Σε συμφωνία για εξωδικαστικό συμβιβασμό με τον κολοσσό των φαρμακευτικών ήρθε την Πέμπτη το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης για τις αθέμιτες πρακτικές της εταιρείας σε Ελλάδα, Βιετνάμ και Νότια Κορέα, αντιμετωπίζοντας κατηγορίες που αφορούν τη δωροδοκία γιατρών, νοσοκομείων και κλινικών, με σκοπό την προώθηση των φαρμάκων και των χειρουργικών προϊόντων της εταιρείας. Παράλληλα, όπως προκύπτει από την απόφαση, η εταιρεία λειτουργούσε με σκοπό να επηρεάσει κρατικούς αξιωματούχους ώστε να αποκομίσει κατά το δυνατόν μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη.

Σε μία απόφαση του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ που δεν αφορά τον έλεγχο πολιτικών του εξωτερικού, αλλά τη δράση της εταιρείας και τον μηχανισμό με τον οποίο πέτυχε, τουλάχιστον από το 2012 έως το 2015, την προώθηση των συμφερόντων της, αποτυπώνεται πως στελέχη της συνομώτησαν και συμφώνησαν να διαπράξουν αδικήματα σε βάρος των ΗΠΑ, συνειδητά και εσκεμμένα.

Στη σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε η εταιρεία για την υπόθεση, αναφέρει μεταξύ άλλων, πως «η σημερινή συμφωνία δεν περιλαμβάνει ισχυρισμούς σχετικά με φερόμενη δωροδοκία πολιτικών στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό συμβαδίζει με την εσωτερική έρευνα της Novartis».

Ωστόσο, όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό δελτίο του δικαστηρίου του Νιου Τζέρσεϊ που εξέδωσε την απόφαση, ανάμεσα στα αδικήματα που διαπράχθηκαν για λογαριασμό της πολυεθνικής, είναι «να παρακινήσουν τους ξένους αξιωματούχους (εννοεί τους Έλληνες αξιωματούχους) να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους στην κυβέρνηση και τους Οργανισμούς και τα Όργανα και να επηρεάσουν τις αποφάσεις των κυβερνήσεων των Οργανισμών και των Οργάνων προκειμένου να βοηθήσουν τη Novartis Hellas».

Αξίζει να σημειωθεί πως η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και το δικαστήριο του Νιου Τζέρσεϊ δεν έχουν δικαιοδοσία για απόδοση ποινών ή ευθυνών σε πολίτες τρίτων χωρών, όμως η αναφορά σε σχέση πολιτικών και κρατικών λειτουργών με την φαρμακευτική στο πλαίσιο μιας συμφωνίας εξωδικαστικού συμβιβασμού αναφορικά με την Novartis Hellas αποκαλύπτει την έκταση της υπόθεσης στη χώρα μας, γεγονός που καταμαρτυρά και η έκταση του προστίμου.

Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, στη σελίδα 15 του δελτίου του δικαστηρίου (σημείο 4), αναφέρεται:

Συνωμοσία για να παραβιαστούν οι κανονισμοί κατά της δωροδοκίας του νόμου FCPA (Νόμος κατά της διαφθοράς στο εξωτερικό) 42. Μεταξύ του 2012 ή περίπου του 2012 και μεταξύ του ή περίπου του 2015, εντός των Ηνωμένων Πολιτειών και αλλού, η κατηγορούμενη NOVARTIS HELLAS S.A.C.I. μαζί με το «Novartis Hellas Στέλεχος 1», το «Novartis Hellas Στέλεχος 2», και άλλους γνωστούς και αγνώστους, οι οποίοι συνειδητά και εσκεμμένα συνενώθηκαν, συνωμότησαν, συνασπίστηκαν, και συμφώνησαν μαζί και μεταξύ τους να διαπράξουν αδίκημα κατά των Ηνωμένων Πολιτειών, ως εξής: ευρισκόμενοι στο έδαφος των Ηνωμένων Πολιτειών, μέσω των εργαζομένων και των πρακτόρων της, διέπραξαν διεφθαρμένες πράξεις σε συνέχεια μιας προσφοράς, πληρωμής, υπόσχεσης για πληρωμή και εξουσιοδότηση για την παροχή ό,τιδήποτε αξίας σε αλλοδαπό αξιωματούχο και σε οποιοδήποτε πρόσωπο, γνωρίζοντας ότι όλα ή ένα μέρος αυτών των χρημάτων και πραγμάτων αξίας θα ήταν, όπως και είχαν προσφερθεί, δοθεί και υποσχεθεί σε αλλοδαπό αξιωματούχο με σκοπό να: (i) επηρεάσουν πράξεις και αποφάσεις του ως άνω αλλοδαπού αξιωματούχου υπό την επίσημη ιδιότητά του (ii) να παρακινήσουν τον ως άνω αλλοδαπό αξιωματούχο να πράξει ή παραλείψει να πράξει ενέργειες κατά παράβαση του νόμιμου καθήκοντος αυτού του αξιωματούχου (iii) να εξασφαλίσουν οποιοδήποτε παράνομο πλεονέκτημα και (iv) να παρακινήσουν τον ως άνω ξένο αξιωματούχο να χρησιμοποιήσει την επιρροή του/της εντός μιας ξένης κυβέρνησης, ως εκ τούτου να τροποποιήσουν και να επηρεάσουν ενέργειες και αποφάσεις της ως άνω κυβερνήσεως και οργανισμών και οργάνων της, προκειμένου να βοηθήσουν τη NOVARTIS HELLAS στην απόκτηση και τη διατήρηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για αυτή και με αυτή ή να κατευθύνουν επιχειρηματική δραστηριότητα προς τη NOVARTIS HELLAS, σε αντίθεση με το 15 U.S.C. § 78dd-3.

