Υπολόγισαν χωρίς το ξενοδόχο το Πράσινο Ταμείο και το Σχέδιο της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης με το ξεχωριστό ΕΣΠΑ 2021-2027, που θα προσέλκυαν πλήθος ιδωτικών επενδύσεων άνω των 3,5 δισ. ευρώ και θα προσέφεραν νέες θέσεις εργασίας με τη σταδιακή απολιγνιτοποίηση σε Πτολεμαΐδα και Μεγαλόπολη. Φαίνεται ότι προς το παρόν τα εν λόγω σχέδια θα μπουν στον πάγο, προκειμένου να μη χρειαστεί να παγώσει ολόκληρη η χώρα τους επόμενους χειμερινούς μήνες.

Στόχος τους προηγούμενους μήνες ήταν να έχει μπει λουκέτο σε όλες τις ελληνικές λιγνιτικές μονάδες μέχρι το 2029, αλλά αποφασίστηκε η επίσπευσή του από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές εξαιτίας της εκτόξευσης του κόστους των ρύπων CO2 που έχει επιβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην παραγωγή ενέργειας με καύσιμο τον λιγνίτη.

Γυρνώντας στο σήμερα και στο πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης και της ενεργειακής μετάβασης, με την εκτόξευση στην τιμή του φυσικού αερίου, τα περιορισμένα αποθέματα της Ρωσίας για να καλύψει και τις ανάγκες των κατοίκων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) έθεσε σε ετοιμότητα όλες τις θερμικές μονάδες, φυσικού αερίου και λιγνίτη για να αντιμετωπίσει τις συνθήκες υψηλής ζήτησης ενέργειας στη διάρκεια του χειμώνα και να προλάβει δυσάρεστες καταστάσεις σε περίπτωση ελλείμματος φυσικού αερίου.

Οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ έχουν τεθεί σε κανονική λειτουργία το τελευταίο διάστημα, με εξαίρεση τη μονάδα 5 του Αγ. Δημητρίου που βρίσκεται υπό καθεστώς συντήρησης. Σε ετοιμότητα για επαναλειτουργία έχει τεθεί και η μονάδα Μεγαλόπολη 3 για να λειτουργήσει αν χρειαστεί ως τελευταία «ρεζέρβα», όπως έγινε και την περίοδο του καύσωνα, ενώ δεν αποκλείεται και η επαναλειτουργία των μονάδων 3 και 4 της Καρδιάς που έκλεισαν προ εξαμήνου. Η τιμή ηλεκτικής ενέργειας από λιγνίτη είναι πλέον φθηνότερη από το φυσικό αέριο, ενώ η επαναλειτουργία των μονάδων γίνεται στη βάση της ανάγκης, σε περίπτωση που χρειαστεί επάρκεια αποθεμάτων λόγω παρατεταμένης κακοκαιρίας και με πολύ υψηλές τιμές φυσικού αερίου.

Παράλληλα, σύμφωνα με δημοσιεύματα, οι μονάδες φυσικού αερίου που έχουν την κατασκευαστική δυνατότητα να λειτουργήσουν και με εναλλακτικό καύσιμο (οι μονάδες της ΔΕΗ, της Elpedison και οι μικρές της Ηρων) καλούνται να γεμίσουν τις δεξαμενές τους με πετρέλαιο, ώστε εάν υπάρξει έλλειμμα φυσικού αερίου να διασφαλιστεί συνολική ισχύς 1.790 MW.

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η συνεισφορά των ΑΠΕ ( φωτοβολταϊκά, υδροηλεκτρική ενέργεια και ανεμογεννήτριες) είναι ασταθής και δεν επαρκεί για να εξασφαλίσει την απαιτούμενη σταθερή ποσότητα σε περιόδους αιχμής.

Τα υδάτινα αποθέματα στους ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα δεκαετίας, λόγω του παρατεταμένου καύσωνα, ενώ το υδροηλεκτρικό φράγμα που έχει κατασκευαστεί στη Μεσοχώρα του Αχελώου δεν λειτούργησε ποτέ. Ο «Μπάλλος»,σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, αύξησε λίγο την ποσότητα νερού στους ταμιευτήρες, αλλά όχι τόσο ώστε να αλλάζουν άρδην τα δεδομένα.

Ο ΑΔΜΗΕ υπογραμμίζει «Είμαστε οριακά για την αντιμετώπιση υψηλής αιχμής, που δεν μπορούμε να την αποκλείσουμε. Γι’ αυτό και θα πρέπει να είναι όλες οι θερμικές μονάδες διαθέσιμες όχι μόνο από θέμα συντήρησης και βλαβών αλλά και διαθεσιμότητας καυσίμου». Η λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων θεωρείται απαραίτητη μέχρι τουλάχιστον το καλοκαίρι, όπου και αναμένεται που αναμένεται να λειτουργήσει η νέα μονάδα φυσικού αερίου της Mytilineos. Ταυτόχρονα, σύμφωνα πάντα με τον ΑΔΜΗΕ δεν πρέπει να διαγραφεί από το μητρώο, όπως έχει ζητήσει η ΔΕΗ, η μονάδα Μεγαλόπολη 3, η οποία βάσει της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας μπορεί να δουλεύει μέχρι 120 ώρες τον χρόνο και ενδεχομένως σε περιόδους υψηλής ζήτησης και ενεργειακής αστάθειας να αποδειχθεί σωτήρια.