«Εκφράζουμε τη συμπαράστασή μας προς τη συναδέλφισσα Στ.Μ. και διεκδικούμε τη μετατροπή της σύμβασής της σε αορίστου χρόνου, ώστε να διασφαλιστεί η προστασία της, ως εγκύου εργαζόμενης και μέλλουσας μητέρας» τονίζουν σε επιστολή τους που κυκλοφόρησε την περασμένη εβδομάδα, εργαζόμενοι/ες της «ΜΕΤΑδρασης», ανθρωπιστικής οργάνωσης που ασχολείται με την υποδοχή και ένταξη των προσφύγων στην Ελλάδα.
Μία υπόθεση που αποτυπώνει την εργασιακή πραγματικότητα για έγκυες εργαζόμενες που εργάζονται με την πολύ διαδομένη πρακτική των συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Εντελώς απροστάτευτες από τη νομοθεσία, «ο τρόπος αντιμετώπισης της κάθε εγκύου εργαζόμενης επαφίεται στην πολιτική της εκάστοτε εργοδοσίας και το κατά πόσο επιλέγει να εξαντλήσει τα περιθώρια που της δίνει ο νόμος», όπως σημειώνουν οι εργαζόμενοι/ες στην επιστολή. «Στην πράξη η ισότητα στους χώρους εργασίας μας δεν είναι πάντα δεδομένη -ακόμα κι όταν μιλάμε για απασχόληση στον ανθρωπιστικό τομέα» σημειώνεται στην επιστολή.
Στο κείμενό τους, που, όπως σημειώνουν, συνυπογράφεται από 114 συναδέρφους/ισσες, οι εργαζόμενοι/ες παρουσιάζουν αναλυτικά τις θέσεις από τις οποίες έχει περάσει η Στ.Μ στο παρελθόν, απαντώντας ουσιαστικά στο (σύνηθες) επιχείρημα ότι πρόκειται για μία απλή λήξη σύμβασης.
«Η συναδέλφισσα προσλήφθηκε στη ΜΕΤΑδραση το Μάρτιο του 2017 ως Επίτροπος. Στην αρχή η σύμβασή της ήταν ορισμένου χρόνου και στη συνέχεια τροποποιήθηκε σε αορίστου χρόνου, μέχρι το Δεκέμβριο του 2020, όπου λόγω κλεισίματος του προγράμματος Επιτροπείας, απολύθηκε μαζί με άλλους συναδέλφους.
Έπειτα από 1,5 περίπου μήνα, έγινε η επαναπρόσληψή της, σε ένα καινούριο για τη ΜΕΤΑδραση πρόγραμμα. Η θέση που κατείχε, ήταν Συντονίστρια Κέντρου Ημέρας Αστέγων κι Επιστημονικά Υπεύθυνη Υπνωτηρίου. Και πάλι οι συμβάσεις της ξεκίνησαν με ορισμένο χρόνο κι έπειτα τροποποιήθηκε σε αορίστου χρόνου. Έπειτα από περίπου 2 χρόνια, μετακινήθηκε στο Κέντρο Μελέτης του τμήματος Εκπαίδευσης όπου συνέχισε με αορίστου χρόνου σύμβαση καθώς δεν υπήρξε απόλυση στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα. Τελευταία λήξη σύμβασης έγινε τον Αύγουστο του 2023, όπου και πάλι λόγω μειώσεων του χρηματοδότη, απολύθηκε μαζί με άλλους συναδέλφους. Αφού λοιπόν παρήλθαν 45 μέρες (48 συγκεκριμένα), το Τμήμα Προσωπικού, επικοινώνησε μαζί της, με σκοπό να της προτείνει τη θέση Κοιν.Λειτουργού στο Τμήμα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης. Η σύμβασή της ξεκίνησε 1.11.23 με διάρκεια 2 μήνες. Από 1.1.2024, μετακινήθηκε στο πρόγραμμα της Επιτροπείας, ως Εντεταλμένη, όπου και πάλι υπέγραψε άλλες 2 συμβάσεις ορισμένου χρόνου, με την τελευταία να ολοκληρώνεται στις 31.5.2024.
