δημοσιεύουμε κείμενο που έστειλε στο ΤΡΡ η Ανοιχτή Συνέλευση Όχι σταθμός Μετρό στην πλατεία Εξαρχείων
Ο Νίκος Ταχιάος, Πρόεδρος της Αττικό Μετρό Α.Ε., αποφάσισε να μιλήσει πριν από λίγες ημέρες δημοσιεύοντας ένα άρθρο του ηλεκτρονικά. «Όταν η Αθήνα άρχισε πλέον να συνειδητοποιεί ότι το έργο της κατασκευής της τέταρτης γραμμής του μετρό γίνεται πράξη, δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από έναν καλό φίλο, έναν από τους πιο ορθολογιστές και καλλιεργημένους ανθρώπους που γνωρίζω. Η κατοικία του βρίσκεται ακριβώς μπροστά στο εργοτάξιο ενός από τους πιο κεντρικούς σταθμούς της νέας γραμμής…». Μέσα από την «ιστορία» ενός φίλου του περιγράφεται η διαδρομή της αντίδρασης στα Εξάρχεια… Έτσι θα αρχίσουμε να αναδεικνύουμε την (παρα)πληροφόρηση προς το ευρύ κοινό λέξη- λέξη. Ακολουθήστε μας… Το κείμενο είναι μεγάλο γιατί παραθέτει τα γραφόμενα του Προέδρου, μιας και εμείς δεν παραποιούμε τα επιχειρήματα κανενός.
«Πολύ λογικά, αντελήφθη ότι η καθημερινότητά του και οι συνήθειές του θα διαταραχθούν στη φάση της κατασκευής και ότι τα δέντρα της πλατείας στην οποία κατέφευγε με μία δρασκελιά από το κατώφλι του είτε θα μεταφυτευθούν αλλού, είτε θα κοπούν, με την προοπτική να επανέλθουν ή να αντικατασταθούν με την ολοκλήρωση του σταθμού.
Ψέμα 1: Αυτή η προοπτική για τα Εξάρχεια δεν υπάρχει. Τα νέο πράσινο που θα αντικαταστήσει τα υπάρχοντα δέντρα, δηλαδή τη μοναδική προστασία της περιοχής από τη θερμική νησίδα της πόλης, θα είναι εξαιρετικά χαμηλής βλάστησης, εφόσον η τσιμεντένια πλάκα σε βάθος 0,5 – 1,5 μέτρου από το έδαφος θα απαγορεύει την υψηλή φύτευση. Επιπλέον, το τι σημαίνει πράσινο για τη Δημοτική Αρχή το έχουμε ήδη δει σε άλλους σταθμούς μετρό καθώς και στον μεγάλο περίπατο που θα γινόταν. Αμαζόνιος που τους βγήκε Σαχάρα.
Σχολιασμός 1: Πώς θα ωφεληθεί το τσιμεντωμένο κέντρο της πόλης αν τα δέντρα μεταφερθούν σε απόσταση χιλιομέτρων; Θα καιγόμαστε μεν αλλά θα έχουμε πετύχει το ισοζύγιο; Ας μην ξεχνάμε δε ότι οι απόπειρες μεταφύτευσης που έχουν ήδη γίνει απέτυχαν παταγωδώς. Τόσο οι φοίνικες από την πλ. Κορυδαλλού που μεταφυτεύτηκαν στη Φυλή όσο και τα δέντρα της πλ. Κολωνακίου που πρόσφατα μεταφυτεύτηκαν στην οδό Μιχαλακοπούλου ξεράθηκαν!!!
«Ό,τι και να του λέγαμε, όσο κι εάν επιχειρήσαμε να τον διευκολύνουμε στη διάρκεια της αυτοψίας που κάναμε οι μηχανικοί της Αττικό Μετρό κι εγώ, ο φίλος μου αυτός μολονότι έδειχνε ξεκάθαρα πως η λογική του αφομοίωνε τα επιχειρήματά μας, ήταν πολύ δύσκολο να αποδεχθεί μία προφανώς όχι πολύ βραχυχρόνια ανατροπή στην ζωή του όπως την είχε αποδεχθεί και οργανώσει.»
Ψέμα 2: Δεν έγινε καμία διαβούλευση για το έργο, ούτε διάγνωση των αναγκών των κατοίκων κατά το σχεδιασμό, καμία μελέτη επιπτώσεων που να γνωρίζουμε, οι αιρετοί δεν κλήθηκαν σε οργανωμένη συζήτηση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αττικό Μετρό ορίζει πού θα γίνουν οι σταθμοί μελετώντας τα στοιχεία εργαζομένων και κατοίκων, υπολογίζοντας αν τη συμφέρει σε επίπεδο κέρδους η εγκατάσταση του σταθμού και όχι αν τελικά εξυπηρετεί. Πρόσφατα μάλιστα μάθαμε ότι είχε εκδοθεί και ενημερωτικός τόμος από την Αττικό Μετρό που βέβαια κανείς δεν τον είδε πουθενά. Ωστόσο από την πλευρά μας οργανώθηκαν δημόσιες συζητήσεις με επιστήμονες και φορείς, καθώς και μία συνέντευξη τύπου για το ζήτημα και δεν εμφανίστηκε ΚΑΝΕΙΣ.
