συνέντευξη στους Κωνσταντίνο Πουλή και Θάνο Καμήλαλη

«Δυστυχώς οι εκτιμήσεις έχουν επαληθευτεί» σχολιάζει αρχικά, σχετικά με τις καθυστερήσεις γύρω από τα εμβόλια, στα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση «επένδυσε», θεωρώντας τα πανάκεια για την πανδημία, αλλά πλέον παρακολουθούμε ένα χάος γύρω από τις παραγγελίες και τις συμφωνίες με τις φαρμακευτικές εταιρείες που έχουν τις πατέντες. «Με τα εμβόλια έχουμε τεράστιο πρόβλημα παραγωγής και διάθεσης του προϊόντος, τουλάχιστον στην Ευρώπη. Σας λέω τώρα εγώ που βρίσκομαι στο εμβολιαστικό κέντρο του νοσοκομείου, έπρεπε να εμβολιαστούμε μεθαύριο και έχουμε αρχίσει να λαμβάνουμε μηνύματα που κάνουνε μεταφορά του εμβολιασμού μας – μιλάω για το προσωπικό – σε χρόνο απροσδιόριστο. Την άλλη εβδομάδα και βλέπουμε» σημειώνει.

Τα προβλήματα με την παραγωγή και διάθεση των εμβολίων

«Η Ευρώπη σ’ αυτή τη φάση βρίσκεται σε μία δύσκολη κατάσταση» προσθέτει και στέκεται στον ανταγωνισμό των κρατών γύρω από τις παραγγελίες και τις δόσεις των εμβολίων:

«Στη Γαλλία, από αυτά που λέγονται και στη δημόσια τηλεόραση, έχουμε την εικόνα η οποία λέει ότι στην Αμερική υπάρχει μία επείγουσα κατάσταση. Ειδικά μετά την αλλαγή και την ανάληψη των καθηκόντων του Μπάιντεν, για να επιταχυνθεί ο ρυθμός των εμβολιασμών, έτσι ώστε να βρεθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες σε μία κατάσταση ελέγχου. Και σημειώνω το έλεγχος και όχι εξουδετέρωση της πανδημίας μέχρι τον Ιούνιο. Έλεγχος σημαίνει να μη γίνεται της κακομοίρας στα νοσοκομεία, να σας πω έτσι απλά.

Η Αμερική λοιπόν αυτή τη στιγμή, οι Ηνωμένες Πολιτείες απορροφούν το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής από τα εμβόλια των δύο εταιρειών, της Pfizer και της Μoderna. Η Ευρώπη παίρνει αυτά που περισσεύουν. Εξ ου και οι συγκρούσεις που αρχίζουν να φαίνονται μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των προμηθευτών για τη μη τήρηση των συμβολαίων. Αυτό είναι ένα πρόβλημα. Γιατί καθυστερεί τους εμβολιασμούς. Όσο καθυστερούν οι εμβολιασμοί τόσο δε θα ‘χουμε το τοίχος της ανοσίας στην κοινότητα.»

Συνεχίζοντας, ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας αναφέρεται και σε άλλα σοβαρά προβλήματα που έχουν προκύψει με τα εμβόλια. Αυτά είναι:

Η διάθεση του προϊόντος μέσα στις χώρες όταν έχουν. «Γιατί όπως μάθαμε τελικά δεν είναι μια υπόθεση το που παίζουμε γρήγορα μέσα σε δέκα λεπτά, ελάτε, ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε είναι πολύ πιο σύνθετη διαδικασία και δεν είναι μόνο το θέμα της κατάψυξης. Είναι όλη η οργάνωση από το προσωπικό που θα είναι διαθέσιμο, πόσες ώρες θα δουλέψει, ποιοι θα δουλέψουν, πώς θα πληρωθούν… είναι μία τεράστια επιχείρηση. Που σημαίνει ότι καθυστερεί ο εμβολιασμός».

Η σύνθετη διαδικασία της παραγωγής του εμβολίου, «όταν μιλάς πια για την παγκόσμια αγορά». Αυτό, συνεχίζει «πρέπει να το καταλάβουμε». Εξηγεί ότι «το να παραχθούν εκατομμύρια δόσεις, φιαλίδια δηλαδή με τις ετικέτες τους, με την πιστοποίησή τους, με το back up από τα πώματα για να σας το πω έτσι, γιατί το εμβόλιο δεν είναι μόνο έχω το mrNA ή τον αδρανοποιημένο ιό σε ένα υγρό, είναι μια ολόκληρη παραγωγική διαδικασία. Αυτή η διαδικασία λοιπόν απαιτεί χρόνο».

