του Κώστα Εφήμερου
Θα χαιρόμουν αν η πτώση του Πρώτου Θέματος σήμαινε την κατακόρυφη αύξηση της Εφημερίδας των Συντακτών. Αν το κλείσιμο των ανούσιων περιοδικών οδηγούσε στην εκτόξευση του Unfollow. Αντίστοιχα είναι τα πράγματα και στο διαδίκτυο με το TPP να αυξάνει σημαντικά την επισκεψιμότητά του αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ένα mainstream medium με δυνατότητα να θέτει την καθημερινή ατζέντα.
Φυσικά ο καθένας έχει τις ευθύνες του για αυτό. Η Εφημερίδα των Συντακτών μερικές φορές φαίνεται να χάνει την ρυθμό της και να ακροβατεί προσπαθώντας να καλύψει έναν αχαρτογράφητο νέο χώρο που δημιούργησε η συμφωνία του περσινού Ιουλίου. Το Unfollow μοιάζει συχνά με επαναστατικό έντυπο προπαγάνδας (με την καλή έννοια) και δεν θέλω καν να ξεκινήσω να αναφέρω πόσα λάθη έχουμε κάνει εμείς μέχρι σήμερα.
Στους τελευταίους 15 μήνες οι τράπεζες έχουν δαπανήσει 69 εκατομμύρια ευρώ για τη «διαφήμιση» τους στα ΜΜΕ και θα φανταζόταν κανείς ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποιου είδους άνθησης των μέσων. Άλλωστε θα μπορούσαν να υπάρχουν αξιόλογα ΜΜΕ που απλά δεν θα τα βάζουν με τις τράπεζες. Ας μην κοροϊδευόμαστε. Αυτό ήταν το μοντέλο που λειτουργούσε στον χώρο από την μεταπολίτευση μέχρι τις πρώτες ημέρες της κρίσης. Μαθαίναμε τα καλά του Κόκκαλη και της Siemens επειδή υπήρχε ο πόλεμος με την Καθημερινή, τα καμώματα του Ανδρέα επειδή ξεκίνησε πόλεμο με τον ΔΟΛ κ.ο.κ.
Κι όμως, η εικόνα της δημοσιογραφίας, η ενημέρωση των πολιτών και κατ' επέκταση η ποιότητα της δημοκρατίας μας είναι στο χειρότερο δυνατό επίπεδο. Ζούμε την «γερμανοποίηση» του χώρου με όλο και περισσότερες φυλλάδες να ασχολούνται με τις σεξουαλικές προτιμήσεις των διασήμων, με εκπομπές μαγειρικής (ακόμα και αυτές γίνονται όλο και χειρότερες) και την επικράτηση των ιστοσελίδων που φωνάζουν «ΣΟΚ» και «δείτε το βίντεο με τον αποκεφαλισμό 12 νεαρών» και που φυσικά προσφέρουν βυζιά και κώλους… πολλά βυζιά και πολλούς κώλους (παγίδα στην οποία έχουν πέσει και ΜΜΕ όπως το koutipandoras και το pontiki).
Η υποχώρηση της δημοσιογραφίας δίνει όλο και περισσότερο χώρο σε ιστοσελίδες με «10 στάσεις για να γαμήσετε όρθιοι» αλλά και σε άλλες που φωνάζουν «τους πήρε τα σώβρακα ο Τσίπρας στην Κίνα» ή και «Γιατί σκάβουν στην Κυψέλη; Μήπως ετοιμάζουν τούνελ για να βλέπει κρυφά ο Τσίπρας τους ανθρώπους της διαπλοκής».
Για ποιό λόγο να χαρώ λοιπόν που το MEGA αργοπεθαίνει και κατά πάσα πιθανότητα θα αποτελέσει μια αμήχανη ανάμνηση ολικής χειραγώγησης; Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος.
Η ενημέρωση μεταφέρεται στα κοινωνικά δίκτυα και καμία σελίδα πια (ούτε το TPP) δεν έχει ως πρωταρχικό σημείο εισόδου την πρώτη του σελίδα. Το παιχνίδι παίζεται στο Facebook που ζητάει χρήματα για να προωθήσει τα post σου και στο twitter που -άσχετα αν δεν το παραδέχεται ακόμα κανείς- έχει ήδη πεθάνει (όχι μόνο) στην Ελλάδα. Η δημοσιογραφία υποχωρεί και γίνεται υποχείριο των ενστίκτων της κοινής γνώμης. Η απαξίωση μετατρέπεται σε θυμό, ο θυμός σε οργή και η οργή συνεπικουρούμενη από την αμορφωσιά και την αγανάκτηση παράγει ταπείνωση, ηττοπάθεια και συχνά φασισμό.
