Οι φόροι του Μνημονίου 3.5

του Μάνου Φραγκιουδάκη

Η πλήρης αποκοπή από την πραγματικότητα φαίνεται εξαρχής με την μείωση του αφορολογήτου η οποία συναντάται στο κείμενο, με το μέγεθός της όμως να παραμένει αβέβαιο. Την περασμένη εβδομάδα ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ανακοίνωσε πως το αφορολόγητο θα μειωθεί από τα 9.500 ευρώ στα 9.100 με μέγιστη έκπτωση φόρου στα 2.000 ευρώ, όμως όπως φαίνεται η πρόταση των θεσμών που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση είναι για αφορολόγητο όριο στα 8.182 ευρώ. Ερωτηθείς στην συνέντευξη Τύπου, ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε πως δεν δέχεται να καταθέσει νομοσχέδιο με μεγαλύτερη μείωση από αυτή των 9.100 ευρώ ,όμως αυτό δεν φαίνεται να έχει αποκλειστεί σαν ενδεχόμενο.

ΦΠΑ για να αλλάξει η κουλτούρα

Η λογική που επικρατεί στην επιβολή νέων φόρων δεν είναι κρυφή καθώς το πρόβλημα εντοπίζεται σύμφωνα με τους πιστωτές στην …κουλτούρα των Ελλήνων και όχι στην αδυναμία των φορολογούμενων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. “Για να σπάσουν αυτές οι πρακτικές και να εμπεδωθεί η φορολογική συνείδηση αλλά και η κουλτούρα  της πληρωμής των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων η κυβέρνηση δεσμεύεται να λάβει ισχυρά μέτρα για την βελτίωση της είσπραξης…” τονίζεται στο κείμενο.

Σε αυτή τη λογική φαίνεται να είναι και οι αυξήσεις στον ΦΠΑ οι οποίες εντάσσονται στα παραμετρικά μέτρα και αναζητείται ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστούν.  Υπό διαπραγμάτευση βρίσκεται αυτή τη στιγμή η πρόταση για αύξηση του συντελεστή στο ρεύμα, το φυσικό αέριο, το νερό και τις ταχυδρομικές υπηρεσίες από το 13% στο 23% αλλά και η κατάργηση του χαμηλού συντελεστή σε βιβλία, περιοδικά και ψυχαγωγικές υπηρεσίες, τα οποία από το 6% συζητείται να φορολογούνται πλέον με 13%. Για να αποφύγει τα παραπάνω μέτρα, η κυβέρνηση φέρεται να αντιπροτείνει την αύξηση του κανονικού συντελεστή από το 23% στο 24%, μέτρο που αποτελούσε πάντα μια από τις εύκολες λύσεις των κυβερνήσεων, οι οποίες επέμεναν σε κάτι που δεν έφερε ποτέ τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Ας δώσουν και οι εφοπλιστές αν θέλουν

Πριν προχωρήσουμε στους υπόλοιπους φόρους που ετοιμάζονται να επιβληθούν σε περίπτωση συμφωνίας με τους θεσμούς, αξίζει να γίνει μια στάση σε αυτούς που για ακόμη μια φορά δεν θα επιβληθούν. Στο κείμενο που βρίσκεται υπό συζήτηση, προβλέπεται η επέκταση μέχρι και το 2018 της προσωρινής εθελοντικής συνεισφοράς των εφοπλιστών στα ταμεία του κράτους, μέτρο που ο ΣΥΡΙΖΑ είχε χαρακτηρίσει δουλικό όταν υπεγράφη για πρώτη φορά από την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου. Το ευχολόγιο δε για  “αναθεώρηση και σταδιακή κατάργηση της προνομιακής φορολογικής μεταχείρισης της ναυτιλιακής βιομηχανίας, σε συμμόρφωση προς τις υποδείξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής” εκτός από εξαιρετικά γενικόλογο έχει αποδειχτεί και ανεφάρμοστο καθώς οι φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών είναι συνταγματικά κατοχυρωμένες.

