απελάσεων. «Μην ξεχνάμε ότι 42 μέλη της ελληνικής αποστολής αφέθηκαν τη στιγμή που δεκάδες άλλα μέλη άλλων αποστολών απελάθηκαν» τονίζει και προσθέτει ότι το γεγονός αυτό «δείχνει και τη δυναμική της ελληνικής αποστολής».
Η Ισμαηλία, τα Checkpoints και η άγρια καταστολή
«Ο στόχος μας ήταν η Ράφα, στα σύνορα Ράφα και Αιγύπτου, Γάζας – Αιγύπτου» υπενθυμίζει ο Ιάσονας. Οι αιγυπτιακές αρχές, όμως, από το πρωί της Παρασκευής 13 Ιουνίου είχαν στήσει 2 τσεκ points και σταματούσαν τον κόσμο μαζικά. Όσοι κατάφεραν να γλιτώσουν από το 1ο τσεκ point συγκεντρώθηκαν στο 2ο, περίπου 40 χιλιόμετρα πριν την Ισμαηλία, η οποία αποτελούσε τον στόχο σε εκείνη την φάση, καθώς αποτελεί την τελευταία πόλη του Σινά, πριν το λιμάνι του Αλαρί. Εκεί από όπου θα ξεκινούσε η πορεία προς τη Ράφα.
Οι εικόνες άγριες καταστολής και βίας από τις αιγυπτιακές αρχές και τοπικές πολιτοφυλακές μας ήρθαν από τα σύνορα με την πόλη Ισμαηλία (Point 2). «Μας μπλόκαραν 40 χιλιόμετρα έξω από την πόλη και εκεί συγκροτηθήκαμε ως σώμα μαζί με τους διεθνείς ακτιβιστές. Ήμασταν περίπου 1.700 άνθρωποι που ξεκινήσαμε να ασκούμε πίεση να διαπραγματευόμαστε με τις αιγυπτιακές αρχές και να πραγματοποιούμε μια ειρηνική διαμαρτυρία, ουσιαστικά στη μέση του δρόμου, πάνω στην εθνική οδό» αναφέρει ο Ιάσονας.
Εκεί, μετά από κάποιες ώρες η αιγυπτιακή αστυνομία άρχισε να περικυκλώνει τους/τις διαμαρτυρόμενους/ες. «Ήρθαν τα αιγυπτιακά ματ και μας έδωσαν ένα τελεσίγραφο. Αν δεν αποχωρήσετε σε 15 λεπτά θα επιτεθούμε. Θα διαλυθεί η πορεία βιαίως. Εμείς τότε κάναμε επιτόπου συνέλευση και όλοι σύσσωμοι και οι άλλες αποστολές, αποφασίσαμε να παραμείνουμε στο σημείο» δηλώνει ο Ιάσονας, σημειώνοντας ότι δεν έκαναν τίποτα παράνομο, καθώς η Ισμαηλία είναι μια πόλη η οποία δεν χρειάζεται ειδική άδεια για να μεταβεί κανείς και εμπίπτει στην άδεια, τη θεώρηση της βίζας. Μάλιστα, ο Ιάσονας μας ενημερώνει ότι, μέχρι εκείνη τη στιγμή η πρόθεση της πρωτοβουλίας ήταν να δείξει διάθεση διαπραγμάτευσης και όχι συγκρουσης με τις αιγυπτιακές αρχές.
«Όλοι οι λαοί του αραβικού κόσμου είναι με την Παλαιστίνη. Τα καθεστώτα όμως δεν είναι»
«Όλος ο λαός με όσους ανθρώπους έχουμε έρθει σε επαφή, ταξιτζήδες, σερβιτόροι, ακόμη και αστυνομικοί που μας είχαν περικυκλώσει, είναι με την Παλαιστίνη. Μας έλεγαν εμείς θα στηρίζουμε, είμαστε μαζί σας. Όλοι οι λαοί του αραβικού κόσμου είναι με την Παλαιστίνη. Τα καθεστώτα όμως δεν είναι ειδικά το καθεστώς της Αιγύπτου» ξεκαθαρίζει ο Ιάσονας.
