Του Νίκου Κωτσικόπουλου
Με ελληνικά ομόλογα 10,2 δις ευρώ στα «αμπάρια» τους, οι γερμανικές τράπεζες είναι από τους μεγαλύτερους κατόχους ελληνικών ομολόγων και αυτές τις ημέρες υποφέρουν, μαζί με αγγλικές και αμερικανικές τράπεζες, από την πίεση που ασκούν οι αγορές στο ελληνικό χρέος. Οι αποδόσεις (επιτόκια) των ομολόγων ποικίλλουν ανάλογα με το ομόλογο από το 8,22% μέχρι και λίγο πάνω από 14%, ενώ η ονομαστική αξία τους είναι μεταξύ 50% και 72% της τιμής τους.
Τα ελληνικά ομόλογα δεν είναι πολλά. Φθάνουν συνολικά τα 68 δις ευρώ τώρα και οι γερμανικές τράπεζες, με τα 10,2 δις ευρώ, έχουν περίπου το 1/7 των ομολόγων. Είναι οι μεγαλύτεροι δανειστές στα ομόλογα λοιπόν… Πράγμα που κάνει τις ξένες τράπεζες, να χάνουν διπλά αυτή την περίοδο, πέρα δηλαδή από την πτώση της τιμής στα ομόλογα.
Γιατί διπλά; Επειδή οι κάτοχοι ομολόγων (κι όχι το δημόσιο), είναι αυτοί που χάνουν από την πρόσφατη απόφαση της ΕΚΤ και του Ντράγκι, ο οποίος δεν θα αγοράζει ομόλογα μέχρι τον Ιούνιο. Το δημόσιο δεν εκδίδει ομόλογα, αλλά κάποιοι έχουν ήδη, τα παλιά…
Μέχρι να επέλθει μία συμφωνία Ελλάδας και δανειστών, η τιμή αυτών των περιουσιακών στοιχείων τους, δύσκολα θα ανέβει, αφού δεν υπάρχει ο αγοραστής- καταφύγιο, δηλαδή η ΕΚΤ. Για να ανέβει η τιμή, πρέπει να υπάρχει αγοραστής και είναι δύσκολο να βρεθεί άλλος. Δύσκολο όμως είναι να βρεθεί και πωλητής. Όταν χάνεις, όπως οι γερμανικές τράπεζες αλλά έχεις ελπίδα να κερδίσεις (μετά από μια συμφωνία), κάνεις υπομονή έστω κι αν κάθεσαι σε αναμμένα κάρβουνα…
Μαζί με τους Γερμανούς, στην ίδια μοίρα, είναι οι βρετανικές και αμερικανικές τράπεζες, σύμφωνα με στοιχεία που μόλις δημοσιοποίησε το Bruegel. Οι τράπεζες από το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν ελληνικά ομόλογα 10 δις ευρώ. Οι αμερικανικές έχουν άλλα 8 δις ευρώ. Συνολικά, οι τράπεζες αυτές, έχουν τα 28 δις ευρώ από τα 68 δις ευρώ του χρέους σε ομόλογα.
Οι άλλες ξένες τράπεζες πάντως μειώνουν την παρουσία τους στα ελληνικά ομόλογα. Με τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα (Σεπτεμβρίου 2014), το Bruegel δίνει τα εξής στοιχεία για τις ξένες τράπεζες με ελληνικά ομόλογα:
- Αυστρία 96.6 εκατ. ευρώ
- Βέλγιο έχει 29,4 εκατ. ευρώ (και μόλις προχθές και η Τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας Raiffeisen Bank έγινε γνωστό πως έχει προβλήματα λόγω μεγάλων δανείων σε ελβετικό φράγκο.
- Γαλλία μόλις 1,368 δις ευρώ, (από 60 δις ευρώ το 2009!!!)
- Ιρλανδία 55.9 εκατομμύρια ευρώ
- Ιταλία 800 εκατομμύρια ευρώ
- Ολλανδία 923 εκατομμύρια
- Πορτογαλία 263 εκατ. ευρώ
- Ισπανία 301 εκατ. ευρώ
Ποιοι πούλησαν και ξαναγόρασαν ομόλογα στις καλύτερες τιμές
Εν συντομία, οι Γερμανοί, οι Αμερικανοί και οι Άγγλοι, που όλοι τους έχουν τώρα το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών ομολόγων. Ειδικότερα, μια προσεκτική εξέταση των στοιχείων, δείχνει, πως οι γερμανικές και άλλες τράπεζες, πρόλαβαν και πούλησαν ελληνικά ομόλογα την καλύτερη περίοδο. Αυτό δεν το λέει μόνον το Bruegel. Το λένε όλοι.