Στην υγεία, η αντικατάσταση του πεντάευρου στην οποία από την αρχή στόχευε η κυβέρνηση, εντάσσεται στην συμφωνία αλλά με μεγάλη επιφύλαξη και παραμέτρους. Συγκεκριμένα, το μέτρο θεωρείται επιτυχημένο από τους θεσμούς αλλά δέχονται να αλλάξει με ισοδύναμα που δεν διευκρινίζονται και με την προϋπόθεση πως αν αυτά (τα ισοδύναμα) δεν φέρουν αποτελέσματα θα επανέλθει η λύση των πέντε ευρώ.

Η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης δεν καταργείται, αλλά αντίθετα γίνεται μόνιμος φόρος με διαφοροποιημένους οριακούς συντελεστές, που θα ξεκινούν από 0% και βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση το ανώτατό τους όριο. Στο κείμενο εμφανίζεται ως διαπραγματεύσιμη τιμή το 9%, αλλά την περασμένη εβδομάδα πηγές του υπουργείου Οικονομικών έδωσαν στην δημοσιότητα την νέα κλίμακα η οποία προβλέπει:

• 2,2% για εισόδημα από 12.001 έως 20.000 ευρώ
• 5% από 20.001 έως 30.000 ευρώ
• 6,5% από 30.001-40.000 ευρώ
• 7,5% από 40.001 έως και 65.000 ευρώ
• 9% από 65.001 έως και 220.000 ευρώ
• 10% από 220.001 ευρώ και πάνω.

Όσον αφορά τους κατ' επάγγελμα αγρότες, εντάσσεται στην συμφωνία η κατάργηση του προνομιακού φορολογικού καθεστώτος για το εισόδημα αλλά και τις άμεσες επιδοτήσεις, ενώ προβλέπεται ο περιορισμός του ορισμού του επαγγελματία αγρότη.

Σχετικά με την φορολογία εισοδήματος, οι πιστωτές και η κυβέρνηση ευελπιστούν να έχουν έσοδα της τάξεως του 1% του ΑΕΠ από την μεταρρύθμιση, η οποία όμως δεν περιγράφεται στο κείμενο. Την περασμένη εβδομάδα ωστόσο, το υπ. Οικονομικών έδωσε διευκρινίσεις για την νέα κλίμακα που θα ισχύει σε μισθωτούς συνταξιούχους και ελεύθερος επαγγελματίες, η οποία είναι η εξής :

• Για ετήσιο εισόδημα έως 20.000 ευρώ: Φορολογικός συντελεστής 22%
• – Για εισόδημα από 20.001 έως 30.000 ευρώ: Φορολογικός συντελεστής 29%
• – Για εισόδημα από 30.001 έως 40.000 ευρώ: Φορολογικός συντελεστής 37%
• – Για εισόδημα άνω των 40.000 ευρώ: Φορολογικός συντελεστής 45%

Συνεχίζοντας στα παραμετρικά μέτρα, εντάσσεται ο «εξορθολογισμός» όπως αναφέρεται  του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια αλλά και η αύξηση της εισφοράς στα κινητά τηλέφωνα κατά 25% και στη συνδρομητική τηλεόραση κατά 10%. Στην φορολογία των τυχερών παιχνιδιών μετά την αποτυχία εφαρμογής της φορολόγησης ανά στήλη, αναζητείται νέος τρόπος για την μόνιμη αύξηση της φορολογίας του τζίρου, ενώ φαίνεται να έχει συμφωνηθεί η μεταρρύθμιση της φορολογίας των οχημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ταξινόμησης, του φόρου πολυτελείας και κυκλοφορίας αλλά και του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων για αγορά αυτοκινήτων σε επιχειρήσεις.

Τέλος αλλάζουν και οι φορογίες στα μερίσματα που θα φορολογούνται στο 15% ενώ στα ενοίκια:

• για εισόδημα ως 12.000 ευρώ θα φορολογούνται με συντελεστή 15% 
• για εισόδημα από 12.001 ευρώ  ως 35.000 ευρώ θα φορολογούνται με 35%. 
• για εισόδημα από 35.001 ευρώ και άνω θα φορολογούνται με 45%. 

Αξίζει να σημειωθεί πως με την άδεια των θεσμών, αν τα μέτρα φέρουν αποτελέσματα, η κυβέρνηση θα έχει το περιθώριο να μειώσει την φορολόγηση ή να αυξήσει το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, που θα θεσπιστεί με την υπάρχουσα συμφωνία.