Παράλληλα, τα παραπάνω συμβαίνουν την ώρα που «οι παραγωγικές δυνάμεις στην Ευρώπη, στο επίπεδο της φαρμακοβιομηχανίας είναι εντελώς έξω». Αναφέρει ενδεικτικά το παράδειγμα της γαλλικής Sanofi, της οποίας το σχέδιο για το εμβόλιο δεν βγήκε, μεταφέροντας την παραγωγή του γαλλικού εμβολίου για το τέλος του 2021, ή τις αρχές του 2022. Η Sanofi, σημειώνεται, μόλις την Τετάρτη ανακοίνωσε ότι είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με την Pfizer για την παραγωγή του εμβολίους της εταιρείας.

Το «πρόβλημα της πατέντας»

«Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται είναι να έχεις τη δυνατότητα να έχεις μία ευελιξία στη φαρμακοβιομηχανία, να παράγει πολύ προϊόν και εύκολα προσαρμόσιμο στις καινούριες μορφές του ιού» τονίζει, ενώ στέκεται αρκετά στην ανάγκη να εμβολιαστεί γρήγορα όλος ο πλανήτης, καθώς σε αντίθετη περίπτωση, αυξάνεται η πιθανότητα να έχουμε μεταλλάξεις του ιού που θα τον κάνουν πιο ανθεκτικό στα εμβόλια. «Μπορεί να εμβολιάσεις 100% την Ελλάδα – λέω ένα παράδειγμα – ή 100% την Ευρώπη, αλλά αν δεν έχει εμβολιαστεί η Αφρική, θα δημιουργηθούν συνθήκες παραγωγής ανθεκτικών στελεχών, τα οποία θα ‘ρθουν στην Ευρώπη. Γιατί δεν μπορείς να πεις, “εγώ θα κλείσω την Ελλάδα και δεν θα μπαινοβγαίνει κανένας, ή δεν θα έχω σχέσεις εμπορικές με την Αφρική, με την Μέση Ανατολή ή με την Κίνα”. Γι’ αυτό ως πλάνο του εμβολιασμού πρέπει είναι παγκόσμιο. Το ζήτημα των μεταλλάξεων και αν τα εμβόλια είναι αποτελεσματικιά σε αυτές απασχολεί ήδη τις εταιρείες. «Θα είμαστε διαρκώς εκτεθειμένοι σε έναν καινούριο ιό, κορωνοϊό, με στέλεχος το οποίο θα είναι μεταλλαγμένο. Κάποια στιγμή θα γίνει μία στραβή και δεν θα το πιάνει το εμβόλιο» προειδοποιεί ο κ.Γεορτζιάφας. Πρέπει, συνεχίζει, «να έχεις μία εθνική φαρμακοβιομηχανία, μία ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία, να μπορεί να προσαρμόζεται και να παράγγει πολύ προϊόν, αναλογα με τις ανάγκες και τις αλλαγές του ιού».

«Ο ιός αυτός είναι σκληρός ιός» τονίζει επίσης ο καθηγητής. «Εγώ βρέθηκα στην αιχμή του κύματος, όχι μόνο εγώ, σε όλη την Ευρώπη, σε όλο τον κόσμο, οι συνάδελφοί μου της ίδιας ειδικότητας, είμαστε στο επίκεντρο της διαδικασίας για τη διάγνωση της νόσου και τη θεραπεία. Αυτό δεν είναι μια φυσιολογική κατάσταση για τις επιδημίες των λοιμωδών νοσημάτων. Συνήθως τα λοιμώδη νοσήματα τα αντιμετωπίζουν οι λοιμωξιολόγοι και οι πνευμονολόγοι. Εμείς δεν είχαμε καμιά δουλειά στο παρελθόν με αυτά. Το ότι μπήκαμε στο παιχνίδι, σημαίνει ότι το πράγμα είναι πάρα πολύ δύσκολο. Πολύ κακό νόσημα».

Κάπως έτσι, φτάνουμε στο «πρόβλημα της πατέντας». Την ώρα που γινόταν η συνέντευξη, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης ενέκρινε την τροπολογία της ομάδας της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για να αντιμετωπίζονται τα εμβόλια για τον κορονοϊο ως δημόσιο αγαθό. «Εδώ πρέπει, για να αποδίδουμε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, να αναγνωρίσουμε ότι το είχε πει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην συνάντηση που έκανε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αυτό είχε πει» σχολιάζει ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας.

Ο καθηγητής στη Σορβόννη ζητάει άμεσα λύση με τις πατέντες, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: «Πρέπει να σπάσουν οι πατέντες ή να βρεθεί ένας εναλλακτικός τρόπος, έτσι ώστε όλη η φαρμακοβιομηχανία του κόσμου, που ξέρει ή μπορεί να αναπτύξει τεχνολογίες για την παραγωγή εμβολίου, να μπει στο παιχνίδι και να εμβολιαστεί γρήγορα όλος ο κόσμος. Εκεί είναι το παιχνίδι. Άρα όποιος βγει σήμερα και πει ότι την πατέντα τη λένε αριστεροί γιατί είναι ιδεολογικά κολλημένοι, δεν έχει πάρει χαμπάρι για το τι παίζεται αυτή τη στιγμή και σε πόσο δύσκολη φάση μπαίνει αυτό το πρόβλημα. Απλά είναι τα πράγματα. Τα έχουμε καταλάβει πια. Δεν είναι η εκτίμηση κάποιων διανοουμένων ή κάποιων επιστημόνων.

