Στις 22 Φεβρουαρίου, ο Νίκος Ρωμανός έκλεισε τρεις μήνες στη φυλακή. Η απόφαση να προφυλακιστεί προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Κάθε μέρα που περνά είναι μια μέρα στέρησης της ελευθερίας του, για ένα στοιχείο που από νομικοί χαρακτηρίζουν έωλο, και όλο και μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας άδικο.

Νομικοί κύκλοι θεωρούν αστήρικτο το κατηγορητήριο και αβάσιμη την απόφαση προφυλάκισης, τονίζοντας ότι στο παρελθόν τέτοιες υποθέσεις έχουν καταπέσει στα δικαστήρια. Το κύμα αλληλεγγύης που εκδηλώθηκε από την πρώτη στιγμή, από πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς, συλλογικότητες, καλλιτέχνες, νεολαία στον χώρο των γηπέδων, συνεχώς διευρύνεται.

“Δευτέρα 18 Νοεμβρίου, ήταν η μέρα όπου ο χρόνος σταμάτησε για άλλη μια φορά για εμένα”, έγραψε ο Νίκος Ρωμανός μέσα από τη φυλακή, μετά την προφυλάκισή του. “Δεν πίστευα ποτέ”, λέει η δικηγόρος του Λίλα Ραγκούση, “ότι μετά από δέκα χρόνια συνεχούς πορείας και νομικής συμπόρευσης με τον Νίκο, θα έφτανα πάλι στο σημείο εκείνο όπου ένας άνθρωπος να βρίσκεται να περνά όλη αυτή τη διαδικασία, για ένα αποτύπωμα σε μία σακούλα”.

Τέσσερις ημέρες μετά τη σύλληψή του, την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου, o Νίκος Ρωμανός οδηγήθηκε στα δικαστήρια της Ευελπίδων, όπου είχε συγκεντρωθεί πλήθος ανθρώπων οι οποίοι βρέθηκαν εκεί για να εκφράσουν τη στήριξή τους στο πρόσωπό του και να ζητήσουν να μην προφυλακιστεί. “Αρνούμαι μετ΄ επιτάσεως κάθε κατηγορία σε βάρος μου”, είπε ο ίδιος. Στην απολογία του “διαβάζει” κανείς την έκπληξη και την απογοήτευσή του για τη σύλληψή του. Μετά την απολογία του ανακρίτρια και εισαγγελέας αποφάσισαν την προφυλάκισή του. Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα για το λεγόμενο “βραχιολάκι”. Η στέρηση της ελευθερίας θεωρείται έσχατο μέτρο. Αυτή επιβλήθηκε στον Νίκο Ρωμανό.

Στην επιστολή του μέσα από τις φυλακές Κορυδαλλού, στις 5 Δεκεμβρίου, ο Νίκος Ρωμανός έγραψε:

“Είναι πραγματικά θλιβερό για εμένα (και όχι μόνο) ότι θα κληθώ να αποδείξω ότι δεν είμαι ελέφαντας, έχοντας πάνω από το κεφάλι μου μία επαπειλούμενη καταδίκη που θα με καταδικάσει να ζω ξανά, για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, ως φυλακισμένος.

Έχω ζήσει το μισό της ενήλικης ζωής μου στη φυλακή. Δεν θα αποδεχτώ αμαχητί αυτή την τόσο άδικη στατιστική αποτελούμενη από πολύ πόνο και αμέτρητη μοναξιά, να με σκεπάσει μέσα σε τσιμέντο και κάγκελα.

Δεν θα αποδεχτώ έσχατα μέτρα όπως αυτό της προφυλάκισης χωρίς νομική και πολιτική μάχη για να κερδίσω πίσω τη ζωή μου.

Σε αυτή τη βιαστική και αναγκαία πρώτη τοποθέτησή μου θέλω να ευχαριστήσω από τα βάθη της καρδιάς μου όσους στάθηκαν δίπλα μου με ανιδιοτελή αγάπη. Ο αγώνας για τη δικαίωσή μου και την οριστική απαλλαγή μου από αυτό το άδικο κατηγορητήριο, τώρα ξεκινάει.”