Τον Μάρτιο (11.3.2024), η Στ.Μ. ανακοίνωσε στο Τμήμα Προσωπικού την εγκυμοσύνη της κι ανέμενε την πραγματοποίηση μιας συνάντησης, με σκοπό να συζητηθεί όπως είχε ζητήσει, η τροποποίηση της σύμβασής της σε αορίστου χρόνου. Ωστόσο, παρότι ακολούθησαν πολλές προσπάθειες επικοινωνίας από πλευράς της, δεν υπήρξε κάποια ενημέρωση σχετικά με την εξέλιξη της εργασιακής σχέσης, μέχρι τη Δευτέρα 22.4.2024, όπου προφορικά ενημερώθηκε από το Τμήμα Προσωπικού ότι η σύμβασή της δε θα συνεχιστεί μετά το πέρας της σύμβασης, που έχει μέχρι τέλος Μαΐου. Όλα αυτά βέβαια ενώ η θέση της ως Εντεταλμένη θα εξακολουθεί να υπάρχει τουλάχιστον μέχρι τις 31/12/2024 και ενώ για την επιτροπεία συνεχίζουν να πραγματοποιούνται προσλήψεις Εντεταλμένων».
Όπως εξηγεί η εργαζόμενη, μιλώντας στο TPP: «Εγώ υπέγραψα κανονικά την τελευταία τρίμηνη, που ξεκίναγε τον Μάρτιο. Είχα και μία κρυφή ελπίδα ότι θα μπορούσε να ήταν τελικά μέχρι το τέλος του χρόνου, γιατί το πρόγραμμα πάει σίγουρα μέχρι το τέλος του χρόνου. Αυτό είναι κι ένα από τα βασικά ζητήματα που τέθηκαν, δεν είμαι σε ένα πρόγραμμα που λήγει. Η ΜΕΤΑδραση έχει πολλά προγράμματα που λήγουν, αλλά εγώ είμαι στην Επιτροπεία, που χρηματοδοτείται από το Υπουργείο και πάει μέχρι 31/12 σίγουρα. Μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα γίνονταν προσλήψεις, είναι το πιο καλοπληρωμένο πρόγραμμα αυτήν τη στιγμή και συζητείται να παραταθεί για ακόμα τρία χρόνια. Δεν είναι ένα πρόγραμμα που ευχόμαστε να συνεχίσει μέχρι το τέλος του χρόνου».
Περιγράφει στη συνέχεια τις προσπάθειες συνεννόησης με την οργάνωση, με την ίδια να έχει ενημερώσει, αρκετές εβδομάδες πριν λάβει απάντηση, ότι ζητάει την τροποποίηση της σύμβασής της σε αορίστου. «Είχα ακούσει ότι το αίτημα μου θα απορριφθεί λόγω εγκυμοσύνης, αλλά περίμενα τουλάχιστον ότι θα επέκτειναν τη σύμβασή μου μέχρι το τέλος του χρόνου. Που κι αυτό θα ήταν πολύ ριψοκίνδυνο για εμένα, αλλά τουλάχιστον να μου πρότειναν κάτι», προσθέτει. «Παρόλα αυτά με ενημέρωσαν ότι “δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι”».
Μάλιστα, η ίδια αναγκάστηκε να κάνει μία λιγότερο συμφέρουσα για την ίδια πρόταση στην οργάνωση, ώστε τουλάχιστον να λάβει ό,τι δικαιούται ως νέα μητέρα από το κράτος. Όπως εξηγεί στο TPP, «εγώ αφού αντιλαμβάνομαι ότι δεν πρόκειται να με κάνουν αορίστου, τα βάζω κάτω, μιλάω με εργατολόγους, ΔΥΠΑ κλπ και ζητάω μία 13μηνη σύμβαση, από 1η Ιουνίου μέχρι τον Ιούλιο του 2025, για να συμπεριλαμβάνεται το εννιάμηνο της ΔΥΠΑ, στο οποίο δεν τους κοστίζω τίποτα. Η δική τους πρόταση ήταν να παραιτηθώ και να με ξαναπροσλάβουν μετά από 45 μέρες, για να μην έχουν συνεχόμενες συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Εγώ όμως μέχρι τότε θα είμαι σε άδεια εγκυμοσύνης. Αλλά έστω ότι κάνω λάθος, ρωτάω, “μετά τι;” και μου λένε ότι “δεν έχει σημασία, θα σου κάνουμε μία δίμηνη, τρίμηνη σύμβαση, μέχρι να γεννήσεις”. Μου είπαν κιόλας ότι αυτήν την απόφαση πρέπει να την πάρω την ίδια μέρα και αν το δέχομαι, να στείλω την ίδια μέρα μήνυμα με την παραίτησή μου. Αυτό το παρουσίασαν ως λύση, κυκλοφόρησε μάλιστα και η φήμη ότι μου κάνουν προτάσεις κι εγώ δεν τις δέχομαι».
Η συγκεκριμένη «λύση» σε καμία περίπτωση δεν καλύπτει την Στ. Μ, αφού, το ελάχιστο που ζητάει είναι να την καλύπτει η σύμβασή της ώστε να μπορεί να λάβει την 9μηνη ειδική άδεια προστασίας μητρότητας. Σε αυτό το 9μηνο, δεν θα πληρώνεται καν από τη «ΜΕΤΑδραση», αλλά θα λαμβάνει μηνιαίο επίδομα ίσο με τον κατώτατο μισθό από τη ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ).