Με πολύ ενδιαφέρον τον ακούμε να μας περιγράφει πως ακριβώς προέκυψαν οι σκηνές βίας που παρακολουθήσαμε από τα σύνορα της Ισμαηλίας. Όπως αναλύει, ακριβώς λόγω του ηθικού του αιγυπτιακού λαού και του αραβικού κόσμου που στέκεται με τον παλαιστινιακό αγώνα, το καθεστώς της Αιγύπτου δεν μπορούσε να αναλάβει την ευθύνη διάλυσης μιας ειρηνικής συγκέντρωσης για την Παλαιστίνη, ειδικά εν μέσω γενοκτονίας, ειδικά εν μέσω αποκλεισμού που πεθαίνουν παιδιά. «Οπότε οργάνωσαν αυτό το παρακρατικό σώμα για να δείξουν ότι είναι οι πολίτες που αντιδρούν σε εμάς και η αστυνομία επιβάλλει την τάξη, οπότε η αστυνομία έχει ένα απόλυτα παθητικό ρόλο. Δεν μας άσκησαν καμία απολύτως βία, αλλά άφησε τις γραμμές της ανοιχτές για να περνούν αυτοί οι “αγανακτισμένοι κάτοικοι”» περιγράφει, με έναν ελαφρύ σαρκασμό ο Ιάσονας.
Μάλιστα, οι παρακρατικοί αυτοί είχαν μαζί τους όπλα όπως μαστίγια και ρόπαλα που χρησιμοποίησαν για να προβοκάρουν τη διαμαρτυρία, ενώ πετούσαν και μπουκάλια πίσω από τα ΜΑΤ. Αναδεικνύοντας την γρήγορη αποκορύφωση αυτής της δράσης, ο Ιάσονας μας λέει ότι «μετά απλά πέρασαν και άρχισαν να χτυπούν τον κόσμο χύμα. Τότε η αστυνομία είπε ότι “πρέπει να διαλυθείτε”, έφεραν 40 – 50 βαν από το Κάιρο και ουσιαστικά μας έσπρωξαν να μπούμε στα βαν και να επιστρέψουμε στο Κάιρο». «Ουσιαστικά μας παρέδωσαν σε αυτούς τους πολιτοφύλακες. Δηλαδή, τα οδηγούσαν πάλι αυτοί οι πολιτοφύλακες, οι οποίοι μάλιστα στο τέλος μας ζητούσαν και λεφτά και σε κάποιες περιπτώσεις έπαιρναν τα διαβατήρια των διαδηλωτών και δεν τα έδιναν πίσω αν δεν έδιναν κάποια χρήματα. Κανονικός εκβιασμός» υπογραμμίζει ακόμα ο Ιάσονας.
Συμπληρώνει πως όλο το σκηνικό που έστησαν οι Αιγυπτιακές αρχές για να καταστείλουν την πρωτοβουλία «δείχνει ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση δεν μπορούσε να σηκώσει το κόστος της βίαιης καταστολής μας μπροστά σε τόσες κάμερες σε όλο τον πλανήτη». Στην ανάλυση αυτή εντάσει και το γεγονός πως δημόσια και με βαριά πολιτική ιστορία άτομα, ήταν ανάμεσα στους/ στις διαδηλωτές/τριες. «Ήταν ο εγγονός του Νέλσον Μαντέλα, ας πούμε. Ανάμεσα μας ήταν κόσμος, διπλωμάτες και βουλευτές από 52 χώρες και βρήκαν αυτόν τον παρακρατικό τρόπο» λέει.