Η στάση της κυβέρνησης, η χρονική συγκυρία, και η δικαστική εξουσία

“Έχει σημασία να δούμε πώς ‘χτίζεται’ η υπόθεση πάνω στον Νίκο, και το επικοινωνιακό της κομμάτι”, είπε η Λίλα Ραγκούση σε εκδήλωση της Αντιεξουσιαστικής Κίνησης Αθήνας για την υπόθεση. “Την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου, προτού ολοκληρωθεί η απολογία του Νίκου, είδαμε τον πρωθυπουργό να επισκέπτεται την πολυκατοικία στους Αμπελόκηπους. Είδαμε τις εικόνες. Εκείνη τη στιγμή υποψιαστήκαμε τι πρόκειται να συμβεί”, τονίζει.

“Είναι προσωρινά κρατούμενος και του παραβιάζονται όλα τα τεκμήρια της αθωότητας. Ακόμα και με αυτόν τον 187Α -που ‘διανθίζεται’ συνεχώς με περισσότερα- δεν προβλέπεται ότι η προσωρινή κράτηση είναι μονόδρομος για όποιον κατηγορείται. Θα μπορούσε να έχει πάρα πολλούς τρόπους περιοριστικών όρων και να είναι ελεύθερος”, λέει η Λίλα Ραγκούση. Γιατί δεν συνέβη αυτό; “Επειδή λέγεται Νίκος Ρωμανός.”

Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη δήλωνε μετά την απόφαση προφυλάκισης του Νίκου Ρωμανού: “Ας αφήσουμε τις αρχές και τη δικαιοσύνη να βρουν την αλήθεια, ας μη βιαζόμαστε”. Αλλά συμβαίνουν τα εξής δύο: Πρώτον όλο και μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας δεν συμφωνεί μαζί του ότι οι θεσμοί βρίσκουν την αλήθεια, και δεν τους εμπιστεύεται. Δεύτερον, όσο η κυβέρνηση παραινεί να “μη βιαζόμαστε”, ένας άνθρωπος περνά τη μία μετά την άλλη τις μέρες του, ξανά, κλεισμένος σε ένα κελί, για ένα δαχτυλικό αποτύπωμα σε μία σακούλα.

Σε ποια χρονική συγκυρία συνέβησαν αυτά;

Στις 16 Νοεμβρίου ανακοινώθηκε ότι με απόφαση Μητσοτάκη διαγράφεται από τη Νέα Δημοκρατία ο πρώην πρωθυπουργός Σαμαράς, γεγονός που πυροδότησε τη συζήτηση για την κατάσταση στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας. Την επόμενη ημέρα, στις 17 Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκε πορεία για τα 51 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, η οποία χαρακτηρίστηκε από μεγάλη μαζικότητα -τρεις μόλις ημέρες πριν από την προκηρυγμένη για τις 20 Νοεμβρίου γενική απεργία. Στις 18 Νοεμβρίου δημοσιοποιήθηκε η πληροφορία ότι αναζητάται ακόμα -σχεδόν δύο χρόνια μετά- το βίντεο από τη φόρτωση ενός από τα δύο τρένα που συγκρούστηκαν στα Τέμπη με τους 57 νεκρούς. Την ίδια ημέρα, στις 18 Νοεμβρίου, η ΕΛΑΣ ανακοίνωσε ότι βρέθηκε τμήμα αποτυπώματος του Νίκου Ρωμανού σε πλαστική σακούλα στο ολοσχερώς κατεστραμμένο διαμέρισμα της οδού Αρκαδίας. Ο Νίκος Ρωμανός συνελήφθη, και λίγες ημέρες μετά προφυλακίστηκε, μέσα σε αυτό το πολιτικοκοινωνικό σκηνικό.

