Το όνομα του σχισματικού και ακροδεξιού “μητροπολίτη Κιέβου” Επιφανίου, ακούστηκε για πρώτη φορά σήμερα, 10 Νοεμβρίου 2019, στον καθεδρικό ναό της Αθήνας από τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, επισημοποιώντας την αναγνώριση του και από την Ελλαδική Εκκλησία. Είχε προηγηθεί η αναγνώρισή του από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Και οι δυο αναγνωρίσεις έγιναν υπό το βάρος αφόρητων πιέσεων του αμερικανικού παράγοντα.
Καυστικός και ξεκάθαρος ήταν, σχετικά, ο ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρώφ, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε με τον έλληνα ΥΠΕΞ, Νίκο Δένδια, μετά τις επαφές τους στη Μόσχα. Σε ερώτηση για το Ουκρανικό ζήτημα, και την αναγνώριση του (περικυκλωμένου από φασίστες) Επιφάνιου, ο Λαβρώφ αναφέρθηκε αναλυτικά στη ρόλο των ΗΠΑ και της επίσκεψης Πομπέο.
Παρ’ όλα αυτά, οι δηλώσεις έχουν χαθεί στη μετάφραση, στο δρόμο για το Ελληνικό Κοινό: ούτε καν το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων δε μπήκε στον κόπο να τις μεταφέρει εκτενώς, παρά τη σημασία τους.
Οι δηλώσεις Λαβρώφ, για πρώτη φορά, ήταν σχεδόν ακραίες για υπουργό Εξωτερικών – στη γλώσσα της διπλωματίας τέτοιου είδους δηλώσεις και ονοματολογία αποφεύγονται. Και αυτό δείχνει πόσο σοβαρό θεωρεί η Μόσχα το ζήτημα.
Μέρος των δηλώσεων αυτών μεταφέρονται εδώ, μεταφρασμένες στα ελληνικά από το The Press Project. Τα bold της γράφουσας:
«Δεν άκουσα ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας αναγνώρισε επισήμως τη σχισματική “ορθόδοξη Εκκλησία” της Ουκρανίας. Άκουσα ότι υπάρχει επιστολή του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, απευθυνόμενη στον επικεφαλής των σχισματικών, αλλά επίσημη δήλωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδας δεν είδα.
Σε ό,τι αφορά στις συνθήκες, υπό την επίδραση των οποίων απεστάλη αυτή η επιστολή και εν γένει άρχισε η συζήτηση εντός της Ελλαδικής Ορθόδοξης Εκκλησίας για το θέμα αυτό, τότε ναι, η εξωτερική επιρροή εδώ είναι προφανής.
Της αναφερθείσης επιστολής προηγήθηκε η επίσκεψη στην Αθήνα του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μ. Πομπέο, ο οποίος δεν προσπάθησε ιδιαίτερα να κρύψει, ότι μεταξύ των ζητημάτων, που έλυσε εκεί, ήταν και αυτό. Όπως καταλαβαίνω, με αυτό το σκοπό οι Αμερικανοί διπλωμάτες μετέβαιναν στο Άγιο Όρος. Αλλά και ο επικεφαλής της σχισματικής “ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας” Επιφάνιος, δημοσίως δήλωνε ότι η δημιουργία αυτής της δομής θα ήταν αδύνατη χωρίς απευθείας υποστήριξη των ΗΠΑ.
Τώρα καθίσταται ολοφάνερο ότι οι ΗΠΑ δεν θέλουν να περιοριστούν σε όσα ήδη έγιναν και προσπαθούν να προωθήσουν το σχίσμα στον ορθόδοξο κόσμο συνολικά. Τέτοια εργασία διεξάγεται πρακτικά με όλες τις ορθόδοξες εκκλησίες και αυτό είναι θλιβερό. Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τις θρησκευτικές ελευθερίες Σ. Μπράουνμπεκ, σε αντίθεση με τον τίτλο του, ο οποίος υποδεικνύει με τι θα έπρεπε να ασχολείται, δημοσίως καλεί άπαντες να αναγνωρίσουν τους σχισματικούς. Με τον υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας Ν.Δένδια αναφερθήκαμε σήμερα στο θέμα αυτό και επιβεβαιώσαμε ότι και η Ελλάδα και η Ρωσία τηρούν θέσεις περί μη εμπλοκής του κράτους στις υποθέσεις της Εκκλησίας».
