Κλείνοντας 2,5 χρόνια από τότε, μια καταγραφή του πολιτικού συσχετισμού που διαμορφώνεται στις 3 μεγαλύτερες δυνάμεις της Ευρωζώνης φανερώνει πως αυτά τα κόμματα δεν έχουν ακριβώς αποδυναμωθεί. Απλά, φρόντισαν να ακολουθήσει την αλήστου μνήμης συμβουλή που έδινε ο νυν βουλευτής της ΝΔ, Μπάμπη Παπαδημητρίου, όταν υπηρετούσε τη δημοσιογραφία του ΣΚΑΪ: Απλά, μετατρέπονται σε μια σοβαρότερη (ανά χώρα) Χρυσή Αυγή.
Μέχρι και το αντιπροσφυγικό μουστάκι θα ξυρίσεις
Ξεκινώντας από την Ιταλία, πολλοί από τους υπερασπιστές των αξιών και αρχών της ΕΕ δήλωναν ανακουφισμένοι στις αρχές του φθινοπώρου, όταν και η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι αποχωρούσε από την κυβέρνηση της χώρας και τον Τζουζέπε Κόντε να σχηματίσει νέα συμμαχία μεταξύ του Κινήματος Πέντε Αστέρων (M5S) και του σοσιαλδημοκρατικού PD.
Τα θετικά σχόλια για τη νέα ηγεσία στη Ρώμη συνεχίζονται και από τις Βρυξέλλες, πολέμιο της Λέγκας και του Σαλβίνι, με τους αξιωματούχους της Κομισιόν να τονίσουν τη καλή συνεργασία που έχουν με την ιταλική κυβέρνηση, με αποκορύφωμα τις αναφορές για τον προϋπολογισμό του 2020 που υπέβαλε η Ιταλία προς έγκριση στην ΕΕ.
Ωστόσο και πάρα το ότι η Λέγκα έχει υποχωρήσει από την κυβέρνηση, παραμένει ξεκάθαρα το πρώτο κόμμα σε όλες τις δημοσκοπήσεις με ποσοστά που κινούνται κοντά ή ξεπερνούν το 30%, ενώ το M5S «ταβανιάζει στο 20%. Και αυτό, την ώρα που ο Σαλβίνι απομακρύνεται από τη ρητορική που τον ανέδειξε σε κορυφαίο παίχτη στην πολιτική σκηνή της Ιταλίας, αυτή της ξενοφοβίας.
Σε τηλεοπτική του συνέντευξη την περασμένη Δευτέρα, ο ίδιος προέταξε 5 κορυφαία σημεία για συνεννόηση μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων της Ιταλίας, μεταξύ των οποίων δεν βρίσκεται το προσφυγικό. Και δεδομένης της… αλλεργίας που παρουσίασε ο Σαλβίνι ως υπουργός Εσωτερικών κάθε φορά που ένα πλοίο με μετανάστες προσέγγισε τις ιταλικές ακτές, φαίνεται πως αποτελεί στρατηγική επιλογή της Λέγκας το χαμήλωμα της ξενοφοβικής ρητορικής.
Βαφτίσια και κολυμπήθρα της ακροδεξιάς
Στη Γαλλία, μια σύμμαχος και ομοϊδεάτισσα του Σαλβίνι έχει προχωρήσει και αυτή σε αλλαγή του περιτυλίγματος αλλά σε διαφοροποίηση των ακραίων θέσεων. Ο λόγος για την Μαρίν Λεπέν η οποία αλλάζοντας το όνομα του κόμματος της από «Εθνικό Μέτωπο» το 2018 σε «Εθνικό Συναγερμό» προετοιμάζεται για τις τοπικές εκλογές της Γαλλίας μέσα στο 2020 και -πολύ περισσότερο- για ένα καλύτερο αποτέλεσμα απέναντι στον Εμανουέλ Μακρόν στις προεδρικές εκλογές του 2022.