Σχολιασμός 2: Ο φίλος της ιστορίας αντιδρά γιατί το Μετρό θα του χαλάσει τη βολή του, εμείς πάλι… Ζούμε χρόνια σε μια γειτονιά εγκαταλειμμένη από τις αρχές. Πεζοδρόμια διαλυμένα, βρωμιά, πράσινο αφρόντιστο, απουσία κοινωνικών υπηρεσιών, εγκατάλειψη σχολείων κ.λπ. Και, όμως, είμαστε εκείνοι που φροντίζουμε τη γειτονιά μας. Τουλάχιστον 8 χρόνια εργοτάξιο δεν είναι λίγο. Θα είχε την ανοχή μας αν βελτίωνε την καθημερινότητά μας. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν την έχει όταν όχι μόνο δυσκολεύει το παρόν μας, αλλά απειλεί και το μέλλον μας. Αγωνιζόμαστε για τη διάσωση της ΜΟΝΑΔΙΚΗΣ πλατείας της γειτονιάς μας, ενός ελεύθερου δημόσιου χώρου από την έλλειψη των οποίων πάσχει το κέντρο της πόλης. Της ΜΟΝΑΔΙΚΗΣ πλατείας της γειτονιάς μας που πολύ καιρό τώρα προσπαθούμε με όσες δυνάμεις έχουμε να καθαρίζουμε, να βάφουμε, να φροντίζουμε τα φυτά της. Στήσαμε και παιδική χαρά. Και η «δική σας» απάντηση ήταν μηχανάκια της ομάδας ΔΡΑΣΗ και αστυνομικοί με αυτόματα όπλα την ώρα που έπαιζαν τα παιδιά μας, την ώρα που είχαμε εκδηλώσεις, αδιαφορώντας πλήρως και επί τούτου για το εμπόριο ναρκωτικών που συνέβαινε ακριβώς κάτω από τα μάτια τους. Αλλά ο εχθρός ήμασταν εμείς που θέλουμε μια καλύτερη πλατεία για όλους και όλες, όχι το μέσο υποβάθμισής της…
«Την ξέρω αυτήν την αντίδραση· η αντιμετώπισή της αποτελεί ένα από τα πολλά αντικείμενα που καλούνται να διαχειριστούν με αμεσότητα και αποτελεσματικότητα, τόσο η Αττικό Μετρό όσο και ο ανάδοχος. Την έχω ξαναζήσει στο πολλαπλάσιο σε άλλο μεγάλο έργο, για το οποίο εργάστηκα και χάρις στο οποίο, η χώρα μας αισθάνεται σήμερα ασφαλέστερη άλλων σε σχέση με την ενεργειακή τροφοδοσία προς την Ευρώπη. Η εμπειρία μου λέει ότι θα χρειαστούν χρόνος, καλή θέληση και μεγάλη προσπάθεια ώστε οι άμεσα επηρεαζόμενοι από ένα τόσο μεγάλο έργο να συμβιώσουν με την πρόσκαιρη αλλά μεγάλης σημασίας αναπόφευκτη αναστάτωση.”
Σχολιασμός 3: Η αλήθεια είναι ότι όσοι αποφασίζουν για τις ζωές των άλλων είναι ήρεμοι, γενναιόδωροι, στωικοί. Ευχαριστούμε για τη γενναιοδωρία της κατανόησης. Επί της ουσίας, όμως… Η αμεσότητα και η αποτελεσματικότητα προηγούνται και συνήθως ακυρώνουν την αστυνομική απόβαση και κατοχή για ένα δημόσιο έργο. Μάλλον θα γνωρίζετε ότι τα Εξάρχεια τελούν υπό καθεστώς εξαίρεσης, εφόσον απαγορεύεται η δημόσια συνάθροιση και διαμαρτυρία εδώ και εβδομάδες.
Όσο για την ενεργειακή τροφοδοσία της χώρας για την οποία οι πολίτες νιώθουν ασφάλεια, έχετε πρόσφατα ρωτήσει οποιαδήποτε κοινωνική ομάδα που να υποστηρίζει αυτό που λέτε; Μάλλον ανάποδα τα βλέπετε. Αφενός οι λογαριασμοί του ρεύματος δεν δίνουν καμία ασφάλεια και καμία διαβεβαίωση ότι είμαστε ενεργειακά αυτάρκεις αφετέρου θα γίνουμε η μπαταρία της Ευρώπης και το γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά. Και δυστυχώς τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του συγκεκριμένου μεγάλου σας έργου δεν προλαβαίνουμε να σχολιάσουμε τώρα.
«Οι ανησυχίες τους και οι απαιτήσεις τους είναι απολύτως δικαιολογημένες και ερμηνεύσιμες και κανένας από όσους μοιράζονται τις ευθύνες ενός έργου δεν μπορεί να τις αγνοήσει. Άλλωστε, αυτοί είναι συνήθως οι καλύτεροι μάρτυρες της εξέλιξης μιας κατασκευής και αντιστρόφως, η ταχεία πρόοδος του έργου της οποίας αυτοί έχουν άμεση εικόνα, αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να περιοριστεί η αναστάτωσή τους.”