Σε αυτό το δυσοίωνο σκηνικό στο ThePressProject προσπαθούμε να επιβιώσουμε χωρίς την στήριξη των τραπεζών, των κρατικών διαφημίσεων και των πολυεθνικών παρεμβάσεων. Δημιουργήσαμε την πλατφόρμα των 1101 για τα ευσυνείδητα μέλη της κοινωνίας της πληροφορίας που αντιλαμβάνονται ότι μόνο με μια μικρή συνεισφορά μπορεί να λειτουργεί ένα υγιές επαγγελματικό ΜΜΕ αλλά και εδώ τα σχεδόν 3.000 μέλη που γράφτηκαν (περίπου τα μισά από αυτά που θα έκαναν το TPP εντελώς βιώσιμο) σε μεγάλο ποσοστό δεν φρόντισαν να είναι συνεπή στην πάγια εντολή.
Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με την κατάρρευση της αγοράς πληροφορικής (στην οποία στηρίζεται το TPP για να καλύψει τις τρύπες) με κάνουν να αναρωτιέμαι όλο και συχνότερα για ποιό λόγο προσπαθούν ακόμα όλοι αυτοί οι άνθρωποι; Που βρίσκουν το κουράγιο όταν αυτές τις ημέρες αποπληρώνεται ο Μάιος -όταν ήδη μπήκαμε στον Ιούλιο- να συνεχίζουν με τόση συνέπεια να προσφέρουν τον καλύτερό τους εαυτό για την ενημέρωση και την δημοσιογραφία όπως την αντιλαμβανόμαστε εδώ: προοδευτική, βασισμένη σε στοιχεία, κριτική προς την εξουσία απ' όπου και αν προέρχεται, με αναλύσεις από σημαντικά κεφάλαια της διανόησης και ερευνητικό ρεπορτάζ.
Φαίνεται λοιπόν ότι όπως και στην πολιτική, έτσι και στην δημοσιογραφία η απαξίωση που προκάλεσαν οι άθλιοι χειριστές της θα αποτελέσει την φωτιά που θα κάψει μαζί με τα ξερά και τα χλωρά προκαλώντας στο τέλος έλλειψη οξυγόνου, διάβρωση και τελικά ασφυξία.
Εγώ ακόμα και σήμερα πιστεύω στην αναγέννηση της κοινωνίας. Δεν βλέπω μόνο μαύρο στο μέλλον μου… για αυτό άλλωστε έφερα δύο παιδιά στον κόσμο στα χρόνια της κρίσης. Βλέπω τους συνεργάτες μου που επίσης δεν το έβαλαν κάτω. Τους -λίγους δυστυχώς- ανθρώπους που στις κρίσιμες ώρες έβαλαν το χέρι στην τσέπη για να κάνουν μια μεγαλύτερη δωρεά ώστε να αποφύγουμε την κατάρρευση. Ακόμα ονειρεύομαι στην δημιουργία ενός γνήσιου μέσου μαζικής ενημέρωσης που σταδιακά δεν θα με χρειάζεται για να λειτουργεί. Ακόμα ονειρεύομαι γενικά.
Προς όλους όσοι βιαστούν να γράψουν στα σχόλια ότι το TPP δεν είναι ένα ολοκληρωμένο ΜΜΕ ικανό για να αποτελέσει από μόνο του ένα πυλώνα ενημέρωσης θα ήθελα να απαντήσω ότι το ξέρω καλύτερα από όλους. Υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που θα μπορούσαμε να κάνουμε ή και να κάνουμε καλύτερα. Αλλά αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο με την πραγματική στήριξη του κόσμου.
Ονειρεύομαι ακόμα λοιπόν αλλά τα όνειρά μου βασίζονται σε άλλους. Εγώ θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου και θα διαθέτω όσες περισσότερες ώρες αντέχει το βιολογικό μου ρολόι για να σας πείσω ότι αξίζει τον κόπο. Και αν τελικά δεν σας πείσω ή δεν αξίζει τον κόπο και αυτό χρήσιμο μάθημα θα είναι και για μένα αλλά και για εσάς.
Αυτές τις ημέρες στο TPP ετοιμάζουμε μια νέα σελίδα για τους ανθρώπους του εξωτερικού που έχουν δείξει ότι ενδιαφέρονται να στηρίξουν το TPP ως ένα μέσο που παράγει οξυγόνο ενημέρωσης. Μέχρι τότε η δική σας συμβολή τους επόμενους μήνες για να παραμείνουμε ζωντανοί είναι το οξυγόνο που χρειαζόμαστε. Αν μας πιστεύετε μην αμελήσετε αυτή τη φορά να μας κρατήσετε ζωντανούς.