Τώρα όμως, η τελευταία ανάλυση από αυτό, το σημαντικότερο think tank της Ευρωζώνης, δίνει στοιχεία χωρίς να σχολιάζει που δείχνουν και κάτι άλλο…
Γερμανοί, Αμερικανοί και Βρετανοί, δεν πούλησαν μόνο αλλά και αγόρασαν ξανά, στην καλύτερη περίοδο. Μετά, οι τιμές των ομολόγων ανέβηκαν. Τώρα βέβαια, πάλι πέφτουν…
Οι γερμανικές, όπως άλλωστε και οι αγγλικές και αμερικανικές τράπεζες, έχουν αγοράσει φθηνά τα ελληνικά ομόλογα, αν συγκρίνουμε τις ημερομηνίες που τα απέκτησαν σε σχέση με τα γεγονότα που έχουν συμβεί. Αρκεί να ξέρεις πότε οι τιμές ήταν πεσμένες και πότε αυξήθηκαν.
Οι τιμές λοιπόν έπεσαν με το κούρεμα του Φεβρουαρίου του 2012 και έμειναν χαμηλά, γιατί η Ελλάδα ήταν τεχνικά χρεοκοπημένη, αφού κούρεψε χρέος. Η εμπιστοσύνη χάθηκε και πολλοί από τους ραντιέρηδες ή θεσμικούς, πούλησαν είτε από έλλειψη εμπιστοσύνης, είτε από ανάγκη για ρευστό, είτε τέλος, κάποιοι θεσμικοί, από ξένα Ταμεία, γιατί τους απαγορεύεται να επενδύουν σε χρεοκοπήμένα ομόλογα από τα καταστατικά τους.
Αλλά οι γύπες των hedge funds καραδοκούσαν. Και αγόραζαν τότε, καθώς αναμενόταν η ενεργοποίηση της επαναγοράς ομολόγων, το δεύτερο PSI. Μαζί τους και οι γερμανικές, αμερικανικές και βρετανικές τράπεζες, άδραξαν την ευκαιρία…
Όπως αποδεικνύεται, όχι μόνον κατάφεραν να πουλήσουν ελληνικά ομόλογα την κατάλληλη περίοδο πριν το κούρεμα, αλλά και κατάφεραν και να ξαναγοράσουν την καλύτερη περίοδο δηλαδή σε φθηνές τιμές, ταυτόχρονα ή λίγο μετά, από το λεγόμενο και δεύτερο PSI, δηλαδή την επαναγορά των ελληνικών ομολόγων που έκανε η Ελλάδα με μέρος του δανείου, μετά το κούρεμα.
Η επαναγορά των ελληνικών ομολόγων που πολλοί λησμονούν, έγινε τον Δεκέμβριο του 2012. Είχε ως αποτέλεσμα να αποσύρει από την κυκλοφορία ομόλογα που σβήστηκαν, ανεβάζοντας έτσι με την αγορά τους τις τιμές για τα άλλα, αφού υπήρχε αγοραστής ενώ ταυτόχρονα όσα απέμεναν έγιναν σπανιότερα άρα και ευκολότερο θεωρητικά, να εξοφληθούν.
Τα στοιχεία που μόλις δημοσίευσε το Bruegel, είναι αποκαλυπτικά, για όλα τα παραπάνω. «Οι γερμανικές τράπεζες, είχαν ομόλογα αξίας 32 δις ευρώ το 2010 και η έκθεσή τους έπεσε χαμηλά στα 3,9 δις ευρώ μέχρι το τέλος του 2012. Μέχρι τον Ιούνιο του 2014, ανέβηκε ξανά γύρω στα 10 δις ευρώ, αλλά παραμένει μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2014, χαμηλότερα από το ιστορικό τους επίπεδο».
Αλλά οι πιο γρήγοροι στις φθηνές αγορές ήταν άλλοι. Η ίδια ανάλυση αναφέρει: «Κατά τρόπο ενδιαφέροντα, έχει αυξηθεί και πάλι η έκθεση σε ελληνικά ομόλογα από τράπεζες των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου από το Μάρτιο του 2013, επανερχόμενες σε επίπεδα που δεν απέχουν πολύ από αυτά του 2009- 2010». Αυτές οι τράπεζες αγόρασαν ξανά πάλι, με καλύτερο συγχρονισμό. Στις φθηνότερες τιμές…
«Η έκθεση των αμερικανικών τραπεζών στην Ελλάδα από τον Σεπτεμβρίου 2014 ήταν στην πραγματικότητα 8 δις ευρώ (κάτω από 13 δις ευρώ, τον Ιούνιο) και η έκθεση των τραπεζών του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν 10 δις ευρώ».
Σύμφωνα με την έκθεση «οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ, έχουν συμπεριφερθεί πολύ διαφορετικά και η συνολική έκθεση στην Ελλάδα στην πραγματικότητα συνεχίζει να μειώνεται από όλες σχεδόν τις χώρες. Κατά τρόπο ενδιαφέροντα, η μόνη χώρα όπου τράπεζες συνεχώς αυξάνουν την έκθεσή τους στην Ελλάδα από το 2013, είναι η Γερμανία».