Όλο το προηγούμενο διάστημα, έως και σήμερα, η εμπιστοσύνη σε δικαστικό σύστημα, αστυνομία και μέσα ενημέρωσης κατρακυλάει. Καταγράφεται δημοσκοπική κατάρρευση της εμπιστοσύνης των πολιτών στη Δικαιοσύνη -το 70% αμφισβητούν την αξιοπιστία της σε δημοσκόπηση του 2024 της Public Issue, και από το 2007 οπότε άρχισε η σχετική έρευνα, η εμπιστοσύνη των πολιτών έχει κατρακυλήσει 26 μονάδες. Αντίστοιχη είναι η κατάρρευση της εμπιστοσύνης στην αστυνομία, καθώς το 2018 το 22% των πολιτών απαντούσαν στην ίδια έρευνα ότι δεν την εμπιστεύονται, ενώ σήμερα το ποσοστό έχει εκτιναχθεί στο 54%.

Η Ελλάδα είναι τελευταία στην ελευθερία του Τύπου μεταξύ όλων των χωρών της Ε.Ε και 88η στον κόσμο, σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα. Τελευταία στην Ευρώπη η Ελλάδα μαζί με την Ουγγαρία στην εμπιστοσύνη των πολιτών στα ΜΜΕ, σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου Reuters τον περασμένο Ιούλιο, με μόλις το 23% των ερωτηθέντων να τα εμπιστεύεται.

“Δεν δικαιολογείται η προφυλάκιση”

Μία ημέρα πριν την απόφαση για προφυλάκιση του Νίκου Ρωμανού, οι δικηγόροι της παράταξης του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών “Εναλλακτική Παρέμβαση-Δικηγορική Ανατροπή” έγραψαν σε ανάρτησή τους: “Το μοναδικό εις βάρος του στοιχείο είναι ένα αποτύπωμα σε μια σακούλα μέσα στο ολοσχερώς κατεστραμμένο διαμέρισμα των Αμπελοκήπων. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία έχει πολλές φορές στοχοποιήσει αναρχικούς αγωνιστές και αγωνίστριες με διάτρητα στοιχεία, όπως ένα αποτύπωμα σε κινητό αντικείμενο ή ίχνη γενετικού υλικού που ως γνωστόν μπορούν να μεταφερθούν δευτερογενώς, ακόμα και τριτογενώς…
Ο Νίκος Ρωμανός στα 15 του χρόνια είδε τον φίλο του Αλέξη Γρηγορόπουλο νεκρό από τη σφαίρα του Κορκονέα, έδωσε στη συνέχεια αγώνα μέσα στη φυλακή με όριο τη ζωή του για το δικαίωμα των κρατούμενων στις σπουδές και τώρα στοχοποιείται ξανά από τις διωκτικές αρχές… Δε θα αφήσουμε κανέναν μόνο του απέναντι στο εκδικητικό κράτος, το δόγμα της καταστολής και την επίθεση της ΝΔ στις ελευθερίες”.

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι νομικοί της Εναλλακτικής Πρωτοβουλίας δικηγόρων Θεσσαλονίκης, με ανακοίνωσή τους την επομένη της προφυλάκισης: “Η προσωρινή κράτηση του Νίκου Ρωμανού, που αποφασίστηκε την Παρασκευή 22 Νοέμβρη, δεν δικαιολογείται από κανένα στοιχείο που έχει δει το φως της δημοσιότητας. … η ύπαρξη αποτυπώματος σε κινητό αντικείμενο δεν αποδεικνύει τίποτα απολύτως, αφού αυτό είναι δυνατό (και εύκολο) να μεταφερθεί.

… Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι υποψίες για στοχοποίηση του κατηγορούμενου από τους διωκτικούς μηχανισμούς του κράτους είναι παραπάνω από εύλογες. Ο Νίκος Ρωμανός δεν είναι ‘τρομοκράτης’, είναι ένας άνθρωπος που προσπαθεί να ζήσει έχοντας το βαρύ φορτίο της μνήμης της δολοφονίας του φίλου του από αστυνομική σφαίρα τον Δεκέμβρη του 2008. Η στοχοποίησή του από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την κυβέρνηση δεν θα περάσει.”