Προσπαθώντας να υπερασπιστεί την αλλαγή θέσεων του κόμματος της, η Λεπέν έχει εγκαταλείψει τη ρητορική της εξόδου της Γαλλίας από την Ευρωζώνη, ενώ η ανιψιά της, Μαριόν Μαρεσάλ, έχει προχωρήσει στη δημιουργία ενός ιδρύματος στη Λιόν για να προωθήσει στους νέους τις ιδέες και αξίες της παραδοσιακής δεξιάς. Σημειώνεται πως η Μαρεσάλ προωθείται ως το νέο big thing της πολιτικής σκηνής της Γαλλίας, με διάφορα media να προσπαθούν να της φτιάξουν την εικόνα της νέας και ψύχραιμης συντηρητικής φωνής.
Σημειώνεται πως ο «Εθνικός Συναγερμός» κρατά χαμηλούς τόνους για τις σαρωτικές αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση του Μακρόν στο συνταξιοδοτικό των Γάλλων, τονίζοντας τη σημασία που έχουν οι μεταρρυθμίσεις για τη βιωσιμότητα του συστήματος. Ή όπως σχολίασε χαρακτηριστικά το γερμανικό επενδυτικό fund Berenberg, οι Γάλλοι πολίτες «ευλογημένοι με ένα υψηλό προσδόκιμο ζωής, μπορούν να απολαμβάνουν μια γενναιόδωρη σύνταξη για πολλά χρόνια».
Από υμνητές του Χίτλερ στη μεσαία τάξη της Γερμανίας
Το τρίτο από τα μεγάλα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης που προσπαθεί να κάνει μια επικοινωνιακή στροφή στο πολιτικό κέντρο είναι το «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), που είχε βγει τρίτο στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2017 στην περιβόητη «ατμομηχανή της Ευρωζώνης». Στο τελευταίο του συνέδριο που ολοκληρώθηκε στην αρχή του Δεκεμβρίου, ο ένας από τους επικεφαλής του AfD, Τίνο Κρούπαλα κάλεσε το κόμμα του στο να υιοθετήσει ένα πιο ήπιο τόνο, ώστε να προσελκύσει περισσότερους ψηφοφόρους από το κέντρο. «Μόνο με μια πιο μετριοπαθή προσέγγιση μπορούμε να φτάσουμε στη μεσαία τάξη» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ακόμα, ο Κρούπαλα τόνισε το AfD, το οποία είναι η νούμερο ένα αντιπολιτευομένη δύναμη στο γερμανικό κοινοβούλιο, θα έχει «τα μεγαλύτερα εκλογικά οφέλη στη “δεξαμενή των μεσαίων κοινωνικά συντηρητικών στρωμάτων» και υπογραμμίζοντας πως θέλει να προετοιμάσει το κόμμα του για την κυβέρνηση.
Αποκορύφωμα της μετριοπαθούς στροφής του AfD είναι η αλλαγή στάσης του επικεφαλής του κόμματος στο κρατίδιο της Θουριγγίας, Μπγερν Χέκε, περιοχή από το κόμμα λαμβάνει ποσοστό κοντά στο 20% στις δημοσκοπήσεις.
Ο Χέκε, λοιπόν, το 2017 είχε τοποθετηθεί κατά του μνημείου του Ολοκαυτώματος στο Βερολίνο, λέγοντας πως οι Γερμανοί είναι «οι μοναδικοί άνθρωποι στον κόσμο που έχουν βάλει ένα μνημείο ντροπής στο κέντρο της πρωτεύουσας του».
Αλλά στο τελευταίο συνέδριο του AfD και κληθείς να σχολιάζει την τότε δήλωση του, ο ίδιος είχε αρκεστεί στο «δεν μου περισσεύει χρόνος για το Βερολίνο». Τα παραπάνω είναι παραδείγματα μόνος από τις μεγαλύτερες δυνάμεις της ΕΕ και στις οποίες, όπως προείπαμε, η ακροδεξιά απομονώνεται, σύμφωνα με τις βαρυσήμαντες αναλύσεις πολλών ειδικών. Γιατί σε άλλες, μικρότερες ευρωπαϊκές χώρες, η δήθεν πρόνοια για την αποδυνάμωση της ακροδεξιάς περνάει μέσα από τις δικαστικές αίθουσες, όπως φάνηκε από την εισαγγελική πρόταση της Αδαμαντίας Οικονόμου στη δίκη της Χρυσής Αυγής…