Διαβάστε αναλυτικά το έγγραφο του δικαστηρίου.

Όπως αναφέρει ακόμα το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, «θυγατρικές της εταιρείες συγκέντρωναν κέρδη δωροδοκώντας ιατρικό προσωπικό, νοσοκομεία και κλινικές για να συνταγογραφούν φάρμακα της Novartis […] και παραποίησαν τα λογιστικά τους βιβλία για να συγκαλύψουν αυτές τις δωροδοκίες». Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, εκτός των τεράστιων κερδών για την εταιρεία, η παραβίαση της αμερικανικής νομοθεσίας περί διαφθοράς στο εξωτερικό, αιτία και της δίωξης στο αμερικανικό έδαφος. Η εν λόγω νομοθεσία (FCPA) αφορά αδικήματα όπως η δωροδοκία, η διαφθορά, το ξέπλυμα χρήματος αξιωματούχων εκτός ΗΠΑ, που επηρεάζουν με ενέργειες ή μη ενέργειές τους συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Διαβάστε την ανακοίνωση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ:

«Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ανακοίνωσε σήμερα ότι η Novartis AG, η παγκόσμια εταιρεία φαρμακευτικής και υγειονομικής περίθαλψης που εδρεύει στη Βασιλεία της Ελβετίας, συμφώνησε να πληρώσει πάνω από 112 εκατομμύρια δολάρια για να διευθετήσει τις κατηγορίες ότι παραβίασε τις διατάξεις του FCPA σχετικά με τα βιβλία και τα αρχεία και τους εσωτερικούς λογιστικούς ελέγχους.

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι οι τοπικές θυγατρικές ή οι θυγατρικές της Novartis ή της πρώην θυγατρικής της Alcon Inc. συμμετέχουν σε σχέδια για την πραγματοποίηση καταχρηστικών πληρωμών ή την παροχή προνομίων σε δημόσιους και ιδιωτικούς παρόχους υγείας στη Νότια Κορέα, το Βιετνάμ και την Ελλάδα σε αντάλλαγμα τη συνταγογράφηση ή τη χρήση προϊόντων Novartis ή Alcon. Σύμφωνα με τη διαταγή, αυτά τα σχέδια πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 2012 και 2016 και ήταν γνωστά μεταξύ ορισμένων διαχειριστών των τοπικών θυγατρικών ή συνεργατών.

Η εντολή διαπιστώνει επίσης ότι η Novartis δεν διέθετε επαρκείς εσωτερικούς λογιστικούς ελέγχους στην πρώην επιχείρηση της Alcon στην Κίνα από το 2013 έως το 2015, οι οποίες χρησιμοποίησαν πλαστά συμβόλαια ως μέρος τοπικών χρηματοδοτικών συμφωνιών που προκάλεσαν μεγάλες απώλειες και είχαν ως αποτέλεσμα η Novartis και η Alcon να διαγράψουν περισσότερα από 50 εκατομμύρια δολάρια σε “κακό” χρέος».

Διαβάστε το κείμενο του εξωδικαστικού συμβιβασμού του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης με τη Novartis Ελλάδας:

Οι «τίτλοι τέλους» και η κάλυψη των ελληνικών ΜΜΕ

Αξίζει τέλος να σημειωθεί πως την απόφαση υποδέχτηκε η κυβέρνηση και το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας με πανηγυρισμούς και ρητορική περί «τίτλων τέλους», υποστηρίζοντας πως «η σημερινή ανακοίνωση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ, για κλείσιμο της υπόθεσης Novartis με την επιβολή προστίμου 112 εκατομμυρίων δολαρίων, δίχως να προκύψουν αποδείξεις εμπλοκής πολιτικών προσώπων, ρίχνει τίτλους τέλους σε μια σκευωρία που έχει καταρρεύσει εδώ και καιρό».

Ακόμα, αναφέρεται πως «κλείνει ως προς το ένα μέρος της μια δυσώδη υπόθεση, που στήθηκε στο “μαγαζί” του ΣΥΡΙΖΑ. Δέκα πολιτικά πρόσωπα, μεταξύ των οποίων δύο πρώην πρωθυπουργοί, διασύρθηκαν επί χρόνια δίχως να προκύψει το παραμικρό στοιχείο εις βάρος τους, από τις έρευνες τόσο των ελληνικών, όσο και των αμερικανικών αρχών».