Ο ρόλος των ΜΜΕ στην υπόθεση

Σε μερίδα των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης -όχι όμως όλων- από την πρώτη μέρα άρχισαν να κυκλοφορούν τίτλοι όπως, “Ο γνωστός αναρχικός”, “Συνελήφθη πασίγνωστος αναρχικός”, “Γνώριμος στις αρχές”, “Ο γνωστός στην ΕΛΑΣ”, “Ο γνωστός αντιεξουσιαστής Νίκος Ρωμανός συνελήφθη για τη γιάφκα στους Αμπελόκηπους – Βρέθηκε αποτύπωμά του”.

Ενδεικτικός τίτλος για το πώς κατασκευάζεται αφήγημα είναι ο εξής: “Η αντιτρομοκρατική υπηρεσία τον εντόπισε και τον συνέλαβε”. Υποθέτει κανείς ότι δεν δυσκολεύτηκαν να τον “εντοπίσουν”, καθώς τον συνέλαβαν κοντά στο σπίτι του, δεν έχει δώσει κανένα δικαίωμα μετά την αποφυλάκισή του και τηρεί τους περιοριστικούς όρους, ενώ είναι πολύ πιθανό να παρακολουθείται έτσι κι αλλιώς. Η επιλογή των λέξεων όμως έχει σημασία: “Η αντιτρομοκρατική τον εντόπισε”, υπονοεί ότι η αντιτρομοκρατική υπηρεσία χρειάστηκε να τον αναζητήσει, και άρα υπονοείται ότι θα μπορούσε και να μην εντοπιστεί, δηλαδή ότι ίσως κρυβόταν,. Αυτό είναι το υποδόριο μήνυμα -και πρόκειται για ψέμα, καθώς ο Νίκος Ρωμανός συνελήφθη επιστρέφοντας στο σπίτι του, όπως κάθε μέρα.

Άλλος ενδεικτικός τίτλος: “Ποια είναι η εμπλοκή του με την έκρηξη στους Αμπελόκηπους”. Υποδηλώνεται ότι υπάρχει εμπλοκή με την έκρηξη και αναζητείται το ποια ακριβώς είναι -παρότι το δαχτυλικό αποτύπωμα στη σακούλα δεν είχε συνδεθεί με την υπόλοιπη δικογραφία, και άρα η λέξη “εμπλοκή” δεν αποτυπώνει σωστά την κατάσταση αλλά στοχεύει στη δημιουργία εντυπώσεων.

Ταυτόχρονα σε μερίδα μέσων ενημέρωσης δημοσιεύονταν “ρεπορτάζ” για “οπλοστάσια”, “γιάφκες”, “μυστικά”, “αναρχικούς”, και “εκτιμήσεις” της αστυνομίας.

Με τίτλους και χαρακτηρισμούς όπως “Παλιός γνώριμος των αρχών”, “γνωστός αναρχικός”, “γνώριμο άτομο από τον χώρο της τρομοκρατίας”, μέσα ενημέρωσης σύνδεσαν το γεγονός της σύλληψης με μια συγκεκριμένη ιδεολογική ταυτότητα, απομειώνοντας ταυτόχρονα την προσωπικότητα του συλληφθέντα, αλλά και αναπαράγοντας ψεύδη, καθώς ο Νίκος Ρωμανός έχει αθωωθεί στο παρελθόν για τις κατηγορίες συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση. Για να το διαβάσει όμως κανείς αυτό θα έπρεπε να φτάσει μέχρι το τέλος των ρεπορτάζ -ότι δηλαδή ποτέ ο Νίκος Ρωμανός δεν καταδικάστηκε για τρομοκρατία ή συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση.

