Έχει μεγάλη πλάκα το γεγονός ότι ο δείκτης της παράστασης νίκης έχει ουσιαστικά εξαφανιστεί από τις δημοσκοπήσεις στα μεγάλα ΜΜΕ. Παράσταση νίκης, για να το πούμε πιο λαϊκά, είναι η πεποίθηση που έχει εμπεδωθεί στην κοινή γνώμη σε σχέση με το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές. Αυτό, λοιπόν, έχει κριθεί εδώ και πολλούς μήνες. Και όλα δείχνουν ότι δεν είναι αναστρέψιμο.
 
Αλλά ούτε και ο χρόνος διεξαγωγής των εκλογών φαίνεται πλέον αναστρέψιμος. Γνωρίζω τις ενστάσεις. Ότι τα λεφτά είναι πολλά, ότι οι δυνάμεις που ενδιαφέρονται να μη γίνουν εκλογές είναι εντός και εκτός της χώρας πανίσχυρες, ότι το διακύβευμα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά και την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία. Ολόκληρη την Ευρώπη, εντέλει.
 
Δεν υπάρχει, παρόλα αυτά, η παραμικρή ένδειξη ότι ο πολυπόθητος για την κυβέρνηση αριθμός των 180 βουλευτών που απαιτείται για την εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας είναι δυνατόν να συγκεντρωθεί. Προσωπική μου άποψη είναι ότι οι κύριοι Σαμαράς και Βενιζέλος το γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα. Το ήξεραν ήδη όταν άρχισαν, μετά τις Ευρωεκλογές, να διατρανώνουν την πεποίθησή τους ότι μπορεί η παρούσα Βουλή να εκλέξει πρόεδρο.
 
Μου έλεγε προχθές κάποιος ότι παρόλα αυτά δεν πείθεται, δεδομένης της μεγάλης αυτοπεποίθησης που επιδεικνύει ο κ. Σαμαράς – αποπνέει, λέει τη σιγουριά ότι θα είναι πρωθυπουργός μέχρι το καλοκαίρι του 2015.
 
Η καρδιά του το ξέρει, λέω εγώ. Η κυβέρνηση, από τις Ευρωεκλογές και εντεύθεν, και πολύ περισσότερο μετά τη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης, κινείται πλέον με γνώμονα τη διαχείριση της επερχόμενης ήττας. Το να διακηρύσσουν ότι θα εκλέξουν πρόεδρο της Δημοκρατίας δεν κοστίζει τίποτα, αντιθέτως δημιουργεί προπέτασμα καπνού ώστε να διευθετήσουν τα του οίκου τους πριν από την επίσημη έναρξη της προεκλογικής περιόδου, να κρατούν την κυβέρνηση σε κάποια υποτυπώδη λειτουργία και τις κοινοβουλευτικές ομάδες τους κατά κάποιον τρόπο συντεταγμένες.
 
Αλλά αν η κυβέρνηση λειτουργεί με άξονα τις επικείμενες εκλογές, οι Ευρωπαίοι εταίροι και πιστωτές φαίνεται να το πηγαίνουν ακόμα παραπέρα. Είναι φανερό πλέον ότι λειτουργούν με γνώμονα όχι τις εκλογές, αλλά την επόμενη μέρα. Είναι σαν να έχουν ήδη αρχίσει μια άτυπη διαπραγμάτευση με τον ΣΥΡΙΖΑ, σκληραίνουν τις θέσεις τους για να δείξουν από τώρα τις συντεταγμένες της αυριανής αντιπαράθεσης, επιχειρώντας να οριοθετήσουν το πλαίσιό της.
 
Το ερώτημα είναι τι κάνει η Αριστερά απέναντι σ’ αυτό το νέο σκηνικό, που είναι βέβαια γεμάτο ελπίδες, αλλά και γεμάτο ρίσκα.
 
Νομίζω ότι η Αριστερά πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα των εταίρων, και όχι της κυβέρνησης. Ν’ αρχίσει από τώρα να σκέφτεται με όρους της επόμενης μέρας, να λειτουργεί ως εν δυνάμει κυβέρνηση, να οριοθετήσει από τη δική της πλευρά και με τους δικούς της όρους το πλαίσιο της αυριανής διαπραγμάτευσης.
 