Ψέμα 3: Μέχρι τώρα αγνοήσατε εντελώς τις ανησυχίες και τις απαιτήσεις μας, τις συκοφαντείτε εσείς και πληθώρα των ΜΜΕ, ενώ χτυπάτε και συλλαμβάνετε τους ανθρώπους που διαμαρτύρονται.
Σχολιασμός 4: Σας παρακαλούμε διαβάστε τις τεκμηριωμένες θέσεις μας. Δεν είμαστε αναστατωμένοι, είμαστε θλιμμένοι, προσβεβλημένοι, οργισμένοι και κάθετα αντίθετοι με το έργο που υλοποιείται για μία σειρά από περιβαλλοντικούς, οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς λόγους. Η γειτονιά θα αλλάξει προς το χειρότερο για τον κάτοικο και προς το καλύτερο για όσους έχουν κάνει τα Εξάρχεια τρόπαιο. Στη δική μας περίπτωση είμαστε οι καλύτεροι μάρτυρες της καταστροφής της μοναδικής πλατείας και του χαρακτήρα της γειτονιάς.
«Συνήθως, η αντίδραση αυτή έχει και παράπλευρες εκδοχές: Όταν ο φίλος μου εξέθεσε τις ανησυχίες του στα social media, πολλοί ήταν αυτοί που έσπευσαν να δημοσιοποιήσουν και άλλου είδους ενστάσεις για το μετρό, που άγγιζαν και εξειδικευμένα τεχνικά θέματα. Το παράδοξο είναι πως καθώς γνωρίζω τον κύκλο του συγκεκριμένου ανθρώπους και προσωπικά πολλούς από τους συνομιλητές του, επρόκειτο για επίσης αξιόλογα και καλόπιστα πρόσωπα.»
Σχολιασμός 5: Τα εξειδικευμένα τεχνικά θέματα είναι καλό να μην τα αγγίζουμε οι ορθολογιστές, οι καλλιεργημένοι, οι αξιόλογοι, οι καλόπιστοι γιατί υπάρχουν ειδικοί ορθολογιστές καλλιεργημένοι αξιόλογοι καλόπιστοι που μας τα σερβίρουν έτοιμα. Τον δημόσιο διάλογο και τη μη τυπική διαβούλευση, την ανταλλαγή απόψεων, τη Δημοκρατία εν τέλει την ονομάζουμε “παράπλευρη εκδοχή”. Επίσης, εξ’ όσων γνωρίζουμε, οι εξειδικευμένοι αρχιτέκτονες έρχονται τελευταίοι να γνωμοδοτήσουν για τον δημόσιο κατεστραμμένο πλέον χώρο, οι εξειδικευμένοι εργαζόμενοι του Δήμου που γνωμοδότησαν αρνητικά τις περιβαλλοντικές μελέτες της Αττικό Μετρό αγνοήθηκαν επιδεικτικά, κάποιοι μηχανικοί του Υπουργείου Περιβάλλοντος καταδικάστηκαν στη σιωπή κι άλλες όμορφες ιστορίες κάπου βαθιά κρυμμένες.
«Είναι σίγουρο πως η επικοινωνιακή ωρίμανση των δημοσίων έργων, που προηγείται και του σχεδιασμού τους, σταδίου που πάντως δεν στερείται των επιβεβλημένων πλην όμως φορμαλιστικών ως προς την έκτασή τους διαβουλεύσεων και στην συνέχεια της δρομολόγησής τους, είναι ελλιπής καθώς διαχέεται σε μακρύ χρόνο και αυτό αποτελεί επίσης ένα πρόβλημα το οποίο καλούνται οι εμπλεκόμενοι να αντιμετωπίσουν μέχρις ότου ο πρώτος επιβάτης μπει στον πρώτο καινούργιο συρμό.»