Μια άλλη απόπειρα κατασκευής αφηγήματος μερίδας των ΜΜΕ ήταν τίτλοι ειδήσεων που έφερναν σε πρώτο πλάνο την πλαστική σακούλα -όπως, “απαντήσεις θα δοθούν από το έτος κατασκευής της σακούλας”. Όμως το μόνο που δείχνει το έτος κατασκευής της σακούλας είναι το πότε κατασκευάστηκε η σακούλα. Ακόμα και αν κατασκευάστηκε πρόσφατα, αυτό δεν αποδεικνύει απολύτως τίποτα, καθώς πρόκειται για μεταφερόμενο αντικείμενο. Άλλη μια απόπειρα δημιουργίας
εντυπώσεων.

Ταυτόχρονα, ακουγόταν συνεχώς η φωνή της αστυνομίας και του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Λίγες μέρες μετά τη σύλληψη Ρωμανού τηλεοπτικοί σταθμοί έδωσαν βήμα στον υπουργό με αφορμή και την αυτοβιογραφία του που μόλις είχε κυκλοφορήσει. Δημοσιογράφοι του έκαναν ερωτήσεις για τον ρόλο του του “στην εξάρθρωση της τρομοκρατίας”, ενώ ιστοσελίδες δημοσίευσαν αποσπάσματα και λεπτομέρειες για τη ζωή του και τα παιδικά του χρόνια. Στις 5 Δεκεμβρίου, λίγο μετά την προφυλάκιση Ρωμανού και την είδηση για τον αστυνομικό της βουλής που κατηγορείται για κακοποίηση της οικογένειάς του, η εκπρόσωπος της αστυνομίας εμφανιζόταν σε βραδινή ψυχαγωγική εκπομπή.

Αντίθετα, καμία αναφορά δεν έγινε σε ρεπορτάζ κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης στο ότι έχει κατασκευαστεί μια ειδική κατηγορία διωκόμενων ανθρώπων -που είναι όλοι ένοχοι μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο. Δεν υπήρξαν, για παράδειγμα, ρεπορτάζ για τις υποθέσεις στο παρελθόν όπου άνθρωποι με συγκεκριμένη ιδεολογική ταυτότητα φυλακίστηκαν με έωλα στοιχεία και κατηγορητήρια -για να καταπέσουν τελικά οι κατηγορίες, αφού όμως πρώτα στερήθηκαν την ελευθερία τους. Ούτε υπήρξε ρεπορτάζ και σχολιασμός για το πώς έχουν φτάσει να ποινικοποιούνται οι κοινωνικές σχέσεις και να στέλνουν ανθρώπους στη φυλακή.

Ωστόσο, δεν έγινε εφικτό να δημιουργηθεί εν τέλει κλίμα “τρομο-υστερίας”. Πολλά μέσα ενημέρωσης και δημοσιογράφοι παρουσίασαν την είδηση επικεντρώνοντας στο γεγονός ότι ένα άνθρωπος προφυλακίστηκε με βάση τμήμα δαχτυλικού αποτυπώματος σε ένα κινητό αντικείμενο, και ανέδειξαν -και συνεχίζουν- τις αντιδράσεις στήριξης και τις κινήσεις αλληλεγγύης.

Κυρίως όμως, μεγαλώνει το κομμάτι της κοινωνίας που “διαβάζει πίσω από τις γραμμές” και δεν υιοθετεί πλέον επίσημα αφηγήματα. Το κομμάτι της κοινωνίας που αντιδρά, μεγαλώνει.

Το κύμα αλληλεγγύης από την κοινωνία

“Τα αντανακλαστικά της κοινωνίας ήταν γρήγορα απέναντι στον Νίκο”, τονίζει η δικηγόρος του. “Από την πρώτη στιγμή συγκεντρώθηκε κόσμος έξω από τη ΓΑΔΑ, και στα δικαστήρια, όταν πήγαμε για να πάρουμε την προθεσμία. Ακόμα και δημοσιογράφοι που είχαν άλλη στάση στο παρελθόν, αυτή τη φορά έλεγαν ότι πρόκειται μόνο για ένα αποτύπωμα.”

