Στη Θεσσαλονίκη βρίσκεται από το βράδυ της Κυριακής ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. Στις 9:30 το πρωί της Δευτέρας πραγματοποίησε συνάντηση με τον Έλληνα ΥΠΕΞ, Νίκο Δένδια, κατά την οποία συζητήθηκαν τα ζητήματα διμερούς, περιφερειακού και διεθνούς ενδιαφέροντος, με έμφαση στον Στρατηγικό Διάλογο Ελλάδας- ΗΠΑ, την αμυντική και ενεργειακή συνεργασία και τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Η συνάντηση διήρκησε περίπου 45-50 λεπτά και μεταξύ άλλων, μαζί με τους δύο ΥΠΕΞ παρευρέθηκαν ακόμα ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την οικονομική διπλωματία Κώστας Φραγκογιάννης και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος σε ανάρτησή του στο twitter σημείωσε την ευγνωμοσύνη του για τη συμμετοχή του στη συνάντηση με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών και τον φίλο του Νίκο Δένδια, μια συνάντηση που όπως είπε είχε σαν θέμα «να αναθεωρήσουμε τα κέρδη που έχουμε σημειώσει φέτος σε όλους τους τομείς της σχέσης ΗΠΑ-Ελλάδας». Ακόμη ανέφερε πως «θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στη βόρεια Ελλάδα και θα υποστηρίξουμε τις προσπάθειες της Ελλάδας για οικοδόμηση ειρήνης, σταθερότητας και ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σε ανάρτησή του στο twitter μετά τη συνάντηση με τον Νίκο Δένδια ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, έγραψε πως «είναι πάντα φανταστικό να συναντώ τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών
Νίκο Δένδια. Σήμερα στη Θεσσαλονίκη, συζητήσαμε τη διαρκή ισχύ των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ-Ελλάδας, (την κατάσταση στα) Δυτικά Βαλκάνια και την αποκλιμάκωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο».

Συμφωνία «επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας» μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ

Στη συνέχεια ο Μ. Πομπέο αναχώρησε για το ΣΒΕ, για την διεξαγωγή συζήτησης «στρογγυλής τραπέζης» αναφορικά με την ενέργεια, παρουσία και του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, προκειμένου να υπογραφεί και συμφωνία επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, παρουσία του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη.

Σε ανάρτησή του στο twitter νωρίτερα, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, δήλωνε «ενθουσιασμένος» που επέστρεψε στην Ελλάδα «έναν ζωτικής σημασίας συνεργάτη των ΗΠΑ με τον οποίο μοιραζόμαστε μια κοινή στρατηγική», έγραψε και πρόσθεσε πως «η ισχύς της διμερούς μας σχέσης βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών και ανυπομονώ για μια παραγωγική επίσκεψη».

Μετά τις επαφές στον ΣΒΕ και τις υπογραφές, ο Μ. Πομπέο θα επισκεφθεί το Εβραϊκό Μουσείο, όπου θα τον υποδεχθεί ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ, ολοκληρώνοντας έτσι την παρουσία του στη Θεσσαλονίκη.

Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας και διαδηλώσεις

Τα μέτρα ασφαλείας στη Θεσσαλονίκη είναι δρακόντεια ενώ έχει επηρεαστεί και η καθημερινότητα της πόλης. Στην περιοχή γύρω από το υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, ειδικότερα, τα μέτρα ασφαλείας είναι ιδιαίτερα αυξημένα, ενώ στο εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, απαγορεύεται η στάθμευση των οχημάτων έως και τις 10 το βράδυ της Δευτέρας.

Παράλληλα τα μέτρα ασφαλείας έχουν να κάνουν και με τις διαδηλώσεις οι οποίες από μέρες είχαν προγραμματιστεί τόσο σε σχέση με την άφιξη του αμερικανού ΥΠΕΞ, όσο και για άλλα ζητήματα. Πιο συγκεκριμένα για τις 10 και 30 το πρωί είχε προγραμματιστεί πλησίον του ΥΜΑΘ, μοτοπορεία των διανομέων-ντελίβερι, ενώ για τις 11 π.μ. μπροστά στο ΥΜΑΘ συγκέντρωση διαμαρτυρίας των εργαζομένων του τουρισμού από όλη την Κεντρική Μακεδονία. Επίσης στις 6 μ.μ. θα πραγματοποιηθεί συγκέντρωση αντιεξουσιαστών στην Καμάρα.

