H Εξέγερση της Κατσαρόλας
Ενότητα και Αλληλεγγύη στον πολυμέτωπο αγώνα των λαών της Λατινικής Αμερικής ήταν ο στόχος της χθεσινής, πανλατινοαμερικανικής κατσαρολάδας [Cacerolazo Latinoamericanο], που έβγαλε χιλιάδες πολιτών στους δρόμους, με κατσαρόλες, τηγάνια, κουτάλες, πηρούνια, να κρατούν ρυθμό στα συνθήματα κατά των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και κυβερνήσεων και υπέρ των δικαιωμάτων των ιθαγενών. Αν και σε κάθε κράτος υπήρχε και η «ειδική» λαϊκή ατζέντα, η ευρύτερη, συνολική, αυτή της ενότητας, του αγώνα και της αλληλεγγύης, έδινε ξεχωριστό χαρακτήρα στις εκδηλώσεις. «Ο εχθρός είναι κοινός, ο Ιμπεριαλισμός», ήταν ένα από τα συνθήματα που ακούστηκαν παντού, με τα βλέμματα στραμμένα στο Βορρά.
Στην Κολομβία, η συνάντηση των κατσαρολέζων [cacerolazo] έγινε στις έξι το απόγευμα, με χιλιάδες συγκεντρωμένους σε δεκάδες πόλεις, στις πλατείες, να χτυπούν ρυθμικά κατσαρόλες και τηγάνια, με κουτάλες, κουτάλια, πηρούνια, δίνοντας νέα πνοή στις διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις και απεργίες που συνεχίζονται ήδη για έντεκα μέρες. Σε κάποιες από τις πλατείες είχαν οργανωθεί και συναυλίες, και οι ρυθμοί των ντραμς έδεναν με τους ήχους των λαϊκών αυτοσχέδιων οργάνων, όταν δεν έδιναν το ρυθμό στα συνθήματα, «Κάτω ο Ντουκε», «Ουρίμπε Τρομοκράτη». Στα μπαλκόνια, όπως και σε όλα τα μπαλκόνια της Λατινικής Αμερικής, όπου γίνονταν διαμαρτυρίες, πολίτες ακολουθούσαν, με τις σπιτικές τους κατσαρόλες, αρνούμενοι να σιωπήσουν. Η παρουσία τους εκεί έχει την ιστορική της ρίζα στην δικτατορία Πινοτσέτ, όταν οι κατσαρολέζος έβγαιναν στα μπαλκόνια για όσο χρόνο μπορούσαν να αποφύγουν τον εντοπισμό από την αστυνομία, όσο οι πιο γενναίοι πορεύονταν. Ήταν μια «φωνή υποστήριξης» που δεν τους έβαζε σε άμεσο κίνδυνο και παράλληλα έδειχνε στις κυβερνήσεις ότι υπήρχαν πολλοί περισσότεροι δυσαρεστημένοι από όσους είχαν βγει στο δρόμο.
Από τότε, η κατσαρολάδα έγινε το όπλο κατά των δικτατοριών. Και εκεί που δε μπορείς να μιλήσεις, μπορείς να ακουστείς, με ειρηνικό τρόπο, ήταν το μήνυμα.
Στην Κολομβία, στόχος ήταν η κυβέρνηση Ντουκε και παράλληλα η ενδυνάμωση του αγώνα, μέσα από την πανλατινική αλληλεγγύη, καθώς η προπτική συνομιλιών μεταξύ σωματείων και κυβέρνησης απομακρύνεται. Στη Χιλή, οι κατσαρολέζοι συνεχίζουν τον από διμήνου αγώνα ενάντια στις φιλελεύθερες πολιτικές. Στο Μεξικό, τον Ισημερινό, τη Βολιβία, το Περού, την Αργεντινή, οι πολιτικές λιτότητας και ο ρατσισμός ήταν στο στόχαστρο.
Η παράδοση των κατσαρολέζων δεν είναι μόνο λατινοαμερικάνικη. Αντίστοιχες διαμαρτυρίες έχουν γίνει κατά της γαλλικής μοναρχίας, από τους «ξεβράκωτους», από κει πέρασαν σε γαλλικές αποικίες, ειδικά στη Βόρειο Αφρική, αν και σποραδικά, αλλά πουθενά δεν είχαν την ιστορία και τον αντίκτυπο που έχουν στη Λατινική Αμερική. Από τη δεκαετία του ’70, η ήπειρος έχει μετατρέψει την κατσαρολάδα σε έθιμο και οι κατσαρολέζοι εμφανίζονται, λίγο ή πολύ, σε όλες τις διαμαρτυρίες. Η παρουσία τους σημαίνει ότι ο λαός έχει φτάσει στα άκρα – ο προειδοποιητικός ήχος της άδειας κατσαρόλας είναι σημάδι λαϊκού συναγερμού. Οι κατσαρολάδες ξεκίνησαν, ως μαζικές διαμαρτυρίες, στη Χιλή, τη δεκαετία του ’70 και γρήγορα εξαπλώθηκαν σε όλη την Λατινική Αμερική, για να γίνουν διεθνές σύμβολο μετά τις μεγάλες κινητοποιήσεις στην Αργεντινή, κατά τη διάρκεια της ύφεσης του 2001, που τις ακολούθησαν κατσαρολάδες στην Ισλανδία, με την κρίση του 2008, στην Τουρκία, στις μεγάλες διαδηλώσεις του 2013 και, πιο πρόσφατα, στην Καταλωνία, από όσους ζητούν Ανεξαρτησία, και στο Λίβανο κατά τις διαδηλώσεις των τελευταίων δύο μηνών.
Αξίζει να αναφερθεί ότι, σε περιοχές με μεγάλες λατινοαμερικάνικες κοινότητες, από την Αυστραλία ως την Ευρώπη, οργανώθηκαν «κατσαρολάδες αλληλεγγύης», με αίτημα τα ανθρώπινα δικαιώματα και το σεβασμό των λαών στη Χιλή, την Κολομβία, τον Ισημερινό, τη Νικαράγουα, το Μεξικό και τη Βενεζουέλα.