Το θέμα μίας ενδεχόμενης εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, από ατύχημα ή από συνειδητή επιλογή, βρίσκονται στο επίκεντρο δύο άρθρων που δημοσιεύονται στην εφημερίδα Financial Times – Reuters: Ένα Grexit ίσως σήμαινε ζημιές δισεκατομμυρίων στην ΕΚΤ
Το ένα είναι του αρθρογράφου της εφημερίδας Martin Wolf, με τίτλο «Ένα ατύχημα δεν πρέπει να σφραγίσει το μέλλον της Ελλάδας» και το άλλο είναι της DeAnne Julius, πρώην μέλους της επιτροπής νομισματικής πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας, με τίτλο «Για να σωθεί το ευρώ, αφήστε την Ελλάδα να φύγει».
Ο Wolf αναφέρει ότι «μία έξοδος της Ελλάδας από ατύχημα έχει γίνει πολύ πιθανή», όχι επειδή το θέλει η Ελλάδα ή οι εταίροι της, αλλά «επειδή η Ελλάδα ξεμένει από ελπίδα, οι εταίροι της ξεμένουν από υπομονή και τελειώνει ο χρόνος για τις διαπραγματεύσεις».
Ο αρθρογράφος τονίζει ότι πρέπει να αποφευχθεί ένα τέτοιο ατύχημα, καθώς η απόφαση για το αν η Ελλάδα θα μείνει ή όχι στο ευρώ πρέπει να είναι συνειδητή.
Απαριθμώντας τα υπέρ και τα κατά ενός Grexit, ο Wolf καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η σωστή επιλογή – και ασφαλώς αυτή που θέλουν οι ίδιοι οι Έλληνες – είναι να βρεθεί ένας αμοιβαία ικανοποιητικός τρόπος για να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη, μαζί με μία γενναιόδωρη αλλά με όρους ελάφρυνση του χρέους της και μία περαιτέρω περιορισμένη χρηματοδοτική στήριξη. «Αλλά μπορεί να υπάρξει και η περίπτωση μίας εξόδου, με την προϋπόθεση ότι αυτή θα γίνει με έναν τρόπο που θα περιορίσει το χάος και θα επιτύχει μία μόνιμη βελτίωση στην ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας. Και σε αυτή την περίπτωση, θα χρειαζόταν σημαντική ελάφρυνση του χρέους», σημειώνει ο Wolf.
H DeAnne Julius θεωρεί ότι η Ελλάδα πρέπει να φύγει από το ευρώ, για να σωθεί η Ευρωζώνη.
«Εάν το παρελθόν αποτελεί οδηγό για το μέλλον, οι διαπραγματεύσεις (της Ελλάδας με τους πιστωτές της) θα συνεχισθούν έως το τελευταίο λεπτό και οι παραχωρήσεις προς την Ελλάδα μπορεί να επιτρέψουν στους ηγέτες της Ευρωζώνης «να παρατείνουν (σ.σ.: τη στήριξη) και να υποκρίνονται» για μία ακόμη φορά», σημειώνει η αρθρογράφος, προσθέτοντας: «Αλλά, αν γίνει έτσι, αυτή δεν θα είναι η τελευταία πράξη.
Το εκτυλισσόμενο δράμα έχει καταδείξει τη θεμελιώδη αδυναμία της επιβολής κοινού νομίσματος σε τόσο διαφορετικές κοινωνίες χωρίς κεντρικούς μηχανισμούς για την επιβολή περιορισμών όσον αφορά τα δημοσιονομικά ελλείμματα ή για μεγάλες διασυνοριακές επιδοτήσεις. Εάν η Ευρωζώνη θέλει να ευημερήσει με ενιαίο νόμισμα τις επόμενες δεκαετίες, η ελληνική απειλή πρέπει να απομακρυνθεί – όχι, επειδή επιμένει η Γερμανία, αλλά με την αλληλεγγύη και την αποφασιστικότητα όλων των χωρών που θα μείνουν».
Τις πιθανές επιπτώσεις μιας ενδεχόμενης εξόδου της Ελλάδος από το ευρώ εξετάζουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με το ρίσκο της εξόδου να μην είναι καθόλου εύκολο να υπολογιστεί.
Σε ανάλυσή του, το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters επισημαίνει ότι η αποχώρηση της Ελλάδας από το ευρώ θα μπορούσε να επιφέρει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ζημίες δισεκατομμυρίων. Ζημιές που θα κληθούν να καλύψουν η Γερμανία και άλλα μέλη της Ευρωζώνης.
Όπως ανέφεραν καλά πληροφορημένες πηγές στο πρακτορείο, η ελληνική κυβέρνηση επιμένει ότι θα παραμείνει στο ευρώ, αλλά η αβεβαιότητα γύρω από τις διαπραγματεύσεις έχει παρακινήσει την ΕΚΤ να εξετάσει τον αντίκτυπο πιθανού Grexit και να αποκαλύψει έναν πιθανότατα αρκετά μεγάλο λογαριασμό για την κεντρική τράπεζα.
Οποιεσδήποτε απώλειες θα είναι επιπρόσθετες από τα όποια χρέη δεν πληρώσει το ελληνικό δημόσιο και θα επιμερισθούν στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, καθώς η ΕΚΤ ανήκει από κοινού σε όλα τα μέλη της.
Το ακριβές μέγεθος του ρίσκου για την ΕΚΤ δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί, καθώς η απόσυρση της στήριξης στην Ελλάδα θα εγείρει μια σειρά από νομικά ζητήματα που θα χρειαστεί χρόνια να απαντηθούν, σημειώνεται στην ανάλυση του Reuters.
Σύμφωνα με τον Μάριο Ντράγκι η συνολική έκθεση της ΕΚΤ στην Ελλάδα ανέρχεται στα 104 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό, στο οποίο περιλαμβάνονται τα 38 δισ. ευρώ που έχουν δανειστεί οι ελληνικές τράπεζες από την ΕΚΤ και από τον ELA της ΤτΕ, αυξάνεται διαρκώς.
“Εάν ένας ωθηθεί εκτός, οι υπόλοιποι θα πρέπει να απορροφήσουν το κόστος” αναφέρει ο Σταύρος Ζένιος, ακαδημαϊκός και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. “Αφήνεις αυτούς που μένουν πίσω με ένα ολοένα και μεγαλύτερο φορτίο. Η απώλεια θα απορροφηθεί από χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Βρίσκονται σε θέση να απορροφήσουν αυτή την απώλεια;” αναρωτήθηκε.
Η ΕΚΤ αρνήθηκε να σχολιάσει τις όποιες υποχρεώσεις θα μπορούσε να αντιμετωπίσει, πρόσθεσε το Reuters.