Δε λέω, φυσικά, να θεωρήσει το εκλογικό αποτέλεσμα ως τετελεσμένο γεγονός και ν’ αρχίσει να ασχολείται με το αυριανό υπουργικό συμβούλιο. Θα επρόκειτο για ανεπίτρεπτη επιπολαιότητα.
 
Ισχυρίζομαι όμως ότι για να ευοδωθεί αυτή η μάχη με τον καλύτερο τρόπο, η Αριστερά, και εν προκειμένω ο ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να ξεφύγει από το δρόμο της αντιπολίτευσης και της καταγγελίας και να περάσει στην περιοχή των θετικών εικόνων. Να πάψει να απαντάει στις προκλήσεις του α ή του β κυβερνητικού παράγοντα, να πάψει να ακολουθεί την ατζέντα του και να ξεδιπλώσει το πρόγραμμά της. Να εξηγήσει με πειστικό τρόπο αν επιθυμεί να βγάλει τη χώρα στις αγορές, αν θα επιδιώξει και πώς να λειτουργήσει με ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, ποια θα είναι η στάση της και ποιοι οι κανόνες για την προσέλκυση επενδύσεων, πώς θα χρηματοδοτήσει την κοινωνική της πολιτική, πώς θα επιτύχει τη σύλληψη της φοροδιαφυγής, κυρίως της μεγάλης, αλλά όχι μόνο. Πώς θα ρίξει τις τιμές, πώς θα περιορίσει την παραπαιδεία, πώς θα ανατάξει τη δημόσια υγεία, με ποια κριτήρια και με ποιες διαδικασίες θα στελεχώσει τον κρατικό μηχανισμό δίνοντας το αριστερό δείγμα γραφής, με ποιους τρόπους θα αναζωογονήσει την οικονομία. Τι θα κάνει με την οικοδομή, με τον τουρισμό, με την αγροτική οικονομία, με τη ναυτιλία, με την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες. Πώς θα χαράξει μια έξυπνη πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική μακριά από τυχοδιωκτισμούς και ασφυκτικές εξαρτήσεις. Τι θα κάνει με την ανεργία, και κυρίως με τους ενάμιση εκατομμύριο ανέργους που δεν μπορούν να περιμένουν ούτε «τις νέες θέσεις εργασίας», οψέποτε αυτές δημιουργηθούν, ούτε βέβαια την κρατική ελεημοσύνη των επιδομάτων, των κουπονιών περίθαλψης, των vouchers και των συσσιτίων.
 
Μα πάνω απ’ όλα, πιστεύω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κάνει μια διπλή στροφή:
 
* Στροφή προς το λαό, που σημαίνει όχι φωνές, όχι υπερβολές, αλλά να μιλήσει τη γλώσσα της ειλικρίνειας. Να εξηγήσει με λόγια απλά τον δρόμο και τις δυσκολίες, να μην εξωραΐσει τίποτα απ’ αυτά που έχουμε μπροστά μας, γιατί ό,τι εξωραΐσεις σήμερα θα το βρεις αύριο μπροστά σου ως νέμεση.
 
* Στροφή προς την Ευρώπη, ένα άνοιγμα σε όλες τις δυνάμεις της ηπείρου, όχι εκ των υστέρων αλλά από τώρα. Μια προειδοποίηση για τους κινδύνους και τις αλυσιδωτές συνέπειες που θα περιείχε τυχόν ρήξη της κοινότητας με μια χώρα μέλος. Κυρίως όμως να εκπέμψει ένα επίμονο μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν είναι ο αδύναμος κρίκος, είναι απλώς το πειραματόζωο που εξεγέρθηκε ενάντια στη μοίρα του και αποφάσισε να αντιστρέψει το νεοφιλελεύθερο πείραμα, να γίνει καταλύτης για τη μεταστροφή του σε έναν πανευρωπαϊκό συλλογικό πειραματισμό αλληλεγγύης, δημοκρατίας και ριζοσπαστικών μετασχηματισμών υπέρ της κοινωνίας και των εργαζομένων.
 
Ο δρόμος είναι ανοιχτός.