«Στην πραγματικότητα η οργάνωση δεν έκανε καμία πρόταση και ήταν ανενημέρωτη ως προς το τι χρειάζεται μία νέα μητέρα» τονίζει η Στ.Μ.
Απαντώντας στα σχετικά ερωτήματα του TPP, η «ΜΕΤΑδραση» υποστηρίζει καταρχάς ότι «θα θέλαμε να τονίσουμε ότι δεν πρόκειται για απόλυση εγκύου εργαζομένης, αλλά για λήξη σύμβασης ορισμένου χρόνου εγκύου εργαζομένης. Συνεπώς, η λήξη της σύμβασής της σε καμία περίπτωση δεν οφείλεται στην εγκυμοσύνη. Εξάλλου, στα 14 χρόνια λειτουργίας της, όπου το 60-70% του προσωπικού είναι γυναίκες, η ΜΕΤΑδραση έχει αποδείξει τη στήριξή της σε εγκύους και μητέρες εργαζόμενες».
Επικαλείται τις μη σταθερές χρηματοδοτήσεις, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «η ΜΕΤΑδραση δεν συνιστά επιχείρηση κατά την κοινή έννοια του όρου, αλλά είναι μία ανθρωπιστική Οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που οι δράσεις της στηρίζονται από χρηματοδοτήσεις συγκεκριμένης διάρκειας, συνήθως εξάμηνες ή ετήσιες. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν οι χρηματοδότες θα ανανεώσουν τη χρηματοδότησή τους για την επόμενη περίοδο ή όχι. Αυτό το μαθαίνουμε το νωρίτερο 2-3 μήνες πριν τη λήξη των χρηματοδοτήσεων. Με βάση τις δράσεις και τη χρηματοδότηση που έχει η ΜΕΤΑδραση καθορίζεται και ο αριθμός του προσωπικού που μπορεί να απασχοληθεί, όπως και η δυνατότητα ανανέωσης των συμβάσεων ορισμένου χρόνου». Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, ωστόσο θα συνεχιστεί τουλάχιστον για το επόμενο εξάμηνο, ενώ σε κάθε περίπτωση, η οργάνωση έχει πλήθος προγραμμάτων.
Η απάντηση της οργάνωσης καταλήγει λέγοντας πως «κατανοούμε απολύτως τη θέση της υπαλλήλου, ωστόσο το ζήτημα της μη καταβολής των επιδομάτων μητρότητας από το κράτος μετά τη λήξη των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, αφορά νομοθετικό κενό σχετικά με τις εργαζόμενες ορισμένου χρόνου. Περαιτέρω, η ΜΕΤΑδραση δεν έχει, βάσει της κείμενης εργατικής νομοθεσίας, δυνατότητα για ανανέωση συμβάσεων ορισμένου χρόνου ούτε για μετατροπή αυτών σε σύμβαση αορίστου χρόνου, με δεδομένο ότι η κείμενη νομοθεσία περιορίζει τον αριθμό των συμβάσεων ορισμένου χρόνου και τη διάρκειά τους».
Από την πλευράς τους, οι εργαζόμενοι/ες που συνυπογράφουν την επιστολή διαμαρτυρίας, καταλήγουν: «Σε ένα πεδίο απασχόλησης που τα δικαιώματα όλων των εργαζομένων βάλλονται (διαδοχικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου, συμβάσεις μερικής απασχόλησης για την κάλυψη πάγιων αναγκών, μειωμένο προσωπικό σε απαιτητικά σημεία), οι γυναίκες βιώνουν ακόμα πιο έντονα την επισφάλεια. Σε μια περίοδο που το κόστος ζωής έχει αυξηθεί δραματικά, συνδυαστικά με την ανεργία, οι εργαζόμενες καλούνται να αντιμετωπίσουν τη μητρότητα ως μία επιπλέον επιβάρυνση.
Διεκδικούμε σύναψη σύμβασης αορίστου χρόνου για την Στ.Μ. όπως και για όλες τις έγκυες και τεκνοθετούσες. Η πρακτική αυτή αποτελεί το μοναδικό τρόπο προστασίας της μητρότητας, προωθώντας στην πράξη την ίση μεταχείριση και την εξάλειψη των διακρίσεων στον εργασιακό χώρο. Κάθε εργαζόμενη γυναίκα έχει το δικαίωμα να αποφασίζει τι θα κάνει με το σώμα της χωρίς τον φόβο της ανεργίας».