«Δεν θέλουν να δώσουν ούτε δεκάρα τσακιστή»

Συνεχίζοντας, στέκεται στην ανάγκη για πραγματική ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας περίθαλψης, κάτι που δεν συμβαίνει, «ούτε στην Ελλάδα ούτε στη Γαλλία», λόγω των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. «Δεν θέλουν να δώσουν ούτε δεκάρα τσακιστή που να μείνει» καταγγέλλει, ενώ προσθέτει σε άλλο σημείο ότι «έχουνε το software, το λογισμικό της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης, καμιά παρέμβαση το κράτος, θα τα λύσει όλα το μαγικό χέρι της αγοράς. Καμία επέκταση δαπανών, γιατί θα είναι αναδιανεμητική πολιτική και δεν κάνει να δώσουν στους φτωχούς πράγματα,  ενώ σήμερα ξέρουμε ακόμα και σε ποιες περιοχές βρίσκονται οι ασθενείς, οι άνθρωποι που κινδυνεύουν να πάθουν βαρύ Covid, τους έχουν εντελώς εγκαταλελειμμένους». Προσθέτει μία μόνιμη ενίσχυση των συστημάτων Υγείας «μπορεί να δημιουργήσει διεκδικήσεις, να χρειαστεί συντήρηση κλπ. Ε αυτό δεν θέλουν να το κάνουν. Με το εμβόλιο τι γίνεται; Θα σου δώσω εσένα μία ένεση, άντε δύο και τελείωσε».

Με όλο αυτό το αδιέξοδο που αντιμετωπίζουμε με τα εμβόλια πρέπει «να θεραπεύσουμε νωρίς με τα εργαλεία που έχουμε, με αυτά τα φάρμακα τα οποία έχουμε σήμερα ή τις θεραπευτικές στρατηγικές» τονίζει και εξηγεί: «Όταν δεν βάζεις το γιατρό μέσα στο παιχνίδι στην πόλη, δεν τον εκπαιδεύεις, δεν τον οργανώνεις σε ένα δίκτυο και να ξέρει  ο γιατρός ότι στη γειτονιά που ζει και παρακολουθεί κόσμο, ποιοι είναι οι καρκινοπαθείς, ποιοι είναι οι καρδιοπαθείς, ποιοι είναι αυτοί που έχουν το προφίλ υψηλού κινδύνου, τι θα κάνει όταν θα έχουν πυρετό, τι φάρμακα να δώσει, ό,τιδήποτε μπορεί να δημιουργήσει η ιατρική επιστήμη σαν εργαλείο για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα, όταν δεν έχει εκπαιδευτεί, θα είναι αναποτελεσματικός. Ο άρρωστος θα χρονίσει στο σπίτι του, θα στραβώσει και θα έρθει στο νοσοκομείο για να μπει κατευθείαν στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Έτσι γίνεται».

«Η πρώτη φάση εξαρτάται από τον ιό. Η δεύτερη από τον άνθρωπο»

Απαντώντας σε ερώτηση για το αν έχει εικόνα για το τι συμβαίνει στην Κούβα, που έχει αναφερθεί ως παράδειγμα αντιμετώπισης της πανδημίας, υποστηρίζει ότι «αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι εξ αιτίας ακριβώς του ότι υπάρχει ένα δίκτυο περίθαλψης  σε επίπεδο Πρωτοβάθμιας και επίσης έχουν ένα πολύ εντατικό σύστημα testing και καραντίνας στην είσοδο της χώρας, έχουν μικρότερη διασπορά της νόσου και κυρίως δεν έχουνε πολλούς νοσηλευόμενους ασθενείς, άρα και ασθενείς οι οποίοι θα καταλήξουν»

Εξηγεί στη συνέχεια ότι «αυτά είναι παράλληλα. Ο Covid είναι δυναμική αρρώστια, στην πρώτη φάση εξαρτάται από τον ιό. Κρατάει 5-6 μέρες. Η δεύτερη φάση εξαρτάται από τον άνθρωπο. Από τα χαρακτηριστικά που έχει δηλαδή ο ξενιστής, εκεί που μπαίνει ο ιός. Αν ξεφύγει το πράγμα και μπει στη φάση τη δεύτερη τότε δεν αντιμετωπίζουμε τον ιό, τότε αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα που έχουν πυροδοτηθεί από τον ιό. Οι άρρωστοι που είναι στη μονάδα εντατικής θεραπείας και πεθαίνουν, πολλοί από αυτούς, δεν πεθαίνουν από τον ιό. Πεθαίνουν απ’ όλη την ανωμαλία που έχει προκαλέσει ο ιός στον οργανισμό και εξελίσσεται σαν ντόμινο.»