“Είναι χρέος μας να φτάσουμε εκεί όπου ήδη έχει φτάσει η κοινωνία μόνη της -να τοποθετείται για το ζήτημα και να θέτει τη δική της αντίληψη για το ζήτημα της αδικίας πάνω σε αυτά που βλέπει στη δίωξη του Νίκου”, λέει η Κωνσταντίνα Καρτσιώτη από την Επιτροπή Αλληλεγγύης στον Νίκο Ρωμανό. “Το ότι ο Νίκος είναι ένας άνθρωπος που στέκεται στα πόδια του και βρίσκεται για ακόμα μία φορά δέσμιος του κράτους είναι κάτι που μας αφορά όλους, και αφορά και την κοινωνία. Και γι αυτό είναι με τον Νίκο Ρωμανό η κοινωνία.”

Οι δηλώσεις στήριξης και αλληλεγγύης άρχισαν πολύ γρήγορα.

Στο πολιτικό πεδίο, ανακοίνωση εξέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι “η χώρα, ακόμα μια φορά, δίνει εξετάσεις ισονομίας… Η επίλυση των εσωτερικών προβλημάτων της ΝΔ δεν περνάει μέσα από τα ανακριτικά γραφεία”.

Σε ανακοίνωσή της η Νέα Αριστερά ανέφερε ότι “η απόφαση για προφυλάκιση του Νίκου Ρωμανού συνιστά ακόμα ένα βαρύ πλήγμα για το κράτος δικαίου στη χώρα μας… μια δημοκρατία δε μπορεί να εκδικείται στα τυφλά, ούτε να καταδικάζει ανθρώπινες ζωές με σαθρά στοιχεία”. Μάρτυρας προσωπικότητας υπέρ του Νίκου Ρωμανού κατέθεσε ο βουλευτής του κόμματος Νάσος Ηλιόπουλος. Η ΚΝΕ σε ανακοίνωσή της έγραφε: “Καταδικάζουμε την προφυλάκιση ενός ανθρώπου με μόνο στοιχείο το μισό δακτυλικό αποτύπωμα σε σακούλα σκουπιδιών, όπως επιβεβαιώνεται ακόμη και από τα δημοσιεύματα και τις ανακοινώσεις της Αστυνομίας… Να καταργηθεί τώρα ο τρομονόμος 187Α ΠΚ!”. Ανακοίνωση στήριξης εξέδωσε το ΜέΡΑ25, κλιμάκιο του οποίου, παρουσία του πρώην βουλευτή Κλέωνα Γρηγοριάδη, επισκέφθηκε τον Νίκο Ρωμανό στις φυλακές Κορυδαλλού πριν από λίγες εβδομάδες, στις 20 Φεβρουαρίου, ζητώντας την αποφυλάκισή του. Ανακοινώσεις με αίτημα την αποφυλάκιση Ρωμανού εξέδωσαν κόμματα και οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς.

Στα γήπεδα, φίλαθλοι της μίας μετά της άλλης ομάδων άρχισαν να ανεβάζουν πανό με συνθήματα στήριξης του Νίκου Ρωμανού.

Ο μέχρι πρόσφατα δημοτικός σύμβουλος της Ανατρεπτικής Συμμαχίας για την Αθήνα Κώστας Παπαδάκης σε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου στις 4 Δεκεμβρίου έδειξε κρατώντας μια σακούλα πόσο έωλο στοιχείο είναι ένα δαχτυλικό αποτύπωμα σε κινητό αντικείμενο, και δήλωσε: “Κλείνονται στη φυλακή άνθρωποι -και πώς, με ενδείξεις που είναι εντελώς ανίσχυρες με δαχτυλικά αποτυπώματα σε κινητά αντικείμενα όταν σε κορυφαίες υποθέσεις έχουν αθωωθεί άνθρωποι με αποτυπώματα σε ακίνητα -κλείνονται στη φυλακή για λόγους επικοινωνιακού αποπροσανατολισμού -το έχει καταλάβει κι ο κόσμος στο γήπεδο του Αγρινίου και πηγαίνει με σακούλες”.