Το βάρος που δίνουν οι ΗΠΑ στο Ουκρανικό ζήτημα της Αυτοκεφαλίας, και η στήριξη που προσφέρουν στον, περικυκλωμένο και προστατευμένο από skinheads και φασίστες, έχοντα τις ευλογίες του νεοναζιστικού κόμματος Σβόμποντα, σχισματικό Επιφάνιο, είναι εμφανές. Και αυτόν ακριβώς, τον Επιφάνιο των νεοναζί, αναγνώρισαν Οικουμενικό Πατριαρχείο και Εκκλησία της Ελλάδος ως νόμιμη κεφαλή της Εκκλησίας της Ουκρανίας, υπό το καθεστώς μεγάλων αμερικανικών πιέσεων.
Γιατί «θα ματώσουμε»;
Η απόφαση του Λαβρώφ να μιλήσει τόσο καθαρά, δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία. Η ρωσική κυβέρνηση κατέθεσε, μέσω αυτών, πολύ περισσότερα από μιαν απλή “ανησυχία”, σε γλώσσα που υπερβαίνει τα διπλωματικά εσκαμμένα. Παρ ότι, όπως είπε αργότερα “επιβεβαιώθηκε στη συνάντηση ότι, από θέμα αρχής, τα δύο κράτη δεν επεμβαίνουν στα της Εκκλησίας”, ο στόχος του ήταν μάλλον να φέρει στο προσκήνιο το ζήτημα, ως πολιτικό θέμα. Και εκεί αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον η απόκρυψη των δηλώσεων αυτών από τα συστημικά ΜΜΕ και το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Και ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αποκτούν οι λίγο μεταγενέστερες δηλώσεις του Έλληνα υπουργού Αμύνης, προς τον διοικητή των χερσαίων δυνάμεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη, αντιστράτηγο Κρίστοφερ Καβόλυ.
Ο κος Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε «στη διαρκή εξωστρέφεια που επιδεικνύει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας προς […] πολλούς εγχώριους και διεθνείς φορείς» αλλά και στο ότι «οικοδομούμε επί των συμμαχιών μας με τους στρατηγικούς μας εταίρους, και κυρίως τη συμμαχία μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής» γιατί «αυτή η μικρή χώρα στάθηκε ορισμένες φορές ως φύλακας της Ελευθερίας του Δυτικού Κόσμου».
Ο τρόπος που ορίζουν οι αμερικάνοι την Ελευθερία του Δυτικού και μη Δυτικού κόσμου, είναι γνωστός και δεν χρειάζεται ανάλυση. Γνωστοί είναι και οι στόχοι των ΗΠΑ στην περιοχή, σε μια εικόνα, όμως, που, ως τώρα τουλάχιστον, δεν αφορά άμεσα στο Ουκρανικό. Και γι’ αυτό οι δηλώσεις Παναγιωτόπουλου αποκτούν ειδικό ενδιαφέρον, υπό το πρίσμα των δηλώσεων Λαβρώφ και με δεδομένο τον συνομιλητή του.
Η Απάντηση Δένδια
Εν τω μεταξύ, στα όρια του γελοίου ήταν η απάντηση του Έλληνα ΥΠΕΞ, στις δηλώσεις Λαβρώφ. Αφού αναφέρθηκε στο γεγονός ότι είναι απόγονος 17 γενεών ιερέων από την πλευρά της μητέρας του, και για αυτό γνωρίζει καλά το ευαγγέλιο, χρησιμοποίησε την φράση «Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του τω Θεώ τω Θεώ» – η οποία, ως γνωστόν, απαιτεί βαθιά γνώση του ευαγγελίου για να τη γνωρίζεις….