«Τι έχουν να πουν τώρα, οι “μαγαζάτορες” του ΣΥΡΙΖΑ και οι πλασιέ των δήθεν αποκλειστικών για τις έρευνες του FBI; Θα ζητήσουν συγγνώμη; Το σκάνδαλο Novartis ως προς το ιατρικό σκέλος, υπήρχε όπως από την αρχή υποστήριζε η ΝΔ. Όμως ο ΣΥΡΙΖΑ άφησε στην άκρη το πραγματικό σκάνδαλο για να στήσει μια πολιτική σκευωρία. Οι ευθύνες όσων εξύφαναν την πολιτική σκευωρία διερευνώνται» διερωτώνται στη Νέα Δημοκρατία, καταλήγοντας πως «Η Δικαιοσύνη οφείλει απερίσπαστη να συνεχίσει τη δουλειά της ώστε να τιμωρηθούν όσοι ζημίωσαν το ελληνικό δημόσιο».

«Όπως ανακοινώθηκε σήμερα από τις αμερικανικές αρχές, η Novartis συμφώνησε να πληρώσει 340 εκατ. ευρώ σε συμβιβασμό με το αμερικανικό Δημόσιο, από τα οποία τα 310 αφορούν αποκλειστικά και μόνο την παράνομη δραστηριότητα της στην Ελλάδα, παραδεχόμενη πως διέφθειρε αξιωματούχους για να επηρεάσει τις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης και υγειονομικών υπηρεσιών την περίοδο 2012-2015, δηλαδή την περίοδο διακυβέρνησης Σαμαρά» υπογραμμίζει την ίδια ώρα στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ.

«Πρόκειται για απόφαση-κόλαφο που ισοπεδώνει όλη την προπαγάνδα περί σκευωρίας στο σκάνδαλο Novartis. Αναμένουμε να δούμε πώς θα σχολιάσει τώρα την παραδοχή της ίδιας της Novartis ο κ. Μητσοτάκης. Ίσως έτσι να εξηγείται η απόφαση του να ρίξει τώρα στην αρένα το παρακράτος των παράνομων ηχογραφήσεων, λίγες μέρες πριν δημοσιοποιηθεί η απόφαση αυτή που του ήταν ήδη γνωστή…», καταλήγει η αξιωματική αντιπολίτευση.

«Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός της Novartis και οι ανακοινώσεις των αμερικανικών Αρχών ότι καμιά εμπλοκή πολιτικών προσώπων δεν υπήρξε, βάζουν οριστικά ταφόπλακα στην σκευωρία του ΣΥΡΙΖΑ» υποστηρίζει από την πλευρά του το Κίνημα Αλλαγής και προσθέτει: «Έπεσε στο κενό η άθλια κατασκευή του ΣΥΡΙΖΑ και του παραδικαστικού κυκλώματος που έστησε με τη βαθειά δεξιά. Δεν περιμένουμε να ζητήσουν συγνώμη από αυτούς που κατασυκοφάντησαν. Δεν έχουν αλλάξει στο παραμικρό. Τους αφήνουμε να αυτογελοιοποιούνται με τις ανακοινώσεις τους».

«Ο λαός θα τους κρίνει και αυτοί που πρωτοστάτησαν στο παραδικαστικό θα απολογηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης», καταλήγει η ανακοίνωση του Κινήματος Αλλαγής.

Παράλληλα, ελάχιστα είναι τα ΜΜΕ που αποκαλύπτουν την ουσία της απόφασης και τα όσα αναφέρουν ευθαρσώς τα αμερικανικά έγγραφα και οι κυβερνητικές αποφάσεις για τη δράση της εταιρείας έναντι κρατικών αξιωματούχων, που αποτελούν ξεκάθαρη ομολογία ενοχής της εταιρείας, αφήνοντας βαριές σκιές να επικρέμονται επάνω από την πολιτική ζωή της χώρας. Μάλιστα, πλήθος συμπολιτευόμενων μέσων ενημέρωσης σπεύδουν να τονίσουν πως «δεν υπάρχει εμπλοκή Ελλήνων πολιτικών», διαμαρτυρόμενα παράλληλα για την «ταλαιπωρία» των κυβερνητικών αξιωματούχων που έλαβαν τις επίμαχες αποφάσεις που αναφέρει η δικαστική απόφαση και απέφερε κέρδη εκατομμυρίων στην πολυεθνική.

Υπενθυμίζεται πως την επίμαχη περίοδο του 2012 έως 2015, πρωθυπουργός της χώρας ήταν ο Αντώνης Σαμαράς, με υπουργούς Υγείας τον Ανδρέα Λυκουρέντζο, τον Άδωνι Γεωργιάδη και τον Μάκη Βορίδη.