«Είμαστε υπό επιτήρηση συνεχώς»
«Καταφέραμε να περάσουμε τα σημεία που ξέραμε πως εκείνη την ώρα μπλόκαραν τον κόσμο» λέει η Χριστίνη, η οποία ήταν ανάμεσα σε εκείνους και εκείνες που κατάφεραν να περάσουν στην Ισμαηλία. «Οι περισσότεροι δεν το κατάφεραν και έτσι εγκλωβίστηκαν στο Point 2. Σε όσους/ες φτάσαμε στην Ισμαηλία, οι αιγυπτιακές αρχές μας επεφύλασσαν άλλη μια “ευχάριστη” έκπληξη, καθώς γνώριζαν ποιο ήταν το ραντεβού των διαδηλωτών και περίμεναν κλούβες. Είχαν ήδη μαζέψει τον περισσότερο κόσμο» δίνει την εικόνα από τον ασφυκτικό κλοιό κατά της αποστολής.
Η ομάδα που πέτυχε να φτάσει στην Ισμαηλία επέλεξε να μείνει εκείνο το βράδυ, αλλά, όπως αναφέρει η Χριστίνη οι Αιγυπτιακές αρχές«χτύπησαν την πόρτα μας και μας μάζεψαν όλους άρον άρον. Μας βάλανε σε δύο κλούβες και μας επέστρεψαν πίσω στο Κάιρο». «Το μπλοκάρισμα των αιγυπτιακών αρχών ήταν είναι καθημερινό. Είμαστε υπό επιτήρηση συνεχώς» μας μεταφέρει ακόμα.
Συνεχίζει χαμογελώντας ότι ο φόβος δεν κυρίεψε τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες της αποστολής. «Νομίζω ότι το μεγαλύτερο συναίσθημα που υπάρχει είναι ένας δυναμισμός, καθώς όλος ο κόσμος που βρέθηκε εδώ έχει έρθει με μια τρομερή τόλμη προκειμένου να σταθεί αλληλέγγυος στον παλαιστινιακό λαό. Υπάρχει ο φόβος, αλλά νομίζω ότι ειδικά μετά το πρώτο εικοσιτετράωρο που καταλάβαμε ότι αυτή είναι η κατάσταση και αυτό έχουμε να αντιμετωπίσουμε, υπήρχαν τέτοιοι μηχανισμοί που αναπτύχθηκαν και ειδικά εντός της δικιάς μας ομάδας, που καταφέραμε κάπως με έναν συλλογικό τρόπο και ενωτικό να το υπερβούμε» εξηγεί η Χριστίνη.
«Το March to Gaza έδειξε ότι μπορεί να επιτευχθεί ο διεθνής συντονισμός – Αυτό φοβάται το Ισραήλ»
Η διεθνής πορεία προς τη Γάζα, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, είχε περίπου 4.000 ανθρώπους από 82 χώρες και 5 ηπείρους. Μετά την καταστολή της Παρασκευής και την παρεμπόδιση της πορείας το Σαββατοκύριακο, αυτή τη στιγμή έχουν μείνει στο Κάιρο λιγότεροι από 1.000 και είναι εμφανές ότι δεν μπορεί να υλοποιηθεί η πορεία προς την Γάζα. Έτσι, όπως μας λέει ο Ιάσονας, η ελληνική αποστολή έχει ρίξει όλες της τις δυνάμεις στο να αποχωρήσουν όλοι και όλες με ασφάλεια. «Να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα μείνει κανένας και καμία στα κελιά της Αιγύπτου, δεν θα ασκηθεί καμιά δίωξη και θα συνεχίσουμε τον αγώνα. Από τις χώρες μας, αλλά όχι ατομικά, όχι μόνο εθνικά, αλλά και διεθνώς. Το March to Gaza έδειξε ότι μπορεί να επιτευχθεί ο διεθνής συντονισμός» διατυπώνει δυναμικά ο Ιάσονας.