Επρόκειτο περί υπεκφυγής, καθώς ναι μεν, «η σημερινή ελληνική Πολιτεία σέβεται απολύτως τον ρόλο και την αυτονομία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος και το διακριτό της ρόλο», όπως είπε ο Δένδιας, αλλά αυτό δεν το αγνοούσε, προφανώς, ο Λαβρώφ, όταν έκανε τις δηλώσεις που έκανε. Το θέμα δεν ετέθη για να δοθούν διαβεβαιώσεις περί της ανεξαρτησίας των Εκκλησιών, αλλά για να πει η Μόσχα στην Αθήνα ότι παρακολουθεί στενά τα παιγνίδια των Αμερικάνων στην αυλή της. Κάτι που, είχε τονίσει, λίγο πριν, και ο πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος, αν και όχι το ίδιο ξεκάθαρα.
Οι δηλώσεις Κύριλλου
Μιλώντας σε ρωσικό συνέδριο, στις 18 Οκτωβρίου, ο Πατριάρχης Μόσχας είχε κάνει λόγο για τους «ισχυρούς του κόσμου» που επιθυμούν «να διαχωρίσουν τον Ελληνορθόδοξο κόσμο από την Ρωσική Εκκλησία, επιθυμώντας να καταστρέψουν την ενότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας».
«Διαθέτουμε αξιόπιστες πληροφορίες ότι δεν είναι τυχαία όσα συμβαίνουν τώρα στην παγκόσμια Ορθοδοξία, δεν είναι απλώς ένα καπρίτσιο αυτού ή του άλλου θρησκευτικού ηγέτη, του οποίου συσκοτίσθηκε το μυαλό. Πρόκειται για την υλοποίηση ενός πολύ συγκεκριμένου σχεδίου, το οποίο αποβλέπει στην απόσχιση του ελληνικού κόσμου από τη Ρωσία», είπε πολύ συγκεκριμένα.
«Σε όλη αυτή την ιστορία, που σχετίζεται με το πρόβλημα της αναγνώρισης ή μη των Ουκρανών σχισματικών από τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες, υπάρχει κάτι, το οποίο δεν ανακοινώνεται, αλλά αποτελεί τον κύριο στόχο όλων εκείνων των παρασκηνιακών δυνάμεων, οι οποίες ανέπτυξαν αυτή τη σχισματική δραστηριότητα. Ως Ρωσική Εκκλησία εμείς τα αντιλαμβανόμαστε καλά, αλλά σήμερα αυτά τα αντιλαμβάνονται και οι αδελφοί μας στην Ελλάδα και σε άλλες τοπικές Εκκλησίες…».
Και οικονομικές συνέπειες
Αξίζει να αναφερθεί εδώ, ενημερωτικά, και το μέρος των δηλώσεων Λαβρώφ που σχετίζεται με τις οικονομικές συνέπειες που θα έχει το σχίσμα και για το ρωσικό – κυρίως προσκυνηματικό- τουρισμό στην Ελλάδα.
«Σε ό,τι αφορά στην επίδραση αυτής της κατάστασης στον εκκλησιαστικό κόσμο στις διακυβερνητικές, διακρατικές σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Αθήνας, δεν έχουμε καμία επιθυμία τεχνητά να δημιουργήσουμε προβλήματα, εμπόδια στην ανάπτυξη της συνεργασίας μας σε όλους τους τομείς, σε αμοιβαία επωφελή βάση. Αλλά είναι φυσικό ότι μπορούμε να περιμένουμε μείωση της ροής προσκυνητών σε εκείνες τις ενορίες της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδας, με τις οποίες η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία διέκοψε την ευχαριστιακή κοινωνία. Και η στατιστική δείχνει ότι κατά τους πρώτους έξι μήνες αυτής της χρονιάς υπήρξε αισθητή μείωση του τουριστικού ρεύματος από τη Ρωσία προς την Ελλάδα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Αλλά αυτή είναι επιλογή, απόφαση του κάθε συγκεκριμένου ανθρώπου. Άλλη μια φορά θα υπογραμμίσω ότι στις διακυβερνητικές, διακρατικές σχέσεις κανείς δεν σκοπεύει να δημιουργήσει οποιαδήποτε τεχνητά εμπόδια.».
Αντίστοιχες δηλώσεις έχουν γίνει πολλές φορές από επισκόπους τόσο της Ελληνικής όσο και της Ρωσικής Εκκλησίας.