Σχολιασμός 6: Υπήρχε όλος ο χρόνος να γίνουν ακόμα και οι φορμαλιστικές διαβουλεύσεις που ευαγγελίζεστε. Είναι σαφές! Η δημοκρατία για σας είναι πρόβλημα. Ακόμα και οι προσχηματικές διαβουλεύσεις σας είναι πρόβλημα. Το μόνο που σας απασχολεί είναι να μπει ο πρώτος επιβάτης στον πρώτο συρμό. Με όποιο κόστος; Με όποιον τρόπο; Με συμμόρφωση, με πειθώ, με συναίνεση; Με εξαναγκασμό; Πού είναι το όριο; Και πού είναι η δική σας ευθύνη στην επικοινωνιακή ωρίμανση των δημοσίων έργων από τη θέση του προέδρου;
«Όλα αυτά είναι κατανοητά και διαχειρίσιμα στο μέτρο του δυνατού. Τι γίνεται όμως όταν οι ενστάσεις και οι αντιρρήσεις για την εκτέλεση, αλλά ακόμη περισσότερο την σκοπιμότητα ενός έργου ξεφεύγουν από την υποκειμενικότητα της προσωπικής θεώρησης και αποκτούν χαρακτηριστικά γενίκευσης γιατί επικαλούνται την οπτική ή τα συμφέροντα ενός ποσοτικά περιορισμένου ή/και με ιδιαίτερα ποιοτικά στοιχεία υποσυνόλου του πληθυσμού στον οποίον αφορά αυτό;»
Σχολιασμός 7: Ξεφεύγουν από την προσωπική θεώρηση; Πώς έγινε αυτό; Θα μπούμε στον κόπο να σας εξηγήσουμε: Όταν το ζήτημα ξεφεύγει από την προσωπική θεώρηση και γενικεύεται σημαίνει ότι γίνεται κοι-νω-νι-κό! Έτσι δημιουργείται μια κοινωνική ομαδοποίηση. Σε αυτήν την ομαδοποίηση που λέτε κάνουμε μαγικά… Χτίζουμε κώδικες, αφηγήσεις, πρακτικές και απαντάμε από κοινού σε άλλες κοινωνικές ομαδοποιήσεις, πιο μειοψηφικές από τις δικές μας που έχουν, όμως, ισχύ να επιβάλλουν την “προσωπική” τους θεώρηση πάνω σε άλλες “προσωπικές” θεωρήσεις.
«Με απλά λόγια, μπορούν οι κάτοικοι ή οι σταθεροί ή περιστασιακοί χρήστες μίας γειτονιάς, οι οποίοι θεωρούν ότι επηρεάζονται από το έργο του μετρό να απαιτούν να δεσμεύσουν την χάραξη και την εκτέλεση του; Δεν βρίσκω κανένα επιχείρημα που θα επέτρεπε κάτι τέτοιο να γίνει αποδεκτό».
Σχολιασμός 8: ΟΧΙ ΒΕΒΑΙΑ. Είπαμε, μόνο οι ειδικοί μπορούν να μιλάνε. Οι κάτοικοι, οι καταστηματάρχες και οι σταθεροί χρήστες δεν έχουν λόγο ούτε οι μεν στη γειτονιά τους ούτε οι δε στον τρόπο ζωής τους. Αυτονόητα πράγματα. Μπορούν οι κάτοικοι να αντιδρούν σ’ ένα κοινωφελές έργο που επηρεάζει τη ζωή, την ιστορία, την φυσιογνωμία της περιοχής τους; Όχι ,μας λέτε! Να ρωτήσουμε κι εμείς με τη σειρά μας κάτι…Εσείς ποιος ακριβώς είστε που κρίνετε πότε είναι αποδεκτή η δημόσια διαμαρτυρία και πότε όχι;
«…και άλλωστε η περίπτωση της Αγίας Παρασκευής όπως και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου επιβεβαιώνουν την απολυτότητα της απάντησής μου.»
Σχολιασμός 9: Μα δε θα περιμέναμε από σας κάτι λιγότερο από το απόλυτο, Πρόεδρε! Δυσκολευόμαστε ωστόσο να βρούμε κάποιο επιχείρημα που να επιτρέπει να συγκριθεί ο σταθμός στην πλατεία Εξαρχείων με την Αγία Παρασκευή και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο. Πού ακριβώς συγκλίνουν οι περιπτώσεις; Στα μεγέθη των πλατειών; Στις ανάγκες συγκοινωνίας; Στη χρήση τους; Στους λόγους των αντιδράσεων; Στο ποιοι τελικά εισακούστηκαν κι αν ήταν πραγματικά οι κάτοικοι; Στο ότι μεταφέρθηκε ο σταθμός πολύ μακριά, σε χώρο που δεν είχε πραγματικά τίποτα;
«Ο σχεδιασμός του έργου είναι πολυδιάστατος και πολυπαραμετρικός. Ξεκίνησε στις αρχές της προπερασμένης δεκαετίας και ωρίμασε στο δεύτερο μισό της προηγούμενης. Διαδοχικές κυβερνήσεις, πολιτικές ηγεσίες του αρμόδιου υπουργείου και διοικήσεις της Αττικό Μετρό συνεργάστηκαν με τα στελέχη της Αττικό Μετρό και τους εξωτερικούς συμβούλους της για να βρουν την βέλτιστη λύση, η οποία δημοπρατήθηκε υπό την προηγούμενη διοίκηση και συμβασιοποιήθηκε υπό την σημερινή. Μελετήθηκαν και αξιολογήθηκαν όλες οι δυνατές λύσεις: Για παράδειγμα, μία –ανέξοδα επαναλαμβανόμενη- μετατόπιση του Σταθμού Εξάρχεια στο Αρχαιολογικό Μουσείο, θα επέβαλλε την μετακίνηση δύο ακόμη τουλάχιστον σταθμών ώστε να διασφαλιστούν οριακά οι ελάχιστα αποδεκτές καμπύλες των σηράγγων (ελάχιστη ακτίνα 300 μέτρα), γεγονός που θα άλλαζε τα χαρακτηριστικά του όλου έργου.»