Θεωρεί, ακόμα, πως «το Ισραήλ φοβάται τις διεθνείς κινητοποιήσεις, γι’ αυτό βομβάρδισε το πλοίο Madleen του Στόλου της Ελευθερίας σε διεθνή ύδατα. Γιατί αυτό που τρέμει είναι να φτιαχτεί ένας πραγματικά διεθνής συντονισμός που θα μιλάει με όλα τα κινήματα του κόσμου και θα οργανώνει τέτοιου τύπου ενέργειες για να σπάσουν τον αποκλεισμό στη Γάζα». Σχετικά με νέες δράσεις αντίστασης και εκδήλωσης αλληλεγγύης, ο Ιάσονας μας αναφέρει ότι «ήδη η Μαλαισία δήλωσε ότι θα ξεκινήσουν 1.000 πλοία για τη Γάζα. Η Ρίμα Χασάν, Ευρωβουλεύτρια, δήλωσε ότι θα ξεκινήσουν άλλα 1.000 πλοία για τη Γάζα. Δηλαδή βλέπουμε ότι πραγματικά δημιουργείται ένα πολυεθνικό διεθνές κίνημα αλληλεγγύης, το οποίο δεν στέκεται μόνο στην ορατότητα και την ανάδειξη της γενοκτονίας στη Γάζα, αλλά σκέφτεται, σκέφτεται, βρίσκει, προσπαθεί να διαπραγματευτεί, να επεξεργαστεί συλλογικά νέους τρόπους για να σπάσει ο αποκλεισμός και να λήξει αυτό το επαίσχυντο γεγονός της φρίκης της Γάζας».
Ρωτήσαμε την Χριστίνη πως αποτιμά την αποστολή τώρα που σταδιακά φτάνει προς το τέλος της. «Θεωρώ ότι ήταν μια πάρα πολύ θετική και σημαντική πρωτοβουλία. Θεωρώ ότι αυτό είναι εμφανές και από το αντίκτυπο που είχε και στις υπόλοιπες χώρες και στην Ελλάδα, με κορύφωση τις διαμαρτυρίες στις πλατείες και στους δημόσιους χώρους στις 15 του Ιουνίου που ήταν και η κορύφωση της αποστολής μας. Θεωρώ ότι ήταν η αρχή για όλα τα υπόλοιπα, δηλαδή τα επόμενα βήματα ώστε να μπορέσει να βγει το Παλαιστινιακό στο στόχαστρο και να ανοίξει η αντιπολεμική συζήτηση» μας απαντά, δίνοντας μας πράγματι μία αισιόδοξη ματιά μέσα σε μία συγκυρία που όλο και σκοτεινιάζει. «Στο μέλλον θα μπορέσουμε να συντονιστούμε και με τις υπόλοιπες χώρες, ειδικά στη γειτονιά μας, με Τουρκία, Ιταλία, που είμαστε στην γειτονιά που βράζει το θέμα του πολέμου. Θεωρώ ότι ήταν μια πραγματικά πολύ θετική πρωτοβουλία που δίνει καύσιμα και ώθηση για όλα τα επόμενα» καταλήγει η Χριστίνη, ευχόμενές της καλή επιστροφή.
Κλείνοντας, ο Ιάσονας μας εξιστόρησε μία δυνατή συναισθηματικά σκηνή, που συγκίνησε ιδιαίτερα τα μέλη της αποστολής: «Χθες στη μεγάλη συνέλευση που πραγματοποιήσαμε στο Κάιρο, όταν πήραν το λόγο κάποιοι Παλαιστίνιοι, μας είπαν ότι με πολύ συγκίνηση ότι “εσείς όλοι που ήρθατε εδώ, είστε πιο Παλαιστίνιοι από τους Αιγύπτιους καθεστωτικούς, οι οποίοι είναι και Άραβες και μένουν δίπλα μας. Αλλά με τη στάση αυτή η Αίγυπτος έδειξε ότι είναι ξεκάθαρα με το Ισραήλ και εσείς είστε πιο Παλαιστίνιοι από εκείνους».
Μας εκφράζει λοιπόν την συγκίνηση που ένιωσε, τονίζοντας πως «αυτές οι δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε δεν είναι ένα τίποτα μπροστά σε αυτά που περνάει ο λαός της Γάζας. Και το μήνυμα της αποστολής είναι αυτό “μην σταματάτε να μιλάτε για την Γάζα. Μην σταματάτε να μιλάτε για την Παλαιστίνη μέχρι να λήξει η γενοκτονία και η κατοχή”».