Αναφορικά δε με τις διαδηλώσεις εκείνες που έχουν να κάνουν με την επίσκεψη Πομπέο, στις 7 μ.μ. επίκειται διαμαρτυρία της Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη, για «θερμή υποδοχή» στον Αμερικανό ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, στην πλατεία Αρχαίας Αγοράς.

Συλλαλητήριο διοργανώνεται και στην Αθήνα το απόγευμα της Δευτέρας στις 6 και 30 μ.μ. με προσυγκέντρωση στο πάρκο Ελευθερίας και πορεία στην αμερικανική πρεσβεία. Την ίδια ώρα θα πραγματοποιηθεί διαδήλωση και στη Πάτρα, ενώ άλλη μια πορεία θα λάβει χώρα και στο Ηράκλειο της Κρήτης την ίδια ώρα.
Τέλος, στο πρόγραμμα του Μάικ Πομπέο για την επίσκεψή του στην Ελλάδα, αναμένεται να μεταβεί και στη βάση της Σούδας στα Χανιά. Έτσι διοργανώνεται πορεία και στη πόλη των Χανίων και συγκεκριμένα στην πλατεία Αγοράς, τη Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου στις 7 μ.μ.

Επόμενος σταθμός Σούδα

Το βράδυ της Δευτέρας ο Μ. Πομπέο θα μεταβεί στα Χανιά, όπου θα τον φιλοξενήσει στο σπίτι του εκεί ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και τη Τρίτη το πρωί αμφότεροι θα μεταβούν στη βάση της Σούδας, για την οποία ετοιμάζεται σχέδιο ενίσχυσής της. Η συγκεκριμένη ναυτική βάση είναι η μεγαλύτερη του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο και η θέση της θεωρείται στρατηγικής σημασίας για τη βορειοατλαντική συμμαχία.

Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ εκεί τη Τρίτη, θα πλαισιωθεί από συνομιλίες της αμερικανικής και της ελληνικής αντιπροσωπείας. Από την ελληνική πλευρά θα συμμετέχουν οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, Νίκος Δένδιας και Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Κωνσταντίνος Φλώρος καθώς επίσης και η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Ελένη Σουρανή.

Εξοπλιστικά στη βαλίτσα Πομπέο

Η επίσκεψη του Πομπέο πέραν από τα ζητήματα γεωστρατηγικής σημασίας, φαίνεται πως έχει να κάνει και με τους εξοπλισμού. Όπως σημειώνει η «Καθημερινή», οι ΗΠΑ επιθυμούν την εμβάθυνση των σχέσεων στην άμυνα, πράγμα το οποίο και επιτρέπεται από τη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), η οποία και εγκρίθηκε πέρυσι.

Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ μέσω της αεροναυπηγικής εταιρείας Lockheed Martin, έχουν ήδη αναλάβει την αναβάθμιση 84 F-16, ενώ παράλληλα έχει ολοκληρωθεί και η συμφωνία προμήθειας τεσσάρων ελικοπτέρων τύπου MH-60R για το Πολεμικό Ναυτικό. Επίσης το αμερικανικό ενδιαφέρον για το πρόγραμμα των τεσσάρων νέων φρεγατών, καθώς επίσης και την αναβάθμιση των τεσσάρων φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, είναι ιδιαίτερο έντονο. Αναφορικά με αυτό το θέμα φαίνεται πως υπάρχει στο τραπέζι αμερικανική πρόταση, για τη ναυπήγηση τεσσάρων νέων φρεγατών πολλαπλού ρόλου (MMCS), με παράλληλη αναβάθμιση των ΜΕΚΟ στην Ελλάδα.

Μηνύμα στην Άγκυρα

Η επίσκεψη Πομπέο στην Ελλάδα και όχι στη Άγκυρα, εκλαμβάνεται ως μήνυμα στη Τουρκία, την ώρα μάλιστα που επίκειται και η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ για την Ανατολική Μεσόγειο, με τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας να μην έχουν φύγει από το τραπέζι. Ωστόσο τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία που πρωταγωνίστησαν το προηγούμενο διάστημα στην ένταση που σημειώθηκε στο Αιγαίο, φαίνεται πως οδηγούνται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Εκεί η ελληνική πλευρά διατρανώνει πως πρόκειται να συζητηθεί ένα και μόνο θέμα που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων, ωστόσο από πλευράς Άγκυρας «ανοίγουν» και άλλα ζητήματα όπως είναι η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του ανατολικού Αιγαίου αλλά ακόμα και ζητήματα κυριαρχίας στη θάλασσα.