Σχολιασμός 10: Για αυτό πληρώνεστε, για να εξασφαλίζετε τη βιωσιμότητα των έργων και του αστικού περιβάλλοντος. Βιωσιμότητα με βάση τις περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στο πεδίο εφαρμογής. Υπήρχε άπλετος χρόνος για επανασχεδιασμό εφόσον είναι σχεδιασμός της προπερασμένης δεκαετίας. Και ας σταματήσει το πολιτικό παιχνίδι της μίας αντιπρότασης. Γιατί όλοι οι σταθμοί του μετρό επιλέγεται να γίνουν σε ελεύθερους χώρους, τους οποίους και καταστρέφουν; Τι γίνεται με τις απαλλοτριώσεις οικοπέδων; Ή μήπως η Αττικό Μετρό δεν αγγίζει το θέμα της απαλλοτρίωσης γιατί απαιτεί άλλες ενέργειες;
«Θα επρόκειτο για ένα «άλλο έργο» καθώς θα το απομάκρυνε από πολυσύχναστες περιοχές κατοικίας και κεντρικών λειτουργιών, συγκοινωνιακά λιγότερο αποδεκτό και σίγουρα ακριβότερο.»
Σχολιασμός 11: Γιατί δε δίνετε εκείνα τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι είναι όντως λιγότερα πυκνοκατοικημένα από μόνιμους κατοίκους άλλα σημεία της γειτονιάς; Ποιες ορίζετε ως κεντρικές λειτουργίες γύρω από την πλατεία
Εξαρχείων; Γιατί τα Υπουργεία ( Εμπορίου, Πολιτισμού, ΥΠΕΚΑ) που αποτελούν μεγάλους χώρους εργασίας δε βρίσκονται σε αυτήν. Το Αρχαιολογικό Μουσείο δε βρίσκεται σε αυτήν. Η Νεάπολη διαθέτει συγκοινωνία; Εάν το κάνατε όταν έπρεπε, δεν θα ήταν ακριβότερο. Αλλά απαιτούσε άλλες προτεραιότητες, άλλες ιεραρχήσεις, μακρόσυρτες διαβουλεύσεις που είπαμε… δεν πολυσυμπαθείτε.
«Συγχρόνως, στην εξίσωση που έπρεπε να επιλυθεί προστέθηκαν και άλλοι παράγοντες. Οι πλατείες της Αθήνας από τις οποίες διέρχεται η χάραξη είναι μικρές. Οι καταλήψεις των εργοταξιακών χώρων που στα μάτια των ανεξοικείωτων με την κατασκευή παρατηρητών μοιάζουν θηριώδεις, στην πράξη είναι οριακές για τις ανάγκες του έργου, ειδικά όταν η κατεύθυνση είναι να παραμείνει ελεύθερο και το τελευταίο τετραγωνικό μέτρο δημοσίου χώρου που είναι δυνατόν.”
Σχολιασμός 12: Ορθολογιστές, καλλιεργημένοι, αξιόλογοι, καλόπιστοι, ανεξοικείωτοι με την κατασκευή. Και στο εξωτερικό μικρές είναι οι πλατείες, και έχουν φροντίσει να τις κρατήσουν ανέπαφες, βγάζοντας απλώς είσοδο και έξοδο σε δύο σημεία. Δε σχεδιάζονται παντού οι συγκοινωνίες από κάτω προς τα πάνω, όπως κάνει η Αττικό
Μετρό, η οποία προτιμά να καταστρέψει μια πλατεία παρά να εξετάσει εναλλακτικές. Αλλά εκεί μάλλον οι Πρόεδροι είναι πιο εξοικειωμένοι με το αστικό περιβάλλον και τις τοπικές ιδιομορφίες.
«Πολύ σωστά, εξαιτίας αυτού, η Αττικό Μετρό αποφάσισε πως τα ορύγματα που θα εκσκαφθούν θα έχουν περιορισμένη έκταση και μεγάλο τμήμα του κελύφους των σταθμών θα κατασκευαστεί με υπόγεια εκσκαφή. Αυτή η επιλογή είχε ως συνέπεια να περιοριστεί το μήκος των σταθμών στα 80 μέτρα ώστε να διασφαλιστεί η κατασκευασιμότητα τους σε εύλογο χρόνο. Συνεπεία αυτού, οι συρμοί αποφασίστηκε να είναι μικρότεροι αυτών που ξέρουν οι Αθηναίοι, με 4 πλέον βαγόνια. Η τεχνολογία που επελέγη επιτρέπει, σε ώρες αιχμής, κάθε ενάμιση λεπτό, ένας συρμός να τίθεται στην διάθεση των επιβατών. Όλες αυτές οι παραδοχές σχετικά με την χάραξη και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του έργου αποτέλεσαν τις προϋποθέσεις και τις επιταγές τόσο της μελέτης βιωσιμότητας που επέτρεψε την διασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου, δηλαδή κοινοτικούς πόρους και δάνεια, φθηνά ασφαλώς, που, όμως, θα πληρώνονται για πολλά χρόνια, (είμαστε εξοικειωμένοι) όσο και το «Ευαγγέλιό» του που δεν είναι άλλο από την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που πρέπει να ακολουθείται παρεγκλίτως (για το οποίο Ευαγγέλιο υπήρξε αρνητική γνωμοδότηση από τον Δήμο αλλά θάφτηκε κάπου ανάμεσα στον δημόσιο διάλογο και τις ανάγκες του έργου να υποθέσουμε) και φυσικά και την δεσμευτική σύμβαση που υπέγραψε η Αττικό Μετρό με την ανάδοχο κοινοπραξία και αποτελεί επτασφράγιστο γράμμα που για να ανοίξει πρέπει να συντρέχουν πολλοί λόγοι και να συμπράξουν πολλοί εμπλεκόμενοι.»