Στον καλλιτεχνικό χώρο, την αρχή έκαναν οι ηθοποιοί της παράστασης Κανόνια και Τρομπέτες, όταν κατά τη διάρκεια της υπόκλισης αφιέρωσαν την παράσταση στον Νίκο Ρωμανό και διάβασαν χειροκροτούμενοι κείμενο του θιάσου σε υποστήριξή του. Λίγες μέρες μετά, στις 25 Νοεμβρίου, οι ηθοποιοί της παράστασης Ανεξάρτητα Κράτη στη διάρκεια της υπόκλισης ύψωσαν καταχειροκροτούμενοι πανό στήριξής του.

Οι δηλώσεις και οι δράσεις στήριξης στον Νίκο Ρωμανό πληθαίνουν. Γράφει η Νατάσα Μποφίλιου: “Είμαστε δίπλα στον Νίκο και ζητάμε δικαιοσύνη. Στον Νίκο που δεν τους φτάνει που είδε το κράτος δολοφόνο να σκοτώνει μπροστά στα εφηβικά του μάτια τον καλύτερό του φίλο. Δεν τους φτάνει που του αρνούνταν τα αυτονόητα δικαιώματά του ως φυλακισμένο και τον οδήγησαν σε απεργία πείνας 31 ημερών. Τώρα τον σέρνουν σε μια πλεκτάνη για να εξυπηρετήσουν άλλη μια φορά τα συμφέροντά τους. Με τον Νίκο”.

Γράφει ο Φοίβος Δεληβοριάς: “Η επιστολή του Νίκου Ρωμανού ήταν για μένα κείμενο αποκαλυπτικό. Είναι, θεωρώ, όπως λέει ο ίδιος ‘ένα περιφερόμενο λάφυρο’, ένας άνθρωπος που πάντα θα πληρώνει στο όνομα της ασφάλειας, την αληθινή ασφάλεια που μας λείπει. Όχι, λοιπόν, σε μια πολιτεία που χρειάζεται αποδιοπομπαίους τράγους για να καλύψει τα φρικτά κενά της. Άμεση απελευθέρωση στο Νίκο Ρωμανό”. Μεταξύ των καλλιτεχνών που έχουν κάνει δηλώσεις στήριξης του Νίκου Ρωμανού είναι ο Σπύρος Γραμμένος, ο Κωσταντής Πιστιόλης, η Χρύσα Κατσαρίνη, ο Αλέξανδρος Κτιστάκης -και η λίστα μεγαλώνει.

Σωματεία εργαζόμενων εξέδωσαν ανακοινώσεις, και πληθαίνουν τα ψηφίσματα που ζητούν την απελευθέρωσή του. Διαβάζουμε ενδεικτικά σε ανακοίνωση της Β΄ ΕΛΜΕ Πειραιά αμέσως μετά τη δικαστική απόφαση: “Η απόφαση για την προφυλάκιση του Νίκου Ρωμανού, που στηρίζεται σε αποτύπωμα σε μια πλαστική σακούλα σε ένα ολοσχερώς κατεστραμμένο από έκρηξη διαμέρισμα, παραβιάζει το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Η εξάντληση κάθε αυστηρότητας, όταν υπάρχουν και άλλα μέτρα, όπως η εγγύηση, ο ηλεκτρονικός έλεγχος ή η απαγόρευση εξόδου από τη χώρα, γεννά πολλά ερωτήματα”. Γράφει ψήφισμα του Συλλόγου Υπαλλήλων Δήμου Καλλιθέας: “Στεκόμαστε στο πλευρό του δίκαιου αγώνα του Νίκου Ρωμανού και ενώνουμε τη φωνή μας με τα άλλα εργατικά σωματεία-ομοσπονδίες, τους φοιτητικούς συλλόγους, τους μαζικούς φορείς αλλά και τους ανθρώπους της τέχνης και της διανόησης, τους χιλιάδες απλούς ανθρώπους με δημοκρατικά φρονήματα που διεκδικούν την απελευθέρωσή τους και την κατάργηση όλων αυτών των τερατουργημάτων που θέλουν να φιμώσουν το φοιτητικό και εργατικό κίνημα.” Ψηφίσματα εκδίδονται και από Φοιτητικούς Συλλόγους, όπως αυτός του Μαθηματικού ΕΚΠΑ: “Η συγκεκριμένη δίωξη αποτελεί επίθεση ενορχηστρωμένη από την κυβέρνηση της ΝΔ, σε μια προσπάθεια ρεβανσισμού απέναντι σε μια γενιά που καθορίστηκε από την εξέγερση της 6 Δεκέμβρη του 2008 και την κοινωνικοπολιτική κατάσταση που ακολούθησε τα επόμενα χρόνια. Καθώς και μια επίθεση για να καλύψει η κυβέρνηση την εγκληματική πολιτική που ασκεί απέναντι στο λαό, τους εργαζόμενους και τη νεολαία”. Αντίστοιχο κείμενο ψηφίστηκε από τον Φοιτητικό Σύλλογο Αρχιτεκτονικής του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ζητώντας “να καταργηθεί ο τρομονόμος και όλοι οι νόμοι περιστολής των λαϊκών ελευθεριών και δικαιωμάτων… Να καταρρεύσει τώρα το κατηγορητήριο της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας για τον Νίκο Ρωμανό και να απελευθερωθεί άμεσα”.