Υπενθυμίζεται ότι για πολλές εβδομάδες το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Oruc Reis πραγματοποιούσε έρευνες εντός περιοχής στην οποία Ελλάδα και Τουρκία διεκδικούν την υφαλοκρηπίδα, με τις δύο χώρες να επιδίδονται σε έναν πόλεμο NAVTEX, ενώ δεν έλειψαν και τα ατυχήματα καθώς δύο πολεμικά πλοία συγκρούστηκαν, χωρίς ωστόσο να σημειωθεί κάποιος τραυματισμός.

Η Σύνοδο Κορυφής ως σύσφιξη σχέσεων Τουρκίας – ΕΕ

Ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters, αναφορικά με τη Σύνοδο0 Κορυφής της ΕΕ που αναμένεται να πραγματοποιηθεί 1 με 2 Οκτωβρίου, εκτίμησε πως «η σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. είναι ευκαιρία να αποκαταστήσει τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη. Είναι μια σημαντική ευκαιρία. Μπορούμε να κάνουμε μία επανέναρξη. Και διακρίνω αυτήν την προθυμία και εκ μέρους πολλών χωρών μελών της Ε.Ε.».

Ωστόσο επεσήμανε πως «πρέπει επίσης να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να περιμένουν από την Τουρκία να κάνει τα πάντα». Πρέπει να είναι μια αμοιβαία διαδικασία. Εάν η Τουρκία αναμένεται να κάνει X, Y, Z, οι χώρες της Ε.Ε. πρέπει επίσης να εκπληρώσουν τις ευθύνες τους».

Απομακρύνεται το ενδεχόμενο κυρώσεων;

Όπως σημειώνει το δημοσίευμα του Reuters, παρά τις κυρώσεις κατά της Άγκυρας που βρίσκονται στο τραπέζι ανώτεροι διπλωμάτες και αξιωματούχοι της Ε.Ε. δήλωσαν ότι η Ευρώπη, είναι απίθανο να εφαρμόσει κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, μετά τη συμφωνία της Άγκυρας την περασμένη εβδομάδα για επανάληψη των διερευνητικών συνομιλιών με την Ελλάδα, οι οποίες σταμάτησαν το 2016.

Οι εργασίες συνεχίστηκαν για τον καθορισμό ημερομηνίας της επανέναρξης των συνομιλιών, ανέφερε ο Καλίν, ενώ πρόσθεσε πως θα συνεχισθούν από το σημείο που είχαν σταματήσει και δεν θα επικεντρωθούν μόνο σε θέματα των θαλάσσιων ορίων, αλλά και στα νησιά και τον εναέριο χώρο.

Σύμφωνα με τον ίδιο εκτιμάται ότι οι εργασίες θα έχουν θετικό αποτέλεσμα και πρόκειται να επικεντρωθούν επίσης στις πολιτικές διαβουλεύσεις και στις στρατιωτικές συνομιλίες. Όπως είπε, «και στα τρία αυτά ζητήματα αναμένουμε ότι θα σημειώσουμε κάποια καλή πρόοδο πολύ σύντομα».

Αναφορικά δε με την ένταση και τις αμφότερα επιθετικές δηλώσεις μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας υπογράμμισε πως υπήρξε θετικό κλίμα κατα τις συνομιλίες μεταξύ Μακρόν και Ερντογάν την περασμένη εβδομάδα

Η Τουρκία συμμετείχε σε μία αντιπαράθεση δηλώσεων με τη Γαλλία κατά τη διάρκεια της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο και ο Ερντογάν την περασμένη εβδομάδα με τους δύο ηγέτες να συμφωνούν να προσπαθήσουν να βρουν τρόπους για να επιλύσουν τις διαφορές τους. «Πιστεύω ότι όλα αυτά θα δημιουργήσουν μια θετική ατζέντα και μια πιο θετική ατμόσφαιρα μεταξύ της Τουρκίας και της Γαλλίας», σημείωσε κλείνοντας.