Σχολιασμός 13: Ο ισχυρισμός συρμού ανά 1,5 λεπτό αποτελεί ύβρις σε βάρος κάθε πολίτη αυτής της πόλης που χρησιμοποιεί το μετρό για να μετακινηθεί. Και γιατί επτασφράγιστο γράμμα, κύριε Πρόεδρε, η σύμβαση; Κοινωφελές έργο δεν είναι; Για τους πολίτες δεν γίνεται το έργο; Το ότι υπάρχουν τόσες αντιδράσεις που οι εργάτες έχουν χτιστεί πίσω από φράχτη με τη μόνιμη παρουσία ΜΑΤ δεν είναι λόγος; Το ότι η γειτονιά είναι στο κέντρο της πόλης και δεν έχει απολύτως καμία άλλη πλατεία; Τώρα να μη συνεχίσουμε για τα παιδιά που δεν έχουν μέρος να παίξουν… γινόμαστε γραφικοί. Ποιοι λόγοι και ποιοι εμπλεκόμενοι θα έπρεπε να συμπράξουν ώστε να λυθεί η σύμβαση; Ελπίζουμε αυτή η σύμβαση να μην αυτοκαταστραφεί, inspector gadget.
«Με πολύ απλά λόγια, δεν υπάρχει καμία συνωμοσία, ούτε κρυφές ή σκοτεινές σκοπιμότητες στους σχεδιασμούς του έργου. Κανείς απ΄ όσους ασχολήθηκαν με την χάραξη της Γραμμής 4, δεν επιβουλεύεται την σημερινή πραγματικότητα μιας γειτονιάς, ούτε ορέγεται την ανάπτυξη μίας άλλης στο μέλλον. Κανένα συγκεκριμένο
σχέδιο για το Κολωνάκι ή τα Εξάρχεια δεν υπηρετείτο, ούτε υπηρετείται, ούτε επικράτησε ποτέ οποιαδήποτε πρόθεση δενδροκτονίας (sic) όπως είχα την ατυχία να ακούσω σε τηλεοπτική συζήτηση.»
Σχολιασμός 14: Καμία συνωμοσία! Γι’ αυτό ακριβώς για να στηθεί το εργοτάξιο ήρθαν στις 04.30 τα ξημερώματα της 9ης Αυγούστου τα συνεργεία με όλη την αστυνομική δύναμη της Αθήνας σαν τους κλέφτες. Για αυτό ακριβώς εδώ και 14 μήνες που το συζητάμε δημοσίως δεν έχετε εμφανιστεί ποτέ. Για αυτό ακριβώς γίνονται προσαγωγές και συλλήψεις όσων διαμαρτύρονται, επώνυμα και φανερά. Για αυτό ακριβώς επέλεξε η κυβέρνηση να συμπράξει με την Αττικό Μετρό και να επιβάλει δια της βίας την εκκίνηση των εργασιών την στιγμή που βοά ο ελληνικός (εκτός λίστας Πέτσα) και διεθνής τύπος για το σκάνδαλο των υποκλοπών και την υπόθεση του βιαστή ανηλίκων Λιγνάδη.
«Πρόκειται για ακρότητες, εξ ορισμού άδικες τοποθετήσεις. Κανένας δεν ξεριζώνει, κόβει ή κλαδεύει ένα δένδρο με ελαφρά καρδιά. Στην θεώρηση των μελετητών που συνεκτίμησαν αυτά και άλλα, πολύ περισσότερα και εξίσου σημαντικά δεδομένα, επικράτησε η μεγάλη εικόνα όπως επιβάλλεται στην προσέγγιση ενός μητροπολιτικού μέσου μία πόλης με τα μεγέθη και τις προοπτικές της Αθήνας: Με την ολοκλήρωση της εκτελούμενης σύμβασης, εφόσον δεν υπάρξουν ανατροπές στο σφικτό χρονοδιάγραμμα, σε 8 χρόνια από την υπογραφή της, σε ώρες αιχμής, 8.000 επιβάτες ανά κατεύθυνση θα εξυπηρετούνται καθημερινά με την υποδομή που θα κατασκευαστεί και με το τροχαίο υλικό που θα έλθει, το οποίο με τις επεκτάσεις που δρομολογούνται και την κατασκευή νέων σταθμών, θα μπορεί πολύ σύντομα να υποδεχθεί 13.000 επιβάτες και σε βάθος χρόνου το σύνολο του αναμενόμενου φόρτου των 21.000 επιβατών, με οριακή χωρητικότητα δικτύου 29.000 επιβατών περίπου. Φανταστείτε μόνο την περιβαλλοντικά θετική αποτίμηση αυτής της παρέμβασης, δεν θα σας κατακλύσω με δυσανάγνωστα στοιχεία. Στον σχεδιασμό της προβάλλει το μέλλον της Αθήνας, αυτό που θα αφορά επόμενες γενιές. Την ίδια ώρα μία πολύ γενναιόδωρη τριμερής συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, του Δήμου Αθηναίων και της Αττικό Μετρό έρχεται ώστε στην διάρκεια της κατασκευής, να ισοσταθμισθούν στο μέτρο του δυνατού οι απώλειες που θα υποστεί το πράσινο της πόλης, ενώ υιοθετείται και η διενέργεια ενός συνόλου αρχιτεκτονικών διαγωνισμών ανάπλασης των ευρύτερων περιοχών που θα υποδεχθούν τους σταθμούς και τους καθημερινούς επιβάτες τους και θα υποστούν την όχληση των εργοταξίων. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό βήμα πολιτικής διαχείρισης δημοσίων έργων στο οποίο συνεργούν η κεντρική διοίκηση με την αυτοδιοίκηση, με πρωτοβουλία των κυρίων Κώστα Καραμανλή και Κωστή Μπακογιάννη.»