Και οι πλατείες γεμίζουν πανό.

“Ο κόσμος έχει αφυπνιστεί”

Ο Νίκος Ρωμανός. Που είδε τον καλύτερό του φίλο να πέφτει νεκρός από σφαίρα αστυνομικού μπροστά τα μάτια του. Που κανονικά θα έπρεπε το κράτος να τον αποζημιώνει για την ψυχική οδύνη την οποία του προκάλεσε αντί να τον κυνηγάει και να τον έχει να ζει σε ομηρία. Ετών 15 τότε, 31 σήμερα. Με όλο και πιο πολλούς γύρω του.

“Ο Νίκος σίγουρα το νιώθει ότι ο κόσμος είναι δίπλα του. Βλέπω ότι έχει αφυπνιστεί ο κόσμος, και αυτό είναι πολύ έντονο”, λέει η δικηγόρος του. “Είναι αδιανόητο σε μία κοινωνία που θέλει να λέει ότι έχει δικαιοσύνη, ένα αποτύπωμα σε σακούλα να οδηγεί σε σύλληψη, σε προφυλάκιση και σε ενδεχόμενη καταδίκη ενός ανθρώπου για βαρύτατα κατηγορητήρια τα οποία θα τον θάψουν μέσα στη φυλακή. Αυτή είναι η πραγματικότητα.”

Στο πρόσωπο του Νίκου Ρωμανού συμβολοποιείται η συνεχής επιβολή του άδικου, του παράλογου στους νέους ανθρώπους. Γι΄ αυτό και στις κινητοποιήσεις που γίνονται, οι άνθρωποι κάνουν τις συνδέσεις. Γι΄ αυτό συνθήματα ενώνουν τα Τέμπη, τις σακούλες, την οργή, και την απαίτηση για δικαιοσύνη. “Ολόκληρο βαγόνι δεν ήταν αρκετό, μια σακούλα φτάνει για τον Νίκο Ρωμανό.”

Η οργή όλο και πιο πολλών ανθρώπων μετασχηματίζεται σε μια πρωτόλεια, βαθιά ανάγκη να μην κερδίσει το άδικο. Μετατρέπεται σε συλλογική, υπαρξιακή πια ανάγκη ενός όλο και μεγαλύτερου κομματιού της κοινωνίας να αντισταθεί στην αποανθρωποποίηση την οποία ένα σύστημα επιχειρεί να του επιβάλει. Αυτό το όλο και μεγαλύτερο κομμάτι, ζητά να αποφυλακιστεί ο Νίκος Ρωμανός, και να τον αφήσουν να ζήσει. Κάθε μέρα που περνά σε ένα κελί, είναι μια μέρα στέρησης της ελευθερίας του, και αυτό όλο και πιο πολλοί δεν το αποδέχονται.

Η υπόθεση του Νίκου Ρωμανού, αφορά όλους μας.