Σχολιασμός 15: Η μοναδική πολιτική διαχείριση που βλέπουμε είναι ότι οι εργασίες ξεκίνησαν με τη συνοδεία πάνοπλων αστυνομικών. Κι αν μιλάμε για τους ίδιους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς που έγιναν και για το Κολωνάκι…σωθήκαμε. Τι απέγιναν οι προτάσεις των αρχιτεκτόνων της πλατείας Κολωνακίου, Δημήτρη Αντωνακάκη και Σουζάνα Αντωνακάκη, που επίσης επώνυμα σας κατηγορούν ότι τους παρακάμψατε;
«Θα αλλάξουν τα Εξάρχεια με την κατασκευή του σταθμού -μένω σε αυτά γιατί νομίζω ότι οι ανησυχίες του Κολωνακίου ακούγονται να έχουν πιο εφήμερο και συναφή προς την φύση της πλατείας χαρακτήρα; Ασφαλώς! Πως ακριβώς; Κανείς δεν έχει τώρα την απάντηση, σίγουρα όμως θετικά. Όσοι κινδυνολογούν, αναζητώντας απαντήσεις σε άλλες εμπειρίες, είτε εξορκίζουν την αλλαγή, είτε κάνουν λάθος: Αρκεί, ας πούμε, μονοπαραμετρικά, η αμεσότητα της γειτνίασης ενός σταθμού για να υποστεί μια γειτονιά την πίεση του AirBnb; Δύσκολο να το πιστέψει κανείς.»
Σχολιασμός 16: Τελικά την έχετε την απάντηση…Ναι τα Εξάρχεια θα αλλάξουν θετικά για όποιον εμμονικά επιθυμεί ένα μητροπολιτικό κέντρο-θέαμα για τον τουρισμό, ένα κέντρο κατανάλωσης και διασκέδασης αποκλειστικά, ένα κέντρο που θα έχει επισκέπτες αλλά όχι κοινότητες κατοίκων. Θα αλλάξει αρνητικά για όλους και όλες εμάς που ζούμε συλλογικά, με δεσμούς αλληλεγγύης, που γνωρίζουμε τον γείτονά μας με το μικρό του, που χρησιμοποιούμε καθημερινά τον ελάχιστο, δημόσιο, μη εμπορευματοποιημένο χώρο μας, που δε δίνουμε 600€ για 60 τμ σπίτι.
«Δηλαδή, στο Κουκάκι, επικράτησε η γειτνίαση με σταθμούς του μετρό ή η άμεση πρόσβαση στο «απόλυτα ωραίο» της Αθήνας; Κι εάν η πόλη, σε μία δημόσια διαβούλευση, πάντα στο πλαίσιο μιας μεγάλης εικόνας γι’ αυτήν, συμφωνήσει ότι μια συγκεκριμένη γειτονιά πρέπει να διατηρήσει έναν ορισμένο χαρακτήρα, π.χ. περιοχή κατοικίας, υπάρχει επαρκές κανονιστικό περιβάλλον για να τον επιβάλει. Άλλωστε, ό,τι αποκαλούμε «ανάπλαση» δεν εξαντλείται στην μορφολογία του επιπέδου οδού γύρω από έναν σταθμό, αλλά μπορεί να επεκταθεί και στα γενικότερα και ειδικότερα χαρακτηριστικά του χώρου.»
Σχολιασμός 17: Ναι, κύριε Πρόεδρε, μια γειτονιά αλλάζει και με την έλευση σταθμού μετρό. Όταν συνεχώς ανοίγουν καταστήματα προσανατολισμένα μόνο στην ικανοποίηση των τουριστών (όπως στην Πλάκα, στου Ψυρρή, στο Κουκάκι, στο Γκάζι) τα ενοίκια των σπιτιών εκτοξεύονται, οι κάτοικοι δεν μπορούν να σταθούν στα σπίτια τους από τη συνεχή όχληση και την απουσία στοιχείων γειτονιάς. Άνθρωποι που ζουν διαφορετικά και όχι καταναλώνοντας 24 ώρες το 24ωρο δεν έχουν πού να σταθούν.
«Ξεκίνησα με την αναφορά σε ένα τηλεφώνημα που δέχθηκα. Δεν ήταν το μοναδικό, ούτε το πρώτο. Πολλοί -και μάλιστα άνθρωποι σε θέσεις ευθύνης- διερωτώνται γιατί εξαιρέθηκαν από την χάραξη ή γιατί αυτή δεν διέρχεται από κάπου που είχαν ακούσει ή τους είπε κάποιος γνωστός. Απαντήσεις υπάρχουν σε όλες τις απορίες, αρκεί να τεθεί ένα ξεκάθαρα και λογικά διατυπωμένο ερώτημα. Μέχρι τώρα, για τις πιο προβεβλημένες των αντιρρήσεων για την χάραξη του μετρό, κάτι τέτοιο δεν ακούστηκε. Οι μπογιές και τα τρικάκια στην είσοδο του κτιρίου της Αττικό Μετρό δεν προσφέρουν καμία βοήθεια.»
Σχολιασμός 18: Το ερώτημα έχει τεθεί ξεκάθαρα και λογικά, εσείς το αγνοείτε και ο κόσμος αντιδρά. Το γεγονός ότι αποφασίσατε αυτή την ύστατη ώρα να τοποθετηθείτε δημόσια δείχνει ότι οι διαμαρτυρίες πιάνουν τόπο.
«Αν υπάρχει κάτι που ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε στα δημόσια έργα, αυτό είναι πως ένας από τους πιο δοκιμασμένους τρόπους για να τα δυσκολέψεις, είναι η ιδιοποίηση, η πολιτικοποίηση και η ιδεολογικοποίηση τους.»
Σχολιασμός 19: «…Η πολιτεία έχει την υποχρέωση να μην αφήσει καμία περιοχή στο σκοτάδι κάποιων ιδεολογικών εμμονών… Πρώτον δεν έχουμε δικαίωμα να αφήσουμε καμία περιοχή της Αθήνας, πόσο μάλλον τα Εξάρχεια, χωρίς να δώσουμε πραγματική ευκαιρία για ανάπτυξη. Θυμηθείτε τι έγινε σε άλλες περιοχές, όπου πήγε το Μετρό. Για παράδειγμα το Γκάζι». Κ. Καραμανλής, 18/2/21. Επιβεβαιώνει μάλλον την μη πολιτικοποίηση και την μη ιδεολογικοποίησή τους, όχι;
«Στο τέλος μίας κατασκευής, πολλά πρόσωπα μπορούν να διεκδικήσουν μερίδιο της επιτυχίας, ξεκινώντας από την πατρότητα και φθάνοντας μέχρι την εγκαινίασή τους. Όσο κι εάν στο τέλος, μοιάζουν αχάριστα έναντι των αρχικών συντελεστών τους αφού πιθανότατα αυτός που τα πρωτοπαρουσίασε δεν είναι ο ίδιος που τα παραδίδει, η αίσθηση μίας πληθώρας προσώπων, πολιτικών, αλλά και μη και κυρίως των τελευταίων, από τους μηχανικούς μέχρι και τον έσχατο ανειδίκευτο εργάτη πως καθένας τους υπήρξε μέτοχος μίας δημιουργικής πράξης, είναι μοναδική. Η επιτυχία είναι πολύχρωμη. Αρκεί όμως μία ανέξοδη για τους εμπνευστές ή εκτελεστές της εισπήδηση της πολιτικής για να γεννηθεί μία πολυέξοδη για τους πολλούς και καταστροφική για λιγότερους περιπέτεια. Τα Εξάρχεια θα μπορούσαν να αποτελέσουν ακόμη ένα γνωστό παράδειγμα στον σωρό των ήδη γνωστών. Η Αθήνα δεν μπορεί να αποδεχθεί τίποτε τέτοιο. Και σίγουρα, η Αττικό Μετρό δεν θα συνεργήσει. Όλα τα πραγματικά ερωτήματα έχουν τεθεί στην ώρα τους και έχουν απαντηθεί εξαντλητικά. Απομένει μόνο η κατασκευή χωρίς ούτε μία ημέρα καθυστέρησης. Στο τέλος, ο λογαριασμός δεν αφορά μόνο τα Εξάρχεια ή το Κολωνάκι, αλλά όλους και για πολλά χρόνια.»
Σχολιασμός 20: Με τα παραπάνω απευθύνεστε στους πολιτικούς σας προϊστάμενους;. Σας κατανοούμε, η θέση σας είναι δύσκολη. Αυτοί οι πολιτικοί σας έχουν κάνει έξαλλους και εύλογα αναρωτιέστε ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό από όλο αυτό το κόστος που προκαλείται. Μας συγχωρείτε δεν ήταν στις προθέσεις μας μια